Авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Патшалӑх истори архивӗ кӗнеке хӑтлавне йыхравлать. Шупашкарти Уруков урамӗнчи 2-мӗш «а» ҫуртра ирхи вунӑ сехетре «История Чувашского края в уникальных архивных документах» кӗнеке-альбомпа паллаштарӗҫ. Ӑна Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Кӑларӑма федераци тата республикӑри архивсенчи, ҫӗршыври ӑслӑлӑх учрежденийӗсенчи тата вулавӑшсенчи сайра тӗл пулакан 100 документ кӗнӗ. Вӗсем тӑван халӑхӑмӑрӑн кун-ҫулӗпе 1469 ҫултанпа пуҫласа паллаштараҫҫӗ. Хаклӑ материалсене пухас тесе нумай тимлеме тивнӗ.

Кӗнеке-альбом хӑтлавне ӑсчахсемпе тӗчевҫӗсене, таврапӗлӳҫӗсемпе преподавательсене, культура учрежденийӗсенче ӗҫлекенсене, кӑмӑл пур мӗнпур ҫынна йыхравлаҫҫӗ.

ШӖМ тунӑ сӑн

Авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче «Никольски – Етӗрне – Нурӑс» ҫул ҫинче чарӑнуран инҫех мар ҫын виллине тупнӑ. Полицейскисем вырӑна тӗрӗслесен «Шкода» машинӑн пайӗсене тупнӑ. Вӗсен шухӑшӗпе, ҫав машина шӑпах ҫак ҫынна ҫапса хӑварнӑ та. Полицейскисем «перехват» планпа ӗҫленӗ, видеокамерӑсене пӑхнӑ.

Ҫул ҫинче тупнӑ хӗрарӑм 84 ҫулти кинемей пулнӑ. Вӑл – Элӗк районӗнчен, ҫав кун хӗрӗ патӗнчен тухса киле кайма тухнӑ.

Ҫак кинемее ҫапса хӑварма пултарнӑ водителе те тупнӑ. Вӑл – Йӗпреҫре пурӑнакан 44 ҫулти арҫын. Унӑн «Шкода» машини ҫинче сиенленнӗ йӗрсем пулнӑ. Анчах хальлӗхе ҫак арҫын айӑпне йышӑнмасть. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

moscow.sm-news.ru сайтри сӑн

Авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Чӑваш Ене РФ премьер-министрӗ Михаил Мишустин килме палӑртнӑ. Тӳрех каламалла: премьер-министр ку статуса йышӑннӑранпа пирӗн патра пулман.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, Михаил Мишустина социаллӑ экономика аталанӑвӗн комплекслӑ программипе паллаштарӗҫ. Хальлӗхе прмьер-министр республикӑри хӑш вырӑна ҫитессине татӑклӑн калама ҫук, мӗншӗн тесен программа улшӑнсах тӑрать. Малтан ӑна И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧРУна, Индустри паркне кӑтартма палӑртнӑ, кайран ку шухӑша пӑрахӑҫланӑ.

Хальлӗхе программа ҫапларах: Михаил Мишустин В.И.Чапаев ячӗллӗ савутра тата «Текстильмашра» пулӗ.

Авӑн уйӑхӗн 25-29-мӗшӗсенче Чӑваш Ен тӗп хули, Шупашкар, 2020/2021 тапхӑрти арҫынсен баскетбол клубӗсен суйлав турне йышӑнать. Юбилейлӑ XX вӑййа ҫӗршыври 34 команда хутшӑнӗ.

«Чебоксарские ястребы» (чӑв. Шупашкар хурчкисем) баскетбол дружини пилӗк кунта тӑватӑ командӑна йышӑнӗ. Вӗсем — Хусанти «Уникс-2», Сартури «Автодор-2», Самарти «Самара-2», Сулхулари «Нижний Новгород-2».

Пирӗннисем ыран, авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, 15 сехет те 30 минутра хусансемпе ӑмӑртӗҫ. Ӑна курас тесен Раҫҫейӗн баскетбол федерацийӗн сайтӗнче регистрациленмелле те тӳрӗ эфирта пӑхмалла. Зала кӗртмӗҫ. Авӑн уйӑхӗн 27-мӗшӗнче 15 сехет те 30 минутра шупашкарсем самарсемпе вылӗҫ, авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 17 сехет те 30 минутра — чулхуласемпе, авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 17 сехет те 30 минутра — сартусемпе.

polis812.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре каллех кӑшӑлвирусран вилнӗ. Хальхинче тепӗр виҫӗ ҫын пурнӑҫран уйрӑлни пирки пӗлтереҫҫӗ. Ҫапла майпа ку таранччен республикӑра 92 ҫын инфекцие парӑнтарайман.

Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 8459 ҫын кӑшӑлвируспа чирленӗ. Вӗсенчен 7174 ҫын сывалнӑ. Хальхи вӑхӑтра 1193 ҫын сипленет. Вӗсенчен 25-шӗ ӳпкене сывлаттармалли аппарат айӗнче выртать. Палӑртмалла: кӑшӑлвируспа чирлекенсенчен 185-шӗ – 18 ҫул тултарман ачасем.

Республикӑра кашӑлвирус сарӑлнин индексӗ 1-пе танлашать. Кайка фончӗн 62,1 проценчӗ пушӑ.

Чӑваш Енри ҫар комиссариатне малашне ҫӗнӗ ҫын ертсе пырӗ. Ку пукана Бахтиёр Холиков йышӑннӑ. «Пӗтӗмӗшле илсен, Чӑваш Республикин ҫар комиссариачӗн йӑли-йӗрки тарӑн. Эсир лайӑх еткерлӗх илетӗр, сире ӑнӑҫу сунатӑп», - тенӗ ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ҫӗнӗ пуҫлӑха. Бахтиёр Холиков республикӑшӑн тӑрӑшма шантарнӑ.

Палӑртмалла: Бахтиёр Холикова РФ хӳтӗлев министрӗ Чӑваш Енӗн ҫар комиссариачӗн пуҫлӑхне лартасси пирки утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче алӑ пуснӑ, хӑйӗн тивӗҫӗсене авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пурнӑҫлама тытӑннӑ.

Унччен Чӑваш Республикин ҫар комиссариатне Александр Мокрушин ертсе пынӑ.

Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, халӑх художество промыслисен ӑсти Евгения Жачева авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.

Евгения Жачева чӑваш халӑх тӗрри ҫинчен нумай ӗҫ ҫырнӑ. «Чӑваш тӗнчи» хаҫатра унпа нумаях пулмасть пичетленнӗ материалта ӑста «Чи пӗлтерӗшли вӑл маншӑн — чӑваш тӗррин ҫӗввисене тупни. Эпӗ ку енӗпе ӗҫлеме пуҫланӑ ҫулсенче 18 ҫӗвӗччӗ, халӗ — 63. Ҫакӑ маншӑн питӗ хаклӑ, мӗншӗн тесен вӑл халӑха кирлӗ. Кашни тӗрӗре хӑйне евӗрлӗ ӑнлав пур. Ӑна тӗпчеме, ӑнкарса илме питӗ кӑсӑклӑ. Ӗлӗкхи тӗрӗсем мана питӗ килӗшеҫҫӗ. Вӗсен кашни расна пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ мана уйрӑмах интереслентерет», — тесе пӗлтернӗччӗ...

Евгения Жачева 1940 ҫулхи юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи Тӗнсӗр ялӗнче ҫуралнӑ.

Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев черетлӗ хушӑва алӑ пуснӑ. Маларах вӑл республикӑн Правительствине йӗркеленӗччӗ. Министрсенчен нумайӑшне хальхи вӑхӑтра ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ. Министр тивӗҫне пурнӑҫлаканӗсем темиҫен ҫеҫ.

Республика Элтеперӗн ЧР Патшалӑх Канашӗнчи пайташӗ пулма Олег Николаев Элтепер Администрацийӗн ертӳҫине Вячеслав Борисова ҫирӗплетнӗ.

Аса илтерер: Вячеслав Борисов 2008 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнченпе Федерацин монополипе кӗрешекен службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗччӗ. Вӑл 1972 ҫулта Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫуралнӑ. Виҫӗ хутчен аслӑ пӗлӳ илнӗ, ҫав шутран пӗри — юридици. Экономика наукисен кандидачӗ. Чӑваш Ен пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн ҫумӗ, Федерацин Финанс енчен сыватакан тата панкрутлӑх енӗпе ӗҫлекен службӑн Чӑваш Енри органӗн ертӳҫи, транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ пулнӑ.

Шупашкарти аэропортра ҫывӑх вӑхӑтра пысӑк калӑпӑшлӑ юсав ӗҫӗсем пуҫланассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерсех тӑчӗ-ха. Аса илтерер: хальхи вӑхӑтра унта авиапассажирсене ларса-тӑма та хӗсӗкрех. Юсав проектне Мускаври патшалӑх эксперчӗсем тӗрӗслеҫҫӗ. Вӗсем ӑна ырласан юсав ӗҫне раштав уйӑхӗнче е кӑшт каярах пуҫласса шанаҫҫӗ.

Ӗнер аэропортра журналистсем валли брифинг ирттернӗ. Аэровокзала ҫеҫ мар, аэродрома та юсама ӗмӗтленеҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра унта пӗр харӑсах икӗ самолетран ытла йышӑнаймаҫҫӗ. Пӗрремӗшӗнчен, ҫаврӑнма вырӑн сахал, иккӗмӗшнчен асфальт та чӑтаймӗ. Федераци программине кӗме пултарсан аэродрома юсаса ҫӗнетесшӗн. Ун чухне пӗр харӑс сакӑр самолета йышӑнма май килӗ. Ку ӗҫе 2024 ҫул тӗлне вӗҫлеме ӗмӗтленеҫҫӗ.

Шупашкарти «Ковчег» зоокӗтесре енот ҫӑвӑрланӑ. Шӑпӑрлансем юратакан ҫав вырӑн хулари А.Г. Николаев ячӗллӗ ача-пӑча паркӗнче вырнаҫнӑ. Халӗ унта йыш хушӑннӑ. Енотӑн ҫемйи виҫӗ ҫурапа пуянланнӑ.

Паркра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурасем халӗ пӗр уйӑхра. Вӗсене зоологсем талӑкӗпех пӑхса тӑраҫҫӗ. Тата, паллах, амӑшӗ те вӗсене куҫран вӗҫертмест. Нумаях пулмасть вӑл вӗсене уҫӑлма илсе тухма тытӑннӑ.

2019 ҫулта енот тӑватӑ ҫура ҫӑвӑрланӑ.

Сӑмах май, ҫурисене енот кунне 24 хутчен ҫитерет. Ҫурасен куҫӗ виҫӗ эрнене ҫитсен ҫеҫ уҫӑлать, илтме те ҫав вӑхӑтра пуҫлаҫҫӗ. Ҫутҫанталӑкра пурӑнакан енот-амӑшӗ 12 шӑтӑк хатӗрлет. Ашшӗсем ҫурисене пӑхмаҫҫӗ.