|
Ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Чӑваш Ен Президенчӗ Николай Фёдоров канашлу ирттернӗ, унта Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн пӗрремӗш председатель ҫумӗ Николай Смирной 2008 ҫулта Чӑваш Ен Патшалӑх Канашне янӑ "Пуласлӑха паян хатӗрлетпӗр" Президент ҫырӑвӗнче палӑртнӑ ӗҫсем епле пынине каласа пачӗ.
Н. Фёдоров тӗп ӗҫсене ырларӗ, ҫитес вӑхӑтра 2008 ҫулхи бюджета улшӑнусем кӗртмелли саккун пирки пӗлтерчӗ. Бюджет тӑкакӗпе тупӑшӗ 3,9 миллиард тенкӗлӗх ӳсмелле. Хушма укҫари 2,3 млрд. тенкӗне халӑха валли йӗркелемелли инфраструктурӑна ҫӗнетнӗ ҫӗре уйӑрӗҫ. Вӑл укҫаран 1,4 млрд. тенкӗ ялпа хула ҫулӗсене сарма кайӗ, 400 млн. — патшалӑхӑн пурӑну ҫурчӗсене тума. Ял хуҫалӑхне 373 млн. тенкӗ лекӗ, халӑха социаллӑ енчен хӳтлӗх памашкӑн — 197 млн. тенкӗ. 500 млн. тенкӗне нумай хватерлӗ ҫуртсене тӗплӗн юсамашкӑн усӑ курӗҫ.
|
|
Сахалин утравӗнче уйӑлта чӗлхиллӗ букварь тухӗ. Уйӑлта чӗлхи ҫӳхалма пуҫланӑ чӗлхесем шутне кӗрет. Ку халӑх шучӗ 350-360 ҫын патнелле шутланать пулсан, чӗлхине пӗлекенсен шучӗ 40 ҫын патнелле кӑна — вӗсем те ватӑ ҫынсем кӑна. Букваре "Сахалин Энерджи" компани кӑларма пулӑшнӑ. Кӗнекен тиражӗ — 500 штук. Проекта РӐА чӗлхе пӗлӗвӗн институчӗ 1993 ҫултах хатӗрлеме пуҫланӑ. Авторсен ушкӑнӗн ертӳҫи — Хоккайдо университечӗн хисеплӗ профессорӗ Дзиро Икэгами. Букваре хатӗрленӗ чухне чӗлхене пӗлекен Елена Бибикова, Ирина Федяева, Любовь Китазима тата Минато Сирюко пулӑшнӑ.
Уйӑлта — Сахалин облаҫӗнче пурӑнакан халӑхсенчен пӗри. Вӗсен чӗлхи тунгус-маньчжур ушкӑнне кӗрет. Чӗлхе хальхи вӑхӑтчен ҫыруллӑхсӑр пулнӑ, вӑл чӗлхепе нимӗнле те литература, вӗренӳ кӗнеки те пичетленмен пулнӑ.
|
|
Ыран, ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ литература музейӗнче «И.Я. Яковлев. Ҫын тата вӑхӑт» ятлӑ курав уҫӑлӗ. Курава чӑваш халӑхне ҫутта кӑларакан 160 ҫул тултарнӑ ятпа хатӗрленӗ. Курава хатӗрлемешкӗн Чӑваш наци музейӗнчи япаласене усӑ курнӑ — И.Я. Яковлевпа ҫыхӑннӑ экспонатсен шучӗ унта 700 яхӑн.
Курав 14 сехетре уҫӑлӗ. Кайса курас кӑмӑллисене пурне те унта чӗнетпӗр!
|
|
Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗпе 5-мӗшӗ хушшинче И.Я. Яковлев ҫуралнӑранпа 160 ҫул ҫитнине халалланӑ олимпиада иртрӗ. Хутшӑнакансен http://pedkanash.chuvash.org сайтра аслӑ вӗрентӳҫӗн пурнӑҫӗпе ҫыхӑннӑ 12 ыйту ҫине хуравлама тивнӗ. Ыйтусемпе пурӗ 352 ҫын паллашнӑ теме пулать, вӗсенчен 291-шӗ хуравсене ярса панӑ. Шел те, пур хуравсене те йышӑнма май килмен — хӑш-пӗрисене йӑнӑшла тултарнине пула пӑрахӑҫлама тивнӗ. Ҫапла май олимпиадӑна 205 хурава йышӑннӑ.
Олимпиада пӗтӗмлетӗвӗсем вара ҫапла: 11 класс * Поручиков Владимир, Шупашкар хули, 2-мӗш лицей (вӗрентекенӗ Михеев П.П.) - 1-мӗш вырӑн, * Трофимова Анастасия, Шупашкар хули, 6-мӗш шкул (вӗрентекенӗ Поручикова Э.Н.) – 2-мӗш вырӑн, * Григорьева Юлия, Йӗпреҫри 1-мӗш шкул (вӗрентекенӗ Козлова И.Н.) – 3-мӗш вырӑн,
10 класс * Иванов Александр, Муркаш районӗнчи Москакасси шкулӗ (вӗрентекенӗ Матросова М.Г.) – 1-мӗш вырӑн, * Шнуров Дмитрий, Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗ (вӗрентекенӗ Николаева А.М.) – 2-мӗш вырӑн, * Андреев Андрей, Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке шкулӗ (вӗрентекенӗ Михайлова Е. |
|
Конкурса Праски Витти ӳнерҫӗ, гуманитари институчӗн пуҫлӑхӗ В.С. Григорьев, А.А. Трофимов ӳнер пӗлӗвӗн тухтӑрӗ, профессор, Хыпар хаҫатӑн тӗп редакторӗ А.П. Леонтьев уҫрӗҫ.
Ӑмӑртӑва пурӗ виҫҫӗн хутшӑнчӗҫ: * Ласточкина Анфиса Ильинична (Комсомольски районӗнчи Хырай Ӗнел ялӗнчен); * Прокопьева Римма Поликарповна (ЧПУ редакципе кӑларӑм пайӗн ӗҫченӗ) * Ярлыгина Анна Сергеевна (Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Сӗнтӗр ял хӗрачи, Хырай Ӗнел вӑтам шкулти 7-мӗш клас вӗренекенӗ)
Ҫавӑн пекех «Нарспи» поэма сыпӑкӗсене Комсомольски районӗнчи Асанкасси ялӗнчи Салаева Тамара Васильевна вуларӗ. Оливанова Елена Витальевна «Нарспи» пьесӑн сыпӑкне вуласа пачӗ.
|
|
Делегаци пысӑк, сӑмахран, сывлӑха упрассипе ӗҫлекеннисем шутне ҫаксем кӗреҫҫӗ: Краснодар Ен администраци пуҫлӑхӗн ҫумӗ Золина Галина Дмитриевна, тӑрӑхӑн сывлӑха упракан департамент пуҫлӑхӗ Алексеенко Сергей Николаевич, Краснодар Енӗн ҫемье политикин депатртаменчӗн пуҫлӑхӗ Ковалева Татьяна Федоровна, Краснодар Енӗн халӑха социаллӑ енчен хӳтлӗх паракан департамен пуҫлӑхӗн ҫумӗ Бег Малайчет Меджидовна, Краснодар Енри сиплев учрежденийӗсенчи тӗп тухрӑмсем кӗреҫҫӗ. Унсӑр пуҫсӑр делегацире культура, вӗрентӳ, тата ытти пайра тӑрӑшакан ҫынсем кӗреҫҫӗ.
Краснодар Ен хӑнисем Республикӑри нумай учреждени ӗҫӗсемпе паллашрӗҫ, районсемпе хуласене те ҫитсе курчӗҫ. Сӑмахран, вӗренӳ енӗпе кӑсӑкланаканнисем Шупашкарти 40-мӗш, 59-мӗш шкулсемпе, 5-мӗш гимназипе паллашрӗҫ. Сывлӑха упрас енӗпе ӗҫлекеннисем Шупашкарта вырнаҫнӑ тӗп хула пульницине, 1-мӗш клиника пульницине, васкавлӑ пулӑшу станцине, 2-мӗш хула пульницине, Шупашкар районӗн тӗп пульницине ҫитрӗҫ, пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗсен офисӗсемпе паллашрӗҫ. |
|
Нумай пулмасть Н.В. Фёдоров 23-мӗш Тӗнче кубокне хатӗрлесе ирттерме пулӑшакан республика йӗркелӳ комитечӗн ларӑвне ирттерчӗ. Ларӑва Раҫҫей ҫамӑл атлетика федерацийӗн вице-президенчӗ Татьяна Подорожная та хутшӑнчӗ. Ларӑва уҫса Николай Фёдоров ҫак сӑмахсене каларӗ: «Мы должны претендовать на то, чтобы предстоящий праздник спорта и здоровья стал заметным событием в жизни каждого патриота Чувашии и России. Это необходимо заложить не просто в большую политику, а стать нормой в нашей повседневной работе».
Кубока хутшӑнас текенсем хӑйсен заявкисене ака уйӑхӗн 25-мӗшӗччен ярса пама пултараҫҫӗ. Хӑш-пӗр делегацисем Шупашкара ака уйӑхӗн вӗҫӗнчен ҫитесшӗн — сӑмахран, Чили, Корей тата ытти патшалӑхрисем. Кубок иртнӗ кун Шупашкара нумай ҫын кирлме палӑртать. Ак Мӑкшӑ Республикинчен те ҫер ытла ҫын килесшӗн — вӗсем ҫапла май хӑйӗн ентешне хавхалантарасшӑн.
Лару вӑхӑтӗнче хӑрушлӑхсӑр, сывлӑхпа сиплев, ҫул-йӗр, хӑнасене вырнаҫтармалли, ҫуртсене хатӗрлесе ҫитересси, суввенирлӑ япаласем хатӗрлесси ыйтӑвӗсене пӑхса тухрӗҫ. Президент Кубока ирттерме хатӗрлекен мероприятисене чи ҫӳллӗ шайра тумаллине палӑртса хӑварчӗ. |
|
Кубок кунӗ ҫывхарса пырать. Нумай пулмасть, иртнӗ канмалли кунсенче, Мускаври пӗр фирма пулӑшнипе Шупашкарти инҫекурав турулӗнчи ӳкерчӗке спутник ҫине ячӗҫ. Кубок спутник урлӑ ҫутатасси — IAAF лартнӑ условисенчен пӗри. Ҫапла май ҫу уйӑхӗн 9-11-мӗш кунӗсенче ҫак спорт мероприятине пӗтӗм тӗнче курма пултарӗ. Ӳкерчӗке инҫете Eutelsat W3A спутник урлӑ ҫитерӗҫ. Мускав ӑстисем шантарнӑ тӑрӑх ку тӗнче кубокне ҫынсем пӗлӗтлӗ ҫанталӑкра та курайӗҫ.
|
|
Ака уйӑхӗн 10-мӗшӗ чӑннипех те мероприятисемпе пуян. МАларах пӗлтерсе ӗнтӗ сире, ку кун Чӑваш филармонийӗнче Хусан чӑвашӗсем хӑйсен концертне кӑтартӗҫ. Тепӗр хут асаилтерер — концерт 18 сехет ҫурӑра пуҫланать.
Ҫавӑн пекех ҫак кун Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче «Нарспи» поэмӑна пӑхмасӑр калакансен конкурсӗ иртет. Мероприяти пуҫламӑшӗ — 10 сехетре. Конкурса Праски Витти ертсе пырӗ.
Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче студҫуркунне иртӗ. Сӑмахй май вӑл унта ака уйӑхӗн 12-мӗшӗчченех иртет. Кам кайса курас тет кайса курӑр.
Ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче концертсем татах та пулӗҫ. Пурте вӗсем 18 сехетре пуҫланӗҫ: * Елена Иовлева хӑйӗн кулӑш программипе «Салют» КК савӑнтарӗ; * Трактор тӑвакансен КК-нче те концерт пулӗ. Алина Варна хӑйӗн пултарулӑхӗпе паллаштарӗ. |
|
Ака уйӑхӗн 13-шӗнче Ленинград облаҫӗн Пушкин хулинче вырнаҫнӑ Питӗр патшалӑх ял хуҫалӑх университетӗнче II-ш Чӗлхе фестивалӗ иртет. Фестивалти хӑнасене чӑваш чӗлхипе Питӗрти Чӑваш ҫамрӑкӗсен инициативлӑ ушканӗ паллаштарать.
|
+0.3 °C
Паян, ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, «Нарспи» поэмӑна пӑхмасӑр калакансен конкурсӗ иртрӗ. Мероприяти 10 сехетре пуҫланчӗ.