Ҫӗнӗ Шупашкарта Атӑла карп тата шурӑ амур лӗккине янӑ. 2 пин ытла лӗкке ятарлӑ пулӑ хуҫалӑхӗнчен илсе килнӗ. Вӗсене ГЭСран ҫӳлерех янӑ. Унта шыв тӑрать, ҫавна май пулӑ лайӑх ӗрчет. Пулӑ ҫавӑнтах ҫитӗнӗ.

ГЭСран ҫӳлерех ҫак вырӑна ахальтен суйламан. Унта утравсем пур. Ҫулла унта курӑк нумай ӳсет, шурӑ амур вара ӑна ҫисе пурӑнать. Пулӑ Атӑла тасатӗ.

Лӗкке шыва янине хула ачисем курма пынӑ. Вӗсем вӗтӗскерсене тытса пӑхасшӑн пулнӑ.

Трибуна умӗнчи — Рамиль Рафиков.

Ҫӗрпӳ районӗнчи прокуратурӑна Казахстанӑн тӗп хулинче, Алма-Атара, ҫуралнӑ 41 ҫулти Рамиль Рафикова лартнӑ.

Юстицин советникӗ прокурор пулассишӗнех инҫет ҫӗртен куҫса килмен — вӑл унчченех Чӑваш Енре ӗҫленӗ.

Рамиль Тафикович вӗренме те пирӗн республикӑн тӗп хулинче ӑс пухнӑ: 1998–2003 ҫулсенче вӑл Шупашкарти коопераци институтӗнче юридици факультетӗнче вӗреннӗ. Унтан диплом илсе тухнӑ ҫулхинех ӑна юпа уйӑхӗнче республикӑн прокуратура органӗсенчен пӗрне, Шупашкарти Калинин районӗн прокуратурине прокурорӑн пулӑшаканӗ пулма илнӗ. Кайран вӑл тӗп хуламӑрти Ленин районӗнчи прокурора пулӑшма тытӑннӑ, унтан тата — Калинин районӗнчине. 2007 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ӑна Шупашкарти Мускав район прокурорӗн ҫумӗн должноҫне шаннӑ. Пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнче Ҫӗрпӳ район прокурорӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама тытӑннӑ.

Чиновниксем халӗ Крым Украина куҫӗнчен пӑхманнине ҫирӗплетеҫҫӗ. Украина малашне ҫурмаутрава электричество энергийӗпе тивӗҫтермӗ, мӗншӗн тесен халӗ вӗсен хӑйсен пур.

Крымри Керченск пырӗ урлӑ выртакан энергокӗпере кӗске вӑхӑтра туса пӗтернӗ. Юлашки ӗҫе ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Энергокӗпере тунӑ ҫӗрте Шупашкарти «Электроприбор» савутра туса кӑларнӑ продукципе те усӑ курнӑ.

Чӑвашри савут кун валли виҫмелли приборсене ятарласа кӑларнӑ. Вӗсем пулӑшнипе Крым Республикине энерги кӑлтӑксӑрах кайӗ.

Энергокӗпере тунӑ чухне ҫӗр тӑрӑх 800 ҫухрӑм кабель хунӑ. Керченск пырӗ тӗпӗнче 230 ҫухрӑмлӑ электропередача линийӗсене хунӑ.

Ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче ҫуллахи пек шӑрӑх ҫанталӑк тӑни, палах, ҫынсене савӑнтарать. Анчах ял хуҫалӑхӗсене ҫумӑр ҫуманни пӑшӑрхантарать. Синоптиксем канмалли кунсенче ҫумӑр ӳкессе пӗлтереҫҫӗ.

Анчах куншӑн савӑнмалла-ши? Синоптиксем шӑматкун республикӑра аслати авӑтасса, пӑр ҫума пултарасса систереҫҫӗ. Вырсарникун ҫапах ӑшӑ пулӗ, хӗвел пӑхӗ. Термометр кӑтартӑвӗ те 21-26 хисеп ҫинчех пулӗ.

Ытларикунран пуҫласа эрнекун таран сивӗ пулӗ: 15–20 градус таран ҫеҫ. Каҫсерен 3–8 градус ҫеҫ ӑшӑ тӑрӗ. Ҫӗртмен 1-мӗшӗнче ҫӗрле тӑм ӳкес хӑрушлӑх пур.

Тепӗр эрне вӗҫӗнче ҫанталӑк каллех ӑшӑтасса пӗлтереҫҫӗ. Ун чухне 20-25 градус ӑшӑ пулӗ.

Чӑваш Енӗн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникаци министерстви терроризмпа кӗрешессине ахӑртнех хӑй ҫине илӗ. Ятарлӑ службӑсем вырӑнне тимлеме тытӑнмӗ-ха паллах, анчах ҫав енпе хӑш-пӗр тивӗҫ ун ҫине куҫма пултарать.

Ӗнер республика правительствин черетлӗ ларӑвӗнче Информаци тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви хӑйсен положенине улшӑну кӗртме хатӗрленӗ саккун проектне пӑхса тухнӑ. Ӗҫлӗ ҫак хута яваплисем 2006 ҫулхи пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче федераци шайӗнче йышӑннӑ 35-мӗш номерлӗ «О противодействии терроризму» (чӑв. Терроризма хирӗҫ тӑрасси) саккунпа килӗшӳллӗн хатӗрленӗ. Саккуна йышӑнсан министерствӑна хушма яваплӑх тивӗ, унӑн терроризма хирӗҫле саккунпа ҫыхӑннӑ самантсемпе те тимлеме тивӗ.

Михаил Резников вице-премьер йӗрке тума хатӗр

Муниципалитетпа муницпалитета ҫыхӑнтаракан транспорта Шупашкара кӗртме пӑрахтарасшӑн-тӑр. Хулине кӗртӗҫ-ха, анчах вӗсене Шупашкар тӑрӑх пассажирсене илсе ҫӳреме чарасшӑн курӑнать.

Мӗнле маршрутсем ун пеккисем тетӗр-и? Самай ун йышшисем. Ҫӗнӗ Шупашкартанах, сӑмахран, Шупашкара темиҫе маршрут хутлать. Ҫӗрпӳрен килекен 173-мӗш маршрут та вокзалта чарӑнмасть, Шупашкарӑн пӗр пайӗпе иртет. Кӳкеҫрен хутлакан 325-мӗш маршрут та ҫавӑн пекех. Тепӗр майлӑ каласан, пассажирсемшӗн питӗ меллӗ маршрутсем Шупашкарпа кӑна хутлакан транспортшӑн самай чӑрмав кӑларса тӑратаҫҫӗ. Ҫынсем хулара тепӗр маршрут ҫине куҫса лармасӑрах ҫитес вырӑна ҫитме пултарнине, укҫа перекетленине теприсем тӳнтерле йышӑннӑ курӑнать. Шупашкар витӗр иртекен хула ҫумӗнчи маршуртсене йӗркелеме республикӑра ӗҫ комиссийӗ туса хунӑ, ӑна Михаил Резников вице-премьер ертсе пырать.

«Контактра» халӑх тетелӗнче ачасем ӑсталанӑ чи лайӑх ӗҫе суйлаҫҫӗ. «Манӑн чӑваш сувенирӗ» конкурса Чӑваш Енри 150 ытла ача хутшӑнма кӑмӑл тунӑ.

Халӑх тетелӗнче вӗсемшӗн сасӑлама пулать. Ҫак ссылкӑпа куҫмалла: https://vk.com/yasnatur?w=wall-113226386_71. Ачасене ӳсӗмне кура тӑватӑ категорие уйӑрнӑ: 7 ҫул тултарманнисем, 8-11 ҫултисем, 12-14 ҫултисем, 15-17 ҫултисем. Ҫапла ачасем хатӗрленӗ ӗҫсен тӑватӑ альбомне хатӗрленӗ.

Сасӑлава ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗччен 18 сехетчен иртет. Шкулта вӗренекен тата ача ҫурчӗсенче пурӑнакан шӑпӑрлансен хушшинче иртекен конкурс хӗллех пуҫланнӑ. Ӗҫсене ака уйӑхӗн 30-мӗшӗччен йышӑннӑ.

Конкурса хутшӑнакансен «Ясна» этноэкологи комплексӗнче 20 процент йӳнӗрехпе канма май пур. Кашни ушкӑнра мала тухнисене тата тӗнче тетелӗнчи сасӑлавра ҫӗнтернисене хаклӑ парнесемпе хавхалантарӗҫ.

Ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче «Чутай пикине» палӑртнӑ. Унта кӑҫал пилӗк пике хутшӑннӑ. Вӗсем хӑйсен пултарулӑхне, чӑваш чӗлхине, халӑх йӑлине мӗнле пӗлнине кӑтартнӑ. Кашниех хӑйне евӗрлӗхпе уйрӑлса тӑнӑ.

Малтанах «Визит карточки» пулнӑ, хӗрсем хӑйсемпе паллаштарнӑ. Унтан пултарулӑх конкурсӗ иртнӗ. Кайран чӑваш наци апат-ҫимӗҫӗ пирки каласа кӑтартнӑ. Ӑна вӗсем хӑйсемех хатӗрленӗ.

Кӑҫал «Чутай пики» ята Татьяна Мурайкина ҫӗнсе илнӗ. Куракансем Анна Сармандейкинӑна кӑмӑлланӑ. «Хӳхӗм пике» номинацире Анастасия Фондеркина ҫӗнтернӗ. «Ҫепӗҫ пике» вара — Татьяна Ефремова. «Ӑс пике» номинацире Карина Селянкина мала тухнӑ.

Ҫӗнтерӳҫе, Татьяна Мурайкинӑна, Чӑваш наци конгресӗ Крымра канмашкӑн сертификат панӑ.

Нумай пулмасть Пил Тымарлан Раҫҫей Федерацийӗн Пенчи фончӗн Чӑваш Республикинчи уйрӑмӗнчен хурав илнӗ. Хӑй каласа панӑ тӑрӑх ҫырӑва ун патне почта урлӑ мар, ятарласа чӑвашла пӗлекен курьер тытса ҫитернӗ. Аса илтеретпӗр, чӑваш чӗлхишӗн ҫунакан паллӑ чӑваш хастарӗ пенси страхлав хутне илейменнишӗн пӑшӑрханса хӑйӗн евитне Пенси фондне иртнӗ уйӑхра ярса панӑччӗ. Мӗншӗн халӗ те ҫак документа илейменнин сӑлтавӗ — Пил Тымарлан халӗ те СССР вӑхӑтӗнчи паспортпа ҫӳренинче. Раҫҫей паспортне вӑл унта пӗр чӑваш сӑмахӗ те ҫуккишӗн илме килӗшмест.

Пенси фончӗн вырӑнти уйрӑмӗ панӑ хуравра пенси страхлав хучӗ мӗн тума кирлине ӑнлантарса панӑ, мӗншӗн ӑна вырӑсла кӑна хатӗрленине пӗлтернӗ. Ҫавӑн пекех вырӑс чӗлхипе республикӑсенчи вырӑнти чӗлхесен статусӗ пирки те ӑнлантарса пама тӑрӑшнӑ. Хуравӑн тулли тексчӗпе аяларах вырнаҫнӑ ӳкерчӗксене паллашма пулать.

Апла-и, капла-и, ҫавах та Пил Тымарлана пенси страхлав хучӗ патне пыма чӗннӗ. Хӑйӗнпе пӗрле гражданин кам пулнине ҫирӗплетекен документа илсе пыма сӗннӗ. Вӗсен шутне ҫуралнине ӗнентерекен свидетельство та кӗнине шута илсен — ӑна икӗ чӗлхепе хатӗрленӗ-ҫке — Пил Тымарланӑн пенси страхлав хучӗллӗ пулса тӑма шанчӑк пурах.

Малалла...

Ӳркенменнисем, пуҫа ун пек те, кун пек те ӗҫлеттерекеннисем тем тӗрлӗ конкурс та шухӑшласа кӑлараҫҫӗ. Кашни ӑмӑртӑвӑн хӑйӗн тӗллевӗ.

Шупашкар 500 ҫуллӑх паркӗ тата Спортӑн кинологи енӗсен «Лидер» клубӗ йытӑсене ӑмӑрттарать. Кӑҫалхипе пуҫласа мар-ха. Унчченех ун йышшине йӗркелеме тытӑннӑ.

Ҫулсерен ирттерекен дог-шоуна ҫу уйӑхӗн 29-мӗшенче йыхравлаҫҫӗ. Унта хитре йытӑсене тата вӗсен пултарулӑхне палӑртма шантараҫҫӗ.

«Енчен сирӗн йыттӑр титулсемпе хисеплӗ ятсемсӗр, анчах вӑл сирӗншӗн чи хитри те пултарулли пулсан, «Барбос кубокӗ-2016» — унӑн ҫӑлтӑрлӑ сехечӗ», — ҫапла илӗртмелле хыпарланӑ Шупашкар хула администрацийӗн культура тата туризма аталантаракан управленийӗ хайӗн сайтӗнче. Пурне те парнесемпе хавхалантарма шантарнӑ.