Паян кӑнтӑрла икчӗлеллӗх пирки каласа паракан ҫӗнӗ сайт уҫӑлнӑ, вӑл www.ich.edu.cap.ru/?t=eduid&eduid=4823 адреспа вырнаҫнӑ. Сайта хатӗрлекенсем ун урлӑ ашшӗ-амӑшӗ килте тата вӗренӳре хӑйсен ачисемпе тӑван чӗлхепе мӗнле усӑ курмалли пирки материалсемпе пулӑшма шантараҫҫӗ, тӑтӑшах ҫӗнӗ статьясемпе тивӗҫтересси пирки пӗлтереҫҫӗ.

Чӑвашла «Икӗ чӗлхеллӗ ачасем» ят панӑ сайта тӑватӑ чӗлхепе хатӗрленӗ — чӑвашла, вырӑсла, тутарла тата ирҫелле. Пирӗн республикӑра ҫак тӑватӑ чӗлхепе те вӗренӳ пырать иккен. Ҫавах та сайт йӗркелӳҫисем каярах, май килнӗ таран, унта ытти чӗлхеллӗ материалсемпе те паллаштарма шантараҫҫӗ.

Сайта хатӗрлекенсен йышӗнче Чӑваш Республикин Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствине, Чӑваш Республикин вӗренӳ институтне, «Хавал» чӑваш халӑх пӗрлешӗвне тата уйрӑм ҫынсене асӑннӑ.

Чӑваш наци музейӗнче Геннадий Айхин Парижри архивне хӑтланӑ. Геннадий Никандровичӑн юлташӗ Николай Дронников Парижран Чӑваш халӑх поэтне Геннадий Айхие сӑнланӑ живопиҫ, графика тата скульптура илсе килнӗ.

Хӑтлав нарӑсӑн 12-мӗшӗнче иртнӗ. Ҫак кун Геннадий Айхи пурӑннӑ пулсан 94 ҫул тултарӗччӗ. Унта «Отмеченная зима» кӗнекене те хӑтланӑ.

ЧР Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, хаклӑ ҫак япаласене Геннадий Никандровичӑн юлташӗ, ӳнерҫӗ тата скульптор Николай Дронников панӑ.

«Отмеченная зима» кӗнекене Николай Дронников Геннадий Айхипе пӗрле хатӗрленӗ. Унта – Айхи ытти издательсемпе ҫыру ҫырни, текстсене тӳрлетни, сӑнӳкерчӗксем, кӗнекене кӑларма укҫан пулӑшнӑ ҫынсене ячӗсемпе адресӗсем.

«Республикǎри вӗренӳ системине ҫӗнетессинче ачасен апатланǎвӗ те пысǎк пӗлтерӗшлӗ. Хальхи вǎхǎтри технологипе, оборудованипе усǎ курса ӗҫлени ачасене паха апатпа тивӗҫтерме май парать», — ҫакӑн пек шухӑшлать «Канаш ен» хаҫат.

Хыпарӗ вара — Канаш районӗнчи Шелттем тӗп шкулӗнче юсаса ҫӗнетнӗ столовӑй уҫни пирки. Ҫак ятпа йӗркеленӗ линейка та ирттернӗ иккен. Шкул директорӗ Сергей Ерицов ҫав енӗпе «пысǎк ӗҫ тунӑ ҫынсене» тав тунӑ. Пӗр уйǎхра, уявпа кану кунӗсене пǎхмасǎр строительство ӗҫӗсене ирттернӗ-мӗн.

— Малашлǎх плансем пысǎк пирӗн. Пӗчӗккӗн-пӗчӗккӗн ӗҫлесе шкула ҫӗнетсе, хитрелетсе пыма шутлатпǎр, — палǎртнӑ хǎй ӗмӗтне С. Ерицов директор.

Линейкǎра тухса калаҫакансем, районти вӗрентӳ управленийӗн пуҫлǎхӗ Юрий Алексеев, ял тǎрǎхӗн пуҫлǎхӗ Владимир Николаев, вырǎнти библиотека заведующийӗ Таисия Иванова, Николай Николаев усламҫа спонсор пулǎшǎвӗ кӳнӗшӗн чун-чӗререн тав тунӑ. Ачасене унран тӗслӗх илме суннӑ.

Хӗрлӗ хǎю касса столовǎй уҫнǎ хыҫҫǎн хǎнасене тутлǎ апат-ҫимӗҫпе сǎйланӑ.

Патӑрьелти шкул директорӗ Наталия Андреева

Нарӑсӑн 8-мӗшӗнче Патӑрьел район хаҫачӗ «Авангард» 84 ҫул тултарнӑ. Унччен вара «2014 ҫул ҫынни» конкурса пӗтӗмлетнӗ.

Кӑҫалхи конкурса тӗрлӗ отрасльте тӑрӑшакан вунӑ хастар хутшӑннӑ. Конкурсантсем хушшинче культура ӗҫченӗ те, тухтӑр та, шкул директорӗ те, суту-илỹ филиалӗн директорӗпе ял тӑрӑх пуҫлӑхӗ тата ытти те пулнӑ. «Хаҫат вулакансем те ҫак конкурса кӗтнӗ курӑнать, редакцине шӑнкӑравларӗҫ те, ҫырчӗҫ те», — пӗлтереҫҫӗ хаҫатҫӑсем.

Чи нумай сасӑ пуҫтараканни «Ҫулталӑк ҫынни — 2014» хисеплӗ ята тивӗҫнӗ. Хальхинче ҫак чыса Патӑрьелӗнчи пӗрремӗш вӑтам шкул ертỹҫи Н. Андреева ҫӗнсе илнӗ. Наталия Борисовна шкул директорӗн ӗҫӗпе пултарулӑхне 1910 ҫын хак панӑ. Иккӗмӗш вырӑна Ф. Уфуков, виҫҫӗмӗшне В. Фролов тухнӑ.

Ӗнер, нарӑсӑн 11-мӗшӗнче, республикӑн Вӗренӳ институтӗнче чӑваш чӗлхипе литературин регионти олимпиади иртнӗ. Олимпиадӑна Чӑваш Республикинчи тата республика тулашӗнчи шкулсенчи 9-11-мӗш классенче вӗренекенсем хутшӑннӑ. Елчӗк районӗнчи Курнавӑш шкулӗн чысне 11-мӗш класра вӗренекен Мария Корнилова хӳтӗленӗ.

Сӑмах май каласан, регионсем шайӗнчи олимпиадӑсенче Мария 4 ҫул ӗнтӗ лайӑх пӗлӳ кӑтартать иккен. Тӑван ен культурипе вӑл 2 ҫул, чӑваш чӗлхипе тата литературипе 2 ҫул малтисен ретӗнче пулнӑ. Кӑҫалхи ҫивӗч ӑмӑртура та Мария Корнилова ҫӗнтерӳҫӗсен йышне кӗнӗ. Паллах, ҫитӗнӳ хӑй тӗллӗн килмест, пӗлӗве вӗреннӗ чухне куллен туптамалла теҫҫӗ унӑн вӗрентекенӗсем.

Мария Корниловǎна олимпиадǎна Н.Н. Круглова тата В.Н. Воронова вӗрентекенсем хатӗрленӗ.

Раҫҫейӗн чукун ҫулӗн пуҫлӑхӗ Владимир Якунин «Мускав-Хусан» пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ чукун ҫул хӑҫан тума палӑртнине каланӑ. Кун пирки ӗнер вӑл Шупашкара килнипе усӑ курса журналистсем кӑсӑкланнӑ.

Якунин пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗршывӑн правительстви проектпа шырав ӗҫӗ валли укҫа уйӑрма йышӑннӑ. 2016 ҫулхи авӑн уйӑхӗ валли магистралӗн аталанӑвӗн проектне хатӗрлесе ҫитермелле. Унтан строительство ӗҫӗсене пуҫӑнмалла. Мӗнпур ӗҫе пурнӑҫлама 4 ҫул кирлӗ. «2018 ҫулччен Улатимӗр тата Улатимӗртен Чулхула таран пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ лаптӑк тума шантаратпӑр», — тенӗ Владимир Якунин.

Шупашкара Раҫҫейӗн чукун ҫулӗн пуҫлӑхӗ чукун ҫул техникине кӑларакансен регионти IX конференцине ирттерме килсе ҫитнӗ. Мероприяти ӗнер пуҫланнӑ, паян вӗҫленнӗ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинче пулнӑ май Якунин чукун ҫулӑн Шупашкарти станцийӗнче ӗҫлекенсемпе тӗлпулнӑ, «Элара», «Экра» акционерсен обществисен ӗҫӗпе паллашнӑ.

Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑм ялӗнче кӑҫалхипе вуннӑмӗш хут Чечен Республикинче пуҫне хунӑ Иванов Анатолий Геннадьевича асӑнса йӗлтӗрпе чупассипе ӑмӑртусем иртнӗ. Унта пурӗ 120 спортсмен хутшӑнчӗ.

Малтанах спортсменсем Кӑкшӑм шкулӗн спортзалне линейкӑна йӗркеленсе тӑнӑ. Пухӑннисем умӗнче Кӑкшӑм ял тӑрӑхӗн ертӳҫи Константин Михайлов, Кӑкшӑм шкул директорӗ А.М.Иванов, Етӗрнери афган вӑрҫин ветеранӗсен обществин представителӗ Н.И.Кириллов, Етӗрнери социаллӑ пайӗн специалист-эксперчӗ И.А. Семенов тата ыттисем Иванов ячӗпе иртекен ӑмӑртура пурне те Анатолий пек хастар пулма, ҫирӗплӗх, ӑнӑҫусем сунчӗҫ.

Унтан пурте Раҫҫей гимнӗ янӑранӑ хыҫҫӑн паттӑр салтака асӑнса пӗр минут шӑп тӑчӗҫ.

Калиса Михайловна, Анатолин амӑшӗ, пухӑннисене хӑйӗн ывӑлне манса кайманшӑн куҫҫуль витӗр тав турӗ, ӑмӑрту йӗркелекенсене асӑнмалӑх парнесем пачӗ. Е.В. Лобастова ертсе пыракан Кӑкшӑм шкулӗнчи ташӑ ушкӑнӗ хӑнасене ташӑпа саламларӗ.

Чи кӗҫӗннисем — пӗрремӗш класра вӗренекен Алеша Ивановпа Маша Жандарова.

Малалла...

Шкул умӗнче

Ҫӗнӗ Шупашкар хулин темиҫе шкулне, вӗсен йышӗнче пирӗн 3-мӗш шкула та ачасем чирленине пула вӑхӑтлӑха карантина хупрӗҫ. Учительсене вӗренӳнчен пушанса кӑшт сывлӑш ҫавӑрса илме пушӑ вӑхӑт тупӑнчӗ.

Пирӗн шкулта сывӑ пурнӑҫ йӗркине тытса пыраҫҫӗ. Чылайӗшӗ спортпа физкультурӑпа туслӑ. Шкулта сывлӑх кунӗ иртесси йӑлана кӗнӗ. Карантин кунӗнче шкул директорӗ Любовь Александровна сывлӑх кунне ирттерме сӗнчӗ. Пурте ырӑ сӗнӗве хаваспах йышӑнтӑмӑр.

Тепӗр кунне пурте йӗлтӗр илсе Тӗкӗрӗҫ катине утрӑмӑр. Вӑрман пире лайӑх кӗтсе илчӗ. Вырсарникун «Йӗлтӗр йӗрӗ–2015» чупу иртнӗ пирки йӗлтӗр ҫулӗ питӗ аван сыхланса юлнӑ. Йӗлтӗр сыртӑмӑр та каталанса пӗр-пӗрин хыҫҫӑн тепри тапрантӑмӑр. Хӗллехи илемлӗ кунпа киленсе ярӑннипе вӑхӑт иртни сисӗнмерӗ те.

Сывлӑх кунне ҫакӑн пек ирттерни пурне те кӑмӑла кайрӗ. Пурне те йӗлтӗрпе ярӑнса сывлӑха ҫирӗплетме йыхравлатпӑр!

Нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Чӑваш Ен хальхи йышши приборсем туяннӑ. Вӗсемпе сӗт пахалӑхне тӗрӗслеме пулать.

Хатӗр-хӗтӗр Шупашкар районӗнчи ветеринари станцийӗсенче пулӗ. Унччен сӗте ӗне чирленӗ чирсен тӗлӗшпе ҫеҫ тӗрӗслеме пултарнӑ. Халӗ вара аппаратсем унра мӗн чухлӗ ҫу пулнине, шыв янипе яманнине те тӗрӗслеме пултарӗҫ.

Шупашкар районӗнчи чӗрчунсен чирӗсемпе кӗрешекен станци пуҫлӑхӗ Сергей Ефремов каланӑ тӑрӑх, сӗт пахалӑхне ӳстересси ӑна пухакан ҫынсемшӗнех усӑллӑ. Унӑн 2014 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вӑя кӗнӗ Таможня союзӗн техника регламенчӗпе килӗшӳллӗн пулмалла.

Хальлӗхе хатӗр-хӗтӗре Кӳкеҫре тата Ишекре лартнӑ. Ҫулталӑк вӗҫлниччен вӗсем Шупашкар районӗнчи мӗнпур 17 ветеринари участокӗсенче те пулӗ.

"Феликс тата унӑн юратӑвӗ" фильмри самант

Океан леш енчен Мускава ырӑран та ырӑ хыпар килнӗ. Халӗ Андрей Звягинцӑвӑн «Левифанӗ» ҫеҫ мар кинофестивальсене тыткӑнлать иккен. Чӑваш ҫӗрӗнен тухнӑ ҫынсем те чаплӑ кино ӳкерме пултараҫҫӗ. Вӗсем те пӗтӗм тӗнчери конкурссенче ҫӗнтереҫҫӗ.

Кӑрлачӑн 23-25-мӗшесенче АПШри Полсон хулинче пӗтӗм тӗнчери Flathead Lake International Cinemafest кинофестиваль иртнӗ. Унта тӗрлӗ жанрпа ӳкернӗ фильмсем хутшӑннӑ.

Кӑҫал фестивале 13 ҫӗршыври 82 картина хутшӑннӑ. Фестиваль триумфаторӗсенчен пӗри Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ Евгений Корчагин пулнӑ. Халӗ вӑл Мускавра парӑнать. Евгений икӗ номинацире ҫӗнтернӗ: «Чи лайӑх ӳнер фильмӗ» тата «Чи лайӑх режиссер».

«Чи лайӑх ӳнер фильмӗ» номинацире унӑн «Феликс тата унӑн юратӑвӗ» фильм ҫӗнтернӗ.

Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков ырӑ хыпара илтсенех Евгений Корчагина саламланӑ. «Феликс тата унӑн юратӑвӗ» фильм — аслӑ ару ҫыннисен юратӑвӗ пирки.