Абдулла Хосан

The Guargian (чӑв. управҫӑ) информаци агентстви пӗлтернӗ тӑрӑх Турцире пульницаран 47 ҫул хушши выртнӑ ҫын вилнӗ, вӑл астмӑпа тата диабетпа аптранӑ.

Абдулла Хозан Muradiye State Hospital хоспитале пӗрремӗш хут 1968 ҫулта лекнӗ. Ун чухне 23 ҫулхискер тухтӑрсем патне пуҫ ыратнине пула ҫитнӗ. Абдуллан пурӑнмалли вырӑн пулманран тата тухтӑрсемпе вӑл хӑйне вашаватлӑ тытнӑран пульница ертӳҫисем чирлӗ ҫынна палатӑра юлма ирӗк панӑ. Сывлӑхӗ лайӑхланнипе пульницӑран тухма вӑхӑт ҫитсен ӑна яланах ҫӗнӗрен регистрациленӗ.

Абдулла Хозан 70 ҫула ҫитнӗ. Пульница ӗҫченӗсемшӗн вӑл тӑван пекех пулнӑ. Ватӑна Бурсри Ынехӳл (İnegöl) районта пытарнӑ. Хӑй вӑл ҫавӑнта ҫуралнӑскер пулнӑ.

Юлашки ҫур ҫулта ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви кашни эрнинчех аптекӑсем тӑрӑх рейд ирттерсе эмел хакӗсене мониторингне тӑвать. Ведомство ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 50 ытла эмел хакне тӗрӗслесе тӑрать. Вӗсем шӑнса пӑсӑлнинчен, вар-хырӑм валли, ыратнине ирттерекеннисем.

Авӑн уйӑхӗн вари тӗлне эмелсен хакӗсем 2 процент чакнине палӑртнӑ. Пенсионерсем кӑмӑлсӑр мар. Пенси укҫи пӗчӗк пулсан та эмелсен хакӗсем ӳсменнине палӑртаҫҫӗ вӗсем.

Топ-50 эмелсен йышне пурнӑҫшӑн хаклӑ эмелсем кӗмеҫҫӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ведомство ӗҫченӗсем тата волонтерсем аптекӑсенче 18 рейд ирттернӗ. Пурнӑҫшӑн хаклӑ эмелсен хакӗсем ниҫта та ӳсменнине палӑртнӑ.

Сӑмах май, пациентсене ҫӑмӑллӑхпа парас эмелсем валли ҫулсерен 60 ытла миллион тенкӗ уйӑраҫҫӗ.

Раҫҫейре светофор хӗрлӗ ҫутатнӑ чухне каякан водительсене нумайрах штрафлаттарасшӑн. Ку хупӑннӑ шлагбаум хупӑннӑ чухне каҫса кайнӑ чухне те пырса тивет.

«Коммерсантъ» хаҫат ҫырнӑ тӑрӑх, кун пек водительсене 30 пин тенкӗ штраф тӳлеттересшӗн. Е куншӑн праваран ҫур ҫуллӑха хӑтарасшӑн. Айӑплава суд палӑртӗ. Саккун проекчӗ РФ Транспорт министерстви витӗр тухать пулсан ку штраф чи пысӑкки пулӗ.

Раҫҫейре кӑҫал 7 уйӑхра 147 урапа пуйӑспа ҫапӑннӑ. Кун пек пуйӑсри ҫынсен пурнӑҫӗ те хӑрушлӑхра-ҫке. Раҫҫей чукун ҫулӗ саккун проектне ырланӑ.

Шлагбаум патӗнче сарӗ тӗс ҫукки пӑтӑрмах кӑларса тӑратнине те палӑртаҫҫӗ водительсем. Ара, ҫул кӗтмен ҫӗртен хупӑнма пултарать-ҫке-ха.

Ку таранччен Шупашкар хула аминистрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене Алексей Ладыков пурнӑҫланӑ. Суйлав хыҫҫӑн улшӑнусем пуласси малтанах паллӑччӗ. Ладыков хӑй вырӑнӗнчех юлӗ-и? Ку чылайӑшне кӑсӑклантарнӑ.

Халӗ паллӑ: Алексей Ладыкова ку тивӗҫрен хӑтарнӑ. Шупашкар хулин Уставӗпе килӗшӳллӗн администраци пуҫлӑхне контрактпа лартаҫҫӗ. Ӑна вара ятарлӑ конкурс пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн алӑ пусса ҫирӗплетеҫҫӗ. Ҫапла майпа Шупашкар хулин депутатсен пухӑвне ҫӗнӗрен суйлама тивнӗрен сити-менеджера лартмалли процедурӑна тепӗр хут тумалла пулӗ.

Мэрире пӗлтернӗ тӑрӑх, хула администрацийӗн должноҫне палӑртмалли конкурс пирки ҫитес вӑхӑтра пӗлтерӗҫ. Юпа уйӑхӗнче депутатсен хула администрацийӗн пуҫлӑхне ҫирӗплетсе контракт алӑ пусма тивӗ.

Аса илтерер: Алексей Ладыков ку тивӗҫӗ 2011 ҫултанпа пурнӑҫланӑ. Хальлӗхе хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене Алексей Маклыгин пурнӑҫлать.

Мускавра юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче «Сокольники» паркра чӑваш кросӗ пӗрремӗш хут иртет. Ӑна Ардалион Игнатьев ячӗпе халаллӗҫ. Кун пирки Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков парк директорӗпе Андрей Лапшинпа тӗл пулнӑ чухне калаҫса татӑлнӑ.

Ӑмӑртӑва тӗрлӗ ӳсӗмри ушкӑнсене пайласа ирттерме палӑртнӑ: 14 ҫулчченхисем, 18 ҫулчченхисем, 50 тултарман арҫынсем тата 50 ҫула ҫитмен хӗрарӑмсем. Тепӗр икӗ ушкӑнӗ — 50 ҫултан аслӑраххисем.

Йӗркелӳҫӗсем СССР спорт мастерӗ, психологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Валерий Дмитриев, ЧР вӑй-хал культурипе спорчӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Олег Захаров.

Ӑмӑртӑва Мускаври пур чӑваша та чӗнеҫҫӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсене парнесемпе хавхалантарӗҫ.

Чӑваш Ен ҫӑлавҫисем вӑрманта ҫухалнӑ арҫынна шыраҫҫӗ. ЧР ИӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Атӑл леш енне шур ҫырли пуҫтарма кайнӑ та килне таврӑнман.

Ҫӑлавҫӑсем ӑна унти шурлӑхлӑ вырӑнта эрне шыраҫҫӗ ӗнтӗ. Анчах хальлӗхе усӑсӑр.

51 ҫулти арҫын Сосновка поселокӗнчен. Вӑл ҫухалнӑранпа 9 кун иртнӗ ӗнтӗ.

Республикӑри тепӗр 3 ҫын та чутах шурлӑхлӑ вырӑнта ҫухалман. Хайхискерсем шур ҫырли пухма кайсан хӑйсемпе пӗрле кӗсье телефонӗ ҫеҫ илнӗ. Вӗсем ҫухалса кайнӑ. Хӗрарӑмсем киле таврӑнмасан тӑванӗсем пӑлханса ӳкнӗ. Вӗсене шырама ҫӑлавҫӑсем тухнӑ. Анчах, телее, хӗрарӑмсем хӑйсемех палланӑ ҫул ҫине тухса киле таврӑннӑ.

Америкӑн тӗнче уҫлӑхне тӗпчекен наци управленийӗ (NASA) паян ятарлӑ пресс-конференци ирттернӗ. Унта вӗсем ятарлӑ ушкӑна кӗрекен 8 ӑсчах Марс ҫийӗ ҫинчен ӳкнӗ хӗвел пайӑркисене тӗпчесе тунӑ пӗтӗмлетӳпе паллаштарнӑ.

Спектрлӑ тӗпчеве Хӗвел тытӑмне кӗрекен ҫиччӗмӗш планета тавра ҫаврӑнакан станципе усӑ курса тунӑ. Пӗтӗмлетӳ ӑсчахсене хавхалантарнӑ — Марс экваторӗ тавра вырнаҫнӑ тусен патӗнчи тӗттӗм хӑйсем минараллӑ тӑвар пулни палӑрнӑ. Вӗсем вара юхакан шывпа ҫеҫ йӗркеленме пултараҫҫӗ. Минераллӑ тӑвар структурисенче гидратсем пурри те палӑрнӑ. Пресс-конференцире пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗпчевпе туллин Nature Geoscience журналта тухнӑ статьяра паллашма пулать. Ӑсчахсен шучӗпе ҫак тӗпчев Марс ҫинче шыв пуррине ӗнентерекен чи пӗлтерӗшлӗ пӗтӗмлетӳ.

Ҫиччӗмӗш планета ҫинче шыв пуррине тӑватӑ ҫул каяллах калаҫатчӗҫ. Ҫӗр метр вӑрӑмӑш шыв ҫулӗсем Марс ҫинчи ҫуллахи тапхӑрта йӗркеленеҫҫӗ, хӗлле вара типсе лараҫҫӗ. Унсӑр пуҫне кӳршӗллӗ планета ҫинче пӑр пуррине те ӑсчахсем ҫирӗплетнӗ.

Авӑнӑн 24-мӗшӗнче ЧР Наци вулавӑшӗнче ватӑсен тӗп канашӗн ларӑвӗ иртнӗ. Ӑна Виталий Станьял ирттернӗ.

Унта ҫамрӑк чӑваш ӑсчахсен прависене хӳтӗлесси пирки калаҫнӑ. «Хыпар» хаҫатри А.Бойковӑн Наци лицейӗн шӑпи пирки ҫырнӑ статйине сӳтсе явнӑ. Унтах «Кӗр сӑрине» ирттересси пирки, район энциклопедийӗсем ҫинчен калаҫнӑ. Ытти ыйтӑва та пӑхса тухнӑ унта.

Станьял палӑртнӑ тӑрӑх, гуманитари ӑсчахӗсене ӗҫе вырнаҫтарнӑ, анчах ҫивӗч ыйту сирӗлмен-ха. «Лицей никама та кирлӗ мар-и?» статьяра лицей шӑпишӗн пӑшӑрханнине палӑртнӑ. Администраци ӑна 4-мӗш лицее пама йышӑннӑ. Анчах ку районсенчи пултаруллӑ ачасене хатӗрлеме май памасть. Ку ыйту уҫӑ-ха…

Национальноҫ ӗҫӗсене туса пыракан федераци агентствине янӑ ҫырӑва пӑхса тухнӑ. Унта наци политикин ыйтӑвӗсене ҫӗкленӗ. Унта чӑваш чӗлхине пусмӑрланине палӑртнӑ. Чӑваш чӗлхине тарӑннӑн вӗрентекен классене, шкулсене, Наци лицейне хупнине пӗлтернӗ. Чӑваш орфографине пырса тивекен ыйтӑва та хускатнӑ ҫырура. Чӑваш сӑмахне юратакан журналистсене, ҫыравҫӑсене, вӗрентекенсене «сыхлаҫҫӗ». Вӗсене «экстремистсем» теҫҫӗ.

Малалла...

Суйлав умӗн Ҫӗрпӳ кӗперне уҫнине савӑнсах пӗлтерчӗҫ. Анчах суйлав иртсе кайсанах пӗлӗшӗм ҫав ҫула каллех хупнине, унта каллех «пӑкӑсем» пулнине пӗлтерчӗ.

«Чӑваш Ен» ПТРК сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫӗрпӳ кӗперне малалла юсаҫҫӗ. Ҫавна май транспорт унтан хуллен ҫӳрет, «пӑкӑ» пухӑнать.

Унта ҫӳремешкӗн ҫула уҫнӑ тесе пӗлтереҫҫӗ. Ҫиелти асфальта сараҫҫӗ-мӗн. Подрядчик ку ӗҫе авӑнӑн 30-мӗшӗччен туса пӗтерме шантарнӑ. Анчах ӗлкӗрӗҫ-и? Кун пирки иккӗленеҫҫӗ.

Михаил Игнатьев подрядчике пулӑшма, юсав ӗҫне ҫитес вӑхӑтра ҫӗнетме чӗнсе каланӑ. Водительсем кӑмӑлсӑр, Тутаркасси, Сӗнтӗрвӑрри ҫулӗ урлӑ ҫӳреҫҫӗ. Анчах унта та «пӑкӑсем» пухӑнаҫҫӗ-мӗн.

Чӑваш Енре «Наци кросӗ» черетлӗ хут иртнӗ. Паллах, ытти тӑрӑхпа танлаштарсан, Шупашкарта чи нумай ҫын хутшӑннӑ. Унта 16 пин ҫын старта тухнӑ.

12 сехетре пурте кӳлмеке пухӑннӑ. Старта Европа кубокӗн ҫӗнтерӳҫи Клавдия Афанасьева панӑ. VIP-чупуна ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та хутшӑннӑ. ЧР Элтеперӗн администрацийӗн ертӳҫи Юрий Васильев, Алексей Ладыков та старта тухнӑ.

Кӑҫал чи ҫамрӑк спортсмен 2 ҫулта пулнӑ, чи ваттисем вара — 82 ҫулти Леонид Никифоров тата 85-ри Миранда Кольцова.

Тӗрлӗ ӳсӗмре пӗрремӗш вырӑна тухнисене асӑнса хӑварар: Дарья Васильева, Михаил Ефимов, Лилия Степанова, Николай Сергеев, Ольга Николаева, Олег Ильин, Виктория Соловьева, Николай Сергеев, Татьяна Ефимова, Александр Васильев.