Раҫҫей Федерацийӗн халӑх пултарулӑхӗн тава тивӗҫлӗ ансамблӗ, халӑх фольклор ансамблӗ – «Уяв» – кӑҫал 35 ҫул тултарать. «Ҫавра» датӑна пултарулӑх ушкӑнӗ ҫул уйӑхӗн 25-мӗшӗнче паллӑ тӑвӗ. Концерта вӑл Шупашкарти Я. Ухсай ячӗллӗ культура керменне йыхравлать.

«Уяв» ансамбль халӑх чӑннипех те юратакан пултарулӑх ушкӑнӗ ята тахҫанах тивӗҫнӗ. Ӑна тӑван тӑрӑхӑмӑрта ҫеҫ мар, республика тулашӗнче те аван пӗлеҫҫӗ. Пӗр-пӗр концерт-мероприятире ҫак йыша куракансем ялан хапӑл туса кӗтсе илеҫҫӗ, пултарулӑх ушкӑнӗн кашни номерне тӑвӑллӑн алӑ ҫупса йышӑнаҫҫӗ.

Кӑҫал эпир чӑвашсен ҫӗнӗ ҫырулӑхне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнине паллӑ тӑватпӑр. Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш челхи кунӗ иртсе кайрӗ. Паллӑ пулӑмсене халалласа шкулсемпе ача пахчисенче, культура учрежденийӗсенче тӗрлӗ мероприяти иртет.

«Хыпар» издательство ҫуртӗнче чӑваш чӗлхи урокӗсем йӗркеленӗ. Иртнӗ уйӑх вӗҫӗнчи черетлӗ занятие Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думин депутачӗн Леонид Черкесовӑн пулӑшуҫи, Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ Дмитрий Александров хутшӑннӑ. Вӑл журналистсене каланӑ тӑрӑх, унӑн ачалӑхӗнче хулари шкулсенче чӑваш чӗлхи урокӗсем пулман. Паянхи ӗҫӗ-хӗлӗнче ҫак чӗлхене пӗлни кирлине ӑнланса илнӗ вӑл.

МИХра ӗҫлекенсем пӗлтернӗ тӑрӑх, урока чӗлхене вӗренме мӗнрен пуҫламалли, вырӑсларан чӑвашла куҫарнӑ чухне мӗнле йӑнӑшсенчен асӑрханмалл тата ытти ҫавӑн йышши ыйту тавра йӗркелеҫҫӗ.

Черетлӗ заняти ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пулӗ.

Следстви комитечӗ тунӑ сӑн

Кӳкеҫре пурӑннӑ, Ҫӗнӗ ҫул каҫхине ҫухалнӑ арҫынна тупнӑ. Шел те, ӑна вӗлернӗ. Ку кӑна мар, кӗлеткине вакланӑ.

Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Тискер ӗҫе тума пултарнӑ ҫынна та палӑртнӑ. 55-ри арҫын ҫухални пирки тӑванӗсем ҫийӗнчех пӗлтернӗ. Ҫухалнӑскерӗн телефонне тишкерсе вӑл юлашинчен кампа калаҫнине палӑртма май килнӗ. Ҫав ҫын хӑй те тискер ӗҫ тунине тунман.

Ку раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче пулнӑ. Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав кун тытса чарнӑ арҫын общежитири пӳлӗмре пулнӑ. Унта ҫав вӗлернӗ арҫын пурӑннӑ. Хайхискерсем пӗрле эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн хирӗҫсе кайнӑ. Хӑна кил хуҫине тапса-ҫапса пӗтернӗ. Лешӗ вилсе кайнӑ. Ку преступлени йӗрне пӗтерес тесе вилене вакласа икӗ миххе чикнӗ те общежитирен инҫех мар ҫырмана кайса пытарнӑ.

cap.ru сайтри сӑн

Вӑрмар районӗнчи Кӗлкешри Н.А.Афанасьев ячӗллӗ шкула 30 кунлӑха хупнӑ. Кун пирки Вӑрмар районӗн сучӗ пӗлтернӗ.

Ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче унти шыва тӗрӗсленӗ. Вӑл шкулти ҫӑлкуҫран килет. Ҫавӑн пекех кранран юхакан шыв пахалӑхне те пӑхнӑ. Лаборатори тӗпчевӗ палӑртнӑ тӑрӑх, шывӑн санитарипе биологи кӑтартӑвӗсем требованисемпе килӗшсе тӑман.

Хальлӗхе Вӑрмар районӗн сучӗ кӑларнӑ приговор саккунлӑ вӑя кӗмен. Вӗренӳ министерстви кун пирки мӗн пӗлтерни паллӑ мар-ха.

Ака уйӑхӗнче Чӑваш чӗлхи лабораторийӗ 35 пин те 685 мӑшӑр хатӗрлерӗ. Ҫапла май пӗтӗмӗшле йыш 790 пинрен иртрӗ. Тепӗр май каласан, миллион мӑшӑр тӑвиччен тата 210 пинрен те сахалрах юлчӗ. Паллах, 35 пин иртнӗ уйӑхрипе танлаштарсан сахалтарах, анчах ҫакӑн сӑлтавӗ те пур: уйӑх пуҫламӑшӗнче пирӗн мӑшӑрлама текстсем ҫукччӗ, ҫавна пула ҫӗнӗ машӑрсем хушас ӗҫ чакса ларнипе танахччӗ. Калӑпӑр, 750 пин урлӑ эпир пушӑн 28-мӗшӗнче каҫнӑ пулсан, 760 пин урлӑ вара акан 13-мӗшӗнче ҫеҫ каҫма пултартӑмӑр. Анчах каярах текстсем тупӑнчӗҫ те эпир вара уйӑх пуҫламӑшӗнче сахал ӗҫленине хӑвалама пуҫларӑмӑр. Малалла вара кашни 5-7 кунра 10 пиншер мӑшӑр хушма тытӑнтӑмӑр.

Хӑвӑртлӑха ӳстерме ытларах пайӗпе Наум Любимов куҫарӑвӗсем пулӑшрӗҫ. Унӑн куҫарӑвне мӑшӑрлама питӗ ҫӑмӑл пулчӗ. Ҫапла май Чӑваш чӗлхин икчӗлхеллӗ ҫӳпҫине Александр Гончарӑн «Ялавпа пыракансем», Николай Носовӑн «Витя Малеев шкулта тата килте» хайлавсем мӑшӑрланса кӗчӗҫ. Ҫав вӑхӑтрах йывӑрлӑх кӑларакан кӗнеке те пулчӗ. Ку вӑл Михаил Водопьяновӑн «Поляр летчикӗ» калавсем пуххи. Шел те, тӗнче тетелӗнче пур вырӑнта та тӗл пулакан вырӑсла текст — каярах ҫӗнетсе кӑларнӑскер пулчӗ.

Малалла...

Паян — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Александра Зайцева ҫуралнӑранпа 60 ҫул ҫитнӗ.

Ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнче артисткӑн юбилейне халалласа К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче юбилей каҫӗ иртӗ. Саламсем хыҫҫӑн «Ай, мӑнтарӑн ҫил-тӑманӗ» спектакле кӑтартӗҫ. Игорь Муренко пьеси тӑрӑх лартнӑ ҫав ӗҫре Александра Зайцева Шура сӑнарне калӑплӗ.

Александра Николаевна Шӑмӑршӑ районӗнчи Палтиел ялӗнче 1961 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 1978-1983 ҫулсенче вӑл Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ аслӑ театр училищинче вӗреннӗ. Унта театр тата кино актрисин ӑсталӑхне алла илнӗ. 1983 ҫултанпа Александра Зайцева К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлет.

Сирӗн хӑҫан та пулин пӗр йывӑҫран тӑракан вӑрманта пулма тӳр килнӗ-и? Пӗр йышши йывӑҫлинче мар, шӑпах пӗр йывӑҫран тӑракан вӑрмана, 1,5 гектар лаптӑклинче. Ҫавӑн пекех тӗлӗнтермӗш япала Индире пур, вӑл йывӑҫа Капмар баньян теҫҫӗ.

Мӑн баньянӑн ботаникӑлла ячӗ — Бенгали фикусӗ (лат. Fícus benghalénsis), вӑл тут йывӑҫӗсен йӑхне кӗрет. Ҫак хӑйне евӗрлӗ йывӑҫӑн ҫулҫи-тарачӗ тӗнчере чи пысӑк лаптӑк йышӑнать — 1,5 гектар лаптӑк, унӑн пӗтӗмӗшле ҫӳллӗшӗ вара — 25 метра яхӑн. Рекорда тивӗҫлӗ йывӑҫ ҫӗршывӑн тухӑҫ енче вырнаҫнӑ Хаора хулинчи (Анӑҫ Бенгали) Инди ботаника пахчинче ӳсет.

Паллах, ку фикус ахаль йывӑҫ мар. Ыттисенчен вӑл сывлӑшра ҫакӑнса тӑракан ҫӗршер тымарпа уйрӑлса тӑрать. Вӗсем — йывӑҫ вуллипе туратсем ҫинче йӗркеленнӗ ятарлӑ хунавсем. Тӑпра таран анса ҫитсен, сывлӑшри тымарсем ҫӗр ӑшне шӑтарса кӗреҫҫӗ те йывӑҫа нӳрӗкпе тивӗҫтерекен, апатлантаракан хушма ҫӑлкуҫ пулса тӑраҫҫӗ. Ҫакӑн пек ӳсентӑрансен пурнӑҫ формине ботаникӑра баньян теҫҫӗ.

Малалла...

ШӖМ тунӑ сӑн

Ӗнер, ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Комсомольски районӗнче авари пулнӑ. унта ҫамрӑх хӗрарӑм ҫапӑнса вилнӗ. Вӑл 27 ҫулта ҫеҫ пулнӑ.

18 сехет те 25 минутра А-151 автоҫулӑн 74-мӗш ҫухрӑмӗнче икӗ машина ҫапӑннӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Нива» водителӗ руле итлеттереймен, транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса «Фольксваген Тигуанпа» ҫапӑннӑ.

«Нива» рулӗ умӗнче ларнӑ 27 ҫулти хӗрарӑм васкавлӑ медпулӑшу ҫитичченех вилнӗ. Иномарка водительне, 46 ҫулти арҫынна, пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Культура министерстви сайтӗнчи сӑн

Ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнчи Татмӑш ялӗнче клуб маччи йӑтӑнса аннӑ. Юрать, ҫав вӑхӑтра унта никам та пулман, ҫавӑнпа шар куракансем ҫук.

Клуб кивӗскер пулнӑ, ӑна 1958 ҫулта хута янӑ. Тепӗр 20 ҫултан юсанӑ. Халӗ ҫурт конструкцийӗ кивелнӗрен маччи чӑтайман, ишӗлсе аннӑ.

Ҫӗнӗ Ахпӳрт ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ ялти клуба хупма сӗннӗ. Вӑхӑтлӑха вӑл пуҫламӑш шкул-ача пахчи пулнӑ спортзала куҫӗ. Халӗ вырӑнти тӳре-шара ҫӗнӗ клуб тумалли проекта хатӗрлемешкӗн республика хыснинчен укҫа уйӑрасса кӗтет, вӗсем заявка тӑратасшӑн.

gtrksmolensk.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре 123 шкулта 19 класс кӑшӑлвируса пула карантина кайнӑ. Кун пирки вӗренӳ министрӗ Алла Салаева хыпарланӑ.

Ку кӑна мар-ха. Тӑватӑ техникумра тата ултӑ ача пахчинчи сакӑр ушкӑн та ҫак вируса пула карантина хупӑннӑ. Ӗнерхи кун тӗлне Чӑваш Енре 22 класри 520 ача дистанци мелӗпе вӗреннӗ. Ҫакӑн пек мелпех техникумри 75 студент тата аслӑ шкулсенчи 107 ҫамрӑк ӑс пухаҫҫӗ.

Палӑртмалла: эпидеми пуҫланнӑранпа республикӑра ОРВИпе чирленӗ 18 ҫул тултарман 44360 ачана тухтӑрсем сипленӗ.