Чӑваш Енӗн Финанс министерствин специалисчӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. «Финанс пуҫламӑшӗ» конкурса «Раҫҫейӗн финансисчӗсен пӗрлӗхӗ» коммерцилле мар юлташлӑх йӗркеленӗ. Конкурса Раҫҫейӗн регионӗсен финанс тытӑмӗсен тата муниципалитетсенчи специалисчӗсем хӑйсен пултарулӑхне тӗрӗсленӗ.

Ҫӗршыв шайӗнчи конкурса кайма хӑюлӑх ҫитернисен хушшинче Чӑваш Енӗн Финанс министерствин виҫӗ специалисчӗ пулнӑ, Владимир Миронов, Ирек Ямалиев тата Алена Постнова. Вӗсем «Профессире чи лайӑххи» ятшӑн «Чи лайӑх ҫамрӑк финансист» номинацире тупӑшнӑ. Конкурса хутшӑннисен «2015-мӗш ҫулта тата 2016–2017-мӗш ҫулсенче хыснан тупӑш пайне ҫул-йӗрпе майсем» темӑпа ӑслӑлӑхпа практика ӗҫӗ ҫырма тивнӗ. Конкурсра Алена Постнова лауреат пулса тӑнӑ.

1959 ҫулта Улатӑрти культура ҫурчӗ пултарулӑх ушкӑнӗсен конкурсне ирттернӗ. Унта вырӑс халӑх театрне суйланӑ. Штатра режиссерпа ӳнерҫӗ ҫеҫ пулнӑ. Театрӑн ҫулталӑкне нумай актлӑ виҫӗ спектакльтен кая мар хатӗрлемелле пулнӑ. Уйӑхра 4 хутран кая мар спектакль кӑтартма тивнӗ.

Иван Краснов, Александр Харабуга, Калганов, Наталья Терещенко, В. Ниваров, Владимир Макаров, Николай Осовин — кусем режиссерсем. Театр Пӗтӗм Раҫҫейри куравсенче I степень дипломсене тивӗҫнӗ. Вӑл Чӑваш патшалӑх драма театрӗпе килӗштерсе ӗҫленӗ.

Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче театр ҫӗнӗрен ҫуралнӑ тейӗн. Ҫӗнтерӳ 30 ҫул тултарнӑ ятпа «Одна берёза знает...», «До свидания, мальчики!» постановкӑсем лартнӑ.

1994 ҫулта театр Пӗтӗм Раҫҫейри вырӑс театрӗсен фестивалӗнче пулнӑ. 2011 ҫулта драма театрне «Халӑх коллективӗ» ят панӑ.

Кӑҫал Улатӑрти халӑх драма театрӗ 55 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ҫав кун, пушӑн 29-мӗшӗнче, коллектив А.Островскин «Женитьба Бальзаминова» спектакль лартнӑ.

Чӑваш Енре «Константин Иванова вулатпӑр!» пӗтӗм тӗнчери акци иртет. Унта хутшӑнакансем чӑвашсен паллӑ поэчӗн хайлавӗсене сасӑпа вулӗҫ.

Ӗнер, пушӑн 31-мӗшӗнче, Чӑваш Республикинче Раҫҫейри ҫулталӑкне тата Чӑвашри Константин Иванов ҫулталӑкне халалласа ҫу уйӑхӗнче пӗтӗм тӗнчери акци пуласси паллӑ пулнӑ.

Акцие халӑха чӑваш поэчӗн культура еткерлӗхӗпе ҫывӑхлатас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Унпа килӗшӳллӗн ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 11 сехетре пурте пӗрле Константин Ивановӑн хайлавӗсене сасӑпа вулӗҫ. Унта общество организацийӗсене, пултарулӑх пӗрлешӗвӗсене, массӑллӑ информаци хатӗрӗсене, ҫынсене хутшӑнма чӗнеҫҫӗ.

Акцие хутшӑнас текенсен www.mayak.cheb.ru/read_k_ivanov.asp сайтра регистрациленмелле. Кашнинех дипломсемпе, тав ҫырӑвӗсемпе чыслӗҫ.

Паянтан, ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен, Етӗрне районӗнчи Ҫуткассинче карантин пуҫланнӑ. Икӗ уйӑхлӑха тӑсӑлӗ вӑл.

Ялта урнӑ тилле тупнӑ. Ку пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пулнӑ. Пӗр хуҫалӑхра хӗрарӑм картишре икӗ чӑх виллине, таракан тилле асӑрханӑ. Вӑл кун пирки Кӑкшӑм ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне пӗлтернӗ. Етӗрне районӗнчи чӗрчунсен чирӗсемпе кӗрешекен станци пуҫлӑхӗ ялта чупакан тилӗ пирки илтсен сунарҫӑна чӗнсе илнӗ. Лешӗ тилле персе вӗлернӗ.

Пушӑн 27-мӗшӗнче тилӗ виллине республикӑри ветлабораторие илсе ҫитернӗ. Тепӗр кун тилӗ урнӑ чирпе чирлени паллӑ пулнӑ.

«Ирӗклӗх» нумаях пулмасть тӗп суйлав комиссине суйлав бюллетенӗсене икӗ чӗлхепе пичетлеме ыйтса ҫыру ҫырнӑччӗ. Комисси «Ирӗклӗхе» хурав панӑ.

Савӑнмалли хыпар пӗлтернӗ унта. Кӑҫал суйлавра бюллетеньсене икӗ чӗлхепе — вырӑсла тата чӑвашла — пичетлеме шантарнӑ.

Аса илтермешкӗн: «Ирӗклӗх» общество организацийӗ пуш уйӑхӗн варринче тӗп суйлав комиссине авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче иртекен суйлавра бюллетеньсене вырӑсла тата чӑвашла пичетлеме ыйтса ҫыру янӑ. Ҫав кун халӑх ЧР Элтеперне, Шупашкар хула пухӑвӗн депутачӗсене суйламалла.

Суйлав комиссийӗ хуравра бюллетеньсем саккунпа килӗшӳллӗн икӗ чӗлхепе пулмаллине палӑртнӑ. Комисси суйлав умӗн кун пирки коллеги йышӑнӑвне тӑвӗ.

«Ирӗклӗх» палӑртнӑ тӑрӑх, кунашкалли хальччен пулман. Чиновниксем икчӗлхелӗхе пӑхӑнма пӗрремӗш хут шантарнӑ.

Артем Тихонов

Пӗчӗк арҫын ача темерӗн ӑна. 7 ҫулта пулсан та вӑл Раҫҫей шайӗнче ҫӗнтерме пултарнӑ.

Сӑмах Шупашкарта пурӑнакан Артем Тихонов пирки-ха. Артем пушӑн 20–29-мӗшӗсенче шашка енӗпе иртнӗ Раҫҫей ӑмӑртӑвне хутшӑннӑ.

Ӑмӑрту виҫӗ ӳсӗмрисен хушшинче иртнӗ. 11–13, 9–11, 9 ҫулчченхисем вӑй виҫнӗ. Ачасем программӑн виҫӗ тӗсӗнче тупӑшнӑ.

Чӑваш Ен чысне унта Шупашкарти «Энрегия» ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗн вӗренекенӗ Артем Тихонов хӳтӗленӗ. Унӑн тренерӗсем — Андрей Унтин тата Вячеслав Сухович.

Артем виҫӗ ылтӑн медаль ҫӗнсе илме пултарнӑ. Палӑртмалла: Вячеслав Сухович патӗнче Даниил Леонидов та ӑсталӑхне туптать. Вӑл та пуш уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Раҫҫей ӑмӑртӑвӗнче 13 ҫул тултарманнисен йышӗнче виҫӗ ылтӑн медаль ҫӗнсе илме пултарнӑ. Ака уйӑхӗн вӗҫӗнче Даниил Беларуҫа кайӗ. Унта вӑл Европа ӑмӑртӑвне хутшӑнӗ.

Чӑваш Енре кӑҫал 565 пин гектар ҫинче акса-лартма палӑртнӑ. Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, ку вӑл 1,1 процент нумайрах. Маларах асӑннӑ лаптӑкран 49,7 процентне пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсем йышӑнаҫҫӗ, 6,4 процентне — ҫӗрулми, 0,8 процентне — пахча-ҫимӗҫ, 2 процентне — техника культури, 41 процентне — выльӑх апачӗллӗх культура. Ку цифрӑсене республикӑн правительствин ларӑвӗнче ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов асӑнса хӑварнӑ.

Тытман упа тирне сӳме каламаҫҫӗ те, анчах малашлӑха пӑхакансем малашлӑх плансене халех палӑртаҫҫӗ. Кӑҫал ял хуҫалӑхӗнче мӗн чухлӗ тӗш тырӑпа ҫӗрулми туса илме ӗмӗтленнине те пӗлтернӗ ял хуҫалӑх министрӗ. Тӗш тырра пӗлтӗрхинчен 4,6 процент нумайрах тӗшӗлесе 580 пин тонна пухса кӗртесшӗн, ҫӗрулмине — 17,3 процент нумайрах пухса 681 пин тоннӑна ҫитересшӗн.

Чӑваш чӗлхине тата культурине аталантарас, Чутай тӑрӑхӗнчи ҫамрӑкӗсен пултаруллӑхне ӳстерес тата пуянлатас тӗллевпе, пушӑн 30-мӗшӗнче районти культура керменӗнче «Чутай Нарспийӗ» конкурс иртрӗ. Ӑмӑртӑва К.В. Иванов ҫулне халаланӑ. Ку конкурса Чутайри Чӑваш наци конгресӗн уйрӑмӗ йӗркелерӗ.

Паллах, Хӗрлӗ Чутай районӗ пултаруллӑ хӗрсемпе пуян, анчах та пурте сцена ҫине тухса хӑйӗн матурлӑхӗпе сатурлӑхне кӑтартма хӑюллӑх ҫитереймест. Ҫапах та маттурисем тупӑнчӗҫ. Ҫак каҫ конкурса пилӗк чиперкке хутшӑнчӗ. Кашни хӑйне евӗрлӗ пултарулӑ, хастар та матур пулнине кӑтартрӗ. «Чутай Нарспи» конкурсра пурӗ тӑватӑ енӗпе ӑмӑртрӗҫ: «Хӑйӗнпе паллаштарни», «Пултарулӑх конкурсӗ», «Ӑслӑлӑх конкурсӗ», «Чӑваш апатне хатӗрлесси».

Конкурса пӗтӗмлетнӗ чухне тӳресем уйрӑмах тӑван чӗлхене лайӑх пӗлнине, чӑваш тумне ятуллӑ тӑхӑннине, сцена ҫинче хӑйне тытма пӗлнине шута илчӗҫ. «Нарсписене» хаклама Чӑваш наци конгресӗн президенчӗн пӗрремӗш ҫумӗ Валерий Клементьев, район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Степановпа унӑн ҫумӗсем Алина Ярабаева, Александр Самсонов, ЧНКан Чутайри уйрӑмӗн ертӳҫи Юлия Мареева хутшӑнчӗҫ.

Малалла...

Чӑваш Енӗн хресченӗсем хирти ҫурхи ӗҫсене пӗтӗрхинчен 10 кун маларах пуҫӑнни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.

Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне 10 районта кӗрхисене 3,5 пин гектар ҫинче апатлантарнӑ. Нумай ҫул ӳсекен курӑака та май килнипе удобрени сапма тӑрӑшаҫҫӗ. Ку енпе ӗнер 6 районта аппаланнӑ. Анчах майӗсем хӗсӗкрех ҫав. Ҫакӑн пирки республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов Чӑваш Енӗн правительствин ӗнерхи ларӑвӗнче асӑнса хӑварнӑ.

Хресчене кӑҫал хаксем ӳсни самай витӗм кӳрет. Удобрени хакне илсен, ансат аммиак селитри кӑна кӑҫал вӑтамран 30 процент таран хакланнӑ. Ҫунтармалли-сӗрмелли материала кӑҫал пӗлтӗрхинчен 15 процент хаклӑрахпа туянма тивет. Саппа пайсене тата техникӑна илме унчченхинчен 40 процент нумайрах кӑларса хума тивет. Хаксем «ҫыртнӑран» дизтопливӑпа бензина кирлӗ чухлӗ туянса хатӗрлеймен. Малтанхине кирлинчен 51 процент янтӑланӑ, бензина — 35 процент.

Паянхи тӗп тӗллев — ял хуҫалӑхне укҫа-тенкӗпе тивӗҫтересси иккен. Маларах кредита патшалӑх субсидилесси пирки йышӑну туманран та хуҫалӑхсем кивҫен илме аптӑраса тӑнӑ. Халӗ ку енӗпе лав хускалнӑ теме юрать.

Малалла...

Пушӑн 27-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнче чи илемлӗ чӑваш пикине палӑртнӑ. Кӑҫал унта 11-ӗн хутшӑнма кӑмӑл тунӑ.

Пикесем конкурсра хӑйсемпе паллаштарнӑ хыҫҫӑн тавракурӑмне тӗрӗсленӗ. Вӗсем хӑйсен пултарулӑхӗпе те тӗлӗнтерме пултарнӑ, сӑвӑсем вуланӑ, ташланӑ, юрланӑ.

Тепӗр конкурсра пикесем чӑвашсен наци ҫимӗҫӗ пирки каласа кӑтартнӑ. Хӗрсем сӑра вӗретсе, пӳремеч, хуплу, шаркку, кукӑль пӗҫерсе килнӗ. Унтан вӗсем илемлӗ тумсем тӑхӑнса тухнӑ.

Кӑҫал «Сӗнтӗрвӑрри пики» ята Шуршӑл тӑрӑхӗнчи Анна Атласова ҫӗнсе илнӗ. Урхас Кушкӑ тӑрӑхӗнчи Александра Трофимова «Вице чӑваш пики» пулнӑ.

Сӗнтӗрпуҫ ял тӑрӑхӗнчи Ирина Васильевӑна куракансем кӑмӑлланӑ. Чӑнкасси тӑрӑхӗнчи Диана Кузнецова «Ӑс пике», Аксаринри Кира Казакова тата Кукашнири Жанна Васильева «Сӑпайлӑ пике» пулса тӑнӑ.

Шӗнерпуҫ тӑрӑхӗнчи Кристина Иванова «Чи илӗртӳллӗ пике», Карапашри Анна Енцова «Чи маттур пике», Ӗсмелти (Октябрьскинчи) Алена Портнова тата Хуракассинчи Ангелина Данилова «Чи пултаруллӑ пике», Атӑлҫи ял тӑрӑхӗнчи Надежда Сергеева «Чи кӑмӑллӑ пике» номинацисенче ҫӗнтернӗ.

Малалла...