«Про Город» хаҫат тунӑ сӑн

Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ шкулсенче вырӑс чӗлхипе вӗрентмелли гарантие официаллӑ мелпе ҫирӗплетменнине Раҫҫейри 9 регионта тупса палӑртнӑ. Ун пирки tass.ru сайт пӗлтерет.

Ҫав 9 регион шутне хӑшӗсем кӗнӗ-ха? Ингушети, Кабардин-Балкар, Карачай-Черкес, Коми Республики, Ҫурҫӗр Осети, Тутарстан, Тува Республики, Удмурт тата Чӑваш республикисем.

Ҫак регионсене вӗрентӗве вырӑс чӗлхипе памалла тесе улшӑнусем кӗрттересшӗн.

Республикӑра тухса тӑракан хӑш-пӗр хаҫат-журнала йӳнӗрехпе ҫырӑнса илме май пулассине пӗлтереҫҫӗ. «Раҫҫей Почти» ҫырӑнтару хакне 15 процент чакать-мӗн.

Федераци центрӗн кунашкал пулӑшӑвне Раҫҫейри 2 пин яхӑн кӑларӑм тивӗҫӗ. Списока пирӗн республикӑри 29 кӑларӑм кӗнӗ. Вӗсен йышӗнче — «Ҫамрӑксен хаҫачӗ», «Хыпар», «Тантӑш», «Советская Чувашия», «Чӑваш хӗрарӑмӗ». Ҫӑмӑллӑхпа вулакансем юратакан хаҫатсем усӑ курма пултараҫҫӗ.

Хаҫатсенче наци тата тӗн ыйтӑвӗсене хускатни, сывӑ пурнӑҫа пропагандӑлани те витӗм кӳнӗ. Ҫӑмӑллӑха ачасемпе ҫамрӑксен кӑларӑмӗсем те тивӗҫнӗ.

Асӑннӑ хаҫат-журнала «Раҫҫей Почтин» уйрӑмӗсенче ҫеҫ йӳнӗрех ҫырӑнтараҫҫӗ.

Чӑваш Енре пенсионера ҫаратнӑ арҫынна шыраҫҫӗ. Кун пирки ЧР ШӖМӗн сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Канашра пурӑнакан ватӑ хӗрарӑм патне палламан арҫын кӗрсе тӑнӑ. Хайхискер хӑйне газовик тесе паллаштарнӑ. «Газовик» газ плитине тӗрӗслеме пуҫланӑ. Пӗр плита ӗҫлемен, унпа шкап пек усӑ курнӑ. Кун пирки пӗлтерсен газовик унти япаласене кӑларма хушнӑ. Ӑпӑр-тапӑр хушшинче укҫа та пулнӑ.

Укҫана хӗрарӑм пӳлӗме илсе кайса хунӑ. Тепӗртакран арҫын ун хыҫҫӑн кайнӑ. Каярахпа хӗрарӑм 80 пин тенкӗ ҫухалнине асӑрханӑ.

Арҫын 30 ҫулти пек курӑнать, 175 сантиметр ҫӳллӗш. Тӗттӗм тӗслӗ тумланнӑ. Вӑл ӑҫта иккенне пӗлекенсене 02 (020) номерпе шӑнкӑралама ыйтаҫҫӗ.

Республикӑн капиталлӑ строительство управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Борис Портнов

Чӑваш Енӗн Правительство ҫуртӗнче сауна тума пуҫланӑ фактпа пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ тесе хӑй вӑхӑтӗнче Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Тӳре-шара валли мунча тӑвассине «Республикӑн капиталлӑ строительство управленийӗ» патшалӑх унитарлӑ предприятийӗ пуҫарнӑ тесе тӗпчевҫӗсем шухӑшлани пирки те каланӑччӗ.

Сауна тума пуҫланӑ фактпа пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе халӗ тӗпчевҫӗсем малтанласа тӗпчесе пӗтернӗ. Асӑннӑ предприятин пуҫлӑхӗн ҫумӗ Борис Портнов «Алза» обществӑна мунча тума хушнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ-мӗн. Проектпа смета хучӗсене сауна тума пӑхса хӑварман пулин те ӗҫ пуҫарса янӑ, ун валли хыснаран 7 миллион тенкӗ ытларах куҫарнӑ. Маларах Республикӑн капиталлӑ строительство управленийӗн пуҫлӑхне Алексей Ильина ӗҫрен хӑтарнӑччӗ.

Вӑрнар районӗнчи Авшак Элменте 1926 ҫулта ҫуралнӑ Зоя Ильина нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче юбилейне паллӑ тунӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче Авшак Элменти, Ярмушкари, Нурӑсри шкулсенче ӑс пухнӑ. Вунпилӗк ҫула ҫитсен суха сухаланӑ, тырӑ вырнӑ, йӗтем ҫинче тырӑ ҫапнӑ. Хӗллехи вӑрӑм каҫсенче кӗнчеле арланӑ, ҫип пӗтӗрсе чӑлха-алсиш ҫыхса фронта ӑсатнӑ. Иваново облаҫӗнче торф каларнӑ ҫӗрте ӗҫленӗ.

Вӑрҫӑра паттӑррӑн ҫапӑҫса таврӑннӑ вӑрҫӑ инваличӗпе Георгий Ильинпа ҫемье ҫавӑрса виҫӗ хӗрпе тӑватӑ ывӑл ҫуратса Ӳстернӗ, вӗсене пурнӑҫ ҫулӗ ҫине кӑларнӑ. Тӗреклӗ кил-ҫурт хӑпартнӑ, тӑван ялта, колхоз уй-хирӗнче ӗҫлесе тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ.

Мӑшӑрӗ, икӗ ывӑлӗ вӑхӑтсӑр ҫӗре кӗрсен ҫӑмӑл пулман хӗрарӑма. Ҫапах та хӑйне телейлӗ туять Зоя Михайловна, пӗччен мар вӑл ватлӑх кунӗсенче. Тӑван хӗрӗ Зинаида, пӗчӗк ачана пӑхнӑ пек пӑхать.

Зоя Ильинана ӗҫпе вӑрҫӑ ветеранне ҫуралнӑ кунпа Вӑрнар район администрацин пуҫлӑхӗ Леонид Николаев, Ярмушка ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Алексей Петров, Вӑрнар районӗнчи пенси уйрӑмӗн ертӱҫи Людмила Редькова килне ҫитсе саламланӑ.

Малалла...

Кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче пӗрремӗш чӑваш киноактрисин Тани Юнӑн ҫуралнӑ кунӗ пулни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫавна май тӗрлӗ ҫӗрте тӗрлӗ мероприяти ирттернине те хыпарланӑччӗ.

Патӑрьел районӗнче Тани Юна халалланӑ буклетсен конкурсне йӗркеленӗ. Нарӑсӑн 16-мӗшӗнче ача-пӑча пултарулӑх ҫуртӗнче конкурса пӗтӗмлетнӗ. Унта 13 шкулти 36 ача хутшӑннӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене ҫула кура икӗ ушкӑнпа палӑртнӑ. 5–8-мӗш классем хушшинче Первомайскинчи вӑтам шкулта 8-мӗш класра вӗренекен Надежда Савинова пӗрремӗш вырӑна тухнӑ, Туҫари Ирина Глинкина тата Турханти Валерия Осипова — иккӗмӗш, виҫҫӗмӗш вырӑнта: Шӑнкӑртамри Энже Хусеинова, Нӑрваш Шӑхальти Сергей Лаврентьев, Ыхраҫырминчи Гелуся Камалетдинова.

9–11-мӗш классенчен пӗрремӗшне Турханти Ирина Кириллова тухнӑ, иккӗмӗшне — Пӑлапуҫ Пӑшъелти Дария Иванова, Хирти Пикшикри Рамиля Чебенова, виҫҫӗмӗшӗнче — Сӑкӑтри Алина Анюрова, Патӑрьелти Олег Цыганов тата Петр Тинюков тивӗҫнӗ.

Малалла...

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Улатӑр хула пуҫлӑхӗпе, вырӑнти Депутатсен пухӑвӗн ертӳҫипе Николай Зайкинпа тата Улатӑр хула администрацийӗн ертӳҫипе Александр Седовпа тӗл пулнӑ.

Элтеперӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, пуҫлӑхсем строительство енӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене, ҫынсене авариллӗ ҫуртсенчен куҫарса, лайӑх хваттерсемпе тивӗҫтерес программӑна пурнӑҫласси пирки сӑмах пуҫарнӑ. Александр Седов пӗлтӗр 8 пин тӑваткал метр ҫурт-йӗр хута янине пӗлтернӗ. Кӑтарту, 2014-мӗш ҫулхипе танлаштарсан, 3 пин тӑваткал метр пӗчӗкленнӗ. Муниципалитет кӑҫал 162 ҫемьене япӑх хваттерсенчен куҫарма тӗллев лартнӑ. Республика Элтеперӗ ытларах муниципалитетӑн пурлӑхӗсемпе, ҫӗрпе тухӑҫлӑ усӑ курма чӗнсе каланӑ, шӑпах та вӑл бюджета ҫӑмӑллӑх кӳрессине асӑннӑ.

Хальхи вӑхӑтра республикӑра «Чӑвашлӑха аталантаракан чи лайӑх шкул» конкурс пырать. Унта Элӗк районӗнчи Чӑваш Сурӑмри вӑтам шкул та хутшӑнать.

Конкурс пирки каланӑ май унтисем шкул музей евӗр пулнине калаҫҫӗ. Музей евӗр курӑнтӑр тесе Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Эдуард Бахмисов та тӑрӑшнӑ. Вӑл шкулӑн иккӗмӗш хутӗнче «Чӑваш ҫипуҫӗ» курав тата фотокурав йӗркеленӗ. Хӑнасене Эдуард Бахмисов чӑваш тӗрри пирки кӑсӑклине, ял кунӗсене епле ирттернине нумай каласа кӑтартнӑ.

Районтан пухӑннӑ чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен методика пӗрлешӗвӗн пайташӗсене тата хӑнасене чӑваш тӗрриллӗ арчасене те пӑхса тухса хаклама май килнӗ. Кашни класс ашшӗ-амӑшӗ пухнипе чӑваш пукани хатӗрленӗ.

Мероприяти вӑхӑтӗнче чӑваш халӑх юррисем, сӑвӑсем янӑранӑ, чӑваш халӑх ташшисене лартнӑ.

Сутлӑха чӑвашла ҫырма вӗренмелли азбука кӑларнӑ. Ӑна шкул ҫулне ҫитмен тата пуҫламӑш классенче вӗренекен ачасем валли хатӗрленӗ.

Азбука А4 пысӑкӑш — 21х29,7 см. Пӗр енӗ ҫине маркерпа ҫырма пулать, тепӗр енне вара — пурӑпа (мелпа) ҫырма хатӗрленӗ. Ача мӗн ҫырнине тӳрех хуратма пулать — ҫапла май пӗр саспаллиех темиҫе хут ҫырма май пур.

Комплектра ҫавӑн пекех азбукӑна хуть те мӗнле лаптӑк ҫине ҫыпӑҫтарма май паракан ҫыпӑҫтаркӑчсем (8 шт., сӳсе илсен йӗр хӑвармасть), тасатмалли хатӗр, А6 пысӑкӑш магнитлӑ хут (магнитсем ӑсталама пултаратӑр) тата мӗнле ӗҫлемеллине ӑнлантарса панӑ инструкци кӗрет.

Азбукӑна «СУМ» лавккара туянма пулать. Хакӗ — 250 тенкӗ.

«Про Город» хаҫат тунӑ сӑн

Шупашкарти пасарсенче прокуратура ӗҫченӗсем ятарлӑ комиссипе пӗрле тӗрӗслев ирттернӗ. Халӗ хӑш-пӗр ҫӗршывран вӑл е ку апат-ҫимӗҫе кӳрсе килме юрамасть-ҫке-ха. Шӑпах унашкаллисене тупас тӗллевпе ҫула тухнӑ вӗсем.

Комисси йышне Россельхознадзор, Роспотребнадзор ӗҫченӗсем те кӗнӗ. «Николаевский» пасарта тӗрӗслев ирттернине пӗлсен чылай сутуҫӑ павильона хупса хунӑ. Анчах кунпа тӗрӗслев вӗҫленмен-ха. Ятарлӑ комисси татах килӗ унта, документсене пӑхса тухӗ.

Ку пасарта кӳрсе килмен ҫимӗҫсене асӑрхаман. Анчах тӗлӗнмелле тӑпӑрчӑ куҫ тӗлне лекнӗ. Этикетки специалистсене кӑсӑклантарнӑ. Ӑна принтер витӗр кӑларнӑ, скотчпа ҫыпӑҫтарнӑ. Ахӑртнех, ӑна савутра туса кӑларман.

Тӗп пасарта вара Турцирен илсе килнӗ иҫӗм ҫырли сутнине асӑрханӑ. Ӑна ун чухнех туртса илнӗ, тӗп тума палӑртнӑ. Усламҫӑн куншӑн 3 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.