Инкеке лекнисене епле пуҫ ватмалли пирки пуҫлӑхсем пуҫ ватаҫҫӗ

Патӑрьел районӗнчи Тутар Сӑкӑтри вӑтам шкул ӗнер ҫивиттисӗр юлнӑ. Ӑна вӑйлӑ ҫил илсе кайнӑ. Ҫав ялти райпо лавккин те ҫивиттийӗ сиенленнӗ. Инкек 18 хуҫалӑха пырса тивнӗ.

Шкул ҫивиттине икӗ эрнере юсаса пӗтерме шантараҫҫӗ, строительсем ӗҫе кӳлӗннӗ. Ачасене хальлӗхе Сӑкӑтри тата Алманчӑри шкулсенче вӗрентме йышӑннӑ.

Ӗнерхи вӑйлӑ ҫил-тӑвӑл патӑрьелсене кӑна мар, елчӗксемпе шӑмӑршӑсене те шар кӑтартнӑ. Шӑмӑршӑ районӗнче ҫутӑ пӑралукӗсем татӑлнӑ, тӑватӑ ял ҫутӑсӑр тӑрса юлнӑ. Елчӗк районӗнчи Тип Тимӗшре хушма хуҫалӑхсен хуралтисене илсе кайнӑ, Тӑрӑмра 120 кил ҫутӑсӑр тӑрса юлнӑ.

Чӑваш Енӗн Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев инкеке лекнисене пӑрахмассине, пулӑшассине пӗлтернӗ. Ҫакна вӑл инкеклӗ лару-тӑрӑва пӗтермелли пирки канашлама пухӑннӑ паянхи канашлура палӑртнӑ.

Паян, финансистсен професси кунӗнче, банксен канашӗн ларӑвӗ иртнӗ. Мероприятие республикӑри банксенчен 15-е яхӑнӗ хутшӑннӑ. Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев республикӑри кредит портфелӗнче ҫав банксем 70,1 процент таран тӳпе йышӑннине палӑртнӑ. Унсӑр пуҫне халӑхӑн 86,5 проценчӗ тупрана ҫав банксен депозит счечӗ ҫинче упранине асӑнса хӑварнӑ. Банксем республикӑра малашлӑхлӑ тӗллевсене татса панӑ чух тивӗҫлӗ вырӑн йышӑнма пултарнине шута илмеллине те палӑртнӑ.

Укҫа тенӗрен, Михаил Игнатьев ҫакна палӑртса хӑварнӑ: «Эпӗ тӗрлӗ аудиторипе, тӗрлӗ усламҫӑпа тӗл пулнӑ чух халӑхӑн укҫа пурри пирки калатӑп. Анчах ӑна епле туртса кӑларасси сирӗнпе пирӗн пӗрлехи ӗҫ тетӗп. Ку енӗпе пирӗн, паллах, пӑхмалла, пӗтӗмлетӳ тумалла тата малашне ӗҫлемелле».

Сӑнсем (8)

Ӗнер Чӑваш халӑх сайчӗ 10 ҫул тултарчӗ. Ҫак куна палӑртса эрнекун, авӑнӑн 11-мӗшӗнче «Чӑваш халӑх сайчӗн аталану ҫулӗ» ҫавра сӗтел ирттерме палӑртрӑмӑр. Вӑл Чӑваш наци библиотекинче иртӗ. 15:30 валли 218 пӳлӗме пухӑнмалла.

Ҫавра сӗтелте эпир сире Чӑваш халӑх сайчӗн йышне кӗрекен пайсемпе паллаштарӑпӑр, малашнехи утӑмсене сӳтсе явма, аталану ҫулне тупма тӑрӑшӑпӑр. Ҫавӑн пекех интернетри чӑваш чӗлхин вырӑнне те сӳтсе явӑпӑр.

Ҫавра сӗтеле Чӑваш халӑх сайтне пуҫлама пулӑшакансене, унти калаҫусемпе сӳтсеявусене хутшӑнакансене, информаципе тултарма пулӑшакансене, тӗнче тетелӗнчи чӑваш чӗлхине аталантаракансене пурне те йыхравлатпӑр!

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 25 ҫулти каччӑ пирки чӑн-чӑн паттӑр теме те юрать пулӗ. Ара, вӑл пӗччен пуҫпа виҫӗ вӑйпиттирен тарса хӑтӑлма пултарнӑ-ҫке. Унччен ӑна хӗненӗ, укҫине туртса илнӗ, карас телефонӗсӗр хӑварнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкар каччине усалсем Шупашкарти Мир проспектӗнчи хваттерте тапӑннӑ. Вӗсем ӑна малтан хӗненӗ, унтан укҫине вӑрланӑ тата карас телефонне. Каччӑна тапӑннӑ виҫӗ арҫын кунпах ҫырлахман — тата укҫа тӳлеме ыйтнӑ, унпа пӗрле вӗсем такси тытса килне кайма тухнӑ. Ҫул ҫинче каччӑ хӑйне кӳрентерекенсенчен хӑтӑлма пултарнӑ — вӑл урапаран сиксе юлнӑ. Усалсенчен тарса ӳкнӗ каччӑ йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.

Шупашкар хулинчи оперативниксемпе Ҫӗнӗ Шупашкарти йӗрке хуралҫисем часах лешсен йӗрӗ ҫине ӳкнӗ. Вӗсем каччӑна тытнӑ хваттерте пулнӑ. Виҫҫӗшӗ те — унччен судпа айӑпланнӑскерсем. Хӑйсем — Шупашкартан тата Етӗрнерен.

Кӳкеҫре ҫулланнисемпе сусӑрсем валли интернат-ҫурт пуррине вӑл тӑрӑхрисем пӗлеҫҫӗ-ха. Унта пурӑнакансем ахаль лармаҫҫӗ — вӑй пуррисем хушма хуҫалӑхра ӗҫлеҫҫӗ. Анчах ӗҫлекенсен правине пӑсни те пулать иккен унта. Кӑлтӑка Шупашкар район прокуратури тупса палӑртнӑ.

Тӗрӗслев органӗ асӑрханӑ тӑрӑх, сусӑрсем саккунпа пӑхнӑ вӑхӑтран ытла ӗҫленӗ. I тата II ушкӑн сусӑрӗсен шучӗпе эрнере 35 сехетрен ытла ӗҫлемелле мар. Анчах интернатра ку йӗркене пӑхӑнман. Унсӑр пуҫне чи пӗчӗк ӗҫ укҫи кӑҫалхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 5965 тенкӗпе танлашать. Ваттисемпе сусӑрсен ҫуртӗнче саккунӑн ҫак виҫине те пӑхӑнман — шалӑва сусӑрсене ҫав виҫерен сахалрах тӳленӗ.

Кӑлтӑксемшӗн интернат-ҫурта 30 пин тенкӗлӗх штрафланӑ.

Куславкка районӗнче ялти Культура ҫурчӗсене тӗрӗсленӗ. Вӗсене Куславккари Культура ҫурчӗн пуҫлӑхӗ пуҫлӑхӗ Лариса Краснова хакланӑ. клуб учрежденийӗсене вӑл «тӗрӗслес тата методика тӗлӗшпе канаш» тесе ҫитсе ҫаврӑннӑ.

Ялсенчи клубсенче тӗрлӗрен ӗҫлекенсем пур. Пӗрисем ӗҫ вырӑнне йӗркеллӗ тытмаҫҫӗ-мӗн. Таса мар тесе Лариса Краснован асӑрхаттарӑвне Аманикри клуб ӗҫченӗн ят илтме тивнӗ. Асӑннӑ районти Елчӗкри культура ҫурчӗн вара ҫырса хуни япӑхса кайнӑ. Тӗрӗслевпе ҫула тухнӑ пуҫлӑх ҫавна яваплисене ҫӗнетме хушса хӑварнӑ. Криуш тата Мӑрсакасси ял клубӗсенче вара вӑл тасалӑх хуҫаланнине асӑрханӑ май ҫавна уйрӑммӑн палӑртнӑ. Вӗсенче ҫӗнӗ стендсем ҫакӑнса тӑни те пуҫлӑхӑн кӑмӑлне кайнӑ, ӑна тӗслӗх вырӑнне те усӑ курма пулать.

Тӗнче тетелӗнче вырнаҫтаракан мӗнпур хыпара ӗненсе пӗтерме йывӑр та, анчах «Ҫыхӑнура» (ВКонтакте) халӑх сетӗнчи Кӳкеҫ поселокӗн Халӑх канашӗ хӑйӗн страницинче Кӳкеҫри ишӗлекен пӗр ҫуртри ҫынсене Ишлее куҫарасси пирки хыпарланӑ. Тӗрӗсрех, вӗсене унта куҫарасси пирки епле майпа йышӑну тунине пӗлес тесе Шупашкар район администрацине ыйтса ҫырнине пӗлтернӗ. Ҫырӑва паян райадминистрацире йышӑнса юлнӑ.

Ҫынсем хӑйсем ӑнланман мар-ши тесен Шупашкар районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Александр Андреев тӗрӗсех иккенне пӗлтерет. Кӳкеҫри Сӗнтӗрвӑрри урамри 12-мӗш «а» ҫуртра пурӑнакансене район центрӗнчен темиҫе ҫухрӑмра вырнаҫнӑ Ишлее куҫма кӑмӑл тунине пӗлтерсе ҫырса памасӑрах куҫараҫҫӗ пулать. Маларах асӑннӑ ушкӑнӑн страницинче ҫакӑ Раҫҫей Ҫурт-йӗр кодексӗн 89-мӗш статйипе килӗшсе тӑмасть тесе ҫырнӑ.

Ҫынсене мӗн пӑшӑрхантарать? Яланхи пекех — ӗҫ укҫи. Ара, укҫа-тенкӗсӗр лавккана кӗреймӗн, ҫемьене тӑрантараймӑн.

Нумаях пулмасть Росстат Раҫҫейри регионсенчи ҫынсем мӗнлерех шалу илнине шутланӑ. Пирӗн Чӑваш Енри ҫынсен шалӑвӗ мӗнлерех-ши?

Росстат пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑри ҫынсем, ҫӗршывӗпе илес тӗк, чи пӗчӗк шалу илекенсенчен пӗрисем шутланаҫҫӗ.

Раҫҫейре вӑтам шалӑвӑн виҫи пӗчӗкех мар пек. Ку 33 пин тенкӗпе танлашать. Чӑваш Енре вара вӑтам шалу 20,8 пин тенкӗпе танлашнӑ. Дагестанри, Крымри, Кабардин-Балкарти, Ҫурҫӗр Осетири, Алтай тӑрӑхӗнчи ҫынсем Чӑваш Енрисем пекех ӗҫ укҫи илеҫҫӗ.

Шалу хӑш регионсенче чи пысӑк пулни те паллӑ. Ямал-Ненецк округӗнче, Чукоткӑра тата Мускавра чи нумай укҫа илекенсем пурӑнаҫҫӗ. Вӗсен вӑтам шалӑвӗ 80 пин тенкӗпе танлашнӑ, ҫавӑнпа вӗсем танлаштарӑмра пӗрремӗш вырӑнсене йышӑннӑ.

Росстат пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗтӗмӗшле илсен Раҫҫейре 8,8 процент шалу чакнӑ.

Паян Чӑваш Республикин Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев канашлу ирттернӗ. Хальхинче унта питӗ пӗлтерӗшлӗ документа алӑ пуснӑ.

Михаил Игнатьев Чӑваш Енре 2016 ҫула Ӗҫ ҫыннин ҫулталӑкне халаллас ыйтӑва ырласа хушӑва алӑ пуснӑ. Михаил Игнатьев палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсем Ӗҫ ҫыннине ҫулталӑкне халаллас ыйту тавра предприятисемпе организацисен ертӳҫисемпе, бизнес-сообщество элчисемпе, студентсемпе, вӗренекенсемпе, общество пӗрлешӗвӗсемпе сӳтсе явнӑ.

Ӗҫ ҫыннин ҫулталӑкӗ Чӑваш Ене хальхи экономика лару-тӑрӑвӗнче ҫирӗппӗн аталанма май парӗ. Ҫавӑн пекех вӑл ӗҫе тата ӗҫ ҫыннине хисеплеме вӗрентӗ.

Аса илтерер: 2016 ҫула Раҫҫейре Раҫҫей киновӗн ҫулталӑкне халаллӗҫ.

Кӑҫал авӑнӑн 5-мӗшӗнче Совет Союзӗн Паттӑрӗ Андриян Николаев космонавт 86 ҫул тултарӗччӗ. Ҫак кун Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑлта митинг иртнӗ. Унта Совет Союзӗн икӗ хут Геройӗ Виктор Горбатко космонавт, Михаил Игнатьев килсе ҫитнӗ.

Кӑҫал Шуршӑлти А.Г.Николаев музей-комплексне районсен ентешлӗхӗсен пуҫлӑхӗсем пуҫласа пуҫтарӑнса килнӗ. Ертӳҫӗсем музейри экспонатсемпе паллашнӑ. Зоя Антонова вӗсене кӑсӑклӑ япаласем пирки каласа кӑтартнӑ, Андриян Николаев ҫинчен кӗнеке кӑларма пулӑшу ыйтнӑ. ЧНК президенчӗ Николай Угаслов тата ыттисем ку пархатарлӑ ӗҫрен пӑрӑнмассине пӗлтернӗ.

Унтан районсен ентешлӗхӗсен пуҫлӑхӗсем митинг ирттернӗ. Чылайӑшӗ тухса калаҫса мухтавлӑ ентешӗмӗр пирки нумай ырӑ сӑмах каланӑ.

Митинг хыҫҫӑн Николай Угаслов тата районсен ентешлӗхӗсен ертӳҫисем паркра йывӑҫсем лартса Ентешлӗхсен аллейине уҫнӑ. Кашни район пӗрер туя йывӑҫӗ лартнӑ.