Паян пирӗн ҫӗршывра Пӗрлехи суйлав кунӗ, ҫав шутра пирӗн республикӑра та, иртнине пурте пӗлетпӗр. Ҫавна май Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗ те суйлав пирки аса илтерет, республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче те суйлавпа ҫыхӑннӑ хыпарсем кӑна темелле паян. Миҫе сехет тӗлне халӑхӑн миҫе проценчӗ суйлава пыни пирки кашни район-хула хыпарласа тӑрать.

Аса илтеретпӗр, паян эпир Чӑваш Енӗн Элтеперне тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсене депутатсене суйлатпӑр. 317 муниципалитет пӗрлешӗвӗнче 3746 депутата суйламалла.

Республикӑн Тӗп суйлав комиссийӗ ирхи сакӑр сехет тӗлне 1184 суйлав участокӗ хӑйӗн алӑкне уҫни пирки пӗлтерчӗ. Тепӗр майлӑ каласан, кашни участоках суйлавҫӑсене йышӑнма хатӗр. Суйлав участокӗсем каҫхи сакӑр сехетчен ӗҫлеҫҫӗ.

Енчен те суйлав участокне шута илме тивӗҫ сӑлтава пула ҫитме май килмесен 14 сехетрен кая юлмасӑр кун пирки хӑвӑр участока ҫырса е сӑмахпа пӗлтермелле, вара киле пырса суйлаттарӗҫ.

Олег Цыпленков тунӑ сӑн

Ӗнер Чӑваш Республикин наци вулавашӗнче «Чӑваш халах сайчӗн аталану ҫулӗ» ятпа ҫавра сӗтел иртрӗ. Мероприятие портала йӗркеленӗрепне 10 ҫул ҫитнӗ ятпа ирттерчӗҫ. Халӑх сахал мар пухӑнчӗ.

Тӗп доклад тӑваканни Николай Плотников пулчӗ. Вӑл Чӑваш халӑх сайтне мӗнле аталантармалли ҫинчен каласа пачӗ. Вӑл докладпа туллин порталӑн Статьясен пайӗнче паллашма пулать. Ытти тухса калаҫакансем вара сайтӑн дизайнне ҫӗнетмелли, видеосен пайне ытларах аталантармалли пирки каларӗҫ. Унсӑр пуҫне Игорь Алексеев Чӑваш халӑх сайчӗн малтанхи утӑмӗсене те аса илчӗ, пухӑннисене паллаштарчӗ.

Ҫавра сӗтел хушшинче Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп администраторне хисеп хучӗсемпе тата парнесемпе чысларӗҫ — Чӑваш наци конгресӗнчен тата Чӑвашсен обществӑпа культура центрӗнчен.

Ҫавра сӗтелпе туллин каярах «Сӑвар ТВ»-ри видеора паллашма май пулӗ.

Ҫанталӑк кӗр енне кайнӑ май кунсем кӗскелсе пыраҫҫӗ, каҫсем вӑрӑмланаҫҫӗ. Пахчари ӗҫсем те вӗҫленсе пыраҫҫӗ. Ҫавна май ял ҫыннин пушӑ вӑхӑт тупӑнать.

Районсенче, ялсенче концертсен сезонӗ уҫӑлать. Вӑрмар районӗнчи Чулкаҫ ялӗнчи клубра та ҫакна халалласа концерт иртнӗ. Концерта тӗрлӗ жанрпа пуянлатнӑ.

Хӗрарӑмсен «Ҫӑлкуҫ» ансамблӗ илемлӗ юрӑсем шӑрантарнӑ. Драма ушкӑнӗ ял ҫыннисене хӑйсен спектаклӗсемпе темиҫе ҫул савӑнтарать. Хальхинче Альбина Игнатьевӑпа Алексей Миронов «Мыскара» сценка кӑтартнӑ.

Культура ӗҫченӗсем кун пек ӗҫсене ҫемье ансамблӗсене те явӑҫтараҫҫӗ. Игнатьевсем ав «Пурнӑҫ урапи» юрра юрланӑ. Ҫамрӑксене те концертсене хутшӑнма илӗртеҫҫӗ. «Весельчаки» хореографи кружокӗнчи хӗрсем халӑх кӑмӑлне ҫӗленӗ.

Хӑш-пӗр хуҫалӑхсем вӑй илсе аталанма тӑрӑшаҫҫӗ. Халӗ фермерсем те пур, вӗсене патшалӑх пулӑшать. Ку, паллах, республика экономикине витӗм кӳрет. Вӑрнар районӗнчи «Кульцав» агрофирмӑра ӗнесен витине ҫӗнетес ӗҫ пырать. Ӑна тумашкӑн 3,5 миллион тенкӗ тӑкакланӗ.

Ӗне витинче бетон урай тӑвасшӑн. Унтан ӗнесем тӑракан вырӑнта ҫемҫе урай сарасшӑн. Ку хальхи технологипе килӗшӳллӗн пулӗ. Урай ҫирӗп, ӑшӑ пулать, ӑна тасатма та лайӑхрах.

Витере чылай ӗҫе тума палӑртнӑ. Унта ҫӗнӗ чӳречесем лартнӑ. Поликарбонатран тунӑскер шалти микроклимата кирлӗ шайра тытма пулӑшӗ. Вӑл ҫутӑ лайӑх кӗртет, хӗлле вара ӑшӑ тытать.

Ҫӗнетнӗ ӗне витине ҫитес вӑхӑтра хута ярӗҫ. Унта сӑвакан 200 пуҫ пулӗ. Хуҫалӑх шултра мӑйракаллӑ выльӑх тӑракан тепӗр витене те ҫӗнетесшӗн.

Ҫӗнӗ Шупашкарта Афганистанра ҫапӑҫнӑ салтаксене халалласа обелиск уҫнӑ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкара кӗнӗ ҫӗрте, Винокуров тата Интернационалист салтаксен урамӗнче, вырнаҫнӑ.

Палӑк авторӗ – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнерҫи Александр Ильин. Обелиска ҫурӑлнӑ гильза евӗр хатӗрленӗ. Ку вӑрҫӑ вӗҫленнине кӑтартать.

Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес ҫул палӑка тата ҫӗнетӗҫ. Ҫурӑлнӑ гильзӑн ҫуначӗ ҫине 14 хӗрлӗ гвоздика вырнаҫтарӗҫ.

Обелиска уҫнӑ ҫӗре пухӑннӑ депутатсем, ветерансем, ҫынсем палӑк умне чечексем хунӑ, тӳпене 14 хӑмпӑ вӗҫтернӗ.

Чулхула облаҫӗнче хӑрушӑ авари пулнӑ. Унта икӗ ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Вӗсем тӑвансем пулнӑ. Кун пирки Чулхула облаҫӗнчи ҪҪХПИ пресс-служби пӗлтерет.

Инкек паян, авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, ирхи 5 сехет тӗлне пулнӑ. Урапа Воротынец районӗнче, «Мускав – Ӗпхӳ» ҫулӑн 563-мӗш ҫухрӑмӗнче, фурӑпа ҫапӑннӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӑмӑл урапа водителӗ «урхамахне» илтеттереймен. Фурӑпа ҫапӑнсан вӑл кювета чӑмнӑ.

35 ҫулти водитель тата 32 ҫулти пассажир ҫавӑнтах вилнӗ. Вӗсем пиччӗшӗпе шӑллӗ пулнӑ, Чӑваш Енре пурӑннӑ. МЧС ӗҫченӗсем вӗсен виллисене урапана касса кӑларнӑ.

Фурӑн 50 ҫулти водительне те медицина пулӑшӑвӗ панӑ. Халӗ ку ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.

Константин Никитин

Авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ЧР ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ кам пулни паллӑ пулнӑ. Паян ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗ Иван Моторин кун тӗлӗшпе хушу алӑ пуснӑ.

Официаллӑ документ тӑрӑх, ЧР ял хуҫалӑх министрӗн Сергей Павловӑн виҫҫӗмӗш ҫумӗ Константин Никитин пулать. Вӑл Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ.

Патшалӑх службинче ӗҫличчен вӑл слесарьте, савутри цех наладчикӗнче, тӗп бухгалтерта, финанс уйрӑмӗн заведующийӗнче ӗҫленӗ. 1989-2010 ҫулсенче Константин Никитин Вӑрмарти РАЙПО председателӗнче вӑй хунӑ.

Министрӑн ҫӗнӗ ҫумӗн экономист тата юрист дипломӗсем пур. Унччен ку вырӑнта Алексей Самаркин ӗҫленӗ. Вӑл халӗ Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхӗн пуканне йышӑнать.

Наркотиксен саккунлӑ мар ҫаврӑнӑшӗпе кӗрешекенсен тытӑмӗнчи чи хӑватлӑ вӑй – спецназ. Ятарлӑ тӗллевлӗ ҫав отряда «Аслати» ят панӑ. Авӑнӑн 8-мӗшӗнче вӑл хӑйӗн професси кунне паллӑ тунӑ. Вӑл куна Наркотикӑн сккунлӑ мар ҫаврӑнӑшӗпе кӗрешекен федераци служби йышӑннӑ.

Спецназра вӑй-хал енчен ҫирӗп те тӗреклӗ, кӑмӑл-сипет пахалӑхӗ тӗлӗшпе лайӑх енсемлӗ ҫынсем ӗҫлени пирки пӗлтерет маларах асӑннӑ органӑн Чӑваш Енри Управленийӗн пресс-служби. Профилактика мероприятийӗсем ирттернӗ май отрядри пӑхаттирсем тӗрлӗ вӗренӳ учрежденийӗнче ӑс пухакан ҫамрӑксемпе тӗл пулаҫҫӗ, преступлени тумалли марри пирки каласа ӑнлантараҫҫӗ.

Професси кунӗнче спецназ ҫыннисем табель хӗҫ-пӑшалӗнчен пульӑпа перессипе тупӑшнӑ.

Сӑнсем (5)

Валентина Иванова журналист

Паян республикӑри паллӑ журналистпа Валентина Ивановапа сывпуллашаҫҫӗ. Ӑна юлашки ҫула ӑсатас текенсем Шупашкарти Граждански урамри 19-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ «Ритуал пулӑшӑвӗ» предприятие 13 сехетрен пуҫласа 14 сехетчен ҫитме пултараҫҫӗ.

79 ҫула кайнӑ Валентина Андреевна авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче вилнӗ. Вӑл 1937 ҫулта Ленинград облаҫӗнчи Стрельна хулинче ҫуралнӑ. Ленинградра филологи факультетне вӗренсе пӗтернӗ. 1958–1978 ҫулсенче Чӑваш радиора корреспондент, аслӑ редактор пулса тӑрӑшнӑ. 1978 ҫултанпа ӑна ИТАР-ТАСС корреспонденчӗ пулнипе пӗлеҫҫӗ.

Общество ӗҫне те Валентина Иванова хастар хутшӑннӑ. 1988–2004 ҫулсенче республикӑри ача-пӑча фондне ертсе пынӑ. Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн пӗрремӗш созыври депутачӗ те, Чӑваш Енри Общество палатин пайташӗ те пулнӑ.

Унӑн наградисене асӑнса та пӗтереймӗн. Кӗнекесене вӑл 30 ытла кӑларнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан Бурянинсем хулари пӗр поликлиникӑна суда панӑ. Унти тухтӑрсем ҫулталӑк ҫурӑри хӗрачан апат ҫулӗнче 1 тенкӗлӗх укҫа тупайман.

Бурянинсем ҫӗртме уйӑхӗнче ачи ӳсӗрме пуҫланине сиснӗ. Каҫхине ача ҫывӑрайман, апат ҫиме пӑрахнӑ. Вӗсем районти поликлиникӑна ҫитнӗ, педиатр патне кӗнӗ. Лешӗ ача шӑнса пӑсӑлнӑ тесе эмелсем ҫырса панӑ. Эрне хыҫҫӑн эрне иртнӗ, анчах пӗчӗкскер сывалман. Ашшӗ-амӑшӗ каллех приема кайнӑ. Каллех антибиотик ҫырса панӑ.

Бурянинсем тухтӑрсем хӑйсен ӗҫне мӗнле пурнӑҫланипе кӑмӑлсӑр. Ачана сывлама та йывӑр пулса пынӑ. Унтан ашшӗ-амӑшӗ ӑна харпӑр клиникӑна илсе кайнӑ. Унти тухтӑрсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн пӗчӗкскер темӗнле япала ҫӑтма пултарнӑ тесе шутланӑ. Вӗсем ачана республикӑри клиника больницине хирург патне янӑ.

Районти поликлиника вара укҫана апат ҫулӗнче тупма йывӑр пулнине ӗнентереҫҫӗ. Халӗ хӗрача хӑйне лайӑх туять. Суд ларӑвӗ авӑн уйӑхӗн варринче пулӗ.