Чӑваш Енре наркӑмӑшлӑ ҫӗлен сӑхнинчен шар курнӑ ҫынсен хисепӗ ӳснӗ. Кӑҫал пирвайхи тӗслӗхе ҫу уйӑхӗнче шута илнӗ. Унтанпа Васкавлӑ медпулӑшу пульницин токсикологи уйрӑмне 14 ҫын пулӑшу ыйтма килнӗ.

Юрать, ҫӗлен сӑхнӑран никам та вилмен. Чылай чухне ҫӗлен ҫынсене дачӑра, ҫутҫанталӑкра каннӑ чухне сӑхать. Кунашкал тӗслӗх ытларах Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне районӗсенче, Шупашкар ҫывӑхӗнче пулнӑ.

Ҫӗртмен 26-мӗшӗнче Етӗрне районӗнче хӗрарӑм ҫӗлен сӑхнинчен шар курнӑ. Вӑрманта ҫырла пуҫтарнӑ чухне пулнӑ ку. Ӑна пульница илсе ҫитернӗ. Ури шыҫнӑ пулнӑ унӑн. Халӗ хӗрарӑм хӑйне йӗркеллех туять, анчах чылай сипленме тивет.

Чӑваш Енре наркӑмӑшлӑ пӗр ҫӗлен ҫеҫ пур. Вӑл — хура ҫӗлен. Вӗсене тӗкӗнмесен ҫынна тапӑнмаҫҫӗ, ҫавӑнпа асӑрхануллӑрах пулмалла.

Чӑваш Енри пӗр ҫын хӑйӗн ферминче кашкӑрсем усрать. Ку туристсене республикӑна илӗртме май парать.

Елчӗк районӗнче пурӑнакан Леонид Князев сунара кайсан персе вӗлермелли кашкӑра шелленӗ те хӑйӗн килне илсе килнӗ. Кашкӑр вара ӗрчеме тытӑннӑ.

Халӗ Леонид Князевӑн питомникӗнче кашкӑр амипе ҫурисем те пур. Ҫурисем валли халӗ ятарлӑ вольер тӑваҫҫӗ.

Леонид чӗрчунсене ачаранпах юратать. Кунсӑр пуҫне вӑл йытӑсене, ӑратлӑ лашасене ӗрчетет. Кунта час-часах ачасем ашшӗ-амӑшӗпе экскурсие килеҫҫӗ. Ют ҫӗршыв ҫыннисене те хапӑл тусах йышӑнаҫҫӗ кунта.

Патӑрьел районӗнчи Каншел ялӗн ҫыннисем пӑшӑрханса ӳкнӗ. Ялти пӗр урама Пӑла юханшывӗ тӗп тума пултарать. Ҫыранӗ кашни ҫул йӑтӑнса пахчасем патне ҫывхарать.

Чылай пахча ҫырма хӗрринче ӗнтӗ. Хӑйсене вулкан ҫинче пурӑннӑ пекех туяҫҫӗ. Пӑла — пысӑках мар юханшыв. Анчах ҫынсен пахчине тӗп тума пултарать вӑл.

Акӑ Владимир Кирилловӑн пахчи Пӑлана пула катӑлнӑ. Унӑн 30 сотка ҫӗр лаптӑкӗ пулнӑ, халӗ — 15. Анчах кама айӑпламалла? Ҫыран ҫурт хӗрринех ҫывхарать.

Пӗррехинче чутах тиха ҫырмана ӳкмен. Ку ҫумӑр ҫунӑ вӑхӑтра пулнӑ. Ҫӗрулми те ҫырмана каять. Ҫумӑр ҫунӑ вӑхӑтра тата юр кайнӑ чухне уйрӑмах хӑрушӑ. Вырӑнти администраци ку ҫитменлӗхе пӗтермешкӗн нимӗнле ӗҫ те тумасть теҫҫӗ. Кунта специалистсем тата укҫа-тенкӗ кирлӗ. Пилӗк ҫул каялла тӳре-шара проект хатӗрленӗ, ӑна пур инстанци те ырланӑ. Анчах ҫырансене ҫирӗплетес плана ял 2011 ҫулта кӗмен.

Вырӑнти влаҫ федераци хыснинчен укҫа килессине кӗтмеллине калать. Анчах халӑх питӗ пӑшӑрханать: ун чухлӗ кӗтме вӑхӑт ҫук.

Ачасен прависене хӳтӗлекен тулли праваллӑ элче Павел Астахов чӑнах та отставкӑна кайнӑ-им? Массӑллӑ информаци хатӗрӗсем Астахов ӗҫ вырӑнӗнчен кайнине хыпарлаҫҫӗ. Кунашкал информацие www.rbc.ru сайтра пӗлтернӗ.

Ку хыпар ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнче тухнӑ. РБК, Кремль патне ҫывӑхскер, ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, Павел Астахов хӑй заявлени ҫырнӑ. Анчах элчелӗх аппаратӗнче ку информацие ҫирӗплетмен. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, вӑл халӗ Ют ҫӗршыв министерствин мероприятийӗнче-мӗн.

Павел Астахов ӗҫрен кайни пирки сас-хура мӗншӗн тухни те паллӑ. Сямозерта ачасем шывра путнӑ. Пӗр хӗрача ҫыран хӗррине сывах тухнӑ. «Ну, мӗнле ишрӗр?» — Павел Астахов ҫапла ыйтни обществӑра ӑнланманлӑх ҫуратнӑ. Кун хыҫҫӑн халӑх тетелӗнче ӑна ӗҫрен кайма ыйтса ҫырма тытӑннӑ.

Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ 56-мӗш сезонне вӗҫлет. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, сезона оперетта фестивалӗпе хупӗҫ.

Театр ӗҫченӗсен шухӑшӗпе, сезона савӑнӑҫлӑн хупмалла. Опереттӑра вара юмор, туйӑм нумай. Паян куракансем Кальманӑн «Сильва» опереттине курнӑ.

Кӑҫал фестивале Питӗрти музыка камичӗн театрӗн артисчӗсем килнӗ. Чӑваша «Ылтӑн маска» преми лауреачӗ Иван Корытов, РФ тава тивӗҫлӗ артистки Ольга Лозовая ҫитнӗ. Солистсем Шупашкарта унччен те пулнӑ. Пирӗн республика вӗсене питӗ килӗшнӗ.

Ыран, фестиваль вӗҫленнӗ кун, гала-концерт пулӗ. Питӗрти хӑнасем те унта хутшӑнӗҫ. «Марица», «Мистер Икс», «Сильва», «Летучая мышь» опереттӑсен арийӗсем янӑрӗҫ. Сцена ҫине опера юрӑҫисем кӑна мар, балет артисчӗсем те тухӗҫ.

Патӑрьел районӗнчеҫамрӑк армеецсен «Зарница» тата «Орленок» ҫарпа спорт вӑййисем иртеҫҫӗ. Унти лапама республикӑри районсенчи ҫамрӑксем пухӑннӑ.

Кунта район шайӗнче мала тухнисем килнӗ. Пӗтӗмпе 80 команда. Яланхиллех ачасен юратнӑ конкурсӗ пулнӑ: автомата салатса пуҫтарасси. Пӗрремӗш кунхине ҫамрӑксем теори пӗлӗвне тӗрӗсленӗ, унтан снайперсем ӑмӑртнӑ, пултарулӑх конкурсӗ иртнӗ.

Яш-хӗр мала тухма талпӑнать. Ку вӗсенче патриотлӑх туйӑмне ытларах аталантарма пулӑшать. Кӑҫӑл ҫарпа спорт вӑййисене ҫӗнӗлӗх те кӗртнӗ. Кӑҫал ҫӑмрӑксен ушкӑнӗсем Раҫҫей тата Чӑваш Ен гимнне мӗнле пӗлнине тӗрӗслӗҫ.

Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫамрӑк армеецсен вӑййисем вӗҫленӗҫ.

Вӑт ку телей! Шупашкарта пурӑнакан Александр Андреев «Гослото 5 из 36» лотерейӑра самаях пысӑк сумма выляса илнӗ. Александр выляса илнӗ укҫа виҫи — 1 мллион те 66 пин тенкӗ.

Нумаях пулмасть телейлӗ Александр Мускава парнене илме кайнӑ. Ку укҫапа мӗн тӑвассине те каланӑ вӑл. Ҫамрӑк арҫын хваттер илме ӗмӗтленет. Укҫа шӑпах ҫавӑнта кайӗ те.

Паллах, Александр выляса илнӗ укҫана йӑлтах кӗсьене чикеймест. Унӑн налук тӳлеме тивӗ. Конкурс реклама тӗлӗшпе иртнӗ пулсан унӑн тупӑшӑн 35 процентне налук тӳлеме тивӗ. Ҫук-тӑк — 13 процент.

«РИА Рейтинг» танлаштарӑм агентстви Раҫҫейри регионсенче пурӑнакан ҫынсем хваттер илме пултарассипе пултараймассине тишкернӗ. Чӑваш Ен кӑҫалхи кӑтартусемпе килӗшӳллӗн танлаштарӑмра 57-мӗш йӗркене йышӑннӑ.

Тӗпчев палӑртнӑ тӑрӑх, Чӑваш Енре пурӑнакан ҫынсем 54 тӑваткал метрлӑ хваттере вӑтамран 2 миллион тенкӗпе туянма пултараҫҫӗ. Пӗр ачаллӑ ҫемьен ӑна илес тесен 9 ҫул укҫа пухмалла. Танлаштармашкӑн: пӗлтӗр чӑваш ҫыннисем кунашкал хваттере 8 ҫул пухнӑ укҫапа туянайнӑ.

Тепӗр 49 регионта та кунашкал лару-тӑру. Вӗсене те хваттер туянмашкӑн йывӑртарах халӗ. Севастопольпе Дагестанра вара пушшех те ҫӑмӑл мар: хваттер туянас тесен 15-18 ҫул укҫа пухмалла.

Раҫҫейӗпе вӑтамран илсен, ку кӑтарту 5,1 ҫулпа танлашнӑ. Ку, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, сахалрах. Танлаштарӑмра малти вырӑнсене Ямал-Ненецк автономи округӗ, Ханты-Манси автономи округӗ, Магадан облаҫӗ йышӑннӑ. Унти пӗр ачаллӑ ҫемьесем кунашкал хваттере икӗ ҫул ытларах укҫа пухсан илееҫҫӗ.

РФ Президенчӗпе Владимир Путинпа Турци ертӳҫи Эрдоган телефонпа калаҫнӑ. Икӗ пуҫлӑх калаҫса татӑлнӑ: малашне Раҫҫей турисчӗсем Турцие кайма пултарӗҫ.

Владимир Путинпа Эрдоган калаҫӑвӗ 45 минута тӑсӑлнӑ. Халӗ Шупашкр ҫыннисем агентствӑсем ку енӗпе рейссем уҫасса кӗтеҫҫӗ пуль. Владимир Путин Эрдогана икӗ ҫӗршыв суту-илӳпе экономика тытӑмӗнче килӗштерсе ӗҫлемешкӗн калаҫса татӑлма шантарнӑ.

Куншӑн туристсем савӑннӑ паллах. Ара, вӗсем Турцие канма каясшӑн вӗт. Унти хаксем вӗсене тивӗҫтереҫҫӗ. Тепӗр енчен хакласан, Турцие ҫул уҫӑлсан ҫынсем унта талпӑнмасан та пултарӗҫ. Унти лару-тӑру чылайӑшне канӑҫсӑрлантарать ахӑртнех. Сӑмахран, Стамбулти аэропортра сирпӗнӳ кӗрлени.

Вӑрмар районӗнчи пӗр коммерци организацийӗн директорне улталаса тупӑш тунӑшӑн айӑпласшӑн. Следстви версийӗ тӑрӑх, вӑл ҫуртсене тӗпрен юсамалли ӗҫсене пурнӑҫланӑ чухне улталанӑ.

Директор тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви материалӗсенче палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗрхи ҫу уйӑхӗнче републикӑри капюсав фончӗ коммерци организацийӗпе килӗшӳ алӑ пуснӑ. Фирма нумай хваттерлӗ виҫӗ ҫурта юсама шантарнӑ.

Фирмӑн ҫуртсенче 16 пин тенкӗ тӑракан счетчик вырнаҫтармалла пулнӑ. Чӑннипе вара кунран йӳнӗрех счетчик лартнӑ. Юлнӑ укҫа-тенке вара кӗсьене чикнӗ. Пӗтӗмпе – 32 пин ытла тенкӗ. Халӗ пуҫиле ӗҫе малалла тишкереҫҫӗ.