Республикӑра
![]() Юсанмалли 6-мӗш колонире ларакан Андрей Соколов голодовка тӑвасси пирки пӗлтернӗ. Вӑл унта ҫынна вӗлернӗшӗн ултӑ ҫул ларать. Арҫын пулӑшу ыйтать. Айӑпланнисене прависене пӑснӑ тесе вӑл темиҫе кун каялла выҫӑ тытасси пирки заявлени ҫырнӑ. Вӑл УФСИНа, прокуратурӑна пӗрре мар заявлени янӑ. Вал каланӑ тӑрӑх, юсанмалли колонисенче айӑпланнисен прависене пӑсаҫҫӗ. Андрей патне ҫырӑнмасӑр пурӑнакан арӑмне те кӗртмеҫҫӗ-мӗн. Выҫӑ тытни пирки заявление вӑл ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ҫырнӑ. Анчах ӑна пӑхса тухман. Каярахпа колони администрацийӗ заявление йышӑннӑ. Айӑпланнӑ ҫынна уйрӑм пӳлӗме вырнаҫтарнӑ-и? Тухтӑр сӑнаса тӑрать-и? Паллӑ мар. Сӑмах май, юсанмалли 6-мӗш колонире, правӑсене хӳтӗлекен Андрей Глухов каланӑ тӑрӑх, айӑпланнисем ҫӑхав ҫырнӑ тӗслӗх нумайланнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Камера умӗнче Зоя Яковлева режиссер Зоя Яковлева телережиссер тата И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн профессорӗ, культурологи докторӗ Владимир Васильев Чӑваш автономине туса хунӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ «Чӑвашсем» ярӑмри иккӗмӗш фильма ӳкерме Беларуҫ ҫӗршывне кайса килнӗ. Маларах вӗсем Тӗменти чӑвашсем пирки ӳкернӗччӗ. Сӑмах май каласан, Зоя Яковлевапа Владимир Васильев тата Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Раҫҫейри общество телекуравне ҫитнӗччӗ. Унта вӗсем телекомпанин тӗп директорӗн пӗрремӗш ҫумӗпе Александр Пономаревпа тӗл пулнӑччӗ, маларах каланӑ фильма кӑтартнӑччӗ. 1941-1942-мӗш ҫулсенче Беларуҫри Гродно хулинче подпольщиксен чи пӗрремӗш ушкӑнне туса хунӑ, Муркаш районӗнче ҫуралнӑ Николай Волков ҫинчен ӳкерекен ҫӗнӗ фильма «Вилӗмсӗрлӗхе куҫнисем» («Шагнувшие в бессмертие») ят панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Чӑваш Енри 37 ҫулти блогер юлашки вӑхӑтра тӗнче тетелӗнче анлӑ сарӑлнӑ. Вӑл хӑйне ҫӗр айне пытарни пирки видео ӳкернӗ. Александр Тарасов унта 5 сехете яхӑн выртнӑ. Унтан блогер хӑй мӗн туйнине каласа кӑтартнӑ. Вӑл малтан темӗнле арҫын ҫӗр айӗнче 1 сехет выртнине тӗнче тетелӗнче курнӑ. Ку ӑна хавхалантарнӑ, хӑйне тӗрӗслеме шухӑшланӑ. Кивӗ шкапран выртмалли вырӑн тунӑ, 1,5 метр тарӑнӑш, 2 метр тӑршшӗ ҫӗр чавнӑ. Халӗ Александр нимрен те хӑраманнине палӑртнӑ. Ҫӗр айӗнче вӑл 4 сехет те 40 минут выртнӑ. Унта вӑл радио итленӗ, шухӑша путнӑ. Хӑйӗн ҫумӗнче телефон пулнӑ. Хӑш-пӗр самантра сывлама йывӑр пулнӑ ӑна. Анчах тӗрӗслев витӗр тухнӑ вӑл. Унӑн тӗллеве — Раҫҫейри чи паллӑ блогерсен йышне кӗресси. Вӑл ӗмӗчӗ пурнӑҫланасса шанать. |
Республикӑра
![]() ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Алла Самойлова ачасем ҫӳллӗ хутран ӳкнӗ тӗслӗхсем пирки сӑмах хускатнӑ. Ку ыйту ӑна самай хумхантарать, мӗншӗн тесен кунашкал тӗслӗх сайра тӗл пулмасть. Ҫулла ҫынсем чӳречесене уҫаҫҫӗ. Иртнӗ эрнере республикӑра ҫул ҫитмен икӗ ача чӳречерен тухса ӳкнӗ. Пӗр тӗслӗх Муркаш районӗнче пулнӑ. Икӗ ҫул ҫурӑри ача халӗ реанимацире выртать. Унӑн пуҫ мими чӗтреннӗ. Тепӗр тӗслӗх Канашра пулнӑ. Унта, шел те, ача вилнӗ. Вӑл нумай хутлӑ ҫурт чӳречинчен ӳкнӗ. 10 уйӑхри пепке сывлама чарӑннӑ. Алла Самойлова каланӑ тӑрӑх, 2014 ҫулта кунашкал тӗслӗх нумай пулнӑ. Ун чухне 5 ача ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗ. 2015 ҫулта пилӗк ҫемье шар курнӑ. Ку инкек москитлӑ сеткӑсене пула сиксе тухать. Ҫавӑнпа ашшӗ-амӑшне асӑрхануллӑрах пулма сӗнеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче «Чӑваш Ен» ПТРК журналисчӗ Алена Павлова (хӗр чухнехи хушамачӗ Кириллова) пурнӑҫран уйрӑлнӑранпа ҫулталӑк иртнӗ. Ӗҫтешӗсем ачисене, ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 1 тултарнӑ Кристинӑпа Вероникӑна тата 3-ри Кирила, кайса курнӑ, парнесемпе савӑнтарнӑ. Ачасем валли парнесем туянмашкӑн ПТРК ӗҫченӗсем укҫа пухнӑ. Хӗрачасем валли велосипед, асли валли самокат, «Лего» туяннӑ. Ытти теттесем те, пылак ҫимӗҫ те илсе килнӗ вӗсем. Ачисем ашшӗпе ӳсеҫҫӗ, кукамӑшӗпе кукашшӗ пӑхма пулӑшаҫҫӗ. Халӗ ачасемшӗн амӑшӗ — кукамӑшӗ. Хӗрачасем амӑшне аса илтереҫҫӗ. Кристина Аленӑ пекех. Халӗ ачасем утма хӑтланаҫҫӗ. Йывӑр самантра ҫемьене ҫынсем пулӑшнӑ. Аленӑпа университетра ӑс пухнӑ ҫамрӑксем укҫан пулӑшнӑ. Аленӑн амӑшӗ Валя Езюковӑна, Кирилӑн хреснамӑшне, уйрӑмах тав тунӑ. Вӑл пуҫарнипе ҫамрӑксем укҫа пухнӑ Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Тӗнче тетелӗ
![]() Пачах та чарса лартмӗҫ-ха. Ун пек туни этем правине пӑсни пулать. Чарӑвӗ епле мобильлӗ приложенисем урлӑ шӑрҫалассипе ҫыхӑннӑ. Раҫҫейӗн Экономика аталанӑвӗн министерстви тӳре-шарана тата ҫар ҫыннисене ют ҫӗршывра шухӑшласа кӑларнӑ приложенисем урлӑ ӗҫлӗ ҫырусем ҫырма чарасшӑн. «КоммерсантЪ» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, чару Google шырав тытӑмӗн пуштине тата WhatsApp, Viber, Skype, Telegram мессенджерсене (ку сӑмаха чӑвашла куҫарсан смс-ҫырусем хӑвӑрт ямалли программа тенине пӗлтерет) пырса тивет. Енчен те тӳре-шарапа ҫар ҫыннисем ӗҫпе ҫыхӑнман ҫырусем ярасшӑн пулсан кирек епле ҫыхӑну мелӗпе те усӑ курайӗҫ. Чару кӳрекен саккуна хальлӗхе йышӑнман-ха — ӑна хальлӗхе ҫине тӑрсах сӳтсе яваҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ӳнер
![]() Маргарита Красотина Республикӑри паллӑ хаҫатсенчен пӗринче, «Советской Чувашия» ятлинче, тишкерӳҫӗ пулса тӑрӑшакан Маргарита Красотина (Рита Кириллова) Шупашкарти кинофестивале хаклакан журналист-тӳресен йышӗнчен тухнине пӗлтернӗ. Кун пирки вӑл темиҫе кун каялла Фейсбукри хайӗн страницинче ҫырнӑ. Журналистсенчен тӑракан тӳресемпе пӗр шухӑшлӑх ҫуккине вӑл ҫапларах ӑнлантарнӑ: «Фестивалӗн пресса тӳринчен юриех тухрӑм. Мӗншӗн тесен вӑл, юлташсем, пӗтӗмпех профанаци». «Ун пекки халиччен пулманччӗ, — малалла ҫырнӑ вӑл. — Пӗтӗм прессӑшӑн виҫӗ ҫын сасӑлать: Вырӑс радиовӗнчен, 21 каналтан тата вӗсем патне лекнӗ «Хыпартан». Ҫав ҫынсем мухтамалли пачах ҫук фильмшӑн сасӑланӑ-мӗн. Мӗншӗн тесен вӑл кинокартина — «хамӑрӑн». «Прессӑшӑн намӑслантӑм», — тенӗ Маргарита Красотина. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сумлӑ сӑмах
Ҫутҫанталӑк
Тем хӑтланакан та пур. Ҫак кунсенче Шупашкар ҫынни вӑрӑм тунасемпе сӑнав ирттернӗ. Вӗсем ҫыртнине хӑй мӗнле чӑтса ирттернине пӗлесшӗн пулнӑ вӑл. Хайхискер Атӑл леш енче вӑрӑм тунасене «ҫитернӗ». Евгений Столяров хӑйне вӑрманта ҫыхса хуртарнӑ. Вӑрӑм тунасем ӑна тӳрех тапӑннӑ. Вӗсем кӗлеткипех ҫыртсан мӗн пулать? Ҫакна пӗлесшӗн ҫуннӑ вӑл. Вӑрмана вӑл юлташӗпе кайнӑ. Пилӗкӗ таран хывӑннӑскер вӑрӑм тунасене мӗн чухлӗ вӑхӑт «тӑрантарнӑ»? Евгений 19 минут ҫеҫ чӑтайнӑ. Хӑй вӑл слесарь. Пӗлтӗрхи ака уйӑхӗнче ӗҫре чӗркуҫҫине амантнӑ. Унтанпа унта-кунта ҫеҫ ӗҫлесе ҫӳрет. Пушӑ вӑхӑчӗ нумай. Ҫавӑнпа вӑл сӑнав ирттерме шухӑшланӑ та. Кун хыҫҫӑн Евгенин хулпуҫҫи, ҫурӑмӗ, алли хӑпарса тухнӑ, хӗрелнӗ, кӑвакарнӑ. Тепӗр талӑкран та кӗлетки ыратнӑ унӑн. Сӑнава видео ӳкерсе тӗнче тетелне лартнӑ. Мӗн ку: сӑнав-и е эпатаж-и? Тепӗр тесен, тӗнчере хӑйне евер сӑнавсем унччен те тунӑ. Исаак Ньютон ача чухне чирленӗ, тантӑшӗсенчен юлса аталаннӑ. Пӗррехинче ҫиллӗ ҫанталӑкра ачасем вӑрӑмӑшне сикессипе ӑмӑрту ирттернӗ. |
Персона
![]() Чӑваш Енӗн Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчине вӑхӑтлӑха ӗҫрен хӑтарнӑ. Леонид Волков элчӗ коррупципе ҫыхӑннӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ-мӗн, ҫавна май ун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи тӗлӗшпе тӗрӗслев пуҫарнине республика Элтеперӗ Михаил Игнатьевах пӗлтернӗ. Элчелӗхӗн ертӳҫин ӗҫне хакланӑ вӑхӑтра ӑна должноҫрен сирнӗ. Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ сайтӗнче ҫырнинче Леонид Волкова мӗне кура ӗҫрен сирнине саккунсем ҫине таянсах ӑнлантарнӑ. Вӑхӑтлӑх хӑтарасси пирки хушӑвах кӑларнӑ. Леонид Волков вырӑнне элчӗ тивӗҫне хайхин ҫумӗ (ӑна темиҫе кун каялла кӑна, ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, ҫак пукана шанса панӑ) Валерий Шакин пурнӑҫлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Хӗрлӗ Чутай районӗнче нумай пулмасть Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ ятсене тивӗҫнӗ Алексей Дмитриевич Мокина асӑнса кӑҫалхипе 5-мӗш хут «Ташша яра пар!» фестиваль иртрӗ. Фестивале йӗркелекенӗ — районти администрацин культура енӗпе ӗҫлекен Александр Самсонов тата культурӑн специалист-эксперчӗ Алина Михуткина. Ҫӗнтерӳҫӗсене икӗ ушкӑнпа палӑртрӗҫ: кӗҫӗннисем тата аслисем. Кӑҫал малти вырӑнсене Штанашри «Штаваш» ташӑ ушкӑнӗсем йышӑнма пултарчӗҫ: ачасем те, аслисем те. 2-мӗш вырӑнта — «Ангелочки» ушкӑн, 3-мӗшсем Хӗрлӗ Чутай шкулӗн «Танц — класс» ушкӑнӗпе Мӑн Этменри культура ҫурчӗн «Сердечко» ташӑ ушкӑнӗ. Аслисем хушшинче иккӗмӗш вырӑнта Мишеркассинчи культура ҫурчӗн «Сӑр таппи» ташӑ ушкӑнӗ, виҫҫӗмӗшсем — Сӗнтӗкҫырминчи «Ярапа» тата Мӑн Этменьри «Подснежник» ташӑ ушкӑнӗсем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.03.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, -1 - -3 градус сивӗ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Клементьев Александр Клементьевич, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Абдуллин Мансур Зарифович, Ксыл-Чишма шкул директорӗ ҫуралнӑ. | ||
| Лукин Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Долгов Владимир Васильевич, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи, тӑлмачӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |