Культура
![]() Пушкӑртстанри Мияки районӗнчи Кекен ялӗнче шкул та, ача сачӗ те пур. Апла пулсан ялӑн малашлӑхӗ пур тесе калама пулать. «Ачасен шучӗ яланах пӗр пек пулман. Малтанхи ҫулсенче йышлӑрахччӗ. 2014 ҫулта вӗсем хӗрӗх икке ҫитнине пула икӗ ушкӑн йӗркелемелле пулчӗ», — тет иккен Инна Григорьева аслӑ воспитатель ача сачӗн кулленхи пурнӑҫӗпе паллаштарнӑ май. Хальхи вахӑтра кунта пӗр ушкӑн ӗҫлет. Чӑн та, унта тӗрлӗ ҫултисем ҫӳреҫҫӗ. «Пӗр енчен ҫак пулӑмӑн йывӑрлӑхӗсем те пур, тепӗр тесен лайӑххи те ҫителӗклех — аслисем ҫине пӑхса кӗҫӗннисем вӗренеҫҫӗ. Вӑйӑ вылятпӑр-и, физзарядка тӑватпӑр-и, юрӑ-кӗвӗ шӑрантаратпӑр-и, тӗрлӗ уяв-конкурссене хутшӑнатпӑр-и — пурте пӗрле», — сӑмахне малалла тӑснӑ аслӑ воспитатель. Пушкӑртстанри «Урал сасси» хаҫатра Юрий Снегопад ҫырнӑ тӑрӑх, шӑпӑрлансем ҫинчи чӑваш тумне курсан куҫ вылять. Вӗсене педагогсен пӗчӗк коллективӗ хӑйех ҫӗлесе хатӗрленӗ. «Ҫыпӑҫуллӑ та куҫа илӗртекен тумтире тӑхӑнса пӑхсан ҫитӗнсе ҫитнӗ ҫыннӑн та ачалӑха таврӑнас кӑмӑл ҫуралӗ. Инна Ивановна ҫак ӗҫре Рамзия Никитина воспитателӗн тӳпи пысӑк пулнине палӑртрӗ. Вӑл хушпу, тухья тума та ӑста иккен», — хыпарланӑ хаҫатра. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Тарасова Нина Васильевна тӑватӑ кун каялла велосипедпа кайнӑ та ҫухалнӑ. Ӑна полицейскисем, «Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗн хастарӗсем шыраҫҫӗ. Нина 20 ҫулта кӑна-ха. Вӑл ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Тимӗрҫырма ялӗнчен, килтен, тухса кайнӑ. Вӑл велосипедпа пулнӑ. Ӑҫталла кайнӑ вӑл? Паллӑ мар, никам та пӗлмест. Хӗрӗн ҫӳҫӗ вӑрӑм та хура, куҫӗ хӑмӑр. Тухса кайнӑ кун хура футболка, хура шортик тӑхӑннӑ пулнӑ. Ун пирки мӗн те пулин пӗлсен 8(835-40) 2-15-52, 102, 8(800) 700-54-52, 112 е 89196699991 номерсемпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() moscowseasons.com сайтри сӑн Шупашкарта пурӑнакан арҫын, усал шыҫӑран сипленекенскер, тухтӑр пӳлӗмӗнчен тухнӑ та ҫакӑнса тӑракан куртки ҫуккине асӑрханӑ. Унӑн кӗсйинче вара документсем пулнӑ. Ку ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Видеокамерӑсене пӑхнӑ хыҫҫӑн курткӑна пульницӑна ӳсӗр илсе килнӗ арҫын вӑрланине палӑртнӑ. Хайхискере лачкам ӳсӗр илсе ҫитернӗ. Вӑл тӑна кӗрсен пульницӑран тухса кайнӑ чухне ют ҫын курткине те илнӗ. 52 ҫулти арҫынна тӳрех шыраса тупнӑ. Тытса чарнӑ чухне вӑл ҫав курткӑпах пулнӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна тишкерсе пӗтернӗ, кӗҫех Шупашкарти Калинин районӗн суче пӑхса тухӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Пӗлтӗр ЧР Ял хуҫалӑх министерстви наркӑмӑшлӑ пултӑранпа кӗрешмешкӗн хыснаран 9 миллион тенкӗ уйӑрасси пирки каланӑччӗ. Ҫавна май ятарлӑ бригадӑсем йӗркелеме палӑртнӑ. Бригадӑсене хӳтӗлев костюмӗсемпе, химикатсемпе, хатӗр-хӗтӗрпе тивӗҫтерме палӑртнӑччӗ. Анчах ку таранччен наркӑмӑшлӑ пултӑранпа кӗрешекен ятарлӑ бригадӑсем пирки сас-хура ҫук-ха. Етӗрне районӗнче вара ҫынсем хӑйсем наркӑмӑшлӑ курӑка пӗтерме тухнӑ. Вӗсем нимӗнле ятарлӑ тум та тӑхӑнман, аллисенче – ҫава тата кӗреҫе. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() Кӑал Шупашкар районӗнчи ҫула 11 лаптӑк ҫинче, пурӗ 33 километр тӑршшӗ юсӗҫ. Ӗҫ валли 254 миллион тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Юсама палӑртнӑ ҫулсем ҫаксем: «Кӳкеҫ — Иккасси— Платка»; «Атӑл Шорчекасси – Тутаркасси»; «Шупашкар – Сурски — «Кӑшавӑш — Студентсен хули»; «Лапсар — Мокшин»; «Куснар-Тренккасси»; «Атӑл — Апаш»; «Мӑштавӑш – Шӑнкас – Туҫикасси»; «Турикасси — Мӑн Мамӑш — Чаканар»; «Турикасси – Мӑн Мамӑш – Чаканар» – Тимой-Мамӑш; «Пархикасси —Синьял-Покровски»; «Шупашкар — Сурски — Йӑршу». Аукциона мӗнпур 11 объектпа ирттернӗ. Юсав ӗҫне «Стройком» предприяти пурнӑҫлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарта «Ситистрой» строительство центрӗн парковкинче (вӑл Калинин урамӗнче 107-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ) граффити-фестиваль иртет. Вӑл ҫу уйӑхӗн 29-30-мӗшӗсенче, канмалли кунсенче, иртӗ. Фестиввале Шупашкарти, Хусанти, Чулхулари ӳнерҫӗсем хутшӑнӗҫ. Вӗсем пирӗн хула тата республика темипе граффити ӳкерӗҫ. Ҫавӑн пекех ирӗклӗ тема пулӗ. «Ҫутӑ, хитре тата шавлӑ» - ҫакнашкал девизпа иртӗ вӑл. Мероприятие тӳлевсӗрех кӗртеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() m.severpost.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫӗрпӳ районӗнче пурӑнакан арҫын ултавҫӑсене 2,3 миллион тенкӗ укҫа куҫарса панӑ. Ҫав шутран пысӑк пайӗ — банкран илнӗ кредит. Кӳрше те кивҫен патне каҫнӑ. Ултав серепине ҫакланнӑ 52 ҫулти арҫын ултавҫӑсене тӗрлӗ суммӑна икӗ уйӑх хушшинче пӗчӗкшерӗн куҫарса панӑ. Пӑтӑрмах виртуаллӑ суту-илӳ лапамне инвестици хывса укҫа-тенкӗ ӗҫлесе май пур тесе ҫырнӑ пӗлтерӗве асӑрханинчен пуҫланнӑ. Ҫавна ӗненсе вӑл ятарлӑ каҫӑпа иртнӗ, ун хыҫҫӑн банк картти ҫинчи 25 пин тенкӗ йӗп пек ҫухалнӑ. Кӑштахран арҫын патне пӗри шӑнкӑравласа укҫана тупӑш илмелле хума пулать тесе ӗнентернӗ. Савӑннӑ арҫын 1, 5 миллиона яхӑн тенкӗ кредит илсе тӗрлӗ телефон номерӗ ҫине куҫарса панӑ. Кайран хайхи укҫана каялла илес тенӗ. Апла тӑвас тесен 650 пин тенкӗ комисси тӳлемелле тенӗрен машинӑна салука хывса тата кредит илнӗ. Каштахран хӑйӗн кредит картти ҫинчи 132 пин тенке илнӗ, унтан кӳршӗрен 50 пин тенкӗ ыйтнӑ. Икӗ уйӑхра арҫын ултавҫӑсене 2,3 миллион тенкӗ куҫарса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
![]() Ҫуркунне вӗҫленсе пырать, урамра вара ҫуллахи ҫанталӑк хуҫаланать. Анчах синоптиксем ҫуркунне сивӗ ҫанталӑкпа пӗтессине пӗлтереҫҫӗ. Ан кулянӑр, вӑл нумайлӑха мар. Ыран та паянхи пек ӑшӑ тӑрӗ, 25-30 градус пулӗ. Вырсарникун та ӑшӑ каймӗ-ха. Ҫапах кӑнтӑрла ҫумӑр ҫукалӗ, аслати авӑтма пултарӗ. Ҫил те вӑйланӗ. Тунтикун 12-17 градус ҫеҫ тӑрӗ. Ытларикун ҫӗрле вырӑнӑн-вырӑнӑн тӑм ӳкес хӑрушлӑх пур. Сивӗ ҫанталӑк нумайлӑха килмӗ. Ҫитес эрне варринче термометр 20 градус кӑтартӗ. Канмалли кунсем тӗлне вара сывлӑш 25 градус таран ӑшӑнӗ, ҫумӑр ҫумӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Либерал-демократсен партийӗн ертӳҫи Владимир Жириновский Раҫҫей регионӗсене пӗрлештерсе пысӑклатасшӑнни пирки эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: кун пирки вӑл «Комсомольская правда» МИХ журналистне каланӑ. Пӗрлештересси пирки сӑмах хускатнӑ май Жириновский Чӑваш Ене, Бурят Республикине, Удмурт Республикине, Тутарстана тата ытти наци республикине пӗтересшӗн. Мускаври Владимир Болгарский чӑваш хастарӗ Раҫҫейри политик шухӑшне хирӗҫлесе хурав шӑрҫаланӑ. Кун пирки вӑл Фейсбукра хыпарланӑ. Хурава Болгарский Виталий Станьял ертсе пыракан Чӑваш шурсухалӗсен канашӗнче ҫирӗплетесшӗн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Чӑваш литературин классикӗ Константин Иванов ҫуралнӑ кунне тата ҫӗнӗ чӑваш ҫырулӑхне туса хунӑранпа 150 ҫул ҫитнине халалласа ҫу уйӑхӗн 17-31-мӗшӗсенче Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗ «Ҫакӑ ҫутӑ тӗнчере …» акци ирттерет. Акци тӗллевӗ: чӑваш чӗлхине упраса хӑварасси, аталантарасси, халӑх хушшинче сарасси. Акцие чӑвашла пӗлекен кирек кам та хутшӑнма пултарать. Акцие хутшӑнакансен К.В. Иванов хайлавӗсене е вӗсен сыпӑкӗсене вуласа видео ҫине ӳкерсе илмелле те #ҫакӑҫутӑтӗнчере хештегпа «Контактра» хутшӑну тетелӗнчи «Чӑваш чӗлхи – чӗкеҫ чӗлхи» ушкӑна (https://vk.com/club201526545) вырнаҫтармалла. Чӑваш Республикин Вӗренӳ институтӗнче ыйтса пӗлмелли телефон номерне те кӑтартнӑ: (8352) 58-47-19 (этнокультура вӗренӗвӗн кафедри). Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.05.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 747 - 749 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.