Инкек медицинин республика центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫур ҫулта ҫул-йӗр инкекӗнче ҫул ҫитмен 171 ача суранланнӑ. Ҫав шутра велосипедпа тата мотоциклпа ҫӳрекенсем те яланхиллех пур. Юлашкинчен асӑннӑ инкексен шучӗ пӗлтӗрхипе танлаштарса пӑхсан палӑрмаллах ӳсни курӑнать. Цифра чӗлхипе каласан, 28 процент хушӑннӑ.

Ҫуллахи вӑхӑтра вилекенсен йышӗ те нумайланнӑ. Кӑрлач–ака уйӑхӗсенче ҫул-йӗр ҫинчи инкекре ҫул ҫитмен 89 ача суранланнӑ пулсан, ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртмен 25-мӗшӗччен 79-ӑн шар курнӑ. Вӗсенчен 19-шӗ скутерпа, мопедпа е мотоциклпа ярӑнакансем иккен. Вилекен те пулнӑ.

Сӑмах май, хальхи вӑхӑтра ҫул ҫинчи юрӑхлӑ хӑвартлӑх виҫине пӗр айӑплавсӑр 20 ҫух/сех таран пӑсма юрать. Ҫакӑнпа усӑ курса ял-хула таврашӗнче урапаҫӑсем (водительсем) 80 хӑвартлӑхпа ҫурейреҫҫӗ. Саккун кӑларакансем вара ку йӑла ҫынсен (ҫав шутра ачасен те) сывлӑхне хӑрушлӑх кӑларса тӑратма пултарасси пирки пӑшӑрханаҫҫӗ имӗш. Хальхи вӑхӑтра ҫул-йӗрти статистикӑна сӑнаҫҫӗ, енчен те вилекенсен йышӗ ӳсни курӑнать пулсан хӑвартлӑха ӳстерме юракан виҫене 10 таран кӑна хӑварасшӑн иккен.

Янӑшра ҫӗкленсе ларнӑ ҫӗнӗ шкул

Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче Шупашкар районӗнчи Янӑшра ҫӗнӗ шкул тума пуҫланӑччӗ. Ӗҫне строительсем ҫине тӑрса пурнӑҫлаҫҫӗ. 165 ача вӗренмелӗх тата шкул ҫулне ҫитмен 40 ача вырнаҫмалӑх заведение купаласа пӗтернӗ те ӗнтӗ. Чӳречесем лартнӑ, электромонтаж ӗҫӗсене вӗҫленӗ. Хальхи вӑхӑтра шалти ытти ӗҫ пырать.

Паян Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Георгий Егоров ӗҫ-пуҫпа вырӑна тухса паллашнӑ-мӗн. Район администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пуҫлӑх ӗҫ тивӗҫлӗ шайра пынине, объекта вӑхӑтра (анчах вӑхӑчӗ хӑҫанне асӑнман та) хута ярасса шаннине палӑртнӑ.

Ку шкулта хӑй вӑхӑтӗнче Игнатьев Михаил Васильевич пӗлӳ пухнӑ. Унччен вӑл 1 хутлӑ ҫуртра вырнаҫнӑ пулнӑ, хальхи икӗ хутлӑ пулмалла. Тӗрлӗ сас-хура пӗлтернӗ тӑрӑх ку шкула (вӑл тӗп пӗлӳ параканни шутланать) хута янӑ хыҫҫӑн Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкула хупма пултараҫҫӗ имӗш. Янӑш шкулӗнче хальхи вӑхӑтра 60 ытла ача вӗренет.

Сӑнсем (8)

Паян Елчӗк районӗнчи икӗ хуҫалӑхра вырмана тухнӑ. Унти «Прогресс» тата «Яманчурино» кӗрхисене тата пӑрҫа ҫулма тытӑннӑ. Пилӗк жаткӑпа ӗҫленӗ-мӗн паян.

«Прогресс» тата «Яманчурино» хуҫалӑхсенчи ӗҫҫи епле пынипе паллашма вырӑна районти тӳре-шара пырса ҫитнӗ. Вӗсем пӗрчӗллисен тата пӑрҫа йышшисен хирӗсене ҫитсе курнӑ, механизаторсемпе калаҫнӑ. Елчӗк райадминистрацинче пӗлтернӗ тӑрӑх, районтан пынисем хресченсене епле ӗҫлесен тӗрӗсреххи пирки сӗнӳ-канаш та панӑ.

Сӑнсем (9)

«Тарават» ансамбль

Елчӗк районӗнчи Ҫирӗклӗ Шӑхаль тӑрӑхӗнчи икӗ ял — Элпуҫпа Кармал — Питрав кунӗнче ял кунӗсене ирттернӗ. Хальхи уява вырӑнтисем ӗлӗкхиллех, карталанса утнинчен, пуҫланӑ. Юрӑсем шӑрантарса ҫынсем Тукмарсай текен вырӑна пухӑннӑ.

Халӑха уявпа саламлама вырӑнти тата районти тӳре-шара пырса ҫитнӗ. Вырӑнти ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Леонид Кошкин ҫынсене сывлӑх, телей, ӑнӑҫу суннӑ. Ирӗклӗ майпа кӗрешессипе Раҫҫей спорт ӑстине Александр Лапшина Ҫирӗклӗ Шӑхаль тӑрӑхӗн хисеплӗ ҫынни ята тивӗҫнине ӗнентерекен хӑю ҫакса янӑ. Районтан пырса ҫитнӗ пҫулӑхсем те тухса калаҫнӑ. «Чи лайӑх кил умӗ» номинацире палрнисене те, юбилярсене те чысланӑ. Вырӑнти «Тарават» пултарулӑх коллективӗ концерт кӑтартнӑ.

«Шывшӑн тав тума хушман», — тетчӗҫ аслисем пире, шӑпӑрлансене. Халӗ, ав, шывшӑн ним мар саккун умӗнче явап тыттараҫҫӗ.

Куславкка районӗнче унти «Жилремстрой» общество пуҫлӑхӗ пулнӑ ҫын тӗлӗшпе суда пуҫиле ӗҫ ярса панӑ. Вӑл шыва саккуна пӑсса уҫланӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ-мӗн. Пуҫлӑх пулнӑ вӑхӑтра ҫав ҫын шывпа тивӗҫтересси ҫинчен 1 850 килӗшӳ туса 8,7 миллион тенкӗлӗх тупӑш курнӑ имӗш.

Тӗпчевҫӗсен шучӗпе «Жилремстрой» общество асӑннӑ ҫын ертсе пынипе лицензи ҫуккине пӑхмасӑрах ҫӗр айӗнчен шыв уҫланӑ. Шывпа тивӗҫтересси ҫинчен килӗшӳсем туса ҫак тупрана вӑл вырӑнти организацисене, усламҫӑсене тата халӑха парса тӑнӑ-мӗн. Ун валли вӑл муниципалитетран тара илнӗ шыв скважинисемпе, турулсемпе (башньӑсемпе), ҫӑлкуҫсемпе, шыв колонкисемпе, шыв тата канализаци тетелӗсемпе усӑ курнӑ. Ытти оборудованипе те усӑ курнӑ вӑл.

Куславккари предприяти пуҫлӑхӗ пулнӑскере услам тума ирӗк ҫук ҫинче ӗҫлесе пысӑк тупӑш курнишӗн айӑплаҫҫӗ.

Тӗнчере кӑна мар, Чӑвашра та кӑсӑкли самай

Ҫынсене тӗнче тетелӗн, интерактивлӑ телекурав, телефон ҫыхӑнӑвӗпе ҫыхӑнтаракан компанисенчен пӗри «Эп кунта пулнӑ» пултарулӑх конкурсӗ ирттерессине пӗлтернӗ. Ӑна Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсен шайнех кӑларнӑ. Конкурс тӗллевӗ туризмпа кану вырӑнӗсене, сахал пӗлекен объектсене палӑртасси тесе ӗнентереҫҫӗ. Ӑна кӑҫалхипе иккӗмӗш хут йӗркелеҫҫӗ.

Ӑмӑртӑва хутшӑнас текенсен конкурс сайтӗнче ятарлӑ хурмӑ ҫырса тултармалла тата ӗҫе вырнаҫтармалла. Конкурса яракан ӗҫсене авӑн уйӑхӗн ҫурриччен йышӑнаҫҫӗ. Формачӗ тӗрлӗрен пулаять. Ҫав шутра эссе те, фоторепортаж та, видеокалав та. Профессилле журналистсене те конкурса хутшӑнма чармаҫҫӗ. Кашни номинацире виҫшер ҫӗнтерӳҫӗне палӑртӗҫ. Вӗсене авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗ тӗлне — ун чухне Пӗтӗм тӗнчери туризм кунӗ — пӗтӗмлетӗҫ.

Чӑваш Енӗн Нотариус палати хутсене хатӗрленӗ чух право тата техника енчен ӗҫленишӗн Украинӑран тарса тата куҫса килекенсенчен укҫа илес мар тесе йышӑннӑ. Ун пек шухӑш тытнине нотариуссем республикӑри хӗрарӑмсен канашӗн ыр кӑмӑллӑх фондне пӗлтернӗ.

Украина ҫыннисенчен Раҫҫейӗн Налук кодексӗпе пӑхса хӑварнӑ тарифшӑн кӑна укҫа илӗҫ. Ытти тӑкаксемшӗн пӗр пус та ыйтмӗҫ. Украина ҫыннисен хӑйсем Раҫҫее пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗ хыҫҫӑн килнине ӗнентерекен хут пулмалла.

Республикӑн Нотариус палати Украинӑран ирӗксӗр куҫса килнисене пулӑшма тесе 100 пин тенкӗ куҫарса пама йышӑннӑ.

Ҫӗркаҫ Ростов облаҫӗнчен Чӑваш Ене Украинӑри 28 таркай ҫемье килсе ҫитнӗ. Йышри 71 ҫын хушшинче 33-ӗшӗ — ачасем, 5-ӗшӗ — тивӗҫлӗ канурисем. Вӗсене «Контур» акцонерсен уҫӑ обществин территорийӗнче вырнаҫнӑ вӑхӑтлӑх пурӑнмалли майсем туса панӑ. Унта пурӑнма, вӗри апатланма, ҫӑвӑнма условисем туса панӑ.

Таркӑнсемпе психологсем ӗҫлеҫҫӗ. Социаллӑ ӗҫченсемпе общество организацисем гуманитари пулӑшӑвӗ валли заявкӑсем пухаҫҫӗ. Миграци тытӑмӗн ӗҫченӗсем те унтах ӗҫлеҫҫӗ, мӗнпур хутсене вӗсем вырӑнтах хатӗрлеме пулӑшма хатӗр.

Паян Украина ҫыннисемпе Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — сывлӑх сыхлав министрӗ Алла Самойлова тӗл пулнӑ, ирӗксӗр тарса килнисемшӗн май килнине йӑлт тума шантарнӑ.

Украинӑн хӗвелтухӑҫ пайӗнче лару-тӑру халь те лӑпланмасть-ха. Самолётсем персе анаҫҫӗ, салтаксем вилеҫҫӗ, хӗҫ-пӑшаллӑ ҫынсем тӑракан вырӑнсене аркатаҫҫӗ.

Сӑнсем (16)

Йӗпреҫ районӗнчи Хумри Юнтапа ялӗ те уява пухӑннӑ. Вӗсен те ял уявне Питравра паллӑ тӑвасси йӑлана кӗнӗ.

Хумри Юнтапа халӑхӗ тата ҫывӑхри ял ҫыннисем юханшыв хӗррине пухӑннӑ. Уява 1 400 ытла ҫын хутшӑннӑ. Яланхи пекех уявра Хурамал ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Николай Чугаров тухса калаҫнӑ. «Патман» хуҫалӑх председателӗ Владимир Никифоров та сӑмах илнӗ. Унтан ӗҫре палӑрнисене чысланӑ.

Уявра 25 ҫул пӗрле пурӑнакан Юлия Николаевнӑпа Юрий Геннадьевич Корниловсене, Роза Рашитовнӑпа Валерий Николаевич Никифоровсене саламланӑ. Паньковсен, Васильевсен, Корниловсен ҫемйисенче нумаях пулмасть ача ҫуралнӑ. Вӗсене те чысланӑ.

Спорт лапамӗсем ӗҫленӗ. Арҫынсемпе арҫын ачасем мини-футболла, волейболла, вӗрен туртмалла ӑмӑртнӑ. Концерт пулнӑ. Уява чӑваш эстрада юрӑҫисем те килнӗ.

Сӑнсем (16)

Утӑн 12-мӗшӗнче республикӑри чылай ял уявне паллӑ тунӑ. Вӗсен йышӗнче — Вӑрнар районӗнчи Хорнсор та. Кӑҫал вӑл ҫуралнӑ кунне 335-мӗш хут уявланӑ. Сцена ҫине сумлӑ хӑнасем тухса калаҫнӑ.

Ял халӑхӗпе хӑнасем валли концерт йӗркеленӗ. Вӑрнарти культурӑпа кану центрӗнчи «Тивлет» ушкӑн артисчӗсем, Уйкас Кипек ялӗнчи «Кипек ен» ушкӑн, «Калинушка» ушкӑн, Элӗк районӗнчи «Шур акӑш» ушкӑн, «Альянс» эстрада ушкӑнӗ, Иван Христофоров халӑх артисчӗ тата ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Николай Кудряшов юрӑ-ташӑпа савӑнтарнӑ.

Юбилее Хорнсор ялӗнче ҫуралса ӳснӗ ҫынсем килнӗ. Вӗсен йышӗнче — тава тивӗҫлӗ шахтерсем, тухтӑрсем, ӑслӑлӑх кандидачӗсем, тава тивӗҫлӗ вӗрентекенсем, ял хуҫалӑхӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗсем, строительсем.

Уявра спорт ӑмартӑвӗсем иртнӗ. Халӑх ҫӗрлехи 2 сехетченех савӑннӑ. 23.30 сехетре тӳпере салют ялкӑшнӑ. Ташӑ каҫӗнче иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулсенчи юрӑ-кӗвӗпе ташланӑ.

Сӑнсем (71)