Шупашкарти МГУТУ филиалӗн ҫурчӗ

Шупашкарта иртнӗ кунсенче Мускаври технологи тата управлени патшалӑх университечӗн (МГУТУ) уйрӑмре хупасси ҫинчен хыпар тухнӑ пулнӑ. Хупнин сӑлтавӗ вара — тӗп ВУЗ Шупашкарти филиал валли уйрӑм ҫурт-йӗр туянма килӗшменнинче иккен. Паянхи кун вӑл 3-мӗш каҫхи шкулӑн ҫуртӗнче вырнаҫнӑ, ку вара паянхи саккунпа килешӳллӗ мар.

Асӑннӑ МГУТУ филталне хупасси ҫинчен хыпар пӗрремӗш хут ака уйӑхӗнче тухнӑ пулнӑ. Университетра вӗренекен студентсен вара Мускаври университета е Чӗмпӗрти МГУТУ уйрӑмне куҫма лекӗ. Шупашкарти филиала ҫӗртмен 30-мӗшӗнче хупма палӑртнӑ.

Чӑваш Енӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политики министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх кӑҫал республика шкулӗсенчен вӗренсе тухакансен каҫӗсем ҫӗртмен 17-мӗшӗнчен пуҫласа 26-мӗшччен пыраҫҫӗ. Вунпӗрмӗш класс пӗтерекенсене йӑлана кӗнӗ тӑрӑх шкул пӗтернине ҫирӗплетекен аттестата алла парӗҫ. Уява халалласа шкулсенче тӗрлӗрен концертсем ирттерме палӑртнӑ. Районсенче те шкултан вӗренсе тухакансем валли ятарлӑ балсем ирттерӗҫ. Канаш, тӗслӗхрен, «Шкултан вӗренсе тухакансен шествийӗ» иртӗ.

Кӑҫал шкултан вӗренсе тухнине ҫирӗплетекен хута 7,5 ытла ҫамрӑк илӗ. Вӗсенчен нумайӑшӗ хӑй вӑхӑтӗнче Раҫҫей тата республика шайӗнчи тӗрлӗ олимпиадӑсенче мала тухнӑ, конференцисене хутшӑннӑ. Вӗренӳминӗ палӑртнӑ тӑрӑх кӑҫал пӗрлехи патшалӑх экзаменӗнче математика предмечӗпе 100 балла — 46 ҫамрӑк, вырӑс чӗлхипе — 35 тивӗҫне пулнӑ.

Чӑваш Енӗн ИӖМ пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх ӗнӗр, ҫӗртмен 19-мӗшӗнче ҫанталӑк кӗркуннехи пек ӑмӑрлӑ пулнӑ тата каҫ-кӳлем еннелле ҫил хытах алхасни палӑрнӑ. Ҫил — ҫурҫӗр-хӗвел тухӑҫ енчен 7-12 м/с, ҫумӑр вӑхӑтӗнче вара 15-20 м/с таранах пулнӑ. Кун пек самантсенче пушар сиксе тухас ыйту та ҫивӗччӗн тӑрать.

Инкекрен хӑтаракансем пӗлтернӗ тӑрӑх ҫак йышши ҫилле кунсенче тӗрлӗ енле инкексем сиксе тухма пултараҫҫӗ. Ҫавӑнпа хула е ял халӑхӗн яланах тимлӗ пулмалла. Кил-ҫурт ҫывӑхӗнче ӳсекен ватӑрах йывӑҫсене касмалла, электричество пралукӗ татӑлма пуҫланине курсанах ку ыйтӑва хӑварттӑн татса памалла.

Ҫӗртмен 15-мӗшӗнче Ҫӗмӗрлере Мопра урамӗнчи икӗ хутлӑ вунултӑ хваттерлӗ ҫурт ҫунни ҫинчен эпир иртнӗ кунсенче пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Асӑннӑ инкек пула 25 ҫулхи ҫамрӑкӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 62 ҫулхи тӑванӗ те пушарта аманнӑ. Ҫак ӗҫ-пуҫра инкек курнӑ ҫынсем валли ятарласа правительство резерв фондӗнчен укҫа-тенкӗ уйӑрса пама палӑртнӑ. Йышӑнӑва Республика Элтепӗре Михаил Игнатьев ҫирӗплетнӗ те ӗнтӗ.

Хӑйсен пурлӑхне вут-ҫулӑмра тӗпипе ҫухатнисене 100 пин тенкӗ тӳлеҫҫӗ. Ытти шар курнӑ ҫынсене 50 пин тенкӗ уйӑрса парӗҫ. Компенсацине ҫӗртмен 28-мӗшӗнче пама шантарнӑ.

ДТПра «аманнӑ» машинӗ

Кӗҫнерникун, ҫӗртмен 13-мӗшӗнче 16:00 сехет тӗлнелле Чернышевский урамӗнчи 18 тата 14 ҫуртсем хушшинче ҫул ҫинче пӑтӑрмах сиксе тухнӑ пулнӑ. Ҫул хӗрринче ларакан «Мазда 3» маркаллӑ урапана (выр.машина) паллӑ мар машина хыҫалтан пырса ҫапнӑ пулнӑ. Ҫак ӗҫ-пуҫа сӑнанӑ ҫынсен сӑмахне ӗненсен асӑннӑ аварире айӑпли хура тӗслӗ «Лада Калина» урапапа пулнӑ. Машина пырса тӑрӑннӑ хыҫҫӑн «Лада Калина» вырӑнтан тарнӑ пулать. Унӑн та машини «сусӑрланнӑ», бамперӑн пысӑк пайӗ пӑтӑрмах вырӑнӗнчех выртса юлнӑ.

Инкеке лекнӗ Мазда 3 урапа хуҫи айӑплӑ шофера шырама пикеннӗ. Халӑх тетелӗнче, урамри ҫутӑ юписем ҫинче пӗлтерӳсем ҫакса тухнӑ — ҫӗртмен 16-мӗшӗнче ҫӳхалнӑ машин номерне пӗлме пултарнӑ. Урапи вара Чӑваш наци конгресӗнче шутланса тӑрать иккен.

Вӑхӑтлӑха ертӳҫӗ ӗҫне пурнӑҫлакан Валерий Клементьевран ыйтсан хурав ҫапларах пулнӑ тет:

— Паянхи куна конгресс ертӳҫи чирлет. Асӑннӑ машин чӑн та пирӗн организацинче шутланать, Анчах та пирӗн гараж ҫук та вӑл урапана эпӗ курман-ха.

Хальхи вӑхӑтра ЧНК машинин рулӗ умӗнче кам ҫынни ларнине тӗпчеҫҫӗ.

Малалла...

Юнкун, ҫӗртмен 19-мӗшӗнче 18:00 сехет иртсен Шупашкарти Ленин проспектӗнчи 42-мӗш ҫуртра пушар сиксе тухнӑ иккен. Унта тӳрех 4 пушар урапи (машири) килсе ҫитнӗ. Халӑх пӗлтернӗ тӑрӑх вут-ҫулӑм пӗрремӗш хутра тухнӑ иккен.

Вут-ҫулӑмпа кӗрешекенсем пушара 20 минут хушшинче сӳнтерме пултарнӑ. Турра шӗккер, аманнисем тупӑнман, хваттере ҫех самай шырлӑх кӳнӗ. Тӗпчев палӑртнӑ тӑрӑх вут-ҫулӑм тахӑшӗ ятарласа чӗртнипе тухнӑ иккен. Халь вӑл ҫынна шыраҫҫӗ.

Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен комуналлӑ тӑкаксемшӗн — ҫурта ӑшӑтнишӗн, электричествӑшӑн, газшӑн, вӗри тата сивӗ шывшӑн — хаксем ӳстерме паллӑртнӑ. Хальхи ЖКХ тарифӗ 2012 ҫулхи раштав уйӑхӗнчи шайӗпе пурнӑҫланса пынӑ.

Чӑваш Енӗн конкурентлӑ политикӑн тата тарифсен патшалӑх службинче пӗлтернӗ тӑрӑх 2012 ҫулхи кӑтартусемпе танлаштарсан ҫӗнӗ хаксем ҫапларах ӳсӗҫ: электроэнерги — 10,1%, сивӗ шыв тата канализаци — 7,6%, ҫурта ӑшӑтасси тата вӗри шывпа тивӗҫтересси — 8,5%, ҫутҫанталӑк газӗ — 14,5%.

Унсӑр пуҫне, ведомствӑра палӑртнӑ тӑрӑх, Министерӑрсен Кабинечӗ ҫӗртмен 1-мӗшӗнче ҫурт-йӗрсен пӗтӗмешле усӑ куракан вӗрипе сивӗ шыв кӑтартӑвӗсене пӗчӗклетнӗ иккен. Ҫапла май пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗпе танлаштарсан утӑн 1-мӗшӗнче коммуналӑ тӑкаксем пурӗ те 12% ытла ӳсме кирлӗ мар.

Ҫуллахи кунсем яланах хӑйсен шӑрӑх, хӗвеллӗ, пӑчӑх кунсемпе палӑрса тӑраҫҫӗ. Кӑҫал та ҫаплах. Хӗвел питтинчен пытанас тесе, шыв ӑшшипе киленес тӗллевпе ҫынсем хаваспах пляжа ҫул тытаҫҫӗ.

Республикӑра шыва кӗмелли тапхӑр офицаллӑн ҫӗртмен 1-мӗшӗнче уҫӑлнӑ. Хуласенчи пляж лару-тӑрӑвӗсене, хӑрушсӑрлӑха ятарлӑ инспекци сӑнаса тӑрать — саккун ҫапла ыйтать, мӗн тӑвӑн. Паянхи пурнӑҫра, техника самай аталаннӑ вӑхӑтра, тӗрлӗ хатӗрсем этемӗн ӗҫ-хӗлне ҫӑмӑллатаҫҫӗ, ҫав шутра инкеклӗ пулӑмсенчен сыхлама та. Шупашкарти «Центральный» тата «Новосельский» пляжсенче видеокамерӑсем вырнаҫтарнӑ иккен — тӑватшар таран.

Канма килекенсене ку хыпар кӑмӑла каймасть пулин те хула администрацийӗ палӑртнӑ тӑрӑх видеокамерӑсем пляжри лару-тӑрӑва пӗтӗмӗшле ҫеҫ тӗпчеме пулӑшаҫҫӗ — ҫынсем хушшинче ҫӳрекен вӑрӑ-хурах ӗҫне сӑнама май парӗ, мӗн пур пулса иртекен пляжри ӗҫ-пуҫа сӑнама пулӑшӗ.

Пляжсенчи видеокамерӑсенчен шыва кӗме килекенсемшӗн усси чӑнах та пур пулӗ. Тӗрлӗ пӑтӑрмахсенчен хӑтарма е пӗр-пӗр тискер ӗҫ-пуҫа курӑмлӑн тӗпчеме вӗсем пулӑшӗҫ.

Мӗн кӑна пулса иртмест пурнӑҫра. Ыррипе юнашарах яланах усалли пӗр утӑмпа пырать.

Ҫак кунсенче судра акан 1-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнче пулса иртнӗ инкекпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе пӑхса тухаҫҫӗ. Йӗрлев тӗпчесе пӗлтернӗ тӑрӑх асӑннӑ кунта 39-ҫулхи хӗрарӑм хӑйӗн тӑват уйӑхри пепкене пӗрремӗш хут рис пӑттине ҫитерме шутланӑ. Тухтарсем сӗнмен пулин те пӗчӗк хӗре хӗрарӑм тӑрантармах шутланӑ. Хайхи пепкен вара сывламалли ҫулсем тулса ларнӑ иккен, вӑл чихӑннипе вилсе кайнӑ.

Ҫак тӑват уйӑхри хӗрача ҫемьере ҫиччӗмӗш пулнӑ. Пӑтӑрмаха пула хӗрарӑмпа упӑшкин ашшӗ-амӑш прависене чакарнӑ.

Ҫитес кунсенче асӑннӑ ӗҫ-пуҫпа суд ларӑвӗ хӑйӗн йышӑнӑвне палӑртӗ.

Пурнӑҫӗ укҫа ҫинче тытӑнса тӑракан пулса кайрӗ те унсӑр пӗр утӑм тӑваймӑн. Халӗ, ав, пӗчӗк ачаллисене шиклентерекен хыпар пӗлтереҫҫӗ — ача пахчишӗн тӳлев кӑҫалхи авӑнӑн 1-мӗшӗнчен пилӗк хут ӳсме пултарать имӗш. Кун пирки РФ Патшалӑх Думин вице-спикерӗ Людмила Швецова саккун кӑларакансен президиумӗн паянхи ларӑвӗнче каланӑ иккен.

Кун пек хӑрушлӑх вӗренӳ ҫинчен калакан федераци саккунне улшӑну кӗртнӗ хыҫҫӑн сиксе тухать иккен. Тӗпренчӗкӗсем ача пахчине ҫӳрекенсен ашшӗ-амӑшӗ вӗренӳ пулӑшӑвӗшӗн мар, шӑпӑрлансене пӑхнӑшӑн тӳлеме ӳлӗмрен пуҫлӗ. Ку вӑл ылмашусем кӗртнӗ саккунпа килӗшӳллӗн. Унта ҫӑмӑллӑхҫӑсен категорине палӑртасса палӑртнӑ мӗн-ха. Сӑмахран, тӑлӑхсене, сусӑрсене асӑннӑ. Анчах федералсем регионсенче ҫӑмӑллӑхҫӑсен йышне кӗртнӗ хӑш-пӗр йыша та сирсе хӑварнӑ иккен. «Нумай ачаллисем пирки те асӑнман», — тенӗ тӗлӗнсе вице-спикер. Ҫапла вара вӑл татӑклӑ йышӑну тӑвиччен ҫиччӗ виҫсе пӗрре касма сӗнсе чӗнсе каланӑ.