Чӑваш Енри хисепе тивӗҫ ҫемьесене «Юратушӑн тата шанчӑклӑхшӑн» орденпа наградӑласси ырӑ йӑлана кӗнӗ. Кӑҫал кӑна унпа 11 ҫемьене чысланӑ. 2010–2014 ҫулсенче унпа нумай ҫул килӗштерсе пурӑнакан 89 мӑшӑра хавхалантарнӑ. Кунсӑр пуҫне «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орденпа чыслаҫҫӗ. Вӑл наградӑна ҫичӗ ҫемье тивӗҫнӗ, «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне — 11 мӑшӑр.

«Юратушӑн тата шанчӑклӑхшӑн» медале утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Шупашкарта савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура тыттарнӑ. Ҫак хисепе тӗп хулара пурӑнакан Красномир Афанасьевичпа Анна Николаевна Харитоновсем тивӗҫнӗ. Ҫу уйӑхӗнче кил хуҫи арӑмӗ, Анна Николаевна, Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн ертӳҫи Юрий Попов патне йышӑнӑва пынӑ. Унта вӑл вӗсене, упӑшкипе иккӗшне, юратупа шанчӑклӑхшӑн медальпе наградӑлама ҫук-ши тесе кӑсӑкланнӑ. Харитоновсем пӗр ҫемьене тӗвӗленни 56 ҫул та ҫитнӗ иккен. Вӗсем «социаллӑ яваплӑ ҫемье пулнине, сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытнине, ҫемье институтне ҫирӗплетме тӗслӗх кӑтартнине» кура парламент спикерӗ асӑннӑ ҫемьене медальпе наградӑлас ыйтӑва пӑхса тухма Шупашкар хулин Мускав район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Андрей Петров ячӗпе ҫырма хушнӑ.

Малалла...

Чӑваш Енре авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Пӗрлехи суйлав кунӗ пулӗ. Ун чух эпир тӑван республикӑмӑр Элтеперне палӑртӑпӑр тата хӑш-пӗр тӑрӑхра депутатсене суйлӗҫ. Суйлав вӑхӑтӗнче видеосӑнавпа усӑ курмӗҫ. Ҫапла йышӑнӑва хысна укҫи-тенкине перекетлес тӗллевпе тунӑ-мӗн. Кун пирки республикӑн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков REGNUM информаци агентствине пӗлтернӗ.

Суйлав ирттернӗ чух видеосӑнавпа усӑ курсан 1 пин камера вырнаҫтарма тата видеосӑнава йӗркелеме тӑкак 25–30 миллион тенке кайса ларать иккен. Ку вӑл суйлав бюджечӗн ҫуррипе танлашать. Пӗтӗмпе суйлав валли 55 миллион тенке яхӑн тухса кайӗ. Ҫав шутран пысӑк пайӗ, 80 проценчӗ, 1165 участокри комисси пайташӗсене тӳлеме кайӗ. Кашни комиссире вӑтамран 7-шар ҫын ларать.

Видеосӑнавпа хӑй вӑхӑтӗнче пирӗн республикӑра усӑ курнӑччӗ. Хальхи вӑхӑтри ҫав технологие 2010 ҫулхи пуш уйӑхӗнче Раҫҫей Президентне суйланӑ чух хута янӑччӗ. Суйлав епле иртнине ун чух онлайн-меслетпе те кӑтартнӑччӗ, вӑл ҫырӑнса та юлнӑччӗ.

Ку Ирина Калентьевӑн черетлӗ ҫитӗнӗвӗ. Чӑваш спортсменки ӑмӑртусенче малти вырӑнсене тухса Чӑваш Ене савӑнтарать.

Нумаях пулмасть Ижевск хулинче маунтинбайк енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ иртнӗ. Ирина Калентьева кросс-кантри дисциплинӑра ҫӗнтернӗ. Аса илтерер: вӑл 2008 ҫулта Олимпиадӑра малти вырӑнсенчен пӗрне йышӑннӑ.

Чӑваш шкулӗнче ӑсталӑхне туптакан тепӗр икӗ спортсменка Ольга Терентьева тата Надежда Антонова финиша иккӗмӗш тата виҫҫӗмӗш ҫитме пултарнӑ.

Вӗсенчен ҫамрӑк спортсменсем те ӑнӑҫлӑ тупӑшнӑ. 1999-2000 ҫулсенче ҫуралнӑ хӗрсен йышӗнче Олеся Крылова — 1-мӗш, 1993-1996 ҫулсенче ҫуралнисен ушкӑнӗнче Руслан Боредский 2-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Пӑхӑр медале Виктория Савельева ҫӗнсе илнӗ.

Раҫҫей общество пуҫарулӑхӗн сайтӗнче сасӑлав иртет. Мӗн пирки? Хӑлхине наушник чикнӗ ҫуран ҫӳрекен ҫынсене, велосипедистсене сахалтан та 3 пин тенкӗлӗх штрафлатарасшӑн. Ку урапасем ҫӳрекен вырӑнта тата чукун ҫул ҫывӑхӗнче утакансене пырса тивет.

Ҫакна шухӑшласа кӑларнисем каланӑ тӑрӑх, ку ҫул ҫинче ҫуран ҫӳрекенсен вилеслӗхне чакарать. Наушникпа пыракансене пула авариллӗ лару-тӑру сиксе тухма та пултарать-мӗн.

Текстра ҫырнӑ тӑрӑх, наушникпе утакан ҫын тимсӗрлӗхне ҫухатать, ҫул ҫинче мӗн пулса иртнине курмасть те, илтмест те. Уйрӑмах наушник урапа пиклеттернине илтме чӑрмантарать-мӗн, ҫавна май пӑтӑрмах сиксе тухма пултарать.

Хальлӗхе ҫак пуҫарӑва 400 яхӑн ҫын ырланӑ. Ӑна федераци шайӗнче пӑхса тухчӑр тесен 100 пин сасӑ кирлӗ.

Утӑ уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкарти пульницӑсенче уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Хальхинче шӑматкун кардиологи тата наркологи диспансерӗсем, хулари 1-мӗш клиника пульници тата Кӑнтӑр поселокӗнчи хула пульници пациентсене йышӑнӗ.

Пульницӑсене пыракансен хӑйсемпе пӗрле паспорт, полис пулмалла. Тӗплӗнрех телефонпа шӑнкӑравласа пӗлме пулать. Кардиологи диспансерӗ — 62-00-25, наркологи диспесерӗ — 23-41-68, хулари 1-мӗш клиника пульници — 26-03-03, хулари 7-мӗш пульница — 23-49-90.

Ҫак телефонсемпе регистратурӑна шӑнкӑравласа тӗплӗнрех пӗлме май пур.

«Росгосстрах» тулли мар яваплӑ обществӑн Чӑваш Енри филиалӗн ертӳҫине нумаях пулмасть 100 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Ҫакна вӑл прокуратура тӗрӗслевӗ хыҫҫӑн тивӗҫнӗ.

Шупашкар хулин Мускав район прокуратурине автомашина хуҫисем, пурӗ виҫӗ ҫын, пулӑшу ыйтма пынӑ. Надзор органне вӗсем асӑннӑ обществӑн филиалӗнче тата филиалӑн «Мускав» тата «Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ» страхлакан пайӗсенче транспорт хатӗрӗсен гражданла яваплӑхне страхлас, тепӗр майлӑ каласан ОСАГО полисӗ илес тесен ҫынсене пурнӑҫа та страхлама хистени пирки евитленӗ. Ҫынсен ҫӑхавӗ тӑрӑх прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ те автомашина хуҫисем тӗрӗс пӑшӑрханнине палӑртнӑ. Потребительсен правине хӳтӗлесси ҫинчен калакан саккун вара пӗр пулӑшу кӳнӗ чух тепӗр пулӑшу сӗнме чарать.

Саккуна пӑхӑнса ӗҫлеменшӗн филиал пуҫлӑхне икӗ кӑлтӑкшӑн пурӗ 100 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Пӗри 50 пине кайса ларнине пӗлтерет ӗнтӗ ку. Административлӑ тепӗр ӗҫе те ҫывӑх вӑхӑтра пӑхса тухмалла.

Шупашкар районӗнче водительсем инкеке кӑнтӑрла иртсен ытларах лекеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки асӑннӑ район хаҫачӗ «Тӑван Ен» хӑйӗн сайтӗнче хыпарлать.

Асӑннӑ массӑллӑ информаци хатӗрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, унта ҫул-йӗр ҫинчи инкек 12 сехетрен пуҫласа 18 сехетчен час-часрах сиксе тухать. Кунне те тишкернӗ: ытларикун тата эрнекун. Пӗтӗмпе вара кӑҫалхи ҫур ҫулта хула ҫумӗнчи ҫав муниципалитетра 59 авари пулнӑ. Ҫул ҫинчи инкекре 98 ҫын аманнӑ, 13-ӗн вилнӗ.

Ҫул-йӗр инспекторӗсем цифрӑсене пӗлтӗрхи ҫур ҫулпа танлаштарнӑ та, кӑҫал шар курасси нумайланнине асӑрханӑ.

Пӗр инкеке те хӑрушсӑр тееймӗн те, ҫапах та машинӑпа машина ҫапӑнсан уйрӑмах шар кураҫҫӗ иккен. 31 ҫавӑн пек пек тӗслӗхре тӑххӑррӑн вилнӗ, 67-ӗн аманнӑ.

Михаил Игнатьев Тӗп суйлав комиссийӗнче

Чӑваш Республикине ертсе пырас шухӑш-кӑмӑллине 11 ҫын палӑртнине эпир пӗлтернӗччӗ. Суйлава хутшӑнас тесен кирлӗ хутсене вӗсен утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗччен тӑратмалла. Элтепер пуканӗшӗн кӗрешӗве тухма хатӗр шухӑшлисен хушшинче ячӗсем халӑхра сарӑлманнисем те пур.

Элтепер пулма кандидат евӗр шута илме республикӑн Тӗп суйлав комиссине хутсем тӑратакан тупӑннӑ. Вӑл — Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев. Михаил Васильевич унччен Элтепер пулса республикӑна ертсе пычӗ. Вӑл Шупашкар районӗнчи Кӗҫӗн Турхан ялӗнче ҫуралнӑ. Вырӑнти «Прогресс» ял хуҫалӑх предприятийӗн ертӳҫинче те, ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗнче те, Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗнче те, ял хуҫалӑх министрӗнче те ӗҫлерӗ.

Сӑнсем (5)

Чӑваш Республикин Тӗп суйлав комиссине Раҫҫей Федерацийӗн Федераци Пухӑвӗн пайташӗ пулма виҫӗ кандидат пирки сведени тӑратнӑ.

Ҫав ҫынсен хушшинче Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Элтеперӗ пулнӑ, халӗ Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗн канашҫи Николай Федоров пулассине малтанах калатчӗҫ. Чӑн та, Николай Федоров пур. Унсӑр пуҫне Федераци Пухӑвӗн пайташӗ пулма Федерацин травматологи, ортопеди тата эндопротезировани центрӗн тӗп тухтӑрӗ, Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Николай Николаев тата «Чӑваш Ен» страхлакан компанин пуҫлӑхӗ, Шупашкар хула депутачӗсен Пухӑвӗн депутачӗ Ирина Клементьева пур.

Ҫав вӑхӑтрах Тӗп суйлав комиссине Чӑваш Ен Элтеперӗ пулма суйлава хутшӑнас шухӑшлисем те хутсем тӑратма пултараҫҫӗ. Суйлава 11 кандидат тухасшӑн. Сасӑлава хутшӑнас тесен вӗсен утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнчи 18 сехетчен хутсене тӑратмалла.

Питрав кунне уявласси чылай ялта йӑлана кӗнӗ. Утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Елчӗк районӗнчи Курнавӑш ҫыннисем те уява пуҫтарӑннӑ.

Уяв халӑх йӑли-йӗркинчен пуҫланнӑ. Халӑх вӑйӑ картине тӑнӑ. Унта наци тумне тӑхӑннӑ хӗрарӑмсемпе хӗрсем хутшӑннӑ.

Ҫапла майпа курнавӑшсем «Вӑйӑ», «Хуҫа юрри», «Вӑйӑ такмакӗсем», «Хӗр юрри», «Ҫерем пӑсса вир акрӑмӑр» кӑтартнӑ. Ҫаксене йӑлтах Курнавӑшри культура ҫурчӗн ӗҫченӗсем Ольга Шмелева тата Раиса Горшкова ертсе пынӑ.

«Вӑйӑ» вӗҫленсен хӗрсемпе хӗрарӑмсем халӑх вӑййисенче тата кокурссенче тупӑшнӑ. Пултарулӑх ушкӑнӗ вара халӑх юррисене шӑрантарнӑ. Халӑх вӗсене хапӑлласах йышӑннӑ.

Курнавӑшсем наци тумне тӑхӑнса вӑйӑ картине тӑни аякран чӑннипех те илемлӗ курӑннӑ.

Сӑнсем (24)