Нумаях пулмасть Чӗмпӗр облаҫӗнче «Ульяновская правда» хаҫат парнисене ҫӗнсе илессишӗн тупӑшнӑ. Унта Олимп резервӗсен Шупашкарти училищинче вӗренекен студентсем те хутшӑннӑ.

Ӑмӑртӑва Чӗмпӗр, Самар облаҫӗсенчи, Чӑваш Республикинчи 3000 ытла спортсмен хутшӑннӑ. Приз фончӗ 4 миллион тенкӗпе танлашнӑ. Пӗрремеш вырӑншӑн 250 пин тенкӗ панӑ. Иккӗмӗш вырӑн йышӑннисене 150 пин тенкӗ, виҫҫӗмӗшӗсене 100 пин тенкӗ панӑ.

Олимп резервӗсен Шупашкарти училищинче вӗренекен спортсменсем пьедесталӑн пӗрремӗш картлашки ҫине икӗ хут хӑпарнӑ. Ҫапла майпа вӗсем ӑмӑртура ҫур миллион тенкӗ ҫӗнсе илнӗ.

Кӑҫалхи старта Аслӑ Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тултарнине халалланӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсен йышӗнче Анастасия Чернова, Мария Волкова, Николай Сергеев, Денис Сергеев, Стас Николаев, Александр Ижендеева, Анна Ильичева пулнӑ.

Ксения Ступинӑн ӗҫӗ

Пӗрлешӳллӗ нацисен организацийӗсен Ассамблейи 2015 ҫула пӗтӗм тӗнчери Ҫутӑ тата Ҫутӑ технологийӗсен ҫулталӑкӗ тесе палӑртнӑ. Ҫавна май «Ӑстасен ҫӗршывӗ» сайтра ӳнер проекчӗсен конкурсӗ иртнӗ. Ӑна ҫутта халалланӑ.

Шупашкрати экономикӑпа технологи колледжӗнче ӑс пухакан студентсем конкурса хӑйсен ӗҫӗсене тӑратнӑ та малти вырӑнсене ҫӗнсе илнӗ.

Конкурс пушӑн 12-мӗшӗнчен пуҫласа акан 20-мӗшӗччен иртнӗ. Унта 500 ытла ӗҫ ярса панӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене «Ҫутҫанталӑкри ҫутӑ», «Пурнӑҫри ҫутӑ», «Килти ҫутӑ», «Чӗрӗ ҫутӑ», «Чӳречери ҫутӑ», «Ҫутӑ урам» номинацисенче палӑртнӑ.

Ксения Ступина «Ҫутҫанталӑкри ҫутӑ» номинацире ҫӗнтернӗ. Вӑл Хӗвеле ҫулӑм тӗслӗ хӗр евӗр сӑнарланӑ. Ку номинацире виҫҫӗмӗш вырӑн Мерседес Патянова йышӑннӑ.

Вера Осиповӑпа Елена Фролова та «Пурнӑҫри ҫутӑ» номинацире виҫҫӗмӗш вырӑна тивӗҫнӗ. Вӗсем конкурсра ачасен ӑс-тӑнне аталантармалли тетте кӑтартнӑ.

Амур облаҫӗнчи Белогорск хулинче «кӑмӑллӑ ҫынсен» ячӗпе палӑк уҫма шухӑшлаҫҫӗ. Шухӑшлаҫҫӗ кӑна та мар. Ӗҫне вӗҫлесси кӑна юлнӑ. Палӑкӗ хатӗр. Ӑна хулана илсе пынӑ. Ӑна савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче уҫмалла.

Хӑйне евӗр палӑк пирки облаҫ правительствин сайтӗнче хыпарланӑ иккен.

Чукун монумент 1,8 метр ҫӳллӗш. Палӑк аллинче кушак ҫури тытса тӑракан салтака сӑнланӑ.

Палӑка вырнаҫтарасси Белогорск хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Станислав Мелюковӑн пуҫарӑвӗ пулнине пӗлтереҫҫӗ.

Мэр кӑмӑлне тивӗҫтерме — палӑка тума — 1,3 миллион тенке кайса ларнӑ. Ӑна нимелле хӑпартнӑ. Укҫана уйрӑм ҫынсенчен те, предприяти-организацисенчен те пуҫтарнӑ.

«Кӑмӑллӑ ҫынсем» тесе иртнӗ ҫулхи пуш уйӑхӗнче Крыма Раҫҫейпе пӗрлештермелли операци ирттернӗ патшалӑх разведка управленийӗн, тинӗс пехотин тата десантниксен подразделенийӗсене калаҫҫӗ иккен.

Пӗрлӗхлӗ патшалӑх экзаменӗ епле пынине кӑҫал кирек кам та сӑнайӗ. Класра мӗн пулса иртнине пӗлес тесен унта кайса ларма кирлӗ мар. Сайта кӑна кӗмелле.

Вӗренӳри ҫӗнӗ технологисен республикӑри центрӗ «Ростелеком» предприятипе килӗшӳ тунӑ. Ӗҫлӗ хутра патшалӑхӑн пӗрлӗхлӗ экзаменне Чӑваш Енре кӑҫал тытнӑ чух видеосӑнавпа тивӗҫтерме асӑннӑ компание шаннӑ. Экзамен йышӑнакан пунктсенче тата информацие йышӑнакан регионти центрта 141 программӑпа аппарат комплексӗ ӗҫлӗ. Хӑш-пӗр аудиторире экзамен епле пынине www.smotriege.ru порталта сӑнама май туса парӗҫ. Видеомеслетпе ҫырса пынӑ мӗнпур файла кӑтартусене пӑхакан центра ӑсатӗҫ.

Видеосӑнав йӗркелени экзамена тӗрӗс ирттерме пулӑшать тесе ӗнентереҫҫӗ. Республикӑн Информаци политикин министерствинче экзамен пирки тавлашуллӑ самант сиксе тухсан ачасем хӑйсен правине хӳтӗлейӗҫ тесе палӑртаҫҫӗ.

Симоновсем

Улатӑрта пурӑнакан Людмила Васильевнӑпа Валентин Александрович Симоновсем нумаях пулмасть изумруд туя паллӑ тунӑ. 55 ҫул пӗрле пурӑннӑ ҫемьерен тӗслӗх илмелли пурах.

Симоновсем тӑватӑ ача ҫуратса ура ҫине тӑратнӑ. Вӗсем 1959 ҫулта хулари культура ҫуртӗнчи иртнӗ ташӑ каҫӗнче паллашнӑ та пӗр-пӗрне текех куҫран вӗҫертмен.

Валентин Александрович ташӑ ӑсти пулнӑ-мӗн. Ҫакӑ Людмила Васильевнӑна тӳрех килӗшнӗ. Хӗрпе каччӑлла ҫулталӑк ҫӳренӗ хыҫҫӑн вӗсем ҫемье ҫавӑрнӑ. Мӑшӑр икӗ хӗрпе икӗ ывӑл ҫуратнӑ. Халӗ вӗсем тӑватӑ мӑнукӗпе, вӗсен икӗ ачипе ырӑ кураҫҫӗ.

Валентин Александрович савутра 40 ҫул ӗҫленӗ, «Ӗҫ ветеранӗн» ятне тивӗҫнӗ. Людмила Васильевна ЖКХ предприятийӗнче 30 ҫул ӗҫленӗ.

«Российский бизнес форум» сайт пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енпе Чулхула облаҫне шыв ҫийӗнчи каҫӑ ҫыхӑнтарнӑ.

Чулхула облаҫӗнче Чӑваш Енпе ҫыхӑнтаракан каҫӑ хута кайнине МИХсем нумай пулмасть пӗлнӗ. Вӑл метр тӑршшӗ. Урапасен ҫӳремелли вырӑнӗ 4,5 метр сарлакӑш. Ҫынсем утмалли ҫул вара 1 метр сарлакӑш.

Каҫӑ ҫинче ҫутӑсем, светофорсем пуррине пӗлтереҫҫӗ. Вӑл Чулхулари Пильна районӗнче уҫӑлнӑ. Райцентртан тепӗр ҫыран хӗррине ҫитмешкӗн 320 метр ытла ҫеҫ парӑнтармалла-мӗн.

Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче Ҫӗнтерӳ тунӑранпа 70 ҫул ҫитнине халалласа ирттерекен «Часовой Ҫӗнтерӳ Ялавӗ умӗнче» акци малалла пырать. 1945 ҫулхи май уйӑхӗнче рейхстаг ҫийӗн ҫӗкленнӗ ялав копийӗ шкултан-шкула ҫитет. Паянхи кун тӗлне ялав районти пур вӗренӳ учрежденийӗнче те пулнӑ, унсӑр пуҫне ялава Шупашкарта ирттернӗ Хӗрлӗ Чутайсен ентешлӗхӗн уявне те илсе пычӗҫ.

Акан 30-мӗшӗнче 1941–1945 ҫулсенчи Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинчи халӑх паттӑрлӑхне ӗмӗр асӑнмалӑх тӑвас тӗллевпе Штанашри шкул Ҫӗнтерӳ Ялавне Шулю шкулӗнчен йышӑнчӗ. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Сӑр юханшывӗнчен инҫех мар вырнаҫнӑ шкултан виҫӗ район чиккинче вырнаҫнӑ Штанаш шкулне самаях вӑрӑм ҫулпа ҫитмелле пулчӗ ялавӑн. Шулю вӗренекенӗсем ялава Штанашсене ҫак шкултан вӗренсе тухнӑ паттӑрсене халалланӑ (ҫав шутра Совет Союзӗн Паттӑрӗн Алексей Романович Логинов та пур) стенд умӗнче тыттарчӗҫ.

Савӑнӑҫлӑ линейкӑна тӑххӑрмӗш класра вӗренекенсем Вера Устиновӑпа Виктория Ефремова ертсе пычӗҫ. Шкул директорӗ Парикова Вера Николаевна, акӑлчан чӗлхи вӗрентекенӗ Галина Зотова Ҫӗнтерӳ ялавӗн историйӗ пирки каласа пачӗҫ, Штанаш ял тӑрӑхӗнчи паттӑрсене аса илчӗҫ.

Малалла...

Олесь Бузина

Ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче вӗлернӗ Украина ҫыравҫи, журналисчӗ, телеведущийӗ Олесь Бузина ячӗпе литература премийӗ пама тытӑнӗҫ. Кун пирки «Известия» хаҫата проект пуҫаруҫи, Украина журналисчӗ Оксана Шкода пӗлтернӗ.

Пуҫаруҫӑсем премие Бузина ҫуралнӑ кун — утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, пама палӑртаҫҫӗ.

Литература премийӗн ҫум учредителӗ пулас кӑмӑллине Александр Проханов публицист, Максим Шевченко журналист, «Роснефть» вице-президенчӗ Михаил Леонтьев, Борис Межуев философ, Захар Прилепин ҫыравҫӑ пӗлтернӗ. Вӗсем тӳресен йышне те кӗрӗҫ.

Оксана Шкода премие виҫӗ тӗп номинацире ҫирӗплетессине пӗлтернӗ: «Журналистика», «Публицистика», «Ҫыравҫӑсем».

Премие паракансем РФ Ҫыравҫӑсен тата РФ Журналистсен пӗрлӗхӗсемпе килӗштерсе ӗҫлесшӗн.

Хура тинӗс хӗрринче, Краснодар енчи Туапсе хулинче 45 километрта вырнаҫнӑ «Орленок» ача-пӑча центрӗнче 11–15 ҫулсенчи ачасем ҫулталӑкӗпех канаҫҫӗ. Унта шкул, спорт комплексӗ, культурӑпа спорт керменӗ, вулавӑш, инфраструктурӑн ытти объекчӗсем те пур.

Кӑҫалхи ҫул республикӑн Вӗренӳ министерстви шкулсенче вӗренекен хастар та пултаруллӑ ачасем валли 11 путӗвка уйӑрса панӑ. Ҫавсен хушшинче Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗкри Г.Н.Волков ячӗллӗ пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта 8-мӗш класра вӗренекен — Юлия Адюкова та пулнӑ. Унта вӑл ака уйӑхӗн тӑршшӗпех канма пултарчӗ. «Орленокра» каннӑ ачасем патне паллӑ ҫыравҫӑсем, ӑсчахсем, спортсменсем, артистсем тӗлпулӑва пырсах ҫӳренӗ.

Кунта кашни кунах тӗрлӗ конкурссем, вӑйӑсем иртнӗ. Маттур та сӑпай Юля яланах малтисен ретӗнче пулнӑ. Тӗрлӗ конкурссенче ӑмӑртса призлӑ вырӑнсем ҫӗнсе илме пултарнӑ. Спорт ӑмӑртӑвӗсенче те яланхи пекех малти вырӑнсенче пулса тав хучӗпе грамотосене тата кӗмӗл медале тивӗҫнӗ. Тӑрӑшуллӑ хӗрачан пӗрре те алӑ усса ларма вӑхӑт пулман. Уроксем хыҫҫӑн ҫӑмран йӑваласа тӗрлӗрен чӑваш эрешӗсем, чечексем тума вӗренсе сертификат илме пултарнӑ вӑл.

Малалла...

Чӑваш Республикин Геоинформаци порталӗнче ҫӗр саккунне хӑш районта ытларах пӑсни пирки пӗлме пулать. Ку информацие нумаях пулмасть вырнаҫтарма тытӑннӑ. Унта 2011–2015 ҫулсенчи тӗрӗслевсемпе паллаштараҫҫӗ.

Тӗнче тетелӗнче ҫакӑн йышши хыпарпа паллашма май туса параканнисем — Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерстви тата Росреестрӑн республикӑри управленийӗ.

Геоинформаци порталне 2013 ҫулхи ҫулла ӗҫлеттерсе янӑччӗ. Унтанпа вӑл ҫӗнӗ хыпарсемпе пуянланса пырать. Унта республика территорийӗнче вырнаҫнӑ объектсем пирки пӗлме пулать. Хальлӗхе ун пек информаци 8,5 пин ытла объекта пырса тивет. Вӗсен шутӗнче культура эткерлӗхӗ шутланаканнисем те, инвестици лапамӗсем те, суту-илӳ точки вырнаҫтарма юракан вырӑнсем те пур.