Пушӑн 17-мӗшӗнче Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче Кӗнеке уявӗ пуҫланнӑ. Унта 300 ытла тус, кӗнеке вулама юратаканскерсем, килнӗ. Вӗсен йышӗнче шкул ачисем, вӗрентекенсем, хастар вулакансем, Шупашкарта пурӑнакансем пулнӑ.

Хӑнасене мультфильмри сӑнарсем кӗтсе илнӗ. Шӑпӑрлансем вӗсемпе вылянӑ, сӑн ӳкерӗннӗ, вӑйӑ картине тӑнӑ. Унтах куравсем йӗркеленӗ. Унтан ачасене Ача-пӑча кӗнекин эрнелӗхӗ пуҫланнӑ май Евгений Бондарев саламланӑ.

Кӗнеке патша майри тата Оле Лукой ачасене кӗнеке историйӗпе паллаштарнӑ. Уявра «Ҫулталӑкри супервулакан» конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Кӑҫал унта Николай Фадеев, Софья Прокопьева, Дарья Андреева, Елизавета Тихонова тата ыттисем мала тухнӑ.

Ача-пӑча кӗнекин эрнелӗхӗ каникул вӗҫлениччен тӑсӑлӗ. Вулавӑш ӗҫченӗсем шӑпӑрлансене кӑсӑклӑ кӗнекесем вулама сӗнӗҫ, мероприятисем ирттерӗҫ. Вулавӑшсем ачасене хапӑлласах кӗтеҫҫӗ.

Кӑҫал ҫуркунне ир пуласси пирки ватӑсем хӗллех сӑмахларӗҫ-ха. Вӗсен сӑмахне ӗненмӗн-и? Чӑнах та, пӗр килчӗ.

Ҫавна май республикӑри районсем те ҫуракине маларах тухма тытӑнаҫҫӗ. Патӑрьел районӗнчи хӑш-пӗр хуҫалӑхра ав ҫӗре апатлантарма тухнӑ.

ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов Муркаш районӗнче ҫуракине мӗнле хатӗрленнине хӑй вырӑна тухса тӗрӗсленӗ. Районта акмалли лаптӑк — 25 пин ытла гектар. Кӗрхисем — 6 пин гектара яхӑн. Ҫурхисем валли 12 пин гектар лаптӑк уйӑрнӑ.

«Герой» хуҫалӑхра 30 тонна элита вӑрри туяннӑ. Кунта тулӑсӑр пуҫне урпа, сӗлӗ акма, ҫӗрулми, пахча ҫимӗҫ лартма палӑртнӑ. Ҫурхи ӗҫсене пурнӑҫламашкӑн хуҫалӑх кӗске вӑхӑтлӑха кредит илесшӗн. Малашне вӗсем машинӑпа трактор паркне лизинг витӗр ҫӗнетесшӗн.

Кӑҫал республикӑра вӑрлӑх хатӗрлессине пысӑк тимлӗх уйӑрнӑ. Сергей Павлов кредит илес текенсем нумайланнине те палӑртнӑ.

Ҫанталӑк саккунӗнчен иртеймӗн. Кӑҫал ҫуракине, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, 10 кун маларах тухаҫҫӗ.

Кӑҫал авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Элтеперне суйлӗҫ. Чылайӑшне пӗр ыйту канӑҫсӑрлантарчӗ: Михаил Игнатьев унта хутшӑнӗ-и е ҫук-и?

Михаил Васильевич паян, пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе ирттернӗ пресс-конференцире суйлава хутшӑнассине официаллӑ мелпе пӗлтернӗ.

Унччен Михаил Игнатьев хӑйӗн шухӑшне «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин хастарӗсемпе тӗл пулнӑ чухне пӗлтернӗ. Анчах паян вара ҫак сӑмахсене Михаил Васильевич журналистсен умӗнче каланӑ.

Михаил Васильевич каланӑ тӑрӑх, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти унӑн кандидатурине суйлава хутшӑнтарасси пирки ырланӑ. Анчах суйлава кам хутшӑнасси пирки регион конференцийӗнче татӑклӑ палӑртӗҫ.

Аса илтерер: Михаил Игнатьевӑн полномочийӗ кӑҫал ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче вӗҫленет. Саккунпа килӗшӳллӗн, Михаил Игнатьевӑн суйлав умӗнхи кампанине хутшӑнас тесен отпуска каймалла е Владимир Путинран отставка пирки ыйтмалла. Михаил Васильевич хӑш вариантне суйлӗ? Кун пирки вӑл журналистсене пӗлтермен.

Чӑваш халӑх сайчӗ ҫак кунсенче чӑвашла укҫа конверчӗ кӑларчӗ. Чӑвашла открыткӑсем кӑларакансем унччен пулнӑ пулсан ку япалана чӑвашла хатӗрлекен унччен пулманччӗ — кунта эпир пӗрремӗш утӑм тувакансем пултӑмӑр тесен суя пулмастех пуль. Укҫа конвертне эпир пӗр-пӗр уяв ячӗпе ҫыхӑнтармасӑр кӑлартӑмӑр — ҫапла май унпа темӗнле мероприятире те, темӗнле уявра та усӑ курма пулать. Укҫа конвертне симӗс тӗслӗрех хатӗрлерӗмӗр. Туянас шухӑш пулсан эсир ӑна «СУМ» лавккара 30 тенкӗпе илме пултаратӑр.

Ҫавӑн пекех нумай пулмасть эпир «Саламлатпӑр!» ятпа ятарлӑ салам открытки кӑларсаччӗ. Ӑна эпир ҫуркунне тӗсӗсемпе хатӗрленӗччӗ. Вӑл та «СУМ» лавккара пур, хакӗ — 20 тенкӗ.

Ҫывӑх вӑхӑтра Чӑваш чӗлхи кунӗ ячӗпе тата Ҫӗнтерӳ кунӗ ячӗпе пичетлесе кӑларма тӗллев лартса.

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн пуҫиле ӗҫсене пӑхса тухакан коллегийӗ Республикӑри клиника пульницин тӗп тухтӑрӗн ҫумӗн Гульсина Мусалимован аппеляци ҫӑхавне тивӗҫтернӗ. Ун тӗлӗшпе маларах кӑларнӑ приговора пӑрахӑҫланӑ пуҫиле ӗҫе ҫӗнӗрен пӑхса тухма янӑ.

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн тӳрисем айӑпланакана суд вӑхӑтӗнче хӳтӗленме май пулман тесе йышӑннӑ иккен. Мусалимова, сӑмахран, почерк экспертизи тума ыйтнӑ. Анчах унчченхи суд ҫав ыйтӑва тивӗҫтермен-мӗн.

Мусалимова тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе прокуратурӑн халӗ ҫӗнӗрен пӑхса тухма тивӗ.

Мусалимована сӗтев илнӗ тесе пӗлтӗрхи чӳкӗн 5-мӗшӗнче Шупашкар хулин Калинин район сучӗ 8 ҫуллӑха тӗрмене хупмасӑр айӑплама тата 10 миллион тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑччӗ.

«Электроприбор» акционерсен уҫӑ обществин акционерӗсем савутӑн ертӳҫисен тыткаларӑшӗпе кӑмӑлсӑр иккен. Хӑйсен пӑшӑрханӑвне палӑртакан ҫырӑва вӗсем республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев патнех ҫитернӗ.

Шупашкар савучӗн акционерӗсен ҫырӑвӗнче 2014 ҫулта предприятин резерв фондӗнчен 100 миллиона яхӑн тенкӗ «кӑларса» илнине пӗлтернӗ. Унӑн пысӑк пайне ертӳҫӗсене преми пама уйӑрнӑ иккен.

Сахал мар «кӗмӗле» «2014 ҫулхи 11 уйӑхра предприятин ӑнӑҫӑвне пысӑк тӳпе хывнисене» уйӑрса панӑ-мӗн. 11 топ-менеджерпа вӗсен ҫывӑхӗнчи пуҫлӑхсене 37 миллион тенкӗ премии панӑ пулать. 500 рабочие 10 хут сахалтарах лекнӗ, пурӗ 3 миллион тенкӗ. 3 миллиона 500 ҫын ҫине пайласан кашнине 6-шар пин тенкӗ тивӗҫнӗ тесе шухӑшламалла. Ку цифрӑна «Электроприбор» АУОн акционерӗ тата унччен топ-менеджерта ӗҫленӗ Елена Романова пӗлтернӗ.

Элтепер патне янӑ ҫырура хаклӑ хутсен пӗчӗк партийӗсене вӗсен хуҫисенчен савут укҫипе туяннине те систернӗ. Ун пек акционерсем 2 пине яхӑн ҫын иккен. Яваплисем васкавлӑ йышӑну тумасан савут панкрута тухас хӑрушлӑх пур тесе пӑшӑрханнӑ ҫыру авторӗсем.

Малалла...

Юрий Зорин

Чӑваш «Айболичӗ» тесе Зорин тухтӑр пирки Чӑваш наци конгресӗн пресс-служби калать.

Чӑваш Республикин пуҫлӑхӗн М.В. Игнатьевӑн хушӑвӗпе Чӑваш наци конгресӗн президиумӗн пайташне, «Сывӑ наци» комитет ертӳҫине, «Дентамед» акционерсен хупӑ обществин тӗп тухтӑрне Юрий Зорина «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе чысланӑ.

Юрий Александрович Зорин 1965 ҫулхи пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Куславкка районӗнчи Энтри Пасар ялӗнче ҫуралнӑ. 1992-мӗш ҫулта Юрий Александрович шӑл тухтӑрӗн дипломне алла илнӗ те юратнӑ ӗҫе кӳлӗннӗ.

Юрий Зорин тухтӑра 2005 ҫулта Чӑваш Республикин Стоматологи ассоциацийӗн вице-президентне суйлаҫҫӗ, 2010 ҫулта вӑл «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ» ята илнӗ.

«Чӑваш Ен литератури: чи лайӑх вуланакан кӗнеке» конкурс республика шайӗнче ҫулсерен иртет. Кӑҫал вӑл нарӑс уйӑхӗнче пуҫланчӗ.

Конкурс халӑха кӗнекепе туслаштарма, унӑн сумне ӳстерме пулӑшать. Чӑваш кӗнеке издательстви вара ҫамрӑксем валли ҫулсерен 20 яхӑн кӗнеке пичетлесе кӑларать.

Кӑҫал конкурса 2013 ҫулта кун ҫути курнӑ кӗнекесем хутшӑнаҫҫӗ. Комсомольски районӗнчи Асанкасси ялӗнчи вулавӑшра «Чӑваш Ен литератури: чи лайӑх вуланакан кӗнеке» ятлӑ курав уҫӑлнӑ. Акцие халалласа унта тӗрлӗ конкурс ирттернӗ.

Пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче «Солнышко» ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансем Лидия Саринен «Телейлӗ кӑмпа» пьеса-юмахне вуласа тишкернӗ. Ун хыҫҫӑн пӗчӗкскерсем «Йӑвари телей» ятлӑ пьесӑна вылянӑ. Полина Чижикова чӑпар чӑха, Андрей Калашников курака, Лера Никифорова шурӑ чӑха калӑпланӑ.

Тутарстан Республикинчи районсемпе хуласенчи чӑвашсем хӑйсен хушшинче тачӑ ҫыхӑну тытаҫҫӗ тесе пӗлтерет РФ тата ТР Журналистсен союзӗн пайташӗ Валентин Бурайкин «Сувар» хаҫатра.

«Алексеевски районӗнчи чӑваш наципе культура центрӗн председателӗ Н.Н. Сторожев чӗннипе пирӗн районти чӑвашсен делегацийӗ Галина Терентьева ертӳҫӗпе пӗрле кӳршӗсем патӗнче пулса курчӗ», — тесе хыпарланӑ вӑл.

Чӑн малтан Чӑваш Майни ялӗнче пулнӑ. Ҫак ялта чӑваш наци шкулӗ ӗҫлет иккен. Ушкӑнра вӗрентекенсем те пулнине шута илсе Г.З. Федоров директор шкул ӗҫне мӗнле йӗркелесе пыни ҫинчен тӗплӗн каласа панӑ. Вӗрентекенсем тӑван чӗлхене, халӑхӑн йӑли-йӗркине лайӑх пӗлеҫҫӗ иккен. Вӗсем шкул предмечӗсен эрнисене, уйрӑм темӑсемпе калаҫусем, конкурссем, викторинӑсем ирттереҫҫӗ. Вӗрентекенсем, вӗсем ертсе пынипе вӗренекенсем те ял ҫыннисен культура пурнӑҫне кӑмӑлпах хутшӑнаҫҫӗ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитнӗ ятпа ку хушӑра ачасенче патриотизм туйӑмне ҫӗклес ӗҫе самаях вӑйлӑлатнӑ. Ҫав кун та акӑ шкула вӑрҫӑпа ӗҫ ветеранӗсем, Чӑваш Писательсен союзӗнче тӑракан М.

Малалла...

Ҫак уйӑхӑн 1-мӗшӗнчен Ҫӗр кодексӗнче улшӑну пулса иртнӗ. Патшалӑх е муниципалитет харпӑрлӑхӗнчи ҫӗр ҫине киоск лартассинче йӗрке ылмашӗ.

Суту-илӳ киоскӗ е палатка вырнаҫтарас тесен ҫӗре тара илесси пирки администраципе килӗшӳ е сервитут ҫинчен калакан килӗшӳ алӑ пусмалла мар. Стационарлӑ мар суту-илӳ объекчӗсем вырнаҫтарма вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсем ятарлӑ схемӑсем йӗркелесе ҫирӗплетме тытӑнӗҫ.

Ҫулталӑкран ытла пыман инженери ӗҫне пурнӑҫлас, лини объектне юсас пулсан та ҫӗре аукцион ирттерсе уйӑрни кирлӗ мар. Вӑхӑтлӑх е пулӑшу тӗллевӗллӗ хуралтӑсем (кунта карта тавраш, рабочисене кӗрсе лармалли пӗчӗк ҫурт тата ытти кӗрет) тума та аукционта ирӗк илме хӑтланмалла мар. Ҫӗр айӗнчи пурлӑха геологи тӗпчевӗпе усӑ курнӑ чух та аукцион ирттерме тивмӗ. Ыйтӑва татма муницпалитетсене ҫитмелле, вӗсен ирӗк памалла.