«Ренова» компанисен ушкӑнӗ Чӑваш Енре теплица комплексӗ тӑвасшӑн. Килӗшӗве ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев тата компани ушкӑнӗн ертӳҫи Виктор Вексельберг ҫитес эренере Сочире иртекен экономика канашлӑвӗнче алӑ пусӗҫ.

Шупашкар хула администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Сочири канашлу нарӑс уйӑхӗн 27–28-мӗшӗсенче иртӗ. Шӑпах ҫавӑнта Михаил Игнатьевпа Виктор Вексельберг инвестици проектне хута ярасси пирки килӗшӗве алӑ пусӗҫ.

Аса илтерер: итальянсем те пирӗн республикӑра теплица комплексӗ хута ярасшӑн. Кун пирки сайтра пӗлтернӗччӗ.

Шупашкарта ҫурла уйӑхӗнче «Хула сывлӑхӗ – сывӑ туризм» пӗтӗм тӗнчери канашлу иртӗ. Пӗлтерӗшлӗ пулӑма Чӑваш Енӗн тӗп хулине ирттерме шаннӑ.

«Сывӑ хуласем, районсем тата поселоксем» Раҫҫей Ассоциацийӗн пухӑвӗнче Шупашкар сывӑ туризм центрӗ пулассине пӗлтернӗ. Канашлу программипе килӗшӳллӗн, пирӗн пата Ассоциаци пайташӗсем килӗҫ, сиплевпе профилактика туризмӗн, экотуризмӗн, этнотуризмӗн аталанӑвне сӳтсе явӗҫ. Туристсене региона илӗртесси пирки те калаҫӗҫ.

Сӑмах май, Шупашкар сывӑ пурнӑҫ йӗркине саракансен хула йышне кӗнӗ. Халӗ хулара пурӑнакан халӑхӑн 35 проценчӗ спортпа туслӑ.

Шупашкар хӗрарӑмӗ тӑватӑ уйӑхри пепкине вӗлернӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Вӑл пӗр шкулта вырӑс чӗлхине вӗрентнӗ. Ӗҫтешӗсем ӑна лайӑх педагог пек пӗлеҫҫӗ.

44-ри хӗрарӑм ачипе пульницӑра сипленнӗ. Хайхискер, нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, ир енне пепкине палатӑри сӗтел ҫине хунӑ, сӑмсине тата тутине аллипе хупланӑ. Ача сывлӑш ҫитменнине вилнӗ.

Ӗҫтешӗсем ун пирки лайӑх амӑшӗ теҫҫӗ. Ирхи 3 сехетре ӑслӑ-тӑнлӑ хӗрарӑм ачине вӗлерме тӑнине ӗненмеҫҫӗ вӗсем. Хӗрарӑма тытса чарнӑ. Вӑл хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Халӗ следстви пырать.

Харӑс тӑрса ӗҫленине мӗн ҫиттӗр

Ҫиекен лаша ҫултан юлман теҫҫӗ те, Шупашкар районӗнчи ваттисен ҫурчӗсенче пурӑнакан кинеми-мучисем ӗҫлекен ҫын пурӑнма хӑват илет тесе шухӑшлаҫҫӗ. Хӑшӗсем ҫулне кура мар чӗрӗ. Вӗсем социаллӑ ӗҫченсемпе пӗрле час-часах кӑштӑртатаҫҫӗ: ҫулла — хушма хуҫалӑхра, хӗлле — картишӗнче.

Юлашки кунсенче ҫанталӑк тӑман ҫусах тӑчӗ, тавралӑха хӳтерчӗ. Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӑн стационарлӑ центрӗсенче (урӑхла каласан, ваттисен ҫурчӗсенче) хӳтлӗх тупнисем хӗллехи вӑхӑтра картише юртан час-часах тасатаҫҫӗ. Уҫӑ сывлӑшра харӑс тӑрса ӗҫлени йышри туслӑха ҫирӗплетет, сывлӑхшӑн та усӑллӑ. Пӗр-пӗринпе шӑкӑлтатса ӗҫленӗ чух вӑхӑт сисӗнмесӗр тата хаваслӑ иртет, пуҫ та уҫӑлать.

Паян, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Стройминӗ «Скоростные магистрали» обществӑн, «Мосгипротранс» тата «Нижегородметропроект» проект консорциумӗпе Шупашкар районӗнче тума палӑртакан чукун ҫул вокзалӗн ыйтӑвне сӳтсе явма пухӑннӑ.

Аса илтеретпӗр, «Мускав–Хусан» пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ пуйӑссем Шупашкар районӗнчи Ҫырмапуҫ патӗнче чарӑнма пултараҫҫӗ. Ку ыйтӑва республикӑн Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерстви ЧР Стройминӗн Хула тӑвакан канашӗн анлӑ ларӑвӗнче сӳтсе явмалла. Мероприяти ҫитес уйӑхӑн 2-мӗшӗнче иртмелле. Концепципе «Метрогипротранс» обществӑн тӗп архитекторӗ Александр Орлов паллаштарнӑ. Ӑна тӗрлӗ сӗнӗве шута илсе йӗркелӗҫ.

Курава уҫнӑ самант

Паян, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Чӗмпӗрти 64-мӗш шкулта Николай Кондрашкин скульпторӑн куравӗ ӗҫлеме пуҫланӑ. Монумент ӑстин ӗҫӗсен пуххине Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунне халалланӑ.

Монументлӑ скульптурӑпа ӗҫлекен паллӑ авторӑн хальхи куравӗнче Николай Ашмарин чӗлхе тӗпчевҫин тата Никита Бичурин Китай тӗпчевҫин бюсчӗсене вырнаҫтарнӑ. Ӗҫсемпе паллашма Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен И.Я. Яковлев ячӗллӗ ҫутӗҫ обществин ертӳҫи А.А. Мордовкин тата вӑл тӑрӑхри чӑвашсен культура автономийӗн ертӳҫи О.Н. Мустаев тата ыттисем хутшӑннӑ.

Николай Кондрашкин скульптор тата монументалист «Фейсбукра» пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑйне евӗрлӗ курав тата тепӗр эрне ӗҫлӗ. Унччен, паллӑ ӗнтӗ, ҫитсе паллашмалӑх, курмалӑх вӑхӑт пур-ха.

Кӑҫалхи ҫулӑн пӗрремӗш уйӑхӗнче Улатӑр хулин хысни хӗсӗннӗ. Иртнӗ ҫулхи кӑрлач уйӑхӗпе танлаштарсан, унтисен хыснине укҫа-тенкӗ 15,9% сахалтарах кӗнӗ. Элӗк районӗнче 11,5% чакнӑ.

«Хыпар» издательство ҫурчӗн сайчӗ Чӑваш Енӗн Финанс министерстви пӗлтерни тӑрӑх хыпарланине ӗненсен, кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне муниципалитетсен бюджетне налук тата налук мар тупӑш пурӗ 544,9 млн тенкӗ кӗнӗ. Асӑннӑ суммӑран 399,9 миллионӗ — налук.

Пӗлтӗрхи ҫак вӑхӑтрипе танлаштарсан тупӑш шайне 19 районта ӳстернӗ. Уйрӑмах аван ӗҫленисен шутӗнче Ҫӗрпӳ (ӳсӗм 64,1%), Шупашкар (33,0%), Йӗпреҫ (17,2%), Красноармейски (17,0%) тата Шӑмӑршӑ (16,6%) районӗсене асӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах хӑйсем туса илекен тупӑш виҫи ҫичӗ муниципалитетра чакнӑ.

«Советская Чувашия» хаҫата вулакансем Александр Егорова, унӑн спорт ҫинчен ҫырнӑ статйисене лайӑх пӗлеҫҫӗ. Шел те, вӑл паян, нарӑсан 21-мӗшӗнче, пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Александр Афанасьевич 57 ҫулта пулнӑ.

Александр Егоров 1998 ҫулта «Сашка» хаҫат редакторӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. «Советская Чувашия» хаҫата вӑл 2006 ҫулта килнӗ. Малтан – корреспондентра, кайран аслӑ корреспондентра тӑрӑшнӑ.

Александр Егоров журналист ӑсталӑхӗпе иртнӗ республика конкурсӗсене нумай хутшӑннӑ, малти вырӑнсене йышӑннӑ.

Спорт тишкерӳҫи Раҫҫейри, республикӑри аслӑ шкулсенчи студентсемпе, редакцие практикӑна килнӗкерсемпе, ӗҫленӗ. «Саша Егорова ҫӑлма май килмен. Редакци Саша вилӗме парӑнтарасса юлашки тумлам юличчен ӗненчӗ», — тенӗ «Советская Чувашия» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Владмир Васильев.

Шупашкар районӗнче муниципалитет харпӑрлӑхӗнчи ҫӗрпе тата пурлӑхпа усӑ куракансенчен укҫа шыраса илеймеҫҫӗ. Кунта сӑмах аренда тӳлевӗ пирки пырать.

Ҫулталӑк пуҫламӑшӗ тӗлне унта аренда укҫин парӑмӗ 12 миллион тенкӗпе танлашнӑ. Тӗп парӑмҫӑсем хушшинче Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби «СтройИнвест», «СМК «АРТЕК», «ИК «Актив», «ГРИФФ», «Парк», «СУОР», «Теплоэнергосеть», «Янтарь» обществӑсене, «Туруновский» кооператива, «Восток» гараж кооперативне, Н.Е. Львов ятлӑ уйрӑм ҫынна, В.П. Крюковский усламҫӑна, «Надежда» агрофирмӑна асӑннӑ.

«Республика шайӗнче йӗрке туса ҫитертӗмӗр. Эсир вара такамсене ирӗклӗ пурӑнма ирӗк паратӑр. Шыраса илейместӗр пулсан килӗшӗве мӗншӗн татмастӑр?», — ӳпкеленӗ район ертӳҫисене Михаил Игнатьев Элтепер иртнӗ эрнере унта пулнӑ чух.

Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ҫӗре Шупашкарти пепкелӗх центрӗнчен ача кӗтекен хӗрарӑм тухса тарнӑ. 39 ҫулти хӗрарӑмӑн варти пепки — тӑватӑ уйӑхра. Пульница тухтӑрӗсем каланӑ тӑрӑх, хӗрарӑма пулӑшу кирлӗ, ҫавӑнпа вӗсем ӑна кӗтеҫҫӗ.

Хӗрарӑм пӗрремӗш хутри чӳречене уҫнӑ та резин тапочкипех тухса кайнӑ. Ҫийӗнче халат пулнӑ. Вӑл пӗрле пурӑнакан арҫын патне тухса тарнӑ. Хӗрӗ каланӑ тӑрӑх, пульницӑра ҫак хӗрарӑмпа питех лайӑх калаҫман. Вӑл сусӑр пулни пирки аса илтернӗ имӗш. Хӗрарӑм ҫакна чӑтаймасӑр тухса тарнӑ.

Паллах, пульницӑра никама та вӑйпа тытса тӑраймаҫҫӗ. Пепкелӗх центрӗн ертӳҫи каланӑ тӑрӑх, хӗрӗх чӗрнеллӗ хӗрарӑмсене унта лайӑх пӑхаҫҫӗ, кӳрентермеҫҫӗ.

Тухса тарнӑ хӗрарӑмӑн амӑшӗ Валентина вара суда ҫитесшӗн. Унӑн шухӑшӗпе, медицина ӗҫченӗсем этика нормисене пӑснӑ.