Чӑваш спортсменки Анжелика Сидорова тӗнче шайӗнчи ӑмӑртура тупӑшӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.

Ӑмӑртӑва хутшӑнма ирӗк илес тесе Пӗтӗм тӗнчери ҫӑмӑл атлетика федерацийӗн ассоциацине ыйту янӑ. Нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче хурав килнӗ. Дисквалификаци пулсан та Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командинчи шӑчӑпа сикекен Анжелика Сидоровӑна старта тухма ирӗк панӑ. Унсӑр пуҫне Кристина Сивкова, Алексей Сокирский тупӑшӗҫ. Анчах вӗсем нихӑш ҫӗршыв чысне те хӳтӗлемӗҫ.

Тепӗр ултӑ спортсмена старта тухма ирӗк паман. Анна Крылова, Анастасия Калина, Александра Гуляева, Денис Лукьянов, Евгения Соловьева и Максим Афонин ӑмӑртӑва хутшӑнмӗҫ.

Чӑвашстат республикӑра патшалӑх тытӑмӗнче ӗҫлекен ҫынсен ӗҫ укҫине шутланӑ. Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, кӑҫал вӗсен вӑтам ӗҫ укҫи 13 процент ӳснӗ.

2016 ҫулта саккун кӑларакансем вӑтамран 48 пин те 700 тенкӗ илнӗ. Пӗлтӗр патшалӑх тытӑмӗнче вӑй хуракансем вӑтамран 32 пин те 200 тенкӗ илнӗ. Ӗҫ тӑвакан влаҫ ӗҫченӗсене 33 пин те 200 тенкӗ шалу тӳленӗ.

Суд приставӗсем тата прокуратура ӗҫченӗсем — чи сахал ӗҫ укҫи илекенсем. Ку кӑтарту, Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр 27 пин те 100 тенкӗпе танлашнӑ.

Муниципалитет служащийӗсен шалӑвӗ 1,3 процент ҫеҫ ӳснӗ. Вӗсем вӑтамран 22 пин те 200 тенкӗ илнӗ.

Тимур Карамов

Нумаях пулмасть Челепире такан (коньки) спорчӗ енӗпе Раҫҫейри ӑмӑртӑвӗ иртнӗ. Унта хутшӑннӑ пирӗн республика каччи ҫитӗнӳпе таврӑннӑ. Чӑваш Енӗн Физкультурӑпа спорт министерстви хыпарланӑ тӑрӑх, спортӑн ҫак енӗпе юлашки темиҫе ҫулта ун пек ҫитӗнӳ пулман.

Ӑмӑртӑва Спорт министерствин Олимп резервӗн 2-мӗш шкулӗн коньки уйрӑмӗнче ӑсталӑха туптакан Тимур Карамовпа (вӑл Шупашкарти 59-мӗш вӑтам шкулта вӗренет) Анастасия Порфирьева хутшӑннӑ. 500 метра чупассипе Тимур пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. 1000 метра яш пиллӗкмӗш ҫитнӗ, 1500 метра тупӑшнӑ чух малти 20 спортсмен ретне лекнӗ, 3000 метрта 30-мӗш пулнӑ. Тӑватӑ дистанцире Тимур 67 ҫамрӑкран 21-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Конькипе чупас ӑсталӑха ӑна Александр Никандров тренер хӑнӑхтарать.

Виталий Емельянов текех министр ҫумӗ мар

Паян, нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӗвӗн министрӗн ҫумне Виталий Емельянова ӗҫрен кӑларнӑ. 145-мӗш номерлӗ хушӑва республикӑн Министрсен Кабинечӗн Председателӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ. Документа республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнчи «Законодательство» баннерта вырнаҫтарнӑ.

Виталий Емельянов биографине уҫӑ ҫӑлкуҫсенче тупма май килмерӗ. Министр ҫумӗнче вӑл 2015 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнченпе тӑрӑшни паллӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче летчиксен Ӗрӗнпурти аслӑ ҫар авиаци училищине вӗренсе пӗтернӗ. Летчик-инженер пулнӑ май хӗсметре 1982—1995 ҫулсенче тӑни паллӑ. Виталий Емельянов 1965 ҫулта ҫуралнӑ. Ӑна мӗн сӑлтавпа должноҫрен хӑтарнине официаллӑ йышӑнура каламан.

Чӑхӗ пулсан какайӗ пулӗ

Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ «Акашевская» чӑх-чӗп хапрӑкӗнче пӗр чӑх та хӑварман, анчах халӗ унта чӗп ҫитӗнтереҫҫӗ. Кун пирки республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов тунтикунсерен Чӑваш Ен Правительстви ирттерекен канашлура пӗлтернӗ.

Ларура пулнӑ «Хыпар» журналисчӗ Николай Коновалов хаҫатӑн паянхи номерӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, кӑрлач уйӑхӗнчи экономикӑри лару-тӑрӑва тишкернӗ май аш-какай туса илесси чакнине палӑртнӑ. Ҫакна экономика аталанӑвӗн министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Инна Антонова асӑнса хӑварнӑ. Сергей Артамонов шучӗпе ку вӑл иртнӗ ҫул ӗҫӗнче «Акашевская» хапрӑкра пӗр чӑх та хӑварманнипе те ҫыхӑнма пултарнӑ. Халӗ унта 56 пин чӗп ӳстерме пуҫланӑ. Асӑннӑ районти «Чувашский бройлер» предприяти те ансат мар вӑхӑта тӳссе ирттерет.

Ӗнер эп «Хастарлӑх ҫӑлкуҫӗ» видеосӑвӑсен ӑмӑртӑвне ярса панӑ пур ӗҫе те хакласа тухрӑм. Ҫак хаклав чылай шухӑш ҫуратрӗ. Петӗр Хусанкай каланӑ сӑмах чӑна тухӗ-ши? Эпир, чӑвашсем, чӑн та пулатпӑр-ши? Е хальхи «пур»-па пирӗн кун-ҫул вӗҫленӗ?

Ӗҫсене хакланӑ май мӗн сӑнама тӳр килчӗ-ха? Тӗрӗссипе каласан 90% хӑйсен ӗҫне ячӗшӗн кӑна тунӑ. Ачи сӑвӑ каланӑ чухне такӑннӑ — темех мар пулас, ҫапла та каять... Мӗнле пур, ҫавӑн пек ярса панӑ. Тепӗр хут ӳкерме ӳркеннӗ. Пирӗн ҫак ӑмӑрту тем тесен те-ҫке, пӑхмасӑр лайӑх калакансен конкурсӗ мар. Шӑп та лӑп видео техникипе усӑ курса сӑвва чи лайӑх каланине ҫырса илмелли. Ӳкер эс ӑна пӗр виҫӗ-тӑватӑ хут та кайран суйласа чи лайӑххине ярса пар. Кулленхи пурнӑҫра та ҫак ҫынсем ман шутпа ячӗшӗн кӑна пурӑнаҫҫӗ, ҫавӑнпа та эпир вырӑссем пек те тутарсем пек те аталанаймастпӑр. «Ячӗшӗн» пурӑнатпӑр...

Пӗр япалана эп ниепле те ӑнланма пултараймастӑп. Хӑш-пӗр ӗҫре видео ҫырнӑ вӑхӑтра вӗрентекенсен сассисем те ҫырӑнса юлнӑ. Леш, хайхи «Начали» текеннисем. Калас пулать — чӑвашла ирттерекен конкурссене 99% чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗсем хутшӑнаҫҫӗ.

Малалла...

Шупашкарта студенткӑна занятирех тытса чарнӑ. Унччен вӑл Борис Немцева асӑнса ирттернӗ протест акцине хутшӑннӑ пулнӑ.

Студентка кӗпер ҫине «Пурне те вӗлерсе пӗтерейместӗр, пурне те лартса пӗтерейместӗр» плакат ҫакнӑ.

Борис Немцева вӗлернӗ куна асӑнса Шупашкарта акци иртнӗ. Нарӑсӑн 25-мӗшӗнче ҫамрӑксен ушкӑнӗ кӗпер ҫине плакат ҫакнӑ. Ун чухне вӗсем пиротехникӑпа те усӑ курнӑ — ҫапла водительсене тимлӗхсӗр ирттерсе ярасшӑн пулман. Анчах ку акцие йӗрке хуралҫисем асӑрхамасӑр иртмен.

Нарӑсӑн 27-мӗшӗнче И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУна полици килнӗ те студенткӑна тытса кайнӑ. Хальлӗхе Натся ҫыхӑнӑва тухман. Вӑл Шупашкарти 1-мӗш полици участокӗнче пулмалла.

Чӑвашавтотранс валли пуҫлӑх шыранӑ. Ку тӗлӗшпе конкурс ирттернӗ, анчах унта никам та ҫӗнтермен. ЧР Транспорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса ҫӗнӗрен йӗркелӗҫ.

Ҫакӑ паллӑ: Чӑвашавтотранс ертӳҫин тилхепине йышӑнассишӗн виҫӗ кандидат кӗрешнӗ. Вӗсем конкурс комиссине мӗнпе тивӗҫтерменни паллӑ мар.

Тӗрӗссипе, конкурсӑн нарӑсӑн 14-мӗшӗнчех иртмелле пулнӑ. Анчах ӑна каярах куҫарнӑ, мӗншӗн тесен комисси пайташӗсем ӑнланмалла сӑлтавсене пула конкурса ирттерме килеймен. Хальлӗхе предприятие Михаил Арзамасов вӑхӑтлӑха ертсе пырать. Унчченхи пуҫлӑх Сергей Аказеев тӗлӗшпе шалу тӳлеменшӗн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсемпе фермерсем хальхи вӑхӑтра ака валли вӑрлӑх хатӗрлеҫҫӗ. «Россельхозцентрӑн» Чӑваш Енри филиалӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри хуҫалӑхсенче 49,6 пин тонна хатӗрленӗ. Ку вӑл — кирлин 102 проценчӗ.

Тӗрӗсленӗ 48,5 пин тонна пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑран 74 проценчӗ ака валли кирлӗ виҫене ларнӑ. Иртнӗ эрнере кӑна кондициллӗ вӑрлӑх калӑпӑшне 2 процент нумайлатнӑ. Вӑрлӑха тасатассипе пилӗк районта уйрӑмах ӑнӑҫлӑ ӗҫленӗ.

Лайӑх вӑрлӑхпа Вӑрнар (кондициллӗ вӑрлӑх унта 89%), Комсомольски (84%) тата Шупашкар (82%) районӗсем палӑрнӑ.

Вӑрлӑха кондицие лартассипе республикӑри хуҫалӑхсенче пурӗ 97 звено ӗҫлет. Уйрӑмах йышлисем — Патӑрьелпе Елчӗк тӑрӑхӗсенче.

Вӗренни ытлашши пулас ҫук

Чӑваш наци вулавӑшӗ акӑлчан чӗлхи вӗрентме пуҫлать. Учрежденин тӗнчери халӑхсен чӗлхиллӗ литература пайӗ ют чӗлхе вӗренес текенсене пӗр уйӑхлӑх курса йыхравлать.

Курс тӗллевӗ — калаҫма хӑнӑхасси. Ансат шухӑшпа туйӑма пӗр-пӗрин патне ҫитерме те унта ҫӳренӗ хыҫҫӑн вӗрентесшӗн. Кӗске текстсене вуласа вӗсене ҫӑмӑллӑн ӑшӑ хывассине те курс йӗркелӳҫисем тӗллев шутне кӗртнӗ. Акӑлчан чӗлхине лигнвистика пӗлӗвӗллӗ преподаватель хӑнӑхтарӗ.

Акӑлчан чӗлхине кӗске вӑхӑтра вӗренес текенсен васкамалла: курс пуш уйӑхӗнчен ӗҫе пуҫлӗ. Занятие эрнере пӗр хутчен пӗрер сехет ирттерӗҫ. Курса ҫырӑнас тесен 23-02-17 (хушма номер — 136) телефонпа шӑнкӑравламалла. Ino@publib.cbx.ru электрон адреспа ҫыру ярсан та хапӑл пулӗҫ.