Республикӑра
![]() Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 43-ри хӗрарӑм суд сакки ҫине ларнӑ. Ӑна опекӑна илнӗ ачисене хӗненӗшӗн условлӑ майпа 3 ҫул та 7 уйӑхлӑха айӑпланӑ. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак хӗрарӑм 12-ри арҫын ачана, 13 ҫулти тата 17-ри хӗрачасене, хӑйне тӑван лекекенскерсене, 4 ҫул хӗнесе пурӑннӑ. Вӑл вӗсене 2002 ҫулта опекӑна илнӗ. Хӗрарӑм ачасене пиҫҫиххипе, патакпа, вешалкӑпа, бадминтонла вылямалли ракеткӑпа хӗненӗ, пӑрҫа ҫине чӗркуҫлентернӗ, хӗрачасене ҫӳҫрен сӗтӗрнӗ. Йӑлтах – ачасем шкулта япӑх паллӑ илнине, кӑвакал чӗпписене пӑхса ҫитерейменнине пула. Пӗррехинче хӗнесен кӗҫӗн икӗ ачи велосипед ҫине ларнӑ та килтен тухса тарнӑ. Кӑштахран вӗсене полици тупнӑ. Палӑртмалла: аслӑ хӗрачи Шупашкарта вӗренет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Политика
![]() Алексей Самаркин Каҫал тӑрӑхне район администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулса ертсе пынӑ Алексей Самаркин текех пуҫлӑх мар. Унӑн контракчӗ вӗҫленнӗрен ӑна малалла тӑсса паман. Ку ыйтӑва ӗнер вӑл тӑрӑхри Депутатсен районти пухӑвӗнче татса панӑ. Самаркин тивӗҫне вӑхӑтлӑха пурнӑҫлама райадминистраци пуҫлӑхӗн ҫумне — капиталлӑ строительство тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх пайӗн пуҫлӑхне Александр Краснова шаннӑ. Ӗнерех депутатсем район администрацийӗн пуҫлӑхне суйламалли конкурсӑн комисси ыйшне ҫирӗплетнӗ. Аса илтерер, Алексей Самаркин тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче паллӑ пулнӑ. Вӑл ӗҫ вырӑнӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Следстви версийӗ тӑрӑх, 2016 ҫулта район администрацийӗн пуҫлӑхӗ федераци харпӑрлӑхӗнчи 4 гектар ытла ҫӗр лаптӑкӗ ҫинче ҫӗрулми лартнӑ, ӑна сутса тупӑш тума ӗмӗтленнӗ пулать. Ҫӗрулми кӑларса пуҫтарнӑ ҫӗре вара администрацинче ӗҫлекенсене явӑҫтарнӑ теҫҫӗ. Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхне Алексей Самаркина килте арестлесе усрама йышӑннине те эпир пӗлтернӗччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Фарида сассиХарпӑр шухӑш
Культура
Тахӑш вӑхӑтран пуҫласа чӑваш эстрадин уҫлӑхӗнче Фарида сасси янраса кайрӗ. Чӑваш Енти Патӑрьел районӗнче Начар Упи текен ял пур (Темшӗн ӑна "Красномайск" текен сӑнсӑр ятпа улӑштарнӑ та халиччен те чӑн ята каялла тавӑрман....). Асӑннӑ ялта ӗлӗкренпех тутарсем пурнакан кӗтес пур. Ҫав кӗтесе Тутаркасси теҫҫӗ. Официалла хутсенче те ҫаплах ҫырӑнать: улица Татарская. "Хыпар" хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, унта хальхи вӑхӑтра мӗнпурӗ 8 кил. Вӑт ҫав 7-8 килтен пӗринче ҫуралса ӳснӗ те ӗнтӗ Фарида. Ачаранпах чӑвашла пӗлнӗ тени — ним те каламаннипе пӗрех. Мӗншӗн тесен тутарла вӑл чӑннипе килте ҫеҫ калаҫнӑ. Кулленхи пурнӑҫра ытларах чӑваш чӗлхипе усӑ курнӑ. Шкулта та, ытти ачасемпе пӗрле, чӑваш программипех вӗреннӗ. Мӗншӗн-ха ҫакӑн пирки пусарсах калама тивет? Акӑ мӗншӗн! Юрлама пулать 10 чӗлхепе, 99 чӗлхепе, 100 чӗлхепе, 180 чӗлхепе.... Анчах та ку ҫавӑн чухлӗ халӑхӑн юрӑҫи пулса тӑнине пӗлтермест-ха. Фарида вара чӑн-чӑн чӑваш юрӑҫи пулса тӑчӗ. Апла пулса тӑма вара чӑвашла юрлани ҫеҫ сахал. | ||
Чӑваш чӗлхи
![]() Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин наци чӗлхисене ирӗкпе кӑна вӗрентмелле шухӑша калани обществӑра тӗрлӗ шухӑшлӑх ҫуратрӗ. Наци чӗлхисене айккинелле сирнӗн йышӑнакансем те пулчӗҫ. Чӑвашсен «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ те ҫӗршыв ертӳҫин сӑмахне кӑмӑлсӑрланса йышӑнчӗ. Ӑшра тарӑхса-вӗчӗрхенсе ҫӳренипех мар, вӑл уҫӑ ҫыру та хатӗрленӗ. Ӑна, сӑмах май каласан, Чӑваш халӑх сайчӗ пичетленӗччӗ. Ҫырура хастарсем ертӳҫӗсен апла каламалла мар шухӑша палӑртнӑччӗ. Самар хулинче пурӑнакансем иртнӗ шӑматкун, утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, ялавсемпе транспарантсем йӑтса, юрласа тата лозунгсемпе хула урамӗсемпе утасшӑн пулнӑ. Анчах влаҫрисем ирӗк паманнине кура Михаил СарКӑмӑл хастар пӗччен пикета тухнӑ. Вӑл ҫапла майпа хулари чӑвашсен кӑмӑлне палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Республикӑра
![]() Шыравҫӑсем Чӑваш Енри салтак виллин юлашкисене тупнӑ. Вӑл Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑнса пуҫ хунӑ. Специалистсем салтакӑн ятне-шывне палӑртнӑ. Вӑл – Вӑрмар районӗнчи Арапуҫ ялӗнче ҫуралнӑ Фомин Михаил Иванович. Вӑл Хӗрлӗ Ҫарта стрелоксен 378-мӗш дивизийӗн стрелоксен 1256-мӗш полкӗнче ҫапӑҫнӑ. Халӗ салтакӑн тӑванӗсене шыраҫҫӗ. Унӑн виллин юлашкисене 2016 ҫулхи кӗркунне Новгород облаҫӗнче тупнӑ. Михаил Фомина Березово ҫар комиссариатӗнчен Омск облаҫне илсе килнӗ. Шыравҫӑсем унӑн тӑванӗсем тупӑнасса шанаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Хулара
![]() Шупашкарта аптекӑсене тӗрӗсленӗ. Рейда тухмашкӑн сӑлтавӗ те пулнӑ. Аптекӑсенче фанфурик сутни пирки ҫынсенчен ҫӑхав нумай килнӗ. Рейда Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков хушнипе йӗркеленӗ. Ун чухне хулари ҫичӗ аптекӑна тӗрӗсленӗ. Аптекӑсенче чӑнах та фанфурик сутнине тупса палӑртнӑ. Эгер бульварӗнчи «Будь здоров», И.Яковлев проспектӗнчи «Твоя аптека», Эгер бульварӗнчи «СФК», Хусанкай урамӗнчи аптека пунктӗнче, Декабристсен урамӗнчи «Твоя аптека» аптекӑсенче «90 процентлӑ асептолин» сутнӑ. Аса илтерер: пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче аптекӑсенче вӑхӑтлӑха фанфурик сутма чарнӑ. Каярахпа ку чарӑва икӗ хутчен тӑснӑ. Унтанпа спиртлӑ шӗвеке сутма ирӗк паман-ха. Анчах хӑш-пӗр аптека ҫакна шута илмест. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Пӑтӑрмахсем
![]() Ку хӑрушӑ ӗҫ утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Шупашкарта пулнӑ. 20 ҫулти каччӑ ашшӗне тискерле вӗлернӗ, унтан амӑшне тапӑннӑ. Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, 20-ри каччӑ ашшӗне вӗлернӗ те ӑна вакланӑ. Кӑштахран хваттере амӑшӗ таврӑннӑ. Хваттерте юн пулнине курсан ывӑлӗнчен мӗн пулни пирки ыйтнӑ. Кайран диван айӗнче упӑшкин вакланӑ виллине курнӑ. Хӗрарӑм аппӑшӗ патне шӑнкӑравласа мӗн пулни пирки каланӑ. Ҫав вӑхӑтра ывӑлӗ ӑна пуҫӗнчен, кӑкӑрӗ тӗлӗнчен суранлатнӑ. Юрать, амӑшӗ тухса тарма ӗлкӗрнӗ, кӳршисенчен пулӑшу ыйтнӑ. Ывӑлӗ вара хваттерте пӗччен юлсан хӑйӗн ҫине алӑ хума хӑтланнӑ. Амӑшӗпе ывӑлне пульницӑна илсе кайнӑ. Каччӑ утӑн 23-мӗшӗнче унта вилнӗ. Амӑшӗ халӗ хӑйне лайӑхрах туять. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Пӑтӑрмахсем
![]() Чӑваш Енре Раҫҫей пуштин филиалӗн — Федерацин пуштӑ ҫыхӑнӑвӗн республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе асӑрхаттару хучӗ ҫырса панӑ. Республика прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, надзор органӗ пуштӑрисем ҫынсене ҫырусене вӑхӑтра ҫитерсе паманнине тӗрӗсленӗ. Прокуратурӑна кун пирки систерекенсем тупӑннӑ. Ҫитменнине тата кунта сӑмах прокуратура хуравӗсем пирки пырать. Вӗсене пуштӑрисем пырса паманнине надзор органне темиҫе ҫын та пӑшӑрханса пӗлтернӗ. Хуравсене саккас ҫырупах янӑ прокуратура. Апла пулин те адресатсене вӗсене ҫитермен. Алла паман ҫырусене пуштӑрисем прокуратурӑна та каялла тавӑрса паман. Раҫҫей пуштин филиалӗн — Федерацин пуштӑ ҫыхӑнӑвӗн республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе Шупашкарти Ленин районӗн прокуратури кӑлтӑка пӗтерме хушса асӑрхаттару ҫырса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Республикӑра
![]() Нумаях пулмасть Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫӗсен министерствин анлӑ коллегийӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта республикӑри вӑй-хал ведомствисен ертӳҫисем ҫеҫ мар, чӑваш парламенчӗн спикерӗ Валерий Филимонов та пулнӑ. Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин ҫулталӑкри ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетсе тухса калаҫнӑ. Унӑн сӑмахӗнчен тытӑмра ӗҫ-пуҫ лайӑхланнӑ пек курӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах Василий Пословский прокурор коррупципе ҫыхӑннӑ ӗҫсене палӑртасси сахалланнӑ тесе каланӑ. Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫи Валерий Филимонов ырӑ сунӑмпа ҫитнӗ. Вӑл Сергей Неяскина республика Элтеперӗн Тав ҫырӑвне тыттарнӑ тата алла ҫыхмалли сехет парнеленине Александр Белов журналист пӗлтерет. Мана наградӑлама иртерех мар-ши тесе аптӑранӑ министра спикер мана хушнӑ тесе хуравланӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Пӑтӑрмахсем
![]() Чечняри вӑрҫӑна хутшӑнса Раҫҫей Геройӗ ята тивӗҫнӗ Евгений Борисова паттӑр ятне тавӑрса пама йышӑннӑ. Пӗлтӗрхи ака уйӑхӗнче ултӑ ҫынна астармӑш вӑйӑсем йӗркеленӗшӗн, сӗтев панӑшӑн судпа айӑпланӑччӗ. Ҫав шутра Евгений Борисов та пулнӑччӗ. Ӑна 6 ҫул ҫурӑллӑха ҫирӗп режимлӑ колоние ӑсатнӑччӗ. Кунсӑр пуҫне ӑна 10 миллион тенкӗ штраф тӳлемелле тунӑччӗ. Тата ӑна суд Раҫҫей Геройӗн ячӗсӗр хӑварнӑччӗ. Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн президиумӗ иртнӗ эрнере Евгений Борисовӑн Раҫҫей Геройӗн ятне тавӑрма йышӑннӑ. Самах май, Раҫҫей Геройӗн ячӗсӗр тӑрса юлнӑ Евгений Борисов ячӗпе иртнӗ ҫулта ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин Ҫӗнтерӳ кунӗпе салам янине те эпир пӗлтернӗччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
| ||
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.03.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Александр Янташ, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Осипов Пётр Николаевич, чӑваш драматургӗ, ҫыравҫи вилнӗ. | ||
| Дементьев Алексей Алексеевич, генерал-полковник ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |