Культура
![]() Сергей Журавлев сӑн ӳкерчӗкӗ Паян ирпе Шупашкарти чукун ҫул вокзалӗнче чӑн-чӑн ҫӑлтӑра, чӑваш сценин тӗлӗнмелле пысӑк шайри ӑстине, халӑх тивӗҫлипех юратакан артиста, СССР халӑх артисткине, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлекен Вера Кузьминана чечекпе кӗтсе илнӗ. Йышра театрӑн пуслӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Юрий Владимиров, Чӑваш Енри Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Геннадий Медведев, Наталия Сергеева режиссер тата унӑн ҫумӗ Галина Скворцова пулнӑ. Аса илтерер, «Ылтӑн маска» преми лауреачӗсен ячӗсене иртнӗ ҫулхи раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пӗлтернӗччӗ. Ӑна «Театр ӳнерне аталантарас тӗлӗшпе тунӑ ҫитӗнӳсемшӗн» номинацире палӑртнӑччӗ. Вера Кузьминана, премие тивӗҫнӗ тата тепӗр 11 театр ӑстине Мускаври Пысӑк театрӑн Шурӑ фойинче чысланӑ. Мускава пирӗн мухтавлӑ ентешӗмӗр ывӑлӗпе Атнер Петровичпа, кинӗпе Гажидма Дамбаевнӑпа тата мӑнукӗпе Петрпа кайнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Юлия Полячихина. pg21.ru сӑнӗ Пӗтӗм ҫӗршыври «Раҫҫей пики» наци конкурсӗнче Чӑваш Ен тата Шупашкар ятне икӗ чиперкке хӳтӗлет. Кун пирки «Про Город» (чӑв. «Хула пирки») портал хыпарлать. Конкурс пуҫланнӑ ӗнтӗ. Унта пирӗн республикӑран Атӑл леш енче пурӑнакан 18 ҫулти Юлия Полячихинӑпа Ҫӗнӗ Шупашкарти 21-ри Анна Швецова хутшӑнаҫҫӗ. «Маншӑн пӑшӑрханнисене, манпа пӗрле кастингсем витӗр тухнисене, эпӗ «Раҫҫей пики — 2018» конкурса хутшӑнасса ӗненнисене пурне те тав тӑватӑп. Эпӗ ҫӗршыври чи чипер 50 пике йышӗнче тӑнишӗн чунран савӑнтӑп», — ҫапла ҫырнӑ Анна Швецова Instagram халӑх тетелӗнче. Конкурса хутшӑнакан тепӗр чиперук вара Юлия Полячихина сасӑлав пуҫланасса чӑтӑмсӑррӑн кӗтнине палӑртнӑ, вӑл та Чӑваш Енре пурӑнакансем хай майлӑ пуласса шанать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Чӑваш Енре туберкулезпа кӗрешмелли «Шурӑ салтак тӳми» уйӑхлӑх пуҫланнӑ. Туберкулезпа кӗрешмелли диспансерта вара тухтӑрсем пациентсене кашни шӑматкун уҫа алӑксен кунӗнче кӗтеҫҫӗ. Юлашки ҫулсенче республикӑра ҫак чирпе нушаланакансен йышне 11 процент чакарнӑ. Чи пӗлтерӗшли – тухтӑрсем флюорографи тухмалли пирки мӗншӗн ҫине тӑрса асӑрхаттарнине ҫынсем ӑнланнӑ. Халӗ куҫса ҫӳрекен флюорографсем республикӑри районсем тӑрӑх ҫӳреҫҫӗ. Вӑл Шупашкарта та пур. Уйӑхлӑх пынӑ чухне диспансерта тӗрӗсленме, унти тухтӑрсемпе канашлама май пур. Унта уҫӑ алӑксен кунӗ шӑматкунсерен ака уйӑхӗн 24-мӗшӗччен иртӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Канаш районӗнчи Сиккасси ял тӑрӑхӗн экс-пуҫлӑхне должноҫпа ытлашши усӑ курнӑшӑн айӑпласшӑн. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарӑ. Вӑл кӗҫех суд сакки ҫине ларӗ. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, 2012 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче хӑйӗн упӑшкине пӗр хваттерте регистрациленӗ. Ҫав ҫурта вара 2006 ҫулхи раштав уйӑхӗнче авариллисен йышне кӗртнӗ, ишсе антарма палӑртнӑ. Ҫапла майпа экс-пуҫлӑх упӑшкине ҫӗнӗ хваттере куҫармалли ҫынсен списокне кӗртнӗ. Арҫын соцнайм мелӗпе ҫӗне ҫуртра хваттер илнӗ. Анчах икӗ кунран килӗшӗве пӑрахӑҫланӑ та хваттере ял тӑрӑхӗн ҫурт-йӗр фондне куҫарнӑ. Авариллӗ ҫуртра ултӑ хваттертен пиллӗкӗшӗнче ҫеҫ ҫынсем пропискӑра тӑнӑ. Пилӗк хваттерлӗ ҫурт тӑвас мар тата ял тӑрӑхне ӗҫлеме килнӗ специалистсем валли кӗтес хатӗрлес тесе экс-пуҫлӑх ҫакнашкал «операци» ирттерме шухӑшланӑ та. Хӗрарӑм хыснана 1 миллион та 340 пин тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Тӗнче тетелӗ
![]() «Раҫҫей хаҫачӗн» порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, анлӑ сарӑлнӑ мессенджер Telegram чӑхӑмлама пуҫланӑ. Унпа усӑ куракансем ҫакна асӑрханӑ. Мессенджер пуҫӗпех ӗҫлеме пӑрахман ахӑртнех. Унпа усӑ куракансем каланӑ тӑрӑх, ҫырусем пачах каймаҫҫӗ е питӗ вӑрахӑн каяҫҫӗ. Ҫакна Twitter-ти ҫырусем те ҫирӗплетеҫҫӗ. Мессенджер япӑх ӗҫлеме пуҫланине паян, пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, асӑрханӑ. Кун пирки Раҫҫей ҫыннисем кӑна мар, Италири, Германири тата ытти ҫӗршыври ҫынсем те пӗлтереҫҫӗ. Сӑмах май, ҫак мессенджера Раҫҫейре чарасси пирки унчченех хӗрӳ калаҫнӑччӗ. Ку тӗлӗшпе суд та пулнӑ, анчах ун чухне мессенджера хупма йышӑнман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарти «Ярмӑрккӑ» суту-илӳ комплексӗнче «Вӗри кукӑль» киоск ӗҫӗ-хӗлне чарса лартнӑ. Ӑна «Юрма» тара панӑ. Киоск икӗ эрне ӗҫлемӗ. Киоска «Ярмӑрккӑпа» «Юрма» агрохолдинг хуҫинчен Узбекистанра ҫуралса ӳснӗ арҫын тара илнӗ. Вӑл вара хӑйӗн ентешне ӗҫлеме илнӗ. Анчах лешӗн кирлӗ документсем пулман. Полици ҫав киоска тӗрӗсленӗ. Унта самса сутакан узбека та асӑрханӑ. Каярахпа ҫакӑ та тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ: унӑн Раҫҫейре ӗҫлемешкӗн ирӗк пулман. Постановлени илнӗ хыҫҫӑн суд приставӗсем киоска хупса хунӑ. Ӑна 15 кун тӗрӗслесех тӑрӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарти «Ҫӗнӗ хула» микрорайона троллейбус ярасси пирки унччен сайтра пӗлтернӗччӗ. Ҫак кунсенче ҫав ӗҫе кам тӑвассине палӑртнӑ. Аукционра «ТУС» акционерсен пӗрлӗхӗ ҫӗнтернӗ. Аукциона икӗ заявка килнӗ: «ТУС» акционерсен пӗрлӗхӗнчен тата ҫак микрорайона хӑпартакан «ИСКО-Ч» акционерсен пӗрлӗхӗнчен. «ИСКО-Ч» ҫак ӗҫе 223,6 миллион тенкӗпе тума шантарнӑ, «ТУС» вара — 200,9 миллион тенкӗпе. Ҫапла майпа иккӗмӗшӗ аукциона выляса илнӗ. Подрядчик ӗҫе виҫӗ тапхӑрпа пурнӑҫлӗ. Пӗрремӗшӗнче районти ҫула ҫӗнетесшӗн. Иккӗмӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри ҫулӗпе Трактор Тӑвакансен проспектӗнчи ҫула лайӑхлатӗҫ. Виҫҫӗмӗшӗнче троллейбус линийӗсене карӗҫ. Ӗҫе ҫитес ҫулхи ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗччен вӗҫлемелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() «Вӑл аслӑ политик пулман, анчах ырӑ ҫын пулнӑ», — ҫакӑн пек ҫырнӑ Александр Белов журналист Фейсбукра Эдуард Кубарев пирки. Ӗнер, пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Аслӑ Совечӗн председателӗ пулнӑ ҫав ҫын вилнӗ. Вӑл 79-мӗш ҫулпа пынӑ. Эдуард Кубарев 1939 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Куславккара ҫуралнӑ. Хусанти инженерипе строительство институтӗнче пӗлӳ илнӗ. Ярославль облаҫӗнчи Рыбинск хулинче маҫтӑр, прораб, тӗп инженер, строительство управленийӗн пуҫлӑхӗ, райӗҫтӑвком председателӗн ҫумӗ пулса ӗҫленӗ. 1974 ҫулта вӑл Шупашкара куҫса килнӗ. «Чувашсельстрой» трестӑн 137-мӗш ПМКне ертсе пырать. Кайран ӑна шӑпа «Спецстрой» проектпа строительство трестне илсе ҫитерет. Управляющи ҫумӗ, управляющи пулса тӑрӑшать. 1990 ҫулти пуш уйӑхӗнче Эдуард Кубарева Чӑваш АССР депутатне суйлаҫҫӗ, ака уйӑхӗнче — Чӑваш АССР Аслӑ Совечӗн ертӳҫин ҫумне, ҫурла уйӑхӗнче ертӳҫӗне лартаҫҫӗ. Каярах ытти должноҫре те, ҫав шутра Мускавра та, ӗҫленӗ вӑл. Хӑй вӑхӑтӗнче Эдуард Кубарев Чӑваш Республикин Президентне суйламалли кампание кандидат пулса хутшӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() СССР летчик-космонавчӗн, икӗ хут Совет Союзӗн Геройӗн, авиаци генерал-майорӗн Андриян Николаевӑн мемориал комплексӗ (вӑл Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑлта вырнаҫнӑ) Пӗтӗм тӗнчери космос станцийӗн экипажӗпе ҫыхӑнасшӑн. Паллӑ самант ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Космонавтика кунӗнче, пулса иртмелле. Чӑваш Енри ачасем космонавтсемпе пуҫласа 2005 ҫулхи ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче пупленӗ. 2016 ҫулхи ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче вӗсем Юрий Маленченко космонавтпа калаҫнӑ. А.Г. Николаев ячӗллӗ мемориал комплексӗнче шкул ачисен радиостанцийӗ ӗҫлеме пуҫлассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Радио юратакансен союзӗн пайташӗсем Шуршӑлти А.Г. Николаев ячӗллӗ шкулта пулнӑччӗ. Пӗрлешӗвӗн квалификаци комиссийӗн ертӳҫи Тимур Юрьев радиостанци уҫма Раҫҫейӗн радио юратакансен союзӗ укҫа уйӑрса пулӑшассине систернӗччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
![]() Vyborprava.com сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енре пурӑнакансем лавккара тата тӳлевлӗ пулӑшу илекен ытти вырӑнта аллӑн укҫа тӳлессинчен писсе пыраҫҫӗ. Ҫакӑ пирӗнтен чылайӑшӗ банк карттисемпе усӑ курма пуҫланипе ҫыхӑннине тавҫӑрма йывӑр мар. Раҫҫей Тӗп банкӗн Атӑлҫи-Вятка тӑрӑхӗнчи управленийӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗн пресс-службинче ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, транзакцисен хисепӗ иртнӗ ҫул унчченхинчен 41 процент нумайланнӑ. Ҫав шутра банк карттисемпе тӳлекенсен виҫи 3,5 хут йышланнӑ. Чекӑн вӑтам виҫи 555 тенкӗпе танлашнӑ. Раҫҫей Тӗп банкӗн Атӑлҫи-Вятка тӑрӑхӗнчи управленийӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗн управляющийӗ Александр Логвинов шухӑшланӑ тӑрӑх, аллӑн укҫа тӳлес вырӑнне банк карттипе татӑласси Чӑваш Енре пурӑнакансен пурнӑҫӗнче вӑй илсе пырать. |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (13.07.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, 18 - 20 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Александров Михаил Александрович, паллӑ авиаконструктор ҫуралнӑ. | ||
| Патман Николай Кириллович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Абужаров Анатолий Ильич, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ вӑрманҫи ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Арсений Иванович, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |