«Тӑван Ен» сӑнӗ.

Шупашкар районӗн «Тӑван Ен» хаҫачӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Явӑш ялӗн ҫыннисем Ҫул-йӗр федераци агентствин Атӑл-Вятка регионӗнчи автомобиль ҫулӗсен федераци управленине ҫырупа тухнӑ. Вӗсем хӑйсен ялӗпе Вознесенское поселокӗ патӗнчи хӗресленнӗ ҫул тӗлӗнче светофор лартса пама ыйтнӑ. Унсӑр пуҫне ҫыру авторӗсем ҫак вырӑнти ҫула ҫутатмалла тутарасшӑн.

Анчах нумаях пулмасть килнӗ хурав явӑшсене пачах савӑнтарман. Ҫырура каланӑ тӑрӑх, ял ҫыннисен ыйтӑвне 2019 ҫулччен татса пама ҫук иккен. Ку кӑна та мар, хурав панӑ ҫырура ҫулӑн асӑннӑ тӗлӗнчен ҫын палӑртнинчен самай сахалрах каҫнине, ку шут светофор вырнаҫтарма, ҫула ҫутатмалла тума ҫителӗксӗррине асӑннӑ. Апла пулин те ял-йыша лӑплантарнӑ: ҫын мӗн чухлӗ каҫса ҫӳренине тепӗр хут тӗрӗслӗҫ.

Палӑртса хӑвармалла, ку ҫулпа транспорт нумай ҫӳрет. Ҫул урлӑ каҫнӑ чухне ачасем кӑна мар, аслисем те шикленеҫҫӗ, мӗншӗн тесен йывӑр тиев турттаракан машинӑсем ҫил хӑвӑртлӑхӗпе вӗҫсе иртеҫҫӗ.

Сар.ru сӑнӗ

Экологипе технологи тата атом тӗрӗслевӗн федераци службин Атӑлҫинчи управленийӗ Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химпромӑн» органика кремнийӗ туса кӑларакан цеха хупса хума сӗнӗ. Суд приставӗсем цехӑн алӑкӗсене пичетлесе тухнӑ та ӗнтӗ.

Суд приставӗсен федераци службин Чӑваш Енӗн управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, «Химпромӑн» 16-мӗш цехӗнче авари пулнӑ, ҫавна пула техника хатӗрӗсемпе сооруженийӗсем сиенленнӗ. Производство вырӑнӗ вара 1-мӗш класри хӑрушлӑхри шутланать.

Ҫак сӑлтава, ҫынсен сывлӑхӗпе пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх пуррине тата техногенлӑ катастрофа сиксе тухма пултарнине шута илсе цеха виҫӗ уйӑхлӑха хупма йышӑннӑ. «Химпром» ертӳҫисене асӑрхаттару ярса панӑ. «Химпромра» суд йышӑнӑвне епле пурнӑҫланине приставсем тӗрӗслесе тӑрӗҫ.

2016 ҫулхи кӗркунне Комсомольски районӗнче пурӑнакан 50 ҫулти арҫыннӑн телефонӗ ҫине палламан номертен СМС-ҫыру килнӗ. Вӑл ӑна уҫса вуланӑ, кӗҫех картти ҫинчен 8 пин тенкӗ ҫухалнӑ.

Ҫырура сиенлӗ компьютер программи пулнӑ-мӗн. Арҫын укҫа ҫухални пирки полицие пӗлтернӗ. Уголовлӑ шырав управленийӗн ӗҫченӗсем ҫав ҫырӑва кам янине тупса палӑртнӑ. Вӑл – Сахалин облаҫӗнче пурӑнакан 27 ҫулти арҫын. Ӑна хӑйсен регионӗнче те сиенлӗ программӑсем сарнӑшӑн явап тыттарнӑ.

Ҫак арҫынна следстви изоляторне хупнӑ. Вӑл миҫе ҫыннӑн укҫине вӑрланине полицейскисем тӗпчӗҫ.

Чӑваш Енри чукун ҫулсем ҫинче авари нумайланнӑ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ҫавнашкал пӑтӑрмахсенче икӗ ҫын аманнӑ, тепӗр ҫын вилнӗ.

Чӑваш Енӗн Транспорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал пулнӑ ҫав аварисемшӗн автомашинӑсен шоферӗсем айӑплӑ, вӗсем чукун ҫул урлӑ каҫнӑ чухне ҫул-йӗр правилисене пӑхӑнман. Ҫав вӑхӑтрах каласа хӑвармалла, иртнӗ ҫулхи ҫак тапхӑрта кун йышши пӗр аварие те шута илмен, суранланакан та, вилекен те пулман.

Чукун ҫул каҫҫисенче авари таврашӗ ан пултӑр тесе ҫирӗп мерӑсем йышӑннӑ: «Шупашкар — Канаш» каҫӑ патӗнче карта тытса ҫавӑрма палӑртнӑ. Унсӑр пуҫне «Шупашкар 1 – Шупашкар 2» перегонӑн иккӗмӗш ҫухрӑмӗнче транспортпа ҫӳрекенсем ҫул-йӗр правилисене епле пӑхӑннине тишкерме видеокамера вырнаҫтарӗҫ.

Чӑваш Енри Гидрометцентр ака уйӑхӗнче тӑрук ӑшӑтса ярсан ейӳ вӑйлӑ сарӑласси пирки асӑрхаттараҫҫӗ. Унти специалист Марина Китарьева каланӑ тӑрӑх, ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче республикӑри юханшывсенче пӑр кайӗ.

Ака уйӑхӗнче ӑшӑтасси пирки сайтра хыпарланӑччӗ. Гидрометцентр пӗлтернӗ тӑрӑх, ака пуҫламӑшӗнче сывлӑш температури 4-9 градус ӑшӑ пулӗ. Ҫавна май хӑш-пӗр ҫурта шыв илме пултарать.

Ейӳ хӑвӑрт сарӑлсан Шупашкарти ГЭСра шыв шайӗ хӑпарать, вӑл 57,2 метра ҫитсен Кокшайскри хӑш-пӗр ҫурт шыв айне каять. 2012 ҫулта темиҫе пӳрте шыв илнӗ.

Ҫӑлавҫӑсем ейӳ сарӑличчен ишмелли хатӗрсем, беспилотниксем, ытти техника хатӗрлеҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне гидротехника сооруженийӗсене тата вырӑнти влаҫ ейӗве хатӗррипе хатӗр маррине тӗрӗслеҫҫӗ.

Аса илтерер: 16 районти 55 ялта ейӳ сарӑлма пултарать.

Чӑваш Енре пурӑнакан ҫамрӑк ҫын суд сакки ҫине ларнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, 21 ҫулти каччӑна 5 ҫулти хӗрачана мӑшкӑлланӑшӑн явап тыттарнӑ.

Следстви тата суд ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫак ҫын ӳсӗр пулнӑ, ентешӗ патӗнче хӑналаннӑ. Хайхискер кил хуҫи пӳртрен тухнипе усӑ курнӑ: 5 ҫулти хӗрача тӗлӗшпе ясар шухӑшне пурнӑҫланӑ.

Ҫак хӗрача кӳршӗре пурӑнать, шӑп та лӑп ун чухне вӑл хӑнана каҫнӑ. Каччӑ пӗчӗкскере пусмӑрланине кил хуҫи хӗрарӑмӗ асӑрханӑ. Вӑл кун пирки йӗрке хуралне шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.

Нумаях пулмасть суд пулнӑ. Каччӑна ҫирӗп режимлӑ колоние 13 ҫул ҫурӑллӑха ӑсатнӑ.

2017 ҫулта Шупашкарти 201-мӗш тата 7-мӗш ача пахчисем РФ Вӗренӳпе ӑслӑлӑх министерствин грантне – пӗтӗмпе 14 миллион тенке яхӑн – ҫӗнсе илнӗ. Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче 201-мӗш ача пахчин консультаци центрне ҫӗнетнӗ. Ӗнер вара 7-мӗш ача пахчин «Умка» ашшӗ-амӑшӗн консультаци центрне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ.

Центр Социализм урамӗнчи 2-мӗш ҫуртри 2-мӗш корпусра вырнаҫнӑ. Ачана дефектолог, логопед, психолог, педагог пулӑшӑвӗ кирлӗ пулсан унти специалистсем ашшӗ-амӑшне тӳлевсӗрех пулӑшма хатӗр.

Центрта хатлӑ: ачасем вали интерактивлӑ сӗтел-пукан вырнаҫтарнӑ. Ҫавӑн пекех пепкене аталантаракан теттесем те пур.

Центра лекес тесе унта пымалла е 22-26-83 номерпе шӑнкӑравласа заявка хӑвармалла. Заявкӑсене cheb-dosh7@mail.ru электронлӑ почтӑпа та йышӑнаҫҫӗ.

Вулаканӑн кӗскен ҫырса пыни

«Сувар» хаҫатра 2018-мӗш ҫулхи пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнчи 11-мӗш номерӗнче Ренат Харис паллӑ тутар сӑвӑҫӑн «Мӗлке» публицистикӑллӑ поэмӑн чӑвашла куҫарӑвне чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай пичетленӗ.

Ҫак илемлӗ литература произведенине тулли кӑмӑлпа вуласа тухрӑм. Поэмӑри содержани, пӗлтерӗшпе форма кирлӗ вырӑнтах. Литература илемлӗхӗ, гармони та чуна савӑнтарать.

Публицистика, актуаллӑх, ҫивӗчлӗх — паянхи куншӑн паха пулни — питӗ паха.

Хальхи вӑрҫӑлла ҫулсенче, 2014-мӗш ҫулта пуҫланӗ Украинӑри Донбассра, Сири ҫӗршывӗнче, эпир пурте пӑшӑрханатпӑр, кулянатпӑр. Сӑлтавӗ — Тӗнчере ҫӗнӗ Сивӗ вӑрҫӑ пырать. Часах Виҫҫӗмӗш Тӗнче Вӑрҫи тухма пултарать. Ҫакӑ ан пултӑр тесе автор питӗ тӗрӗс, ҫивӗч ҫырать.

СССР вӑхӑтӗнче, тен, 1970-1980-мӗш ҫулсенче, ҫак ҫинчен чаплӑ совет, вырӑс сӑвӑҫ Андрей Вознесенский сӑвӑсем ҫырнӑ. Унӑн йӗркисем халь те асра: «Девять, восемь, семь, один, Йоко Оно, Грэхэм Грин». Тата ядерлӑ ракетӑсем ҫинчен: «... И вырву кнопку с проводами!»

… Ренат Харисӑн ҫӗнӗ поэмине пирӗн чаплӑ чӑваш сӑвӑҫ Валери Туркай питӗ ӑста куҫарнӑ.

Малалла...

Onf.ru сӑн ӳкерчӗкӗ

Шупашкарта мазут, бензин юхтаракансене тупса палӑртнӑ.

Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗрӗслеве хулари Калинин район прокуратури ирттернӗ.

Пакунлисем Якимов ҫырмине шывпа пӗрле нефть продукчӗсем юхнине асӑрханӑ. Нефть тата газ продукчӗсем сутакан предприяти ҫавӑн пек ӗҫленӗ иккен.

Тӑпрана бензинпа тата мазутпа сиенлетнисен халӗ кӑлтӑка пӗтермелле. Капла тума прокуратура суд урлах хистенӗ. Надзор органӗн тавӑҫне Ленин район судӗнче пӑхса тухса суту-илӳ предприятине ҫеҫ мар, Шупашкар хула администрацине те тасамарлӑха пӗтерттермелле хушу кӑларнӑ.

Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче каланӑ тӑрӑх, Ленин район сучӗн йышӑнӑвӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.

Вӑрнарти ӗҫлӗх центрӗ

Республикӑри ӗҫлӗх центрӗсене пӗр-пӗринпе пӗрлештерме йышӑннӑ. Ку ыйтӑва ӗнер иртнӗ ЧР Правительствин ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Реорганизаципе ҫыхӑннӑ хушӑва Иван Моторин премьер-министр ӗнерех 98-мӗш номерпе алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Паян ӗҫлӗ хута ЧР влӑс органӗсен официаллӑ порталӗнче пичетленӗ.

Ӳлӗмрен Йӗпреҫ районӗнчи ӗҫлӗх центрӗ Вӑрнартипе пӗрлешӗ; Ҫӗмӗрлери ҫумне Хӗрлӗ Чутайрине тата Пӑрачкаврине хушӗҫ; Муркашрине Етӗрнене парӗҫ.

Сӑмах май каласан, ӗҫлӗх центрӗсем пурте — Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министертсвин аллинче. Вӗсем хысна учрежденийӗсем шутланаҫҫӗ.

Центрсене пӗрлештерни патшалӑх пурлӑхӗпе тухӑҫлӑ усӑ курас тата республика хыснинчи кӗмӗле перекетлессипе ҫыхӑннӑ. Кун пирки йышӑнура палӑртса хӑварнӑ.