Нумаях пулмасть Чӑваш Ене Алексей Навальный килнине, вӑл кунта штаб уҫнине Чӑваш халӑх сайтӗнче пӗлтернӗччӗ. Паян Навальный тӗлӗшпе суд пулнӑ.

Ӗҫе Мускаври Люблино районӗн сучӗ пӑхса тухнӑ. Мӗн пирки тавлашнӑ-ха унта? Алексей Навальный «Он вам не Димон» фильм ӳкерни пирки Раҫҫейӗпех пӗлеҫҫӗ-тӗр. Вӑл — РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев пирки.

Суд ҫак видеона тӗнче тетелӗнчен хураттарма йышӑннӑ. Приговорпа килӗшӳллӗн, Навальныйӑн ӑна виҫӗ уйӑхра хуратмалла. Ҫавӑн пекех унӑн Алишер Усманов усламҫӑ пирки ҫырнӑ статьясене тӗнче тетелӗнчен илмелле. Ҫакна тума 10 кун срок панӑ. Алексей Навальный пӗлтернӗ тӑрах видеона вӑл хуратма килӗшмӗ.

Сӑмах май, «Он вам не Димон» видеона тӗнче тетелӗнче 21 миллион ытла ҫын пӑхнӑ. Вӑл Усманов олигарх Медведевпа ҫыхӑннӑ фонда ҫуртпа ҫӗр лаптӑкӗ пани пирки.

Шупашкарти Мускав районӗн ЗАГСӗ Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли куна халалласа хӑйне евер акци ирттерме палӑртнӑ. Ыран вӗсем мӑшӑрсене уйӑрмӗҫ.

«Пӗр кун – уйрӑлусӑр» ятлӑ мероприятие ҫемье хакне ӳстерес, статусне хӑпарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ. Ыран арӑмӗпе упӑшки уйрӑлма шут тытсан ҫакна пурнӑҫа кӗртеймӗ. Мускав районӗн ЗАГСӗ вӗсене пур-пӗрех уйӑрмӗ. ЗАГС ӗҫченӗсем мӑшӑра мирлешме сӗнӗҫ.

Лайӑх хыпар та пур: ыран асӑннӑ районта 7 ҫемье чӑмӑртанӗ. Вӗсем шӑпах Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун пӗрлешме палӑртнӑ.

Чӑваш Ен Республика кунне уявлама хатӗрленет. Яланхи пекех чиперуксен хушшинче «Атӑлҫи мисӗ» конкурс иртӗ. Ӑна ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче йӗркелӗҫ.

Конкурс Шупашкарти «Контур» суту-илӳпе курав комплексӗ ҫывӑхӗнче иртӗ. Унта кашни ҫулах Раҫҫей эстрадин паллӑ артисчӗсем килеҫҫӗ, концерт лартаҫҫӗ. Кӑҫал пирӗн пата Лолита Милявская ҫитӗ.

Паллӑ телеертӳҫӗ, режиссер концертра хӑйӗн хичӗсене юрлӗ кӑна мар, илемлӗх конкурсне те ертсе пырӗ. Куншӑн, ахӑртнех, укҫа сахал мар тӳлемелле. praznikus.ru сайтри даннӑйсене ӗненес тӗк, Лолитӑн гонорарӗ вӑтамран 1 760 000 тенкӗпе танлашать.

Ыран, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче — Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун. Ҫав ятпа Чӑваш Ен Элтеперӗ са­ламланӑ.

«Пурнӑҫра пурлӑх енчен пуян пулни кӑна ҫите­лӗксӗр. Юратнӑ ачӑрсемшӗн чун ӑшшине ан шеллӗр, вӗ­сене хӑвӑрӑн тӗслӗхӗрпе ырӑ кӑмӑллӑ та тарават пулма, ыт­ти ҫынсене хисеплеме вӗрентӗр», — тенӗ Михаил Игнатьев хӑйӗн саламӗнче.

Республика Элтеперӗ шухӑшланӑ тӑрӑх, «ачасем ҫуралнӑ май пирӗн пурнӑҫ ҫӗнелсе улшӑ­нать, вӑл те­лейлӗрех те килӗшӳллӗрех пулма тытӑнать, ҫӗнӗ тӗллевпе ту­­лать.

Кашниех хӑйӗн ачи унран лайӑхрах тата пултаруллӑрах пултӑр, тивӗҫлӗ ҫын пулса ӳстӗр, Тӑван ҫӗршыв унпа мухтанма пул­­тартӑр тесе ӗмӗтленет. Пирӗн ҫав шанчӑка тӳрре кӑлар­ма хамӑртан мӗн килнине йӑлтах тумалла».

Паян Чӑваш Ен Правительствин Пуҫлӑхӗ Иван Моторин Республика кунне ирттерес ыйтупа йӗркелӳ комитечӗн ларӑвне пухнӑ.

Унта ҫав куна халалласа ирттермелли мероприятисен планне тишкернӗ май Фейерверксен пӗтӗм тӗнчери XX фестивалӗ, тӗрлӗ курав иртессине ЧР экономика аталанӑвӗн министрӗн ҫумӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Инна Антонова пӗлтернӗ. Республика кунне чӗнсе пин ытла йыхрав хучӗ янӑ. Килес кӑмӑл пуррине Раҫҫейӗн 15 регионӗ тата ют ҫӗршыв пайташӗсем палӑртнӑ. Фейерверк ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче 23 сехетре пуҫланмалла. Унта пилӗк пиротехника компанийӗ хутшӑнӗ.

Республика кунӗ Пӑрачкав районӗнче те иртнине кура асӑннӑ муниципалитет пуҫлӑхӗ Евгений Лебедев, ҫавӑн пекех Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Алла Салаева та епле хатӗрленнипе паллаштарнӑ.

Ҫак кунсенче Питӗрте Пӗтӗм тӗнчери экономика форумӗ иртет. Унта Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та кайнӑ. Паян вӑл «Монохуласем – бизнеса аталанса пымалли ҫӗнӗ вырӑнсем» ятпа иртнӗ канашлӑва хутшӑннӑ.

Пирӗн республикӑра пӗтӗмпе 5 монохула: Канаш, Сӗнтӗрвӑрри, Улатӑр, Ҫӗмӗрле тата Ҫӗнӗ Шупашкар.

РФ Правительствин ятарлӑ программипе килӗшӳллӗн Улатӑрпа Ҫӗнӗ Шупашкара федераци хыснинчен патшалӑх пулӑшӑвӗ тивӗҫнӗ. Улатӑра аталанма 566 млн тенкӗ куҫарнӑ. Унта хут хапрӑкне модернизациленнӗ, ятарлӑ кӗпе-тумтир ӗҫлекен «Лекс-Фэшн» ҫӗнӗ предприяти хута кайнӑ. Халӑх валли 400 ытла ҫӗнӗ ӗҫ вырӑнӗ йӗркеленнӗ. ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх,

Ҫӗнӗ Шупашкарта та лару-тӑру аванах улшӑннӑ, федераци хыснинчен вӗсене 2 350 миллиард уйӑрнӑ.

Муркашсен паянхи ларӑвӗ

Муркаш районӗсем хӑйсен тӑрӑхӗпе тата унти паллӑ ҫынсемпе паллаштаракан энциклопедие ҫитес ҫул ҫӗнӗрен пичетлесе кӑларасшӑн. Ҫапла паян иртнӗ ларура йышӑннӑ.

Муркаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗ ҫумӗнче культура енӗпе ӗҫлекен координаци канашӗпе Муркаш районӗн энциклопедине кӑларас енӗпе ӗҫлекен редакци канашӗ паян пӗрлехи ларӑва пуҫтарӑннӑ. Районти тӗп вулавӑшӑн ертӳҫи Ирина Николаева энциклопеди хатӗрлес ӗҫ епле пынипе паллаштарнӑ.

Сӑмах май, асӑннӑ муниципалитет ӑна хӑй вӑхӑтӗнче ытти районтан маларах кӑларнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн нумай япала ылмашнӑ. Унччен сиксе юлнисене те ҫӗнӗ кӑларӑма кӗртесшӗн.

Райадминистрацин сайтӗнче йӗркеленӗ «Краткая энциклопедия Моргаушского района» (чӑв. Муркаш районӗн кӗске энциклопедийӗ) баннера кӗрсе кирек кам та кирлӗ информаци хӑварма пултарать.

Геннадий Викторовӑн «Я вернусь...» кӗнекине (Шупашкар, 2006 ҫул) вуласа тухрӑм. Унта вӑл Геннадий Волков академикӑн сӑмахӗсене илсе кӑтартнӑ. «Ӗлӗк урама тухаттӑм та гени ҫине гени пырать. Халӗ вара ҫӗтӗк-ҫатӑк тум тӑхӑннӑ сӑвӑҫсемпе ҫыравҫӑсем утаҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗри ӗҫкӗленнӗ, кӗсйисенче укҫи ҫук… Вӗсене айӑпласшӑн та мар эпӗ ҫакӑншӑн. Анчах шухӑшламалӑх пурах ҫав», — палӑртать Геннадий Никандрович.

60-мӗш, 70-мӗш, 80-мӗш ҫулсене аса илетӗн те (XX ӗмӗр), ун чухнехи ӗҫ коллективӗсенче еплерех хӑвна лайӑх туйнине астӑватӑн. Шкула пырса кӗретӗн — пӗтӗм лайӑх учитель, пурте ҫирӗп профессионалсем, туслӑ коллектив. Колхоз ӗҫӗсене тума утатӑн — каллех ырӑ туйӑмсем: икӗ бригада пӗр-пӗринпе ӑмӑртмалла ӗҫлеҫҫӗ, утӑ ҫулнӑ чух та савӑк кӑмӑллӑх, улӑм пуҫтарнӑ чух те шӳт-кулӑ ҫынсен пичӗсем ҫинче, укҫине нумаях памасан та чунра таса, ҫутӑ. Чӑвашсем ӗҫлекен ӗҫлекен столовӑйӗнче ӗҫлетӗн — пӗтӗм ҫӗрте тасалӑх хуҫаланать, ҫамрӑк хӗр-поварсем чӑлт шурӑ илемлӗ ҫипуҫсемпе, хӑйсем те артисткӑсем пек капӑр тейӗн. Чӑвашсен хаҫатӗнче ӗҫлетӗн — пӗтӗм ӑслӑ, пултаруллӑ журналист, коллектив туслӑ, «редакторӗ» пысӑк шайлӑ, ӗҫ укҫийӗ те аптрамасть.

Малалла...

Ольга Чепрасова

Паян Ҫӗнӗ Шупашкар хулин депутачӗсен пухӑвӗ иртнӗ. Унта Ольга Чепрасовӑна Ҫӗнӗ Шупашкарӑн пуҫлӑхӗ пулма шанса панӑ.

Хула пуҫлӑхне конкурс комиссийӗ паян суйланӑ. Вӑл вырӑна йышӑнас тесе пурӗ 6 ҫын хӑйсен заявкисене тӑратнӑ пулнӑ. Конкурс комиссийӗ вара вӗсенчен Ольга Чепрасовӑна суйланӑ. Каласа хӑварас пулать, Игорь Калиниченко хӑйӗн ӗҫ вырӑнне пӑрахса кайсан хула пуҫлӑхӗ тивӗҫӗсене шӑп Ольга Викторовнӑна шанса панӑччӗ.

Ольга Чепрасова аслӑ пӗлӗве Мускав коопераци институтӗнче 1992 ҫулта илнӗ. 1996 ҫулта тепӗр аслӑ пӗлӳ Чӑваш патшалӑх университетӗнче илнӗ. 1992 ҫултанпа Ҫӗнӗ Шупашкарти хула администрацинче вӑй хунӑ, экономист ӗҫне туса пынӑ. 2001 ҫулта вӑл Чӑваш Республикин финанс министерствин Ҫӗнӗ Шупашкарти пайӗн тӗп бухгалтерӗн вырӑнне йышӑннӑ. Кунта вӑл 2007 ҫул таран ӗҫленӗ. 2007 ҫулта вӑл каллех Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацинче тӑрӑшма пуҫланӑ, тӗрлӗ пайсенче заведующий, пуҫлӑх ҫумӗ, начальник пулнӑ. 2012–2014 ҫулсенче Шупашкар хулин Калинин районӗн администрацинче ӗҫленӗ. 2014 ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа паянхи кунччен Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн экономикӑпа финанс администрацийӗн пуҫлӑх ҫумӗ пулса ӗҫленӗ.

Малалла...

Республикӑмӑрӑн тӗп хулинчи 32-мӗш тата 41-мӗш маршрутсене тытса тӑракан Шупашкарти 2-мӗш пассажирсене турттаракан автотранспорт предприятийӗ ҫур миллионлӑ штраф тӳлӗ. Сӑлтавӗ — ҫул хакне йӳнӗрех тунипе — 22 тенкӗ вырӑнне пассажирсенчен 20 тенкӗ ыйтнипе — ҫыхӑннӑ.

Ку улшӑнусене предприяти ПТК (выр. ЕТК) карточкӑсемпе ӗҫленӗ май йывӑрлӑхсем сиксе тухнӑ хыҫҫӑн тунӑччӗ. 49-мӗшпе 51-мӗш маршрутсем хыҫҫӑн кайса вӗсем пӗтӗмӗшле транспорт карточкисемпе усӑ курма пӑрахнӑччӗ, ҫул хакне 20 тенкӗ таран чакарнӑччӗ. Хула тӳре-шари ҫакна хӑйне май хакларӗ — тӗрӗслевсем ирттерме пуҫларӗ. Ҫапла май предприяти тӗлӗшпе пилӗк административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ, кашни тӗлӗшпе 100 пиншар штраф ҫырса панӑ.

Аса илтеретпӗр, чи малтанах ПТК карточкисемпе ҫапӑҫма 49-мӗшпе 51-мӗш маршрутсем пуҫларӗҫ. Ҫакӑншӑн хула влаҫӗсем вӗсемпе килӗшӗве татрӗ. Ку маршрутсем тӑрӑх автобуссем паян та ҫӳреҫҫӗ пулин те вӗсен шӑпи аванах мар. Сӑмахран, 49-мӗш маршрута хупма йышӑннӑ, ун вырӑнне ҫӗнӗ троллейбус маршрутне ярас шутлӑ. Вӑл 22-мӗш номерпа ҫӳрӗ.