Сӗт тирпейлекен савут тума Китай усламҫисене урӑх вырӑнта ҫӗр уйӑрса парасшӑн. «Чувашия – Сычуань» агропроекта тӑвассипе ҫыхӑннӑ ыйтусене Чӑваш Енӗн Правительствин Пуҫлӑхӗ Иван Моторин ертсе пынипе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ.

Аса илтерер, Китай инвесторӗсем сӗт тирпейлекен савута Муркаш районӗнчи Москакасси ял тӑрӑхӗнчи Эхветкасси ялӗ патӗнче тӑвас тенӗччӗ. Унта вӗсем ҫӗр те туяннӑччӗ. Ял халӑхӗ шикленсе ӳкнипе шӑв-шав ҫӗкленӗ. Вӗсем савутран таса мар шыв урам тӑрӑх юхӗ, ҫывӑхри пӗвене кайӗ тата ытти ҫавӑн йышши пӑтӑрмахран хӑраса ӳкнӗ. Вырӑнтисене шиклентерме вут хуракансем те пулнӑ тесе калаҫаҫҫӗ.

Премьер-министр ирттернӗ канашлӑва Чӑваш Енӗн экономика аталанӑвӗн министрӗ Владимир Аврелькин, ЧР Ял хуҫалӑх министерствин ӗҫченӗсем, Муркаш район администрацийӗнче тӑрӑшакансем, «Сычуань-Чувашия агропромышленная торговая компания» тулли мар яваплӑ общество ҫыннисем хутшӑннӑ.

Китай инвесторӗсене тӗрлӗ ҫӗрте ҫӗр сӗннӗ, ҫав шутра — Канашра та.

Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче литература клубӗ малалла ӗҫлет.

Ытларикун, чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, «Варкӑш» литература клубӗн черетлӗ ларӑвӗ иртӗ.

Ӑна йӗркелекенсем пӗлтернӗ тӑрӑх, «клуб ларӑвӗсем ирӗклӗ калаҫу формипе иртеҫҫӗ, хутшӑнакансем суйласа илнӗ кӗнекесене тишкереҫҫӗ, шухӑш-кӑмӑлне пӗлтереҫҫӗ, хӑйсен хайлавӗсемпе паллаштараҫҫӗ».

Чӑваш литературине юратакансем, хальхи вӑхӑтри ӗҫсемпе кӑсӑкланакансем тата вӗсемпе паллашсах тӑракансем Римма Прокопьеван «Сар хӗвел хӗрелсен» кӗнекине сӳтсе явма палӑртнӑ.

Кӗнеке ал ҫырӑвӗ ачасемпе ҫамрӑксем валли чӑвашла ҫырнӑ хайлавсен республикӑри конкурсӗнче 2017 ҫулта ҫӗнтернӗ. Ҫав укҫана ҫӗнӗ кӗнекене пичетлеме усӑ курнӑ. Ӑна сӳтсе явас текенсене «Варкӑш» клуба йыхравлаҫҫӗ.

«Аталану» ассоциаци (нумай чӗлхеллӗ ачасем)» ятлӑ ушкӑн Улӑп паттӑрпа паллаштарасшӑн.

«Контактра» халӑх ушкӑнӗнче «Аталану» асоциаци ҫапла ҫырса хунӑ: «Хаклӑ тӑванӑмӑрсем, вырсарни кун, чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, 10:00 сехетре пурне те ача-пӑча клубне йыхравлатпӑр. Программӑра: Улӑп паттӑрпа паллашни, ун пирки юмах итлени, чӑваш юрри-ташшине вӗренни, Наци радиовӗпе ҫыхӑну йӗркелени. Шӑпӑрлансене тата ашшӗ-амӑшне 10 сехете Ҫӗнӗ Кӑнтӑр районне, 9-мӗш пилӗкҫуллӑх пр., 19/37, «Язык для успеха» (чӑв. Ӑнӑҫу чӗлхи — Т.Т.) ют чӗлхе шкулне ҫитме ыйтатпӑр».

Улӑп паттӑрпа паллашма, чӑвӑш юрри-ташшине вӗренес кӑмӑллисем тӗплӗнрех ыйтса пӗлес тесен 8-905-198-77-95 телефон номерӗпе шӑнкӑравлама сӗннӗ.

Чӳк уйӑхӗн 24-25-мӗшӗсенче Аслӑ Новгород хулинче Чӗлхесен VI фестивалӗ иртӗ. Ӑна асӑннӑ хулари Ӑслӑ Ярослав ячӗллӗ университет, Новгород облаҫӗнчи ӑслӑлӑх вулавӑшӗ тата «Страна языков» (чӑв. Чӗлхесен ҫӗршывӗ) тӗнче тетелӗнчи проект йӗркелеҫҫӗ.

Фестивале Питӗр хулинчи Чӑваш чӗлхи клубӗн ертӳҫи Екатерина Данилова тухса кайнӑ.

Ку мероприятие ют ҫӗршыври тата хамӑр тӑрӑхри чӗлхесене вӗренессипе кӑсӑклантарас тӗллевпе ирттереҫҫӗ.

Фестиваль лекторӗсем — профессиллӗ лингвистсем, филологсем, полиглотсем, чӗлхене юратакансем, тӗрлӗ чӗлхепе калаҫакансем.

Унта тӗрлӗ чӗлхе: нанай, грузин, эсперанто, ҫармӑс, польша, серб, китай, чӑваш, бурят, корея, пушкӑрт, серб/хорват, авалхи греци, индонези, литва, чех, араб, иокогамс пиджинӗ, яппун, испани, швед, фин, украина, каталан тата ыттисен хӑтлавӗ иртӗ.

Чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер саспаллисене Акатуя пухнӑ. Тӑван халӑхӑмӑрӑн уявне вӑл чӑваш алфавитӗнчи 37 саспаллине хутшӑнтарнӑ.

Сӑмахӑмӑр — Чӑваш кӗнеке издательствинчи кӗҫӗн классенче вӗренекен шкул ачисем валли пичетленнӗ «Йӑлӑмри Акатуй» кӗнеке пирки пырать.

Кӑларӑма кӗнеке-азбука евӗр хатӗрленӗ. Унта автор кашни саспаллипе сӑвӑ урлӑ паллаштарать. Акатуя пухӑннӑ саспаллисем чӑваш лексикин хӑйне евӗрлӗхне уҫса параҫҫӗ.

Юрий Сементерӗн «Йӑлӑмри Акатуй» азбука-кӗнекин пӗтӗмӗшле тиражӗ – 1000 экземпляр. Чӑваш кӗнеке издательствинче ҫӗнӗ кӑларӑма хӑйне евӗр тесе палӑртаҫҫӗ. Унтисем пӗлтернӗ тӑрӑх, ӳкерчӗксемпе кӗнекене Петр Сергеев художник илемлетнӗ, редакторӗ – Ольга Иванова.

Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев республикӑри Хӗрарӑмсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫӗпе Алевтина Федоровӑпа тата республикӑри Ашшӗсен канашӗн ертӳҫӗпе Алексей Мурыгинпа тӗл пулнӑ.

Курнӑҫура енсем сӳтсе явнӑ ыйтусен шутӗнче демографи лару-тӑрӑвӗ те пулнӑ. Михаил Игнатьев республикӑра юлашки 5 ҫулта нумай ачаллӑ ҫемьесен шучӗ 1,5 хут ӳснине пӗлтернӗ. Уйрӑлнӑ мӑшӑрсен хисепӗ пӗлтӗр чакнӑ.

Алевтина Федорова ҫулсерен Хӗрарӑмсен канашӗн йышне ҫулсерен ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ ҫынсем хутшӑнса пынине, вӗсем питӗ активлӑ пулнине палӑртнӑ. «Бизнесра вӑй хуракансем, ҫамрӑк амӑшӗсем хастар. Кӑҫал ака уйӑхӗнче ҫӗнӗ йыш йӗркелерӗмӗр. Муниципалитет пӗрлешӗвӗсенче ӗҫлекен ҫамрӑксем ҫав тери пуҫаруллӑ. Пӗрне-пӗри пулӑшма ялан хатӗр», – тесе хыпарланӑ вӑл. Республикӑри мӗнпур муниципалитетсенчи ЗАГС уйрӑмӗсенче хӗрарӑмсен канашӗсене йӗркеленӗ.

Чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнче И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче геологипе минералоги ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, философи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, Ӑслӑлӑхпа ӳнер чӑваш наци академийӗн чӑн пайташӗ, ҫул ҫӳревҫӗ тата таврапӗлӳҫӗ Геннадий Трифонов ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа «Г.В. Трифонов – геолог, философ, ученый, педагог» сӑнӳкерчӗксен куравӗ уҫӑлнӑ.

Мероприятие Чӑваш патшалӑх университечӗн истори музейӗн ертӳҫи Ольга Галошева йӗркеленӗ. Ююбиляра ентешӗсен ячӗпе Чӑваш Енри таврапӗлӳҫӗсен канашӗн ертӳҫи Виталий Станьял литературовед тата публицист саламланӑ. Геннадий Федорович пултарулӑхне Евгений Кадышев, Рената Михайлова, Николай Осипов, Тихон Сергеев наука докторӗсем, Геннадий Степанов, Герольд Плечов, Нина Полупан-Семедова, Эмиль Ургалкин ӗҫтешӗсем пысӑка хурса хакланӑ.

Чӑваш Енри икӗ спорстмен ҫак кунсенче Австрире иртекен ӑмӑртӑва хутшӑнать. Вӗсем — слоуп-стайл енӗпе Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командин пайташӗсем Лана Прусакова тата Дмитрий Мулендеев. Ҫамрӑксем 2018/2019 ҫулсенчи Тӗнче кубокӗн пӗрремӗш тапхӑрне хутшӑнаҫҫӗ. Ӑмӑрту чӳк уйӑхӗн 22-24-мӗшӗсенче Австрири Штубай ту ҫинчи курортра иртет.

Ӑмӑртӑва кайиччен пирӗн ентешӗмӗрсем асӑннӑ тӑрӑхри трасса ҫинче тренировкӑсем ирттернӗ. Лана Прусаковӑпа Дмитрий Мулендеевсӑр пуҫне Раҫҫей командинче — Егор Гамзиков, Дмитрий Макаров, Анастасия Таталина тата Михаил Тихомиров. Вӗсем те Австрири ӑмӑртӑва хутшӑнаҫҫӗ.

Раҫҫейӗн фристайл командинче слоуп-стайл енӗпе аслӑ тренер пулса Чӑваш Енре фристайл ӑсталӑхне илнӗ Никита Васильев тӑрӑшать.

Сывпуллашу мероприятинче тунӑ сӑн. Автор: Тимӗр Акташ

Паян Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Иосиф Дмитриев-Трерпа сывпуллашнӑ. Сывпуллашу керменӗн кӗҫӗн залӗнче иртнӗ. «Халӑх нумай пулнине пурин валли те вырӑн ҫитеймен», — тесе пӗлтерчӗ Тимӗр Акташ журналист.

Ӑсату мероприятийӗнче ҫамрӑксен театрӗн директорӗ Елена Николаева, Чӑваш Республикин культура министрӗ Константин Яковлев, Чӑваш Республикинчи театр ӗҫченӗсен пӗрлӗхӗн председателӗ Геннадий Медведев тата ыттисем сӑмах тухса каланӑ. Вӗсен шутӗнче Мари Элӗн наци драма театрӗн ӳнер ертӳҫи Василий Пектеев та пулнӑ, вӑл Иосиф Трера театр рыцарӗ, чӑваш халӑхӗн рыцарӗ тесе хак панӑ.

Иосиф Дмитриев-Трер — паллӑ чӑваш режиссёрӗ, поэчӗ, музыка критикӗ, тӑлмач, актёр. Вӑл Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, Казахстанӑн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ.

Чӑваш кӗнеке издательствинче, Геннадий Иванов-Орков искусствовед Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, «ҫӗнӗ хаваслӑх». «Нарспи» поэмӑна дизайн тата содержани енчен пачах ҫӗнӗлле, хальччен пулманла кӑларнӑ.

Кӑларӑмра К.В. Иванов поэтӑн, А.И. Миттов художникӑн пултарулӑхӗ, А.П. Хузанкайӑн чун хавхаланӑвӗ, Питер Франс куҫаруҫӑн ӑс-тӑнӗ пӗрлешнӗ. Ҫак шухӑша Геннадий Иванов-Орков пӗлтернӗ.

Кӗнекене кӑвакрах тӗспе капӑрлатнӑ.