Шупашкарта пурӑнакан 44-ри арҫын мӑшӑрне, икӗ пӗчӗк ача амӑшне, вӗлернӗ те тӑпра айне чавса чикнӗ.

Хӗрарӑм ҫухалнине унӑн ашшӗ йӗрке хуралҫисене авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗнче систернӗ. Икӗ пӗчӗк ачаллӑ 37-ри хӗрарӑмӑн тӗнче касса ҫӳреме сӑлтав ҫуккине ӑнланса тӗпчевҫӗсем ҫийӗнчех пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Унтан вӗсем ҫемье пурӑннӑ нумай хутлӑ хваттер патнчи видеокамерӑсем мӗн ӳкернине тишкернӗ. Авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 22 сехет те 30 минутра хайхи хӗрарӑмӑн упӑшки евӗрлӗ арҫын ҫуртран чӑматанпа тухса таксипе ларса кайнӑ.

Вӑйпиттине кӗҫех пакунлисем чӗнсе илнӗ. Унта лешӗ арӑмне вӗлернине йышӑннӑ. Ҫав каҫ арҫын ӳсӗр пулнӑ. Арӑмӗ уйрӑласси пирки калаҫу пуҫарсан тавлашу хӗрсе кайнӑ. Малтан ӑна вӑл хӗненӗ, унтан вӗренпе пӑвса вӗлернӗ. Преступление пытарас тесе вилене чӑматана чиксе Шупашкар кӳлмекӗ енне ҫул тытнӑ. Унтан вилене ҫывӑхри вӑрманта чавса пытарнӑ.

Арҫын унччен те ҫынна ятарласа вӗлернӗшӗн тӗрмере 14 ҫул ларнӑ.

«Про Город» сайтри сӑн

Пилӗк ҫул каялла Шупашкарта пурӑнакан пӗчӗк хӗрачана Руфина Соломоновӑна машина ҫапса кайнӑ. 2013 ҫулта 7-ри Руфина ҫуллахи уйлӑхран таврӑннӑ, ятарласа каҫмалли вырӑнтан ҫул урлӑ утнӑ чухне ун ҫине машина пырса кӗнӗ. Вӑл ҫак таранччен ҫывӑрмалла мар (выр. будрствующая) комӑра пулнӑ. Ҫапса хӑварнӑ водителе вара амнистипе тӗрмерен кӑларнӑ.

Шел те, паян Руфинӑн чӗри тапма пӑрахнӑ. Хурлӑхлӑ хыпара Аня Чижова ячӗллӗ фонд та ҫирӗплетнӗ. Сӑмах май, фонд сипленмен чирпе нушаланакан ачасене пулӑшас енӗпе ӗҫлет.

2016 ҫулта Соломоновсен ҫемйи ҫине тепӗр хуйхӑ йӑтӑнса аннӑ. Ҫар чаҫӗпе Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ пӗр чӗлхе тупайманнине пула вӗсене хваттертен кӑларса яма хӑтланнӑ. Анчах шӑв-шав ҫӗкленсен ҫемьене урама кӑларса яман.

Чӑваш Енре пурӑнакансене патша саманинчи укҫапа паллаштарӗҫ тата хальхи вӑхӑтри ултавҫӑсенчен асӑрханма вӗрентӗҫ. Кун пирки ҫак йӗркесен авторне Раҫҫей Тӗп банкӗн Атӑлҫи-Вятка тӑрӑхӗнчи тӗп управленийӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗнче пӗлтерчӗҫ.

Авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнче унта Уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Ҫынсене Шупашкарти Карл Маркс урамӗнчи 25-мӗш ҫуртра ирхи 10 сехетрен пуҫласа 18 сехетчен йышӑнӗҫ. Банка кӗрес тесен ҫумра паспорт пулмалла. Уҫӑ алӑксен кунне (8352) 39-12-12 телефонпа шӑнкӑравласа ҫырӑнмалла.

Банк ҫынсене Раҫҫей империйӗ вӑхӑтӗнчи укҫа-тенкӗ куравӗпе паллаштарӗ. Ҫав вӑхӑтрах хальхи саманари касса апарачӗсене те кӑтартӗҫ. Унсӑр пуҫне банк карттисене ҫаратакан ултавҫӑсенчен хӳтӗленме вӗрентӗҫ.

Ҫак кунсенче Калуга облаҫӗнчи «Этномир» паркра ҫамрӑксен «Тӗрӗк ылтӑнӗ» пӗтӗм Раҫҫейри III форумӗ иртет. Унта Чӑваш Енри ҫамрӑксем те тухса кайнӑ. Йышра республикӑри массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ӗҫлекен ҫын та пур. Вӑл — «Хыпар» издательство ҫурчӗн редакторӗн ҫумӗ Дмитрий Моисеев. Дмитрий Моисеев паян «Наци журналистики: ӑнӑҫy cтратегийӗ» панель дискуссине эксперт пулса хутшӑннӑ.

«Кунта пӗтӗм тӗнче, кашни халӑx, кашни ҫӗpшыв пур. Паркри Чӑваш Республики пирки хатӗрленӗ стенд та кӑcӑклӑ. Форум программи питӗ анлӑ. Вӑл кашни кунах ирхи 8 сехетре пуҫласа 23 сехетчен пырать. Эпӗ cоциаллӑ проектсем хатӗpлеме вӗpентекен мастер-классене хутшӑнатӑп. Дискуссисем кӑсӑклӑ иртеҫҫӗ», — пӗлтернӗ вӑл ӗҫтешӗсене вырӑнтан.

Форум пӗлтӗр Хусанта иртнӗччӗ. Хальхи шучӗпе — виҫҫӗмӗш. Унта ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи тюркологипе ҫыхӑннӑ проектсене пурнӑҫа кӗртекен ҫамрӑксем пухӑнаҫҫӗ. Хастар яшсемпе хӗрсем ҫак кунсенче хӑйсен проекчӗсемпе программисем пирки ыттисене каласа кӑтартаҫҫӗ, паллӑ тӳре-шарапа, артистсемпе, спортсменсемпе тата усламҫӑсемпе тӗл пулаҫҫӗ.

Аса илтерер, ӑна пӗлтӗр «Патшалӑх наци политикине пурнӑҫлани» федераци программине кӗртнӗ.

Малалла...

Канаш районӗнчи Вӑрӑмпуҫ ялӗнче – карантин. Унта урнӑ чире тупса палӑртнӑ, ҫавна май карантина ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.

Ялта чӗрчунсем урнӑ чирпе чирленӗ вырӑна пӗтересшӗн, чире малалла сарӑлма парасшӑн мар. Карантин паянтан, авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнчен, пуҫланать. Вӑл чӗрчун юлашки хутчен чирленӗ тӗслӗхрен икӗ уйӑха тӑсӑлӗ.

Карантин вӑхӑтӗнче ялта кушаксемпе йытӑсен куравне ирттерме, тискер чӗрчунсене зоопарка илсе каяс тӗллевпе тытма, килти выльӑх-чӗрлӗхе сутма юрамасть. Ҫавӑн пекех йытӑсемпе кушаксене ялтан илсе тухма чарнӑ.

«Грани» сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗнӗ Шупашкарта каллех кинотеатр уҫӑлнӑ. Хула ҫыннисемшӗн савӑнӑҫлӑ хыпар сарӑлнӑ: «Атӑл» кинотеатр ҫӗнӗрен ӗҫлеме пуҫланӑ. Унӑн залӗ куракансене хапӑлласах кӗтет.

Вӑл авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче алӑкне уҫӑнӑ. Унччен унта «Тетерин фильм» кинотеатр пулнӑ.

«Пирӗн юратнӑ «Атӑл» кинотеатр ҫӗнӗрен ӗҫлеме пуҫланӑ. Эсир курма пултаракан фильмсем кинотеатр расписанийӗнче пур е 75-11-15 номерпе шӑнкӑравласа автоответчик пӗлтерӗ. Расписанипе афишӑсенче те паллашма май пур. Пурне те залра кӗтетпӗр», - пӗлтернӗ «Про Город» хаҫата Лариса Сергеевна аслӑ администратор.

Элӗк районӗнчи Ҫулавӑҫ тата Шуркасси ялӗсенче фельдшерпа акушер пункчӗсем уҫӑлнӑ. Пӗтӗмпе вӗсем 700 яхӑн ҫынна медицина пулӑшӑвӗпе тивӗҫтерӗҫ.

ФАПсене авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗнче уҫнӑ. Вӗсем хӑтлӑ: ҫӗнӗ сӗтел-пукан, медицина хатӗр-хӗтӗрӗ вырнаҫтарнӑ. Сусӑрсем те унта ҫӑмӑллӑнах кӗрсе тухайӗҫ, мӗншӗн тесен пандуссем пур.

ФАПра Алевтина Семенова ӗҫлет. Вӑл кунта кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче «Земство фельдшерӗ» программӑпа килӗшӳллӗн ӗҫлеме пуҫланӑ.

Ҫӑхавсенчен пӗри

Шупашкарти кадет корпусӗнче вӗренекенсемшӗн ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗн малтанхи кунӗсем Пермьре тата Крымра пуҫланнине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, кадетсене унта сбора илсе кайрӗҫ: 5-7-мӗш классене — Крыма, 8-11-мӗшсене — Перме.

«Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, Пермьре ачасенчен хӑшӗсем хӑйсен воспитательне кӳреннӗ. Вӑл вӗсене тӗксе янӑ, усал сӑмахпа ятланӑ, япӑх сӑмахсемпе кӳрентернӗ имӗш.

Йывӑра илнӗскерсем Пермьри тата Чӑваш Енри ачасен правине хӳтӗлекен уполномоченнӑйсене ҫӑхавланӑ.

Воспитатель алӑ ҫӗклени тата сӑмахпа кӳрентерни пирки пӗлтернисен шутӗнче Чӑваш Енри сумлӑ та укҫаллӑ вырӑнсенче тар тӑкакан пуҫлӑхсен ывӑлӗсем пур-мӗн.

«Ҫыравҫӑсем пӗр-пӗрне те вуламаҫҫӗ халь. Поэзи пирки калас пулсан, унӑн ҫӳллӗшне эстрада юррисен сӑмахӗсемпе виҫекенсем нумайланчӗҫ... Ку пач урӑх жанр. Тата пирӗн хальхи юрӑсем ытларах чухне примитивлӑ. Питӗ шел. Пӗтӗм халӑх ӑнлантӑр, концерта ҫӳретӗр, туянтӑр тесе ҫыраҫҫӗ-ҫке-ха. Чӑн поэзи юрра хывӑнмасть: унӑн хӑйӗн пулса ҫитнӗ тӗнчи — кӗвви, тӳрех ӑнланса илме йывӑр сӑнарлӑх, илем хатӗрӗсем (метафора-тропсем), философилле тарӑнлӑхӗ т.ыт те. Ӑҫта мӗн иккенне ахаль вулакан-итлекен уйӑрайми, хаклайми пулчӗ: мӗн хӑлхана ытларах кӗрет, ҫавна чӑн-чӑн поэзи тесе шутлать. Ҫавӑнпа сӑвӑҫсем халь ӑмӑртса юрӑ валли ҫырасшӑн: «Манӑн сӑмахсемпе 150 ытла юрӑ ҫырнӑ! Ман вара 223 яхӑн юрӑ, радиопа куллен параҫҫӗ!» — тесе шавлакансем «юрӑ валли мар» ҫыракансен сассине хупласа тӑраҫҫӗ. Юрӑ ӳнерӗ ҫапла халӑха кирлӗ пулни, кашни ӑнӑҫлӑ, илемлӗ юрӑ мана питӗ савӑнтарать, анчах вӑл, калатӑп-ҫке, поэзирен ытларах чухне инҫетре тӑрать.

Чӑн-чӑнни вӑл нихҫан та нумай пулмасть ӗнтӗ. Тата вӑл шавсӑр». Ҫапла шухӑшлать Марина Карягина тележурналист, сӑвӑҫ. Хӑйӗн шухӑшне вӑл Фейсбукра ҫырса хунӑ.

Авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх пукане театрӗ Чечняна тухса кайнӑ. Унта вӑл Раҫҫейӗн Культура министерствин Гастроль агентстви пулӑшнипе иртекен «Пысӑк гастрольсем» проекта хутшӑннӑ май ҫул тытнӑ.

Чӑваш Енри «пуканесем» Чечняра «Голубка» мюзикла, Петӗр Хусанкай хайлавӗ тӑрӑх «Ҫӗр ҫинче мӗн чи вӑйли» моноспектакль-юмаха, А. Пушкинӑн «Сказка о рыбаке и рыбке» юмахӗ тӑрӑх хальхилле лартнӑ ӗҫе, М. Супонинӑн «Бука» интерактивлӑ спектакльне тата Е. Лисинан «Хупах хӑлхаллӑ Илюк» мультимедиллӗ спектакльне лартӗҫ. Чӑваш артисчӗсен сумлӑ делегацийӗ Чечняра авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗччен пулӗ.

Юпа уйӑхӗнче Чечняри артистсем гастрольпе пирӗн пата килӗҫ. ЧР Культура министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсен те репертуарӗ анлӑ пулмалла.