Пӑтӑрмахсем
![]() Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ ҫывӑх вӑхӑтра 45 ҫулти хӗрарӑма явап тыттарӗ. Пуҫиле ӗҫе унта ярса панӑ. Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм пӗлтӗрхи нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче усалланнӑ. Ун чухне вӑл пилӗк уйӑхри тӗпренчӗкӗпе пульницӑра сипленнӗ. Ирхи виҫӗ сехет тӗлӗнче ачана вӗлернӗ. Пепки ҫине алӑ хума ҫемьере укҫа-тенкӗ ҫитсе пыманран тата ачи чирлӗ пулнӑран шухӑш тытнӑ-мӗн. Пӗчӗк ачан пилӗкмӗш теҫеткене ҫывхаракан амӑшӗ депрессие кӗрсе ӳкнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-служби пӗлтерет. Пуҫиле ӗҫе РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем тӗпченӗ. Хӗрарӑм тӗлӗшпе вӗсем РФ Пуҫиле кодексӗн 105 статйин 2-мӗш пайӗн «в» пункчӗпе ӗҫ пуҫарнӑ май хӳтлӗхсӗррине пӗлсе тӑрса пӗчӗк ачана вӗлернӗшӗн явап тыттарасшӑн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Савка ял уяв уявӗ. 2017 ҫул. Дина Трякова сӑн ӳкерчӗкӗ. Николай Теветкел поэт ҫуралнӑ Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялне ҫумӑр ҫусан кӗме ҫук. Кун пирки «Хыпар» хаҫатра пӗлтернӗ. Ял старости пулнӑ Сергей Наумов хаҫата евитленӗ тӑрӑх, «ыйтӑва ял тӑрӑхӗн администрацийӗнче те пӗрре кӑна мар ҫӗкленӗ — вӗсен яланах укҫа ҫук». Савка ялӗсем тӳре-шарана кӗтсе-шанса лармаҫҫӗ иккен — халӑхран 50 пин тенкӗ пуҫтарнӑ. «Анчах палӑртнине пурнӑҫлама ку укҫа ҫителӗксӗр. Тепӗр 50 пин тенкӗ кирлӗ. Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ чупмасан халӑхшӑн камӑн тӑрӑшмалла? 5 ҫул каялла ҫул тӑватпӑр тесе 4 машина хӑйӑр тӑкрӗҫ те — пулчӗ ҫул тӑвасси», — пӑшӑрханнӑ староста пулнӑ ҫын. «Ҫул пулать. «Красный партизан» хуҫалӑх Елчӗк районӗнчи Яманчурел ялӗнчен вак чул тиесе килме ҫитес вӑхӑтрах машина уйӑрӗ», — лӑплантарнӑ ял ҫыннисене хаҫат урлӑ Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Николай Федоров. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Паян 19:00 сехетсем тӗлне Шупашкарти Тӗп пасара хирӗҫ вырнаҫнӑ коллективлӑ сад лаптӑкӗнчи пӗр ҫурта вут-ҫулӑм хыпса илнӗ. Ҫулӑм самай вӑйлӑ пулнине Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп редакторӗ те асӑрханӑ. Вут мӗнле сӑлтава пула тухнине хальлӗхе паллӑ мар. Ҫавах та ҫӗр лаптӑкӗ Тӗп пасарпа юнашар пулнине шута илсе, тата кунти ҫӗрсен хакӗ пысӑк пулнине пула, пушар тухнин сӑлтавӗ ӑна чӗртсе янинче те пулма пултарать. |
Раҫҫейре
![]() Чӑваш Енӗн предприятийӗсем тата Михаил Игнатьев Элтепер Мускав облаҫӗнче иртекен ҫарпа ҫыхӑннӑ «Армия-2018» форума хутшӑнаҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенчи мероприятие Мускав облаҫӗнчи Кубинка хулинчи «Патриот» конгреспа курав центрӗнче йӗркеленӗ. Чӑваш Енри паллӑ промышленность предприятийӗсем форумра хӑйсен продукцийӗпе паллаштараҫҫӗ. Пӗтӗм тӗнчери мероприятире «ВНИИР-Прогресс», «Волгостальконструкция», «Комбинат автомобильных фургонов» (чӑв. Автомобиль фургонӗсен комбиначӗ), «Лента», Шупашкарти В.И. Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗ, «ХСН» тулли мар яваплӑ общество, «ЭЛАРА» Г.А. Ильенко ячӗллӗ ӑслӑлӑхпа производство комплексӗ ҫар промышленноҫӗ валли кӑларакан продукцине хаклама май килӗ. «Армия-2018» форум вӑхӑтӗнче ӑслӑлӑхпа ӗҫ программисен шучӗ 140-рен иртмеллине пӗлтереҫҫӗ. Раҫҫейӗн ҫар техникин хӑвачӗпе те паллаштарӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Чӑваш Енри хӗрарӑм Крымра каннӑ чухне ту ҫинче аманнӑ. Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Крымри ҫӑлавҫӑсен пульчӗ ҫине хыпар килнӗ: хӗрарӑм канат ҫулӗнчен инҫех мар аннӑ чухне ӳксе суранланнӑ-мӗн. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна ҫийӗнчех ҫитнӗ. Хӗрарӑм ту ҫинчен хӑй тӗллӗн анайман. Ун патне Ялтӑри аварипе ҫӑлав отрячӗн 4 ҫынни тата 1 техника ҫитнӗ. Вӗсем «Ай-Петри» плато ҫине хӑпарсан 1975 ҫулта ҫуралнӑ, Чӑваш Енре пурӑнакан хӗрарӑма тупнӑ. Ҫӑлавҫӑсем хӗрарӑма пӗрремӗш медпулӑшу панӑ. Унтан наҫилкка ҫине хурса канат ҫулӗпе васкавлӑ медпулӑшу машини патне илсе ҫитернӗ. Хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ.<s></s> Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Мускаври GayRussia юхӑм хастарӗ Николай Алексеев Чӑваш Енри тата Воронеж облаҫӗнчи ӗҫтешӗсемпе Сарӑту облаҫӗнчи 5 район центрӗнче гей-парад йӗркелеме планланӑ. Унта 300 ҫын хутшӑнмалла пулнӑ. Николай Алексеев парада Вольск, Балаково, Маркс, Пугачев, Энгельс тӑрӑхӗсенче ирттерме шухӑшланӑ. Вольскра 3 акци йӗркелесшӗн пулнӑ, кун пирки район пуҫлӑхне те ҫырса пӗлтернӗ. Икӗ мероприяти ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче иртмелле пулнӑ. Ҫурлан 29-мӗшӗнче вара юхӑм хастарӗсем гей-парад ирттерме шутланӑ. Хайхискерсем Вольск районӗн пуҫлӑхне «общество йӗркелӗхӗпе тата хӑрушсӑрлӑхӗпе тивӗҫтерме» ыйтнӑ. Анчах ертӳҫӗ кунашкал парада ирттерме хирӗҫ пулнине пӗлтернӗ, хастарсене федераци саккунӗсем пирки аса илтерсе ҫырӑва хуравланӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Чӑваш Енри хуласенче «Кӗр парнисем» ярмӑрккӑ ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫак тапхӑрта республикӑри аграрисене пахча-ҫимӗҫе сутмашкӑн тӳлевсӗр вырӑнсем уйӑрса парӗҫ. Ҫӗнӗ Шупашкарта ярмӑрккӑ ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 25-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Шупашкарта, Улатӑрта, Ҫӗмӗрлере, Канашра вара аграрисен пахча ҫимӗҫне ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗччен туянма май пулӗ. Ярмӑрккӑна канашлура ЧР ял хуҫалӑх министрӗпе Сергей Артамоновпа сӳтсе явнӑ. Унта тӳлевсӗр вырӑнсем ӑҫта пуласси пирки калаҫнӑ. Шупашкарта тӗп лапамсем «Мадагаскар» суту-илӳ комплексӗ ҫывӑхӗнче тата «Николаевски» суту-илӳ комплексӗнче ӗҫлӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Анатолий Овчинников тата Александр Демьянов блогерсем Шупашкар хула администрацине вӗсен сӑнӳкерчӗкӗсемпе усӑ курнӑшӑн суда панӑ. Блогерсем куншӑн укҫапа саплаштарма ыйтаҫҫӗ. Пӗлтӗр Хула кунне тата Республика кунне паллӑ тунӑ чухне плакатсемпе билбордсем хатӗрленӗ. Вӗсенче блогерсен сӑнӳкерчӗкӗсемпе усӑ курнӑ. Авторӗсемпе вара малтан никам та калаҫса татӑлман. Плакатсемпе билбордсене Хӗрлӗ лапамри тӗп сцена ҫинче кӑтартнӑ. Блогерсем администрацие кун пирки темиҫе те ҫырнӑ, анчах татӑклӑ хурав илеймен. Юлашкинчен пачах хуравламан. Кун хыҫҫӑн блогерсем суда тавӑҫ тӑратнӑ. Вӗсем заявленире укҫа нумаях ыйтман. Ӗҫе юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 10 сехет ҫурӑра Ленин районӗн судӗнче пӑхса тухӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() «Священная роща» фильмри кадр Чӑвашкиновне йӗркелесе янӑ Иаким Максимов-Кошкинскин пултарулӑхӗпе пурнӑҫӗ пирки фильм ӳкересшӗн. Малтанлӑха ӑна «Священная роща» чувашского кинематографа» (чӑв. «Чӑваш кинематографӗн «Сӑваплӑ рашчи») ят панӑ. Ятарласа аукцион ирттереҫҫӗ. Заказчикӗ – «Чӑвашкино». Фильма ӳкермешкӗн федераци хыснинчен 2,7 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ, республика хыснинчен 1 миллион тенкӗ парӗҫ. Фильм 45 минута пырӗ. Унта Иаким Максимов-Кошкинский тата унӑн мӑшӑрӗ Тани Юн пирки каласа кӑтартӗҫ. Палӑртмалла: Иаким Максимов-Кошкинский 1930 ҫулта ӳкернӗ «Священная роща» фильм «Чӑвашкиновӗн» юлашки пулнӑ темелле. Ҫав ҫулах кӗркунне киностуди Атӑл тӑрӑхӗнчи республикӑсенчи тата обаҫсенчи киностудисене пӗрлештерекен «Востоккино» йышне кӗнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Етӗрне районӗнчи Мӑн Чураш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ хӗрарӑм ҫӗнех мар ноутбукшӑн судпа айӑпланнӑ. Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче вӑл хӑй ертсе пыракан ял тӑрӑхӗн балансӗ ҫинчи ноутбука шутран кӑларттарнӑ. Ҫав шутпа вӑл Етӗрне районӗнчи «Финанс тата хуҫалӑх ыйтӑвӗсемпе тивӗҫтеркен центр» муниципалитетӑн хысна учрежденине компьютер юсавсӑрриҫинчен суя документсем тӑратнӑ. Тата хайхи ноутбукпа 7 ҫул усӑ курнине ӗнентерекен хут та унта илсе ҫитернӗ. Компьютера тӗрӗссипе 2014 ҫулта ҫеҫ кӑларнӑ. Унтан хӗрарӑм-пуҫлӑх ноутбука килне илсе кайнӑ. Хаклах та мар япалана хапсӑннӑ хӗрарӑм халӗ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫлемест ӗнтӗ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫ суда ҫитнӗ. Унтисем ӑна ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса улталанӑ тесе ирӗкрен хӑтармасӑр 2 ҫуллӑха айӑпламалла тунӑ. Суд приговорӗ хальлӗхе вӑя кӗреймен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (21.04.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 17 - 19 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Чӑваш автономи облаҫӗ вырӑнне Чӑваш Автономлӑ Социаллӑ Совет Республикине туса хунӑ. | ||
| Шупашкар Чӑваш АССРӑн тӗп хули пулса тӑнӑ. | ||
| Михайловский Михаил Алексеевич Патшалӑх Канашлӑвӗн председателӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чермаков Иван Григорьевич, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |