Елена Нарпи

«Раҫҫeй тӑрӑх 180 км хӑвӑртлӑхпа». Ҫапларах ят пама пулать тесе ҫырнӑ Елена Нарпи хайӗн ҫул ҫӳревне. Мӑшӑрӗпе вӗсем нумаях пулмасть кӑнтӑра мотоциклпа ҫитсе килчӗҫ. Ҫулта-йӗрте тӗл пулакан савӑклӑхпа пӑтӑрмаха Елена Фейсбукра пӗлтерсех тӑчӗ.

Пӑтӑрмахсенчен мотоциклӑн куҫкӗскийӗ ваннине, Крымра хӑна ҫуртне малтанах броньлесе хуманнине пула ҫӗр каҫма хаклӑ вырӑна лекнине палӑртнӑ.

Пирӗншӗн тата чи кӑсӑкли ҫакӑ пек туйӑнчӗ. Инҫе ҫултан, Елена Нарпи пӗлтернӗ тӑрӑх, Улатӑр вӑрманӗсем витӗр Елчӗк районӗнчи тӑван ялне таврӑннӑ. «Юлашки ҫухрӑмсем кӑмӑла кӑштах пӑсрӗҫ. Мӗнпур иртнӗ ҫултан Улатӑртан Патӑрьеле каяканни чи ванса пӗтни пулчӗ», — хыпарланӑ вӑл.

Пӗтӗмпе мӑшӑр 4500 километра яхӑн ҫул ҫӳренӗ. Раҫҫейӗн пысӑк 10 ытла хулинче: Чӗмпӗрте, Сызраньте, Сартура, Волгоградра, Ростов ҫинчи Донра, Керчьре, Феодосинче, Анапӑра, Краснодарта, Воронежра, Тамбовра, Пензӑра, Саранскра — пулнӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхне Дмитрий Захарова выговор панӑ. Ҫакӑн пирки паян республикӑн тӗп хулинче иртнӗ ирхи планеркӑра паллӑ пулнӑ.

Алексей Ладыков сити-менеджер ертсе пынипе тунтикунсерен иртекен планеркӑра Шупашкарти шкул ачисен пӗрлехи картти пулассине сӳтсе явнӑ. Алексей Ладыковӑн ҫумӗ Алексей Маклыгин ӑна кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне ӗҫлеттерсе ярассине пӗлтернӗ. Анчах асӑннӑ вӑхӑта ӗлкӗресси пирки хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ иккӗленсе калаҫнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, хула администрацийӗнчи яваплӑ специалистсем техника ыйтӑвӗсене вӑхӑтра татса парайман. Ҫавӑншӑн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхне Дмитрий Захарова выговор панӑ.

Шкул ачин пӗрлехи карттипе транспортра, шкулта апат ҫинишӗн, хушма пӗлӳ илнишӗн татӑлма май килӗ. Ача шкула турникет витӗр кӗрсе тухни те паллӑ пулӗ. Карттӑпа ҫыхӑннӑ мӗнпур информаци ачан ашшӗ-амӑшӗ патне ҫитӗ.

Томскри «Палан» чӑваш ансамблӗ шӑматкун Кузбасри VII чӑвашсен фестивалӗнче диплома тивӗҫнӗ.

Чӑваш культурин Пӗтӗм Кузбасри фестивальне Кемӗр облаҫӗнчи Прокопьевск районӗнчи Михайловка ялӗнчи чӑвашсем ирттереҫҫӗ. Кӑҫал ӑна ял йӗркеленнӗренпе 110 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Ҫак йӗркесен авторне Томск облаҫӗнчи чӑвашсен обществин ертӳҫи Яков Мульдияров пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивале «Чӑваш наци конгресӗ, шел те, ҫитеймен».

Михайловка ялне чӑвашсем пуҫарнӑ. Вырӑнтисемпе савӑнма Томскри «Палан» ансамбль те кайнӑ. Ушкӑн йышӗнче, сӑмах май, — Яков Мульдияров та. Вӑл Тутарстанри ялта ҫуралнӑ, Томскра пурӑнать.

«Палан» ансамбле Кузбасра «чӑваш культурин йӑли-йӗркине упраса хӑварнӑшӑн, халӑхра сарнӑшӑн тата аталантарнӑшӑн», фестивале хастар хутшӑннӑшӑн дипломпа чысланӑ.

Шупашкар 549-мӗш ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ май хулара ҫӗрлехи велочупу йӗркелеме палӑртнӑ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн вӑй-хал культурипе спорт управленийӗ пӗлтерет.

Велочупу ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 22 сехетре Хӗрлӗ лапамра старт илӗ. Маршрут ҫапларах: К.Маркс урамӗ – Ленин проспекчӗ – Хула ҫум вокзал урамӗ – Ленин проспекчӗ – К.Маркс урамӗ. Пӗтӗмпе – 9 ҫухрӑм. Финиш - Хӗрлӗ лапамра. «Чӑваш Ен» хӑна ҫурчӗ умӗнче тата Чапаев скверӗнче пип-стоп пулӗ.

Ӑмӑртӑва хутшӑнас килет-и? Чи кирли – велосипед тата хунар пулччӑр. Ҫук тӑк велосипеда финиш патӗнче те проката илме май пур.

Сӑмах май, кунашкал велочупу 2015, 2016 ҫулсенче иртнӗ, ун чухне унта 1500 ытла ҫын хутшӑннӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 13 сехетре «Энӗш» автоҫулӑн 113-мӗш ҫухрӑмӗнче, Йӗпреҫ районӗнче, туй машинисем ҫапӑннӑ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, авари «Калина» машина рулӗ умӗнче ларакан 40 ҫулти водителе пула сиксе тухнӑ. Вӑл ҫул хӗрринче чарӑннӑ «Тайота» машина ҫине кӗрсе кайнӑ. Ун хыҫҫӑн «Калина» ҫине «14-мӗш» маркӑллӑ машина ҫапӑннӑ.

Аварире пилӗк ҫын шар курнӑ. Вӗсен йышӗнче 16-ри хӗр тата 8 ҫулти арҫын ача пулнӑ. Вӗсем «14-мӗшӗн» салонӗнче ларнӑ.

Халӗ, ШӖМ, пӗлтернӗ тӑрӑх, авари сӑлтавне уҫӑмлатаҫҫӗ.

Нумаях пулмасть Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунне Раҫҫейри паллӑ ушкӑн «Иванушки» килессине пӗлтернӗччӗ. Темиҫе кунтан вӑл килмесси паллӑ пулчӗ. Ку таранччен шупашкарсене саламлама кам ҫитесси паллӑ марччӗ.

Аса илтерер: уяв ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пулӗ. Концерт Хӗрлӗ лапамра 21 сехетре иртӗ.

Паян Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунне Раҫҫейри паллӑ юрӑҫ Игорь Николаев килессине пӗлтернӗ.

Кӑҫал «Шупашкарӑн хисеплӗ гражданинӗ» ята кам тивӗҫӗ? Ҫак ята камсем илме пултарасси паллӑ. Сумлӑ ята кашни ҫулах Хула кунӗ умӗн параҫҫӗ.

Кӑҫал ҫак кандидатсенчен пӗрине суйлӗҫ:

1. Николай Мулянов, корреспондент;

2. Валерий Львов, спорт шкулӗн директорӗн ҫумӗ;

3. Зинаида Козлова, фольклор ансамблӗн ертӳҫи;

4. Вера Кузьмина, Чӑваш патшалӑх драма театрӗн артистки;

5. Крета Валицкая, 2002-2005 ҫулсенче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулнӑ;

6. Александр Петров, СССР халӑх депутачӗ;

7. Петр Заломнов, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ профессорӗ.

Хисеплӗ гражданина ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче 14 сехетре чыслӗҫ. Ҫӑмах май, ку таранччен ҫак ята Шупашкарта пурӑнакан 34 ҫын тивӗҫнӗ.

Мария Кузнецова

Чӑваш Енри икӗ пике, иккӗшӗ те спортсменка, иккӗшӗ те ирӗклӗ мелпе кӗрешекенскерсем, Смоленскран ылтӑн медальпе таврӑннӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 11-12-мӗшӗнче маларах эпир асӑннӑ хулара ирӗклӗ майпа кӗрешекенсен Раҫҫей чемпионачӗ иртнӗ. Унта Чӑваш Енрен ултӑ спортсмен тухса кайнӑ. Хӑйсен виҫе категорийӗсенче Вероника Чумиковӑпа Мария Кузнецова ылтӑн медале тивӗҫнӗ.

Чӑваш Енӗн Физкультурӑпа спорт министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ тарӑх, ӑмӑртӑва ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчи 130-а яхӑн спортсмен пырса ҫитнӗ.

58 килограмчченхи виҫере Вероника Чумикова Кемӗр облаҫӗн хӗрне Зельфира Садраддиновӑна ҫӗнтерсе ылтӑн медале тивӗҫнӗ.Тутарстанри Светлана Липатова ку виҫере — виҫҫӗмӗш. 65 килограмчченхи виҫере Мария Кузнецова бурят хӗрне Анна Щербаковӑна ҫӗнтернӗ.

Шупашкарти Берендей вӑрманӗнче, «Журналист» сад юлташлӑхӗпе юнашар, ҫӗр ҫулхи юмансене касма тытӑннӑ. Ҫакӑн пирки Алексей Кряжинов журналист Фейсбукра ҫырнӑ.

«Касма чи сыввисене суйлаҫҫӗ. Дачӑри кӳршӗ мана пӗлтернӗ тӑрӑх, йывӑҫсене пахчаҫӑсен хӑрушсӑрлӑхӗшӗн касаҫҫӗ», — ҫырнӑ А. Кряжинов. Анчах журналист юмансене ҫынсен хӑрушсӑрлӑхӗшӗн каснине ӗненесшӗн мар, ҫавна вӑл юмах тесе хаклать.

«Депутатсем, экологсем, Халӑх фрончӗн хастарӗсем, Ҫутҫанталӑка хӳтӗлекен прокуратура, ӑҫта эсир?» — пӑшӑрханнӑ журналист.

Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 434 хӗрарӑм ЭКП (экстракорпораллӑ пӗтӗлентерӳ) пулӑшнипе ача ҫуратма тӗллевленнӗ. Палӑртмалла: ку мелпе халӗ ытларах усӑ курма тытӑннӑ-мӗн.

Процедурӑна Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗнче тӑваҫҫӗ. Кӑҫал квота 650 процедура валли уйӑрнӑ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, 2017 ҫулта ЭКП мелӗпе 185 ача ҫут тӗнчене килнӗ. Кӑҫал вара хальлӗхе 100 ытла пепке ҫак мелпа ҫуралнӑ.

Пӗлтӗр Президент пепкелӗх центрӗ ҫапла хыпарланӑ: ЭКПпа усӑ курнӑ 35 ҫул тултарман хӗрарӑмсен 30 проценчӗ ача ҫуратаять. Аслӑраххисене вара йывӑртарах: тӗнчипе илес тӗк, ЭКП мелӗпе усӑ курнӑ хӗрарӑмсен 5-7 проценчӗ ҫеҫ амӑшӗ пулаять.