Чӑваш Енри шкулсенче астрономи предметне вӗрентме пуҫласси пирки унччен сайтра пӗлтернӗччӗ. Шкул ачисене финанс грамотноҫӗ предметне те ӑса хывтарасшӑн. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.
Ку предмета Раҫҫейри 72 регионта пилот мелӗпе вӗрентме тытӑннӑ ӗнтӗ. Чӑваш Енре ку проекта Сӗнтӗрвӑрринчи гимназире тата Патӑрьелти шкулта пурнӑҫласшӑн. Вӗсен йышне Шупашкарти виҫӗ шкул та кӗрӗ: 24-мӗш, 30-мӗш тата 48-мӗш.
Ҫулталӑк вӗҫне Раҫҫейре ку предмета вӗрентекен шкулсен йышӗ 500 таран ҫитмелле. Специалистсене у йрӑм курссенче хатӗрлӗҫ.
Шупашкарта кадет корпусне тума пуҫласси пирки сайтра унччен пӗлтернӗччӗ. Паян, ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, пулас корпусӑн никӗсне капсула хунӑ.
Савӑнӑҫлӑ мероприятие ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев, РФ Президенчӗн Атӑлҫи федераци округӗнчи тулли праваллӑ элчи Михаил Бабич хутшӑннӑ. Ун хыҫҫӑн Михаил Бабич Канаша кайнӑ, унта вӑл «Промтрактор-Вакун» савута тата Гемодиализ центрне ҫитсе курнӑ.
Аса илтерер: кадет корпусӗ ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче, Трактор тӑвакансен культура керменӗ ҫывӑхӗнче, пулӗ. Унта 16 класс вырнаҫӗ. Кадет корпусӗпе юнашар пӑр катокӗ те тума палӑртнӑ.
2017-2018 вӗренӳ ҫулӗнче шкул ачисем ҫӗнӗ предмета ӑса хывӗҫ. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтерет.
Авӑн уйӑхӗнчен пуҫласа шкул ачисене астрономи предметне вӗрентме тытӑнӗҫ. Анчах пур ҫӗрте те мар. Ку предмета условисем туса панӑ шкулсенче ҫеҫ хальлӗхе ӑса хывтарӗҫ. 2018 ҫултанпа вара пур шкулта та программӑна кӗртӗҫ.
Астрономи предметне ҫулталӑкра 35 сехет вӗрентӗҫ. Ӑна 2 уровеньпе вӗрентеҫ: база шайӗ тата тарӑннӑн шӗкӗлчени. Ку предмета ертсе пымашкӑн вӗрентекенсене хатӗрлӗҫ: квалификацие ӳстерсе е професси тӗлӗшӗнчен хатӗрлесе.
Ҫу кунӗсенче шкулсенчен тӗрлӗ ҫулта вӗренсе тухнисем шкул ҫулӗсене аса илме, пӗрле вӗреннӗ юлташӗсемпе тӗл пулса калаҫма пухӑнаҫҫӗ. Кашни шкулӑн хӑйӗн вӑхӑчӗ. Калӑпӑр, эпӗ ӗҫленӗ Штанашри вӑтам шкулта ҫулленех ҫурла уйӑхӗн пӗрремӗш шӑматкунӗнче туссем пуҫтарӑнаҫҫӗ, шкул пӗтернӗренпе 5, 10, 15, 20, 25... 50 ҫула палӑртма.
Кӑҫал та 50 ҫулхисем пухӑнма калаҫса татӑлнӑ. Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑмри 8 ҫул вӗренмелли шкултан 1972-мӗш ҫулта вӗренсе тухнисем ҫак кунсенче шкул пӗтернӗренпе 45 ҫул иртнине палӑртма пухӑнчӗҫ. Тӗлпулӑва 18-ӑн тата ачасен юратнӑ математика вӗрентекенӗ, халӗ Етӗрне хулинче пурӑнакан Чӑваш Республикин тата Раҫҫей Федерацин тава тивӗҫлӗ учителӗ, Раҫҫей ҫутӗҫ отличникӗ Жуков Рудольф Васильевич пухӑннӑ. Пурнӑҫ ҫулӗ класри ачасене ҫӗршывӗпех салатнӑ, вырӑнта ӗҫлесе тивӗҫлӗ канӑва тухнисем те пур.
Рудольф Васильевичӑн педагогикӑри пӗрремӗш утӑмӗсем шӑпах 1968-мӗш ҫулта Кӑкшӑм шкулӗнче пуҫланнӑ, вӑл шкул завучӗ тата икӗ пиллӗкмӗш классенче математика вӗрентнӗ. Рудольф Васильевич ун чухне ҫемье ҫавӑрма ӗлкӗрмен-ха, мӗнпур пушӑ вӑхӑтне пирӗнпе ирттеретчӗ, пире йӗлтӗрпе вӑрмана та илсе кайса, тӗрлӗ математика конкурсӗсем ирттеретчӗ, математикӑпа иртсе кайнӑ темӑпа зачёт та тыттаратчӗ!
Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗ журнал кӑларма тытӑннӑ. Вӑл «Вестник Чувашской государственной сельскохозяйственной академии» (чӑв. «Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн хыпарҫи») ятлӑ.
Ҫак кунсенче кӑларӑмӑн пӗрремӗш номерӗ кун ҫути курнӑ. Унта хальхи ӑслӑлӑха тата практикӑна халалланӑ 22 статья кӗнӗ. Журнал содержанине тематика пайӗсем ҫине уйӑрнӑ: ял хуҫалӑх ӑслӑлӑхӗ (агрономи, ветеринари, зоотехни), техника ӑслӑлӑхӗ, экономика ӑслӑлӑхӗ, философи тата педагогика.
Журнал страницисене уҫсан агрономири, зоотехнири, ветеринарири, ял хуҫалӑхӗн механизацийӗпе электрификацийӗнчи ӑслӑлӑх тӗпчевӗсемпе паллашма пулать.
Шупашкарти хӑш-пӗр шкулта ачасем икӗ сменӑпа вӗренеҫҫӗ. Мӗншӗнни паллӑ: вырӑн ҫитмест.
Шӑпӑрлансем пӗр сменӑпа кӑна вӗренччӗр тесен 10 пин ытла хушма вырӑн кирлӗ. Ку вара 10 шкулпа танлашать. Паллах, ку ыйтӑва тӳрех татса пама май ҫук. Ҫавна май Шупашкарта ачасем валли кашни ҫулах хушма вырӑнсем тума тӑрӑшаҫҫӗ.
Ҫӗнӗ пӳлӗмсем уҫса, киввисене юсаса ку ыйтӑва майӗпен татса парасшӑн. Ҫитес вӗренӳ ҫулӗ тӗлне 240 вырӑн йӗркелесшӗн. Кун валли, Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 10 миллион тенкӗ кирлӗ.
Кунсӑр пуҫне кӑҫал ҫулталӑк вӗҫне хулара 11 спорт лапамӗ хута яма палӑртнӑ. Вӗсенчен 8-шӗнче искуственнӑй сий пулӗ. 2018 ҫулта футбол енӗпе иртекен Тӗнче чемионатне хатӗрленнӗ май «Спортак» стадиона ҫӗнетӗҫ.
Ытларикун, утӑн 25-мӗшӗнче, Тутарстанра ППЭ мӗнле иртнине пӗтӗмлетнӗ. Темиҫе кун маларах Владимир Путин чӗлхесене (сӑмах республикӑсенчи вырӑс мар чӗлхесем пирки пырать) ирӗксӗрлесе вӗрентмелле марри пирки каланӑран кӳршӗре ППЭ мӗнле иртни чылайӑшне кӑсӑклантарнӑ. Сӑмах май, Тутарстанрисем Раҫҫей Президенчӗн сӑмахӗсене хӑйсем ҫине илнӗ, Йошкар-Олара вӑл имӗш шӑп та лӑп тутарсем пирки каланӑ пулать. Аса илтерер, Тутарстанра тутар чӗлхи валли шкулсенче вырӑс чӗлхи валли пекех эрнере 5-шер сехет уйӑрнӑ (пирӗн республикӑрах чӑваш чӗлхин сехечӗсем самай сахалрах). Хӑшӗ-пӗри шухӑшӗпе ҫакӑ вырӑс чӗлхине вӗренме кансӗрлет.
Тутарстанри тӳре-шара пӗлтернӗ тӑрӑх вӗренӳ программинче вӗсем нимӗн те улӑштармӗҫ, малтанхи пекех вӗрентӗҫ. ППЭ пӗтӗмлетӗвӗ те Раҫҫейри вӑтам кӑтартусенчен пӗрре те катӑкрах мар. Сӑмахран, Питӗрти шкул ачисемпе танлаштарсан, лайӑхрах та. Мускаврисенчен вара 0,03 балл кӑна кая юлса пыраҫҫӗ. Ку вара статистикӑри йӑнӑш виҫинчен иртмест.
Тутарстанӑн вӗренӳпе ӑслӑлӑх министрӗ Энгель Фаттахов журналистсене республикӑри вӗренӳ тивӗҫлӗ шайра пыни пирки каласа панӑ.
Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин наци чӗлхисене ирӗкпе кӑна вӗрентмелле шухӑша калани обществӑра тӗрлӗ шухӑшлӑх ҫуратрӗ. Наци чӗлхисене айккинелле сирнӗн йышӑнакансем те пулчӗҫ.
Чӑвашсен «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ те ҫӗршыв ертӳҫин сӑмахне кӑмӑлсӑрланса йышӑнчӗ. Ӑшра тарӑхса-вӗчӗрхенсе ҫӳренипех мар, вӑл уҫӑ ҫыру та хатӗрленӗ. Ӑна, сӑмах май каласан, Чӑваш халӑх сайчӗ пичетленӗччӗ. Ҫырура хастарсем ертӳҫӗсен апла каламалла мар шухӑша палӑртнӑччӗ.
Самар хулинче пурӑнакансем иртнӗ шӑматкун, утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, ялавсемпе транспарантсем йӑтса, юрласа тата лозунгсемпе хула урамӗсемпе утасшӑн пулнӑ. Анчах влаҫрисем ирӗк паманнине кура Михаил СарКӑмӑл хастар пӗччен пикета тухнӑ. Вӑл ҫапла майпа хулари чӑвашсен кӑмӑлне палӑртнӑ.
Планпа килӗшӳллӗн Шупашкарти Гладков урамӗнчи шкул кӑҫалхи аван уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне хута каймалла. Анчах подрядчик ҫав вӑхӑт тӗлне ӗҫне вӗҫлеме ӗлкӗрейӗ-ши?
Шкул строительстви мӗнле пынипе ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗ Иван Моторин паллашнӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, подрядчик укҫа-тенке йӑлтах илнӗ. Анчах ӗҫ вара темӗн чухлех юлнӑ. Хальлӗхе спорт лапамне туса пӗтермен, шалти ӗҫсене те вӗҫлемен, ӑсталӑх класӗсене, апат блокне хатӗр-хӗтӗрпе тивӗҫтермен.
Объекта пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнчех вӗҫлемелле пулнӑ, кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче ачасен парта хушшине лармалла. Ӗҫ мӗншӗн вӑраха тӑсӑлать? Подрядчик ҫакна япӑх ҫанталӑк пулнипе сӑлтавлать. Ӗҫ тӑсӑлсан шкул лицензи илмесӗр юлма пултарать. Кун валли те вӑхӑт самай кирлӗ, специалистсен пӗтӗм территорие пӑхса ҫаврӑнмалла.
Строительсем шкулти ӗҫе ҫурлан 1-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме шантарнӑ-ха та…
Сӗнтӗрвӑрринчи шкулта тӑххӑрмӗш класс вӗренсе пӗтернӗ Иван Александрова ҫӗршыв ертӳҫи хӑйӗнчен ирттерет тесе ырланӑ. Физика, хими тата литература предмечӗсене кӑмӑллакан яш ҫак кунсенче Сочири «Сириус» центрӗнче вӗренет. Унта вӑл центр ирттернӗ конкурс али витӗр тухса лекнӗ. Утӑ уйӑхӗн 21-мӗшӗнче ачасемпе ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин тӗл пулнӑ.
Чӑваш Енри Иван Александров Президентпа калаҫнине Раҫҫейӗн чылай телеканалӗпе кӑтартрӗҫ. Касса илнӗ сыпӑкран ача Владимир Путин турник ҫинче миҫе хутчен туртӑннипе кӑсӑкланни палӑрчӗ. Анчах яш Владимир Путин ача чухне «Зарница» тата «Орленок» ҫарпа патриот вӑййисене хутшӑннипе те интересленнӗ.
Турник ҫинче туртӑнни пирки калаҫнӑ чух Владимир Путин хальхи вӑхӑтра 15–17 хутчен тесе каланӑ. Иван 25 хут пултарать иккен. Ҫакна илтсен ҫӗршыв ертӳҫи ачана ырланӑ, Иван Президентран та ирттерет тесе мухтанӑ.
Владимир Путин шухӑшланӑ тӑрӑх, тепӗр ҫынна хисеплесен унӑн вӑйлӑ енне йышӑнма пӗлмелле.
+21.3 °C