Чӑваш наци вулавӑшӗ акӑлчан чӗлхи вӗрентме пуҫлать. Учрежденин тӗнчери халӑхсен чӗлхиллӗ литература пайӗ ют чӗлхе вӗренес текенсене пӗр уйӑхлӑх курса йыхравлать.
Курс тӗллевӗ — калаҫма хӑнӑхасси. Ансат шухӑшпа туйӑма пӗр-пӗрин патне ҫитерме те унта ҫӳренӗ хыҫҫӑн вӗрентесшӗн. Кӗске текстсене вуласа вӗсене ҫӑмӑллӑн ӑшӑ хывассине те курс йӗркелӳҫисем тӗллев шутне кӗртнӗ. Акӑлчан чӗлхине лигнвистика пӗлӗвӗллӗ преподаватель хӑнӑхтарӗ.
Акӑлчан чӗлхине кӗске вӑхӑтра вӗренес текенсен васкамалла: курс пуш уйӑхӗнчен ӗҫе пуҫлӗ. Занятие эрнере пӗр хутчен пӗрер сехет ирттерӗҫ. Курса ҫырӑнас тесен 23-02-17 (хушма номер — 136) телефонпа шӑнкӑравламалла. Ino@publib.cbx.ru электрон адреспа ҫыру ярсан та хапӑл пулӗҫ.
ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре пурӑнакансен вӗренӳ пахалӑхне хаклама сӗнеҫҫӗ. Ҫакна тӑвас тесен тӗнче тетелӗнче ирттерекен ыйтӑма хутшӑнмалла.
Республика ҫыннисем хӑш вӗренӳ организацийӗсене хаклама пултарӗҫ-ха? Списокра шкулсем, шкул умӗнхи вӗренӳ организацийӗсем, хушма пӗлӳ паракан организацисем, професси пӗлӗвӗ паракан вӗренӳ организацийӗсем. Пӗтӗмпе — 168 организаци.
Тӗнче тетелӗнчи ыйтӑма хутшӑнакансен вӗренӳ учрежденийӗн япӑх тата лайӑх енӗсем пирки калама кӑтартмалла. Сасӑлава пӗтӗмлетсен сӗнӳсене пӑхса тухӗҫ.
Тӗнче тетелӗнчи сасӑлава пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ. Вӑл утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗччен пырӗ. Унта хутшӑнас тесен каҫӑпа усӑ курмалла.
Тӑлӑхсене тата вӗреннӗ вӑхӑтра ашшӗ-амӑшне ҫухатнисене Чӑваш Енре рабочи тата служащи профессине тӳлевсӗр вӗрентессине маларах эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, кунсӑр пуҫне вӗсене йывӑр ҫын пулсан тата ачапа декрет отпускӗнче ларнӑ чухне социаллӑ стипенди парассине те эпир хыпарланӑччӗ. Маларах вӑл документа Министрсен Кабинечӗн шайӗнче пӑхса тухса ырланӑччӗ. Халӗ ЧР Патшалӑх Канашӗн черетлӗ сессийӗнче пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев саккуна алӑ пуснӑ.
Сӑмах май, республика шайӗнчи документа Раҫҫей саккунӗ ыйтнине кура йышӑннӑ. Ҫапла вара тӑлӑхсем профессине хысна шучӗпе пӗрре мар, икӗ хут та илейӗҫ. Кун валли кӑҫал пирӗн республика хыснинче 32 миллион ытла тенкӗ пӑхса хӑварнӑ.
Паянхи кун пирӗн «Хастарлӑх ҫӑлкуҫӗ» видеосӑвӑсен конкурсне пӗтӗмлетмеллеччӗ. Шел те, 23 сехет ҫитрӗ пулин те кам мала тухнисене, кам парне илме тивӗҫлисене эпир хальлӗхе калаймастпӑр. Пахалас ӗҫ халӗ те вӗҫленмен-ха. Ҫавӑнпа та пӗтӗмлетӗве кӑштах куҫарма тивӗ — пуш уйӑхӗн 7-мӗшне.
Ҫак вӑхӑт тӗлне эпир нарӑсӑн 6-мӗшччен ярса панӑ пур видеосене те вырнаҫтарма ӗлкӗртӗмӗр (вӗсемпе эсир «Шкул ТВ» интернетри телеканалта паллашма пултаратӑр, пурӗ 650 яхӑн ӗҫ) тата хутшӑнакансен карточкисене пӗр вырӑна пухма. Хальхи вӑхӑтра эпир чи лайӑх ӗҫсене суйлатпӑр — ку ӗҫре видеосенчен ҫуррине ытла пӑхса тухнӑ ӗнтӗ. Кайран вара чи лайӑххисене ытти хаклавҫӑсене пӑхса тухма парасшӑн. Вӗсем те хакланӑ хыҫҫӑн вӑтам балл шутласа кӑларса малти вырӑнсене палӑртӑпӑр. Парне илме тивӗҫлисене кашни ушкӑнра 10-шар ӗҫ палӑртас шухӑшлӑ. 1-мӗш вырӑна 1 ӗҫ тивӗҫӗ, 2-мӗшне — 2; 3-мӗшне — 3 ӗҫ. Тата тӑватӑ ӗҫе хавхалантару парнипе савӑнтарӑпӑр. Ҫапла май 50 хутшӑнакана чыслас шухӑшлӑ (5 ушкӑн; кашнинче 10 ӗҫ).
Ӑмӑрту статистики пирки.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, пӗтӗм тӗнчипех тӑван чӗлхе кунне палӑртрӗҫ. Ку уява ЮНЕСКО 1999 ҫулта иртнӗ 30-мӗш Генераллӑ канашлӑва пӗтӗмлетнӗ май ҫирӗплетнӗ. Ҫав кун умӗн Шупашкар районӗнчи Тренккассинчи шкулта чӑваш чӗлхипе литературин урокӗсен улттӑмӗш фестивальне ирттернӗ. Уҫӑ уроксене 22 вӗрентекен пуҫтарӑннӑ. Тӗрлӗ шкултан пырса ҫитнӗскерсем ачасемпе пӗр чӗлхе тупса урока кӑсӑклӑ ирттерме пултарнӑ.
Тренккассисем хӑйсем патӗнче Владимир Путин пулнине паян та манмаҫҫӗ. Чӑваш чӗлхи вӗрентекен Ираида Фомина ҫав саманта ӑшшӑн аса илнине Чӑваш Енӗн ПТРК пӗлтерет. «Эсир питӗ хитре каалҫнине кура чӑвашла вӗренес килсе кайрӗ», — ҫӗршыв Президенчӗн ҫак сӑмахӗсене вӑл халӗ те ӑшшӑн аса илсе ачасене хавхаланупа вӗрентет. Чӑн та, ҫиччӗмӗшне ҫӳрекен тутар хӗрӗ Азалия Гималиева та, ав, чӑвашла кӑмӑлтан вӗреннине палӑртнӑ.
Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх ҫуртне ҫӳрекен ачасем урайӗнче шахматла вылӗҫ. Ку вӑйӑ чылай ачана килӗшет. Сӗтел хушшинче шанк хытса лармалла мартан вӑл пӗчӗккисемшӗн уйрӑмах кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.
Урайӗнче вылямалли кӳлепесем — 50-60 сантиметр тӑршшӗ. Айккинчен тем пысӑкӑш курӑннӑран пушшех те илӗртӳллӗн туйӑнаҫҫӗ. Калӑпӑшне кура мар вӗсем ҫӑмӑллӑн куҫаҫҫӗ. Пластикран хатӗрленӗскерсем ҫӑмӑл, пахалӑхӗпе чӑтӑмлӑхӗ аваннине кура вӗсем чылайлӑха пымалла. Шахмат кӳлеписене пӗр вырӑнтан тепӗр ҫӗре куҫарас тесен ачасен пӗр ҫӗртен тепӗр ҫӗре хускалма тивет.
Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх центрне урайӗнчи шахматпа тивӗҫтернишӗн унта ӗҫлекенсем вырӑнти, хула администрацийӗнче тӑрӑшакан, тӳре-шарана тав тӑваҫҫӗ.
Республикӑри пӗр кадет шкулӗнче сахал тупӑшлӑ ачасем малашне апатланнӑ чухне ҫӑмӑллӑхсемпе усӑ курӗҫ. Ҫакна пурнӑҫлама спонсорсем пулӑшӗҫ.
ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫав кадет шкулӗнче 225 ача вӗренет. Вӗсенчен 24-шӗ – ахаль тупӑшлӑ ҫемьесенчен. Хальлӗхе ку ҫӑмӑллӑха спонсорсем пулӑшнипе йӗркеленӗ.
Ҫӑмӑллӑхлӑ апатланӑва каялла тавӑрас тесе ведомствӑра саккун проектне хатӗрленӗ. Унпа килӗшӳллӗн, патшалӑх учрежденийӗсенче вӗренекенсем республикӑри хысна пулӑшнипе тӳлевсӗр ҫийӗҫ.
Палӑртмалла: халӗ ҫӑмӑллӑхлӑ апатланупа сусӑрсем, тӑлӑхсем, сахал тупӑшлӑ ҫемьери ачасем усӑ кураҫҫӗ.
«Хавал» уйлӑха кӑҫал та пуҫтарӑнӗҫ. Ун пирки халӑх тетелӗсенчен пӗринче асӑннӑ ушкӑн ӗнер пӗлтернӗ. Чӑваш чӗлхине пӗр-пӗринпе калаҫса хаваслӑн вӗренес текенсенчен нарӑсӑн 28-мӗшӗччен йӗркелӳ взносне йӳнӗ хакпа пухаҫҫӗ.
5 ҫулчченхи ачасемшӗн укҫа илмӗҫ, 5–12-рисемшӗн 200 тенкӗ тӳлемелле, шкул ачисен — 300 тенкӗ, студентсен — 400 тенкӗ, ыттисен — 500 тенкӗ. Тӗлпулу тӗллевӗ — чӑваш чӗлхине ҫине тӑрса тата хӑвӑрт ӑша хывасси. Унсӑр пуҫне — тӑван халӑхӑмӑрӑн культурипе, историйӗпе, йӑла-йӗркипе паллаштарасси те.
Йӗркелӳ взносне Шупашкарта Алпарух (Александр Блинов), унӑн телефонӗ — 89023285051, йышӑнать; Самарта — Тӑшман (Антон Вечкунин), унӑн номерӗ — 89608420924; Мускавра — Салампи (Оксана Антонова), телефон номерӗ — 89680799852. Ытти хулара пурӑнакансем ыйтӑва ҫак каҫӑпа уҫамлатайӗҫ: cv-haval.org/ru/node/89.
Пӗрремӗш класа каякан ачасен ашшӗ-амӑшӗ суя прописка тума тытӑннӑ. Вӗсем тӗпренчӗкне хӑйсене килӗшекен шкула ярас тесе ҫапла тӑваҫҫӗ.
Ҫур ҫулта Шупашкарти 2-мӗш гимнази ҫывӑхӗнче 24 ҫын пропискӑна тӑнӑ, 4-мӗш гимнази патӗнче – 58 ҫын, 59-мӗш шкул районӗнче – 51 ҫын. Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн ҫакӑ тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ: ҫав районсенче иккӗ тата ытларах ачасене тӗрлӗ хушаматпа 22 адреспа пропискӑна тӑратнӑ. Пӗр хваттерте вара тӗрлӗ хушаматлӑ тӑватӑ ача пропискӑра тупӑннӑ. Ҫавна май прокуратурӑна тата полицие тӗрӗслеме ыйтнӑ.
Нарӑсӑн 10-мӗшӗ тӗлне пӗрремӗш класа каякан ачасен ашшӗ-амӑшӗнчен 5458 заявлени килнӗ. Кӑҫал Шупашкарта 7 пин ачаран кая мар парта хушшине ларӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри акци иртесси пирки, шкулта вӗренекен ачасен ашшӗ-амӑшӗ Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тытасси ҫинчен сайтра пӗлтернӗччӗ.
Малтан ППЭ тытасси пирки 30 ҫын ытла пӗлтернӗ, регистрациленнӗ. Экзамена вара пурте килмен, 23 ҫын кӑна хӑйсен пӗлӗвне тӗрӗсленӗ.
Чӑваш Енре акци Олимп резервӗсен Шупашкарти училищинче иртнӗ. Экзамена вырӑс чӗлхипе тытнӑ. Унта хутшӑнакансем документсене тӗрӗсленине те, экзамена пӗтӗмлетнине те хӑйсен куҫӗпе курнӑ. Ҫапла майпа ашшӗ-амӑшӗ ППЭ мӗнле иртнине туйса курнӑ.
+0.3 °C