Шупашкарти «Язык для успеха» (чӑв. Ӑнӑҫу чӗлхи) ют чӗлхесен шкулӗнче нумаях пулмасть ача-пӑча клубӗ ӗҫлесе кайнӑ. Кун пирки «Контактра» ушкӑнра «Икӗ чӗлхеллӗ ачасем/Двуязычные дети» страницӑра пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче хыпарланӑ.
Унта ҫырни тӑрӑх хакласан, клуб хӑйӗн ӗҫне пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пуҫланӑ. Вӑл уйӑхӑн кашни иккӗмӗш шӑматкунӗнче уҫӑ. Унта ҫитес текенсен Благовещенски микрорайонӗнчи Смирнов урамӗнчи 7-мӗш ҫуртри «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхесен шкулне ҫитмелле.
«Унта эпир, ашшӗ-амӑшӗ, хамӑрӑн ачасемпе чӑвашла калаҫса вӑйӑ вылятпӑр, мультфильм пӑхатпӑр, конструктор купалатпӑр, ӳкеретпӗр. Тӗп тӗллев — ачасем валли хулара чӑваш чӗлхи хутлӑхне йӗркелесси», — тесе ҫырнӑ хыпарта.
Пӗрремӗш заняти вӑхӑтӗнче ачасем Пинеслун (Татьяна Николаеван) чӑвашла пӗр юррине вӗреннӗ.
Йӗрке хуралҫисем Смоленскра чирлӗ ачасем валли укҫа пухакан чӑваш фончӗпе интересленнӗ. Фонда Ҫӗнӗ Шупашкарта регистрациленӗ. Хӑй вара Смоленск тӑрӑхӗнче ӗҫлет.
Фонд элчи каланӑ тӑрӑх, вӗсем пухнӑ укҫан 20 процентне хӑйсене илеҫҫӗ. Тата ҫакна палӑртнӑ: реклама листисем ҫинче кӑтартнӑ банк карттин реквизичӗсем чирлӗ ачасен ашшӗ-амӑшӗн мар, хӑйӗн счечӗ ҫине кирлӗ ҫӗре куҫаракан организацин пулнӑ.
Ҫитменнине, Смоленски Ҫӗнтерӳ тӳремӗнче чирлӗ ачасем валли ҫул ҫитмен ачасем укҫа пухаҫҫӗ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Мускаври автомобильпе ҫул-йӗрӗн патшалӑх техника университечӗн Атӑлҫи филиалӗнче «Ҫул-йӗр ыйтӑвӗсем тата ҫул-йӗре аталантармалли мелсем» ятпа ачасен ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ иртнӗ.
Шупашкарти 19-мӗш шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Роза Мазикова пӗлтернӗ тӑрӑх, аслӑ шкул йӗркеленӗ мероприятие Шупашкарти вӗренӳ заведенийӗсенче пӗлӳ пухакансем йышлӑн хутшӑннӑ. 19-мӗш шкултисем те унта хастарлӑхпа палӑрнӑ. 7-мӗш класри Софья Желобанова, 6-мӗшӗнчи Анастасия Воронинӑпа Дарья Захарова та хӑйсен ӗҫӗсемпе паллаштарнӑ, вӗсем хӑйсен номинацийӗсенче ҫӗнтернӗ.
Чӑваш халӑх сайчӗн чӑвашла тата вырӑсла версийӗсенче ҫул-йӗр ыйтӑвне епле ҫутатнине тишкернӗ 9-мӗш класра вӗренекен Анна Петрова конференцире иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ирхине Республикӑри ача-пӑча клиника пульницинче 4 ҫулти арҫын ача вилнӗ. Куншӑн халӗ унта ӗҫлекен икӗ тухтӑра суд умӗнче явап тыттарасшӑн.
Следстви шухӑшӗпе, ҫак икӗ тухтӑр дежурствӑра ачана тӗрӗс пӑхман. Шурӑ халатлисем ачан шалти органӗсене тӗплӗн тӗрӗслеме яман, рентген тата ультрасасӑ кӑтартӑвӗсене шута илмен. Пӗчӗкскерӗн вара перетонит аталаннӑ. Тухтӑрсем тӗрӗс диагноз лартса операци туман.
Тухтӑрсен тимсӗрлӗхне пула ача нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ирхине пульницӑра вилнӗ. Следовательсем тӗрлӗ экспертиза ирттернӗ. Халӗ пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.
Петӗр Хусанкай ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитнине халалланӑ «Хастарлӑх ҫӑлкуҫӗ» видеосӑвӑсен ӑмӑртӑвӗн ҫӗнтерӳҫисене чыслама вӑхӑт ҫитрӗ. Ӑна эпир, конкурса йӗркелекенсем, пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, шӑматкун, Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче ирттерме палӑртрӑмӑр. 10 сехетре пуҫланӗ.
Унчченех палӑртнӑччӗ ӗнтӗ: пӗрремӗш-иккӗмӗш-виҫҫӗмӗш вырӑнсене кам-кам йышӑннине чыславра кӑна пӗлтеретпӗр тесе. Ҫавна май ҫӗнтерӳҫӗсен йышне эпир халӗ те сире каламан. Ҫакна шута илсе 1-мӗш тура тухнисен чыслава пурин те пыма тивет, эпир сире пурсӑра та унта ҫитме йыхравлатпӑр! Парнесӗр никам та тӑрса юлмӗ. Кашни ушкӑнра пӗрремӗш вырӑна тухнӑ пӗр хутшӑнакана палӑртнӑ, иккӗмӗш вырӑн — 2 хутшӑнакана панӑ, виҫҫӗмӗшне — виҫӗ хутшӑнакана. Тепӗр тӑватӑ хутшӑнаканӗ хавхалану парниллӗ пулӗҫ. Унсӑр пуҫне, чыслава килнисен йышӗнче пылак парнесем те выляттаратпӑр!
Кам мала тухнисене каламастпӑр терӗмӗр пулин те, икӗ номинацири ҫӗнтерӳҫӗсене пӗлтересех пулать. Пӗри вӑл — «Куракансен кӑмӑлне кайнӑ ӗҫ». Ку номинацине Улатӑр районӗнчи Ҫӗнӗ Эйпеҫри ача пахчине ҫӳрекен 6 ҫулти Тельцова Ариадна тивӗҫрӗ.
Пуш уйӑхӗн 11–12-мӗшӗсенче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче вокалпа хореографи, театрпа художество тата инструмент пултарулӑхӗн Пӗтӗм Раҫҫейри иккӗмӗш фестивалӗ иртнӗ.
«Калейдоскоп талантов» (чӑв. Пултаруллисен калейдоскопӗ) конкурсра «Эстрада вокалӗ» номинацире Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчен, ҫавӑн пекех хамӑр республикӑри уҫӑ сасӑллӑ та хитре юрлакан ачасем ӑмӑртнӑ.
Патӑрьелти ача-пӑча ӳнер шкулӗнче вӗренекен ачасем те конкурсра хастар пулнӑ. Унтан «Звуки детства» (чӑв. Ачалӑх сасси) вокал ушкӑнӗ, Ильяс Атаказов, Зиля Субханкуллова, Келли Мишина, Линара Куликова, Мефодий Галкин, Василя Салихова савӑк кӑмӑлпа таврӑннӑ. Арина Селенина тата Залина Шагаева I степеньлӗ диплома тивӗҫнӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта 12–13 тата 14–15 ҫулсенчи хӗрачасем ҫичӗ виҫе категорийӗнче кӗрешнӗ. Ӑмӑрту Хӗрарӑмсен кӗрешӗвне аталантаракан республикӑри центрта иртнӗ.
Ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчен пуҫтарӑннӑ пикесем Натальӑпа Ольга Смирнова парнисемшӗн кӗрешӗве тухнӑ. 11 регионти 150-а яхӑн пике хушшинче Чӑваш Ен хӗрӗсем те тивӗҫлипе ӑмӑртнӑ. Ҫӗршывӑн ытти субъектне илсен, Ҫӗнӗ Шупашкарти кавир ҫинче Мускав хулинчи, Мускав, Чӗмпӗр, Самар облаҫӗсенчи, Тутарстанри, Мари Элти, Мӑкшӑ, Пушкӑрт, Коми республикисенчи хӗрсем пулнӑ.
Кӗрешӗве тухнӑ хӗрсене Наталья Смирнова (вӑл — ирӗклӗ мелпе кӗрешекен хӗрарӑмсен Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командин аслӑ тренерӗ) тата унӑн тӑванӗ Ольга Смирнова (ирӗклӗ мелпе кӗрешекенсен Чӑваш Енри командин аслӑ тренерӗ) саламланӑ.
Пирӗн пикесене илес пулсан вӗсем пӗрремӗш вырӑнсене те йышӑннӑ. Ольга Рехметулловӑна (Канаш), Надежда Матвеевӑна (5-мӗш спорт шкулӗ), Анастасия Яндушкинӑна (5-мӗш спорт шкулӗ), Анна Ивановӑна (Канаш), Татьяна Тимофеевӑна (Ҫӗнӗ Шупашкар) хӑйсен виҫинче пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ ятпа саламлама пулать.
Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ ҫӗнӗ видеоконкурс пуҫланать. Вӑл пӗлтӗрхи «Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш» видеосӑвӑсен конкурсӗн тӑсӑмӗ пулӗ. Унӑн кӑҫалхи ячӗ — «Эпӗ пӗчӗкҫӗ чӑваш: ача панчи». Хальхинче вӑл шкула кайман ачасене халалланӑскер пулӗ. Конкурса хутшӑнакан ачасен, 2–15 ҫулхисен, халӑх сӑмахлӑхӗн е чӑваш поэчӗсен сӑввисене вуласа памалла. Ушкӑнпа пуҫтарӑнса чӑваш ачисен вӑййине вылянине ӳкермелли номинаци те пур хальхинче.
Конкурса йӗркелекенсем шутне Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗсӗр пуҫне ҫаксем кӗреҫҫӗ: Чӑваш халӑх сайчӗ, Чӑваш ен телерадиокомпанийӗ, Чӑваш наци конгресӗ, Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗ.
Конкурса хутшӑнас текенсен электронлӑ регистраци тухмалла. Конкурса ҫырӑнмалли страница http://pecekse.chuvash.org адреспа вырнаҫнӑ. Регистрациленнисӗр пуҫне унта сирӗн видео ӳкермелли сӑвва е вӑййа суйласа илмелле пулать. Видеосене интернета кӑларса хума ирӗк паракан ашшӗ-амӑшӗн заявленисемпе пӗрле civhim2@yandex.ru электрон адреспа ярса памалла.
Конкурс ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 23 сехетре вӗҫленет. Каярах килнӗ ӗҫсене йышӑнмаҫҫӗ.
| ПУШ | 12 |
Пуш уйӑхӗн 6-мӗшпе 11-меш кунсем хушшинче пирӗн сайт ҫак хыпарсене ҫутатрӗ (яланхи пекех вӗсене чи нумай пӑхни тӑрӑх вырнаҫтарнӑ):
• ЧНК пресс-ҫыруҫипе Зоя Яковлевӑпа пулса тухнӑ пӑтӑрмах пирки каласа патӑмӑр;
• 6 уйӑхри ача мӗнле сӑлтава пула вилнӗ амашӗ ҫумӗнче икӗ кун ирттерни пирки хыпарларӑмӑр;
• Пирӗн тӑрӑхри хӑш прокурора Путин хушӑвӗпех ӗҫрен кӑларнине пӗлме пултартӑр;
• Иркутск облаҫӗн кӗпернаттӑрӗ те чӑвашсене пулашма хатӗрри ҫинчен систертӗмӗр;
• Марина Карягина мӗнле ҫӗнӗ стиле алла илме шут тытни те пире кӑсӑклантарчӗ;
• Воспитательсемпе вӗрентекенсен ӗҫ укҫин чӑн виҫине пӗлтертӗмӗр;
• Трак Енри «Чӑваш пикинче» кам ҫӗнтенине пӗлме пултартӑр;
• Халах юррисене сахал мар ҫырса илнӗ Земфира Яковлевӑна мӗнле тава тивӗҫлӗ ят пани пирки хыпарларӑмӑр;
• «Асамат & Шевле» журнал укҫа ӗҫлесе илме мӗнле май туса панине пӗлме пултартӑр;
• Алексей Кизилов тухтӑра мӗнле ӑшӑ пукан лекни ҫинчен те каласа патӑмӑр.
Шупашкарти нумай ачаллӑ 108 ҫемьене ҫӗр памалла. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.
Саккунпа килӗшӳллӗн, нумай ачаллӑ ҫемьесене ҫӗр лаптӑкӗ уйӑрса параҫҫӗ. Анчах ӑна суйлама ирӗк ҫук.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Шупашкарта 108 ҫемье ҫӗр лаптӑкӗ илмешкӗн заявлени ҫырнӑ. Вӗсенчен 82-шӗ унта ҫурт-йӗр хӑпартасшӑн. 21 ҫемье харпӑр хуҫалӑх йӗркелесшӗн. Ытти ҫемье ҫав ҫӗр лаптӑкӗ ҫинче дача ҫӗклесшӗн.
Ҫӗр лаптӑкӗ илес тесен ҫемьесен нумай функциллӗ центра каймалла.
-3.7 °C