Шупашкарти Комбинат урамӗнчи нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗринче хваттерлӗ ҫын хӑйӗн хваттерне хӑна ҫуртне ҫавӑрнӑ. Ятарлӑ сӗтел-пукан, кирлӗ ытти хатӗр-хӗтӗр лартса тухнӑ та хостел евӗр усӑ курма тытӑннӑ.
Вӑхӑтлӑх пурӑнма янипе хваттер хуҫи пайталлӑ пулнӑ вӑхӑтрах кӳршӗсене пускилти ҫӗр тӗрлӗ хӑна-вӗрле канлӗ пурӑнма кансӗрленӗ. Унтан та ытларах: ҫемьере ҫул ҫитмен виҫӗ ача пулнӑ, вӗсене те килен-каян савӑнтарман.
Пӗчӗкскерсен правине хӳтӗлесе Шупашкарти Калинин районӗнчи прокуратура суда ҫитнӗ. Тавӑҫра кӳршӗллӗ хваттере хӑна ҫуртне ҫавӑрни ачасен правине пӑснине палӑртнӑ. Кунсӑр пуҫне тата хостеле ҫавӑрас тесен хваттере пурӑнмалли мар ҫурт-йӗр тесе йышӑнмалла. Ун валли ҫуртра пурӑнакансенчен илни кирлӗ.
Саккуна пӑхӑнман ҫынсен тӗлӗшпе суд хваттере хӑна ҫурчӗ евӗр усӑ курма юрамасть тесе йышӑннӑ.
ЧР прокуратури Вӑрнар районӗнчи Малти Ишек шкулне тӗрӗсленӗ. Ачасене мӗнпе апатлантараҫҫӗ? Ҫакна тӗрӗсленӗ чухне прокуратура саккуна пӑснине тупса палӑртнӑ.
Йӗркепе килӗшӳллӗн, шкулта ачасене икӗ хутчен вӗри апат ҫитермелле. Анчах ку шкулта шӑпӑрлансене пӗр хутчен ҫеҫ апатлантарнӑ. Апатланмӑшра технологи ӗҫне тӗрӗслеменни те ҫиеле тухнӑ.
Ачасене ҫитернӗ ҫӗрулми ӑҫтан пулни те тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Вӗсене ашшӗ-амӑшӗ хӑйсен пахчинче ӳстернӗ ҫӗрулмипе апатлантарнӑ-мӗн. Малти Ишек шкул директорӗ тӗлӗшпе административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн ӗҫ пуҫарнӑ.
Канашри 12-мӗш ача пахчине суд приставӗсем хупнӑ. Яланлӑхах мар, ку йышӑну 30 кун вӑйра пулӗ.
Ача пахчи шӑпӑрлансен сывлӑхӗшӗн тата пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ. Унта условисем япӑххи пирки ашшӗ-амӑшӗ ҫӑхав ҫырнӑ. Чӳречесем кивӗ, хӑш-пӗр ҫӗрте кантӑк вырӑнне — полиэтилен хутаҫ. Вӑл вара пӗчӗкскерсене сивӗрен хӳтӗлемест.
Пӳлӗмри сывлӑш температури те нормӑран самай пӗчӗк пулнӑ. Ҫавна пула ачасем ӑшӑ тумпа, пушмакпа ҫӳренӗ. Ӑшӑ тытас тесе ача пахчинчи ӑшӑтакан кӑмакасем пулнӑ.
Ашшӗ-амашӗ Роспортребнадзора ҫӑхавланӑ хыҫҫӑн ӗҫ суда ҫитнӗ. Кун хыҫҫӑн ҫурта 30 кунлӑха хупма йышӑннӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти историпе ӳнер музей комплексӗн директорне Александр Ильина нумаях пулмасть ӗҫрен хӑтарнӑ. Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ Сергей Семенов тӗшмӗртнӗ тӑрӑх, Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ (Александр Ильин ҫавӑн пек хисеплӗ ятлӑ пулнӑ) спутник-хулари кордодром ыйтӑвне сӳтсе явакансене хӑй ертсе пыракан организацире пухнишӗн должноҫсӑр юлнӑ. Ку шухӑша парламентари «Правда ПФО» интернет-хаҫата панӑ интервьюра палӑртнӑ.
Кордодром пирки ҫакна каламалла. Маларах унта ачасем хӑйсен вӗҫев аппарачӗсене шухӑшласа кӑларнӑ, вӗсене тӗрӗслесе пӑхнӑ. Кӑштахран кордодрома шав кӑларать йышши сӑлтавпа хӗсме тытӑннӑ, ӑна урӑх вырӑна куҫарма хулари депутатсем йышӑну тунӑ.
Ҫемьере укҫа-тенкӗ ҫитсе пымасть. Ҫак сӑлтава пула виҫӗ хӗрарӑм тин ҫуралнӑ ачине пульницӑрах хӑварасси пирки хут ҫырнӑ.
Шупашкарти пепкелӗх центрӗнче Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑнхи канмалли кунсенче виҫӗ хӗрарӑм ачине пӑрахса хӑварнӑ. Икӗ хӗрача тата пӗр арҫын ача сывах ҫуралнӑ. Хальлӗхе вӗсем ача ҫуратмалли ҫуртрах-ха. Вӗсем валли ашшӗ-амӑшне шыраҫҫӗ.
Тин ҫуралнӑ ачана усрава илессишӗн 75 ҫемье черетре тӑрать. Ҫавӑнпа ҫак ачасем ашшӗ-амӑшӗсӗр, ахӑртнех, юлмаҫҫӗ. Вӗсене ача ҫуртне ямасӑр ҫемьене парасшӑн.
Тӗлӗнетӗп хамӑн паллаканӑмсенчен. Ҫӗрпӳ районӗнчи пӗр ялта пурӑнаҫҫӗ вӗсем. Кӳршӗллӗ Вӑрмар районӗнчен киле кайса кӗнӗ арҫын Ҫӗрпӳрен инҫех мар ялта ҫемйипе пурӑнать. Арӑмӗ те манашкал чӑвашах. Хӑй те манашкал чӑвашах. Вырӑнти ял хуҫалӑх предприятийӗ ура ҫинче ҫирӗп тӑнӑ вӑхӑтра иккӗшӗ те унта ӗҫленӗ: пӗри — фермӑра, тепри — механизаторта. Хальхи вӑхӑтра иккӗшӗ те Ҫӗрпӗве кайса вырнаҫнӑ: пӗри — стройкӑна, тепри — урам шӑлма. Ҫаксен хӗрӗпе ывӑлӗ те Ҫӗрпӳри шкула ҫӳреҫҫӗ.
«Мӗнрен тӗлӗннӗ-ши ҫак статья авторӗ? Пӗлӗшӗсем ялта пурӑнса хулара ӗҫленинчен-ши е лешсен ӗҫ вырӑнӗ тивӗҫтерменнинчен-ши?» — тесе пуҫ ватакансем ыйту хуравне кӗҫех тупӗҫ. Ҫук, ӑҫта тата кам ӗҫлени тӗлӗнтермест мана. Хайхи ҫак икӗ этем ачисемпе чӗлхисене хуҫа-хуҫа (акцентшӑн ӳпкелес килмест-ха, анчах вӗсен акценчӗ хӑлхана ытла та касать) вырӑсла пакӑлтатни. Лешсем те ашшӗпе амӑшне шелле пӗлмеҫҫӗ — вырӑсла калаҫаҫҫӗ. Илтмесен е уҫӑмлатмалли тупӑнсан: «Чо?» — тесе ыйтаҫҫӗ. Тепре шӑнкӑравласа калаҫмалли пулсан «созвОнимся» тесе килӗшсе татӑлаҫҫӗ.
Чӑваш Енре ОРВИ тата грипп тӗлӗшпе лару-тӑру ҫивӗчленнӗ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра карантин пулнине палӑртнӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 5-мӗшӗ тӗлне 614 ҫын чирленӗ. Вӗсенчен 444-шӗ — ачасем тата 17 ҫул тултарман ҫамрӑксем. Ҫав кун тӗлне аслӑ ӑрури 3 ҫынна тата 18 шӑпӑрлана пульницӑна вырттарнӑ.
Чирлӗ ҫынсем йышланнӑран Чӑваш Енри тӗп санитари тухтӑрӗ карантин палӑртма йышӑннӑ. Вирус ан ҫаклантӑр тесен специалистсем маскӑпа ҫӳреме, ҫанталӑкпа килӗшӳллӗн тумланма сӗнеҫҫӗ.
Патӑрьел районӗнчи Сӑкӑт шкулӗнче кашни пысӑк уяв тӗлнех стена хаҫачӗ кӑларасси йӑлана кӗнӗ. «Хаҫатсем парадри евӗр йӗркипе туха-туха вырнаҫсан куҫ тӳрех вӗсем ҫине ӳкет, ура та ҫавӑнталлах утать. Ачасем пӗр-пӗрин ӗҫӗ-хӗлӗпе, пултарулӑхӗпе паллашаҫҫӗ, танлаштараҫҫӗ, хаклаҫҫӗ… Вӗрентекенсен те пырса вуласа хак памасӑр чун чӑтмасть», — тесе хыпарлаҫҫӗ ун пирки Сӑкӑт ял тӑрӑхӗнче.
Вырӑнтисем пӗлтернӗ тӑрӑх, хаҫачӗсем вырӑсла та, чӑвашла та, тутарла-акӑлчанла та — хутӑш тухнӑ. Хальхинче вара ҫӗнӗ шухӑш-сӗнӳ ҫуралнӑ та, пурте хапӑл пулнӑ: Ҫӗнӗ ҫул хаҫачӗсене пӗрешкел калӑпӑшпа пурте чӑвашла кӑларнӑ. «Пӗринчен тепри илӗртӳллӗрех, пуянрах! Хӗлли те хамӑра кура ӑшӑрах пек, Хӗл мучи те унчченхинчен савӑкрах-тӑр, Юр пики те ҫепӗҫрех. Эх! Хаҫатҫӑсем тӑрӑшнӑ: сӑрри-кӑранташне шеллемен, Автан туса капӑр тум тӑхӑнтартма ӳркенмен! Ҫӗнӗ Ҫул сӑввисем кашни хаҫатрах, пуҫватмӑшӗ, ребусӗ, салам ҫырӑвӗ, калавӗ… Чӑн-чӑн асамлӑх тӗнчи!» — кӑмӑлтан пӗлтернӗ вырӑнти ял тӑрӑхӗн сайтӗнче.
Ҫӗнӗ ҫулти канмалли кунсене пӑхмасӑрах Чӑваш Ен Элтеперӗ ҫак кунсенче тӗрлӗ район пуҫлӑхӗпе курса калаҫнӑ.
Канаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Степанов, сӑмахран, Михаил Игнатьева тата правительствӑна ялсенче фельдшерпа акушер пункчӗсем тунишӗн тав тунӑ. Муниципалитет ертӳҫине Михаил Игнатьев пушӑ ҫӗрсене пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртессипе ҫине тӑма хушнӑ.
Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин фермӑсемпе пахча-ҫимӗҫ хранилищисем тӑвассипе кӑҫал малалла тимлеме шантарнӑ. Района ертӳҫи Урмаелте шкул ҫулне ҫитменнисем валли хушма вырӑн кирлине палӑртнӑ. Михаил Игнатьев шӑпӑрлансем валли ялти шкулта уйрӑм уҫма килӗшнӗ.
Йӗпреҫ район администрацийӗн пуҫлӑхне Сергей Горбунова Михаил Игнатьев муниципалитета инвестици илсе килессипе ҫине тӑма сӗннӗ. Пӑрачкав район администрацийӗн пуҫлӑхӗпе Евгений Лебедевпа та социаллӑ пурнӑҫпа экономика аталанӑвӗн ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ.
Раштав уявӗнче республикӑра пурӑнакан 4000 ача валли чӑн-чӑн праҫник пулнӑ. Вӗсене «Шупашкар-Арена» пӑр керменӗнче иртнӗ «Кӗлпике» представление йыхравланӑ. Ачасене пылак парнепе те савӑнтарнӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хулари тӗп елка иртнӗ. Пӗрремӗш тата иккӗмӗш хутра шӑпӑрлансем юмахри тӗрлӗ сӑнарпа пӗрле чӑрӑш тавар ҫаврӑннӑ. Унта Хӗл Мучипе Юрпике те килнӗ.
Кун хыҫҫӑн «Кӗлпике» балет пуҫланнӑ. Унта Олимп чемпионӗсем Наталья Бестемьянова, Андрей Букин, Раҫҫей тава тивҫлӗ тренерӗ Игорь Бобрин хутшӑннӑ. Ку юмаха Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнче кӑтартнӑ. Пурте пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ: Кӗлпике пушмакне ҫухатать. Ку юмахра вара вӑл конькипе ярӑнать. Ҫавӑнпа йӑлтах ӑнланас тесен юмаха вӗҫне ҫити курмалла.
Спектакльте хальхи йышши технологисемпе усӑ курнӑ. Ӑна паян та кӑтартнӑ.
-6.7 °C