Паян Шупашкарти «АККОНД» хапрӑкра ҫӗнӗ лини хута янӑ. Канихвет хатӗрлекенскере уҫма шкул ачисене шаннӑ. Монтажпа, технологипе ҫыхӑннӑ самантсенче мар, паллах. Хӗрлӗ хӑю каснӑ ҫӗре хутшӑнма, производствӑпа паллашма, продукцие астивсе пӑхма.
Хулари шкулсенчи ачасене ҫӗнӗ лини уҫма илсе пырасси предприятире ырӑ йӑлана кӗнӗ. Пӗчӗккисене предприятие илсе пынине республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ырлать-мӗн. Ҫакна Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче асӑнса хӑварнӑ. Шӑпах Михаил Игнатьев пуҫарӑвӗпе хулари тата районсенчи ачасем производство цехӗсене кӗрсе курнӑ.
«АККОНД» кӑларакан ҫимӗҫе Михаил Игнатьев ырласа пирӗн ачасем хамӑр патра кӑларакан продукцие ҫиме пултарнине палӑртнӑ.
Шупашкар районӗнчи культурӑпа кану центрӗн «Эйфория-Иллюзия» халӑх театрӗ (ертӳҫи — Екатерина Федорова) ӗнер «Ҫамрӑксен хаҫачӗ» республика хаҫачӗн журналисчӗ Алина Изман юмахсене тӗпе хурса ҫырнӑ «Ну очень запутанная история» (Пӑтравлӑ истори) хайлав тӑрӑх спектакль лартнӑ.
3 ҫултан пуҫласа 12-чченхи ачасем валли калӑпланӑ юмахри тӗп сӑнарсем — Вовкӑпа унӑн йӑмӑкӗ Лиза. Вӗсем хальхи вӑхӑтри хӑш-пӗр ача пекех: кӗнеке вулама кӑмӑлламаҫҫӗ, компьютерпа мультфильм тесен сехечӗ-сехечӗпе монитор е экран умӗнче ларма хатӗр.
Премьерӑпа саламланӑ май ӑшӑ сӑмах каласа автора, режиссера тата вылякансене Шупашкар район администрацийӗн культура, туризм тата социаллӑ аталану пайӗн пуҫлӑхӗ Маргарита Павлова, Республикӑри халёх пултарулӑх центрӗн театр енӗпе ӗслекен методисчӗ Владимир Григорьев ырӑ суннӑ.
Виҫҫӗмӗш ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралсан амӑшӗсене Чӑваш Енре 100 пин тенкӗ укҫа пама пӑрахӗҫ. Ку йӗрке килес ҫулхи кӑралчӑн 1-мӗшенчен вӑя кӗрӗ.
Саккун проектне малтан ЧР Патшалӑх Канашӗн Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитечӗ пӑхса тухса ырланӑччӗ. Эпир маларах каланӑ: «Комитет ырласан сессире депутатсем те ырлаҫҫӗ», — шухӑш тӳрре килчӗ. Ӗнерхи, раштавӑн 20-мӗшӗнчи, сессире вӑл саккуна йышӑннӑ. Ӗнерех Чӑваш Ен Элтеперӗ ӗҫлӗ хута алӑ пуснӑ. Ун пирки Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ.
Сӑмах май, маларах РФ Президенчӗ Владимир Путин 2020 ҫулччен Амӑшӗн капиталне индексацилемессине йышӑннӑччӗ. Хушу ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрӗ.
Виҫҫӗмӗш тата ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралсан Чӑваш Ен хыснинчен 100-шер пин тенкӗ паратчӗҫ. Нумай ачаллисем ҫывӑх вӑхӑтра вӑл укҫана илме пӑрахӗҫ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитечӗ тӳлеве ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пама пӑрахма йышӑннине Алексей Глухов халӑх тетелӗсенчен пӗринче пӗлтернӗ. Енчен те ҫемьене ҫӗн кайӑк кӑҫалхи раштавӑн 31-мӗшӗччен килсе ӗлкӗрсен укҫа лекӗ. Саккуна йышӑнасси депутатсенчен килет. Комитетсенче вӗсене пӑхса тухаҫҫӗ. Анчах ҫакна та палӑртмалла: сӑнанӑ тӑрӑх, комитетра ырланине сессире те ырлаҫҫӗ.
ЧР парламентӗнче Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитета депутата суйланиччен республикӑри ачасен хӳтӗлевҫи пулса ӗҫленӗ Вячеслав Рафинов ертсе пырать.
Канаш районӗнчи пӗр хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви шухӑшӗпе, вӑл хӑйӗн ҫул ҫитмен ачине тивӗҫлипе воспитани паман, пӑхман.
Прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ. Ҫул ҫитмен хӗрача ӑнӑҫсӑр ҫемьере пурӑннине палӑртнӑ. Амӑшӗ хӑйӗн тивӗҫне пурнӑҫламасть. Ача мӗн ҫинӗ? Ку ӑна кӑсӑклантарман. Пӗчӗкскере ӑшӑ тумлантарман вӑл.
Ку кӑна мар. Айӑпланакан хӗрарӑм ачине час-часах хӗненӗ-мӗн. Ҫавна май ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ку лару-тӑрӑва прокуратура тӗрӗслесе тӑрать.
Сӗнтӗрвӑрри районӗн прокуратурине ача амӑшӗ ҫитнӗ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, унӑн шкулта ӑс пухакан ачине вӗрентекен киревсӗр сӑмахпа кӳрентернӗ.
Шӑпӑрлан кӗҫӗн класра вӗренет. Пӗчӗкскер каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, вӗрентекен урокра ытти ача умӗнче ӑна япӑх сӑмахпа хӑртнӑ.
Прокуратура тӗрӗслев ирттернӗ, ыйтса тӗпченӗ, аудиозаписе итленӗ. Кайран ведомство вӗрентекен ачана кӳрентернине ҫирӗплетнӗ. Халӗ ӑна административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн явап тыттараҫҫӗ. Ӗҫӗ суда ярса панӑ.
Хурлӑхлӑ хыпар. Чылай вӑхӑт усал шыҫӑпа нушаланнӑ Лиза Петрова пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вал 8 ҫулта кӑна пулнӑ.
Хӗрача Шупашкарти 3-мӗш ача-пӑча пульницинче сывлама чарӑннӑ. Лиза ура усал шыҫҫипе нумай нушаланнӑ. Нумай сипленнӗ хыҫҫӑн унӑн сулахай урине татни те пулӑшман. Унӑн ӳпкинче метастаза аталанма тытӑннӑ. Вӑл хӑвӑрт аталаннӑран химиотерапи пулӑшман.
Юлашки икӗ кун Лиза тӑнсӑр выртнӑ. Пӗчӗкскер хӑрушла ыратсан та яланах кулнӑ. Шел, чир парӑнман. Лизочкӑпа паян, 13 сехетре, ӗмӗрлӗхех сывпуллашнӑ.
Ашшӗ-амӑшне йывӑр паллах. Анчах пуҫ усмалла мар вӗсен: тепӗр 5 ачана ура ҫине тӑратмалла.
Унччен Г.С.Лебедев ячӗллӗ Чӑваш наци лицейӗ пулнӑ ҫурт ачасене ҫитес ҫул йышӑнма тытӑнӗ. Халӗ унта 4-мӗш лицей корпусӗ пулӗ.
Ҫӗнӗ ҫурт хальхи требованисемпе килӗшсе тӑрать. Анчах ашшӗ-амӑшӗн чӗри пур-пӗрех вырӑнта мар. Вӗсене хӑш-пӗр япала пӑшӑрхантарать.
Тӗслӗхрен, аслисене лицей патне утнӑ чухне ҫутӑ ҫукки сисчӗвлентерет. Тата Яноушек урамӗ тӑршшӗпех ҫул урла каҫмалли ятарлӑ вырӑн ҫук. Машинӑсем вара нумай ҫӳреҫҫӗ.
Ашшӗ-амӑше ку ыйтусемпе ҪҪХПИе ҫитнӗ. Хула администрацийӗ те айккинче юлман. Ҫитес вӑхӑтра унта ҫул урлӑ каҫмалли вырӑн тӑвӗҫ, ятарлӑ паллӑсем вырнаҫтарӗҫ.
Сӑмах май, Шупашкар хыснинчен ҫул ҫинчи хӑрушсӑрлӑха тимлеме 15 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Чӑваш Енри тӳре-шара ҫӑмӑллӑхлӑ проезднойсене пӑрахӑҫлама шухӑшланине, кун пирки Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах хыпарланӑччӗ. Аса илтеретпӗр, ЧР Министрсен Кабинечӗн раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче иртнӗ ларӑвӗнче ҫак ыйтӑва сӳтсе явнӑ чухне тӳре-шара экономика лару-тӑрӑвӗ ҫивӗччине палӑртнӑ. Шупашкарти троллейбус управленийӗн парӑмӗ 85 миллион тенке ҫитни те ҫак утӑма тума хистет-мӗн.
Шупашкар хула влаҫӗсем вара ку лару-тӑрура шкул ачисене тата студентсене 500 тенкӗпе проездной сутма пуҫласшӑн. Ахальли 700 тенкӗ тӑнине шута илсен ҫак утӑм ҫынсене кӑшт та пулин перекетлеме май памалла. Тата троллейбус управленине те усӑ кӳмелле.
Улатӑрти ЗАГСра ӗҫлекенсем кӑҫалхи вунпӗр уйӑхри демографи лару-тӑрӑвне тишкернӗ. Ача ҫурални ҫинчен ҫак тапхӑрта 452 хутчен ҫырса хунӑ. Асӑннӑ тӗслӗхрен 128-шӗн ашшӗ-амӑшӗ Улатӑр районӗнче пурӑнать. Икӗ, виҫӗ е унтан та ытларах пепке ӳстерекенсем йышланса пыраҫҫӗ.
Ача йышлӑ ҫуратакан ялсенчен Чуварлей палӑрнӑ. Унта 14 тӗпренчӗк ҫут тӗнчене килнӗ. Ҫӗнӗ Энтриел ялӗпе Киря поселокӗнче 15-шер пепке хушӑннӑ. Алтышево ял тӑрӑхӗнче те самай ҫуратаҫҫӗ. Унта кӑҫалхи кӑрлач-чӳк уйӑхӗсенче 11 «ҫӗнӗ кайӑк» килнӗ. Миренки, Суйкӑн ял тӑрӑхӗсенче 10-шар ача ҫуралнӑ, Стемасра — 8, Атратьре – 7, Октябрьскинче – 6. Ытти тӑрӑхра пепке ҫуратакансем сахалтарах пулнӑ. Первомайскинче, тӗслӗрен, пӗтӗмпе те 2 ача кӑна.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (26.12.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 762 - 764 мм, -5 - -7 градус сивӗ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Василий Давыдов-Анатри, чӑваш халӑх сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Мишутин Николай Степанович, ҫыравҫӑ ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |