1959 ҫулта Улатӑрти культура ҫурчӗ пултарулӑх ушкӑнӗсен конкурсне ирттернӗ. Унта вырӑс халӑх театрне суйланӑ. Штатра режиссерпа ӳнерҫӗ ҫеҫ пулнӑ. Театрӑн ҫулталӑкне нумай актлӑ виҫӗ спектакльтен кая мар хатӗрлемелле пулнӑ. Уйӑхра 4 хутран кая мар спектакль кӑтартма тивнӗ.
Иван Краснов, Александр Харабуга, Калганов, Наталья Терещенко, В. Ниваров, Владимир Макаров, Николай Осовин — кусем режиссерсем. Театр Пӗтӗм Раҫҫейри куравсенче I степень дипломсене тивӗҫнӗ. Вӑл Чӑваш патшалӑх драма театрӗпе килӗштерсе ӗҫленӗ.
Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче театр ҫӗнӗрен ҫуралнӑ тейӗн. Ҫӗнтерӳ 30 ҫул тултарнӑ ятпа «Одна берёза знает...», «До свидания, мальчики!» постановкӑсем лартнӑ.
1994 ҫулта театр Пӗтӗм Раҫҫейри вырӑс театрӗсен фестивалӗнче пулнӑ. 2011 ҫулта драма театрне «Халӑх коллективӗ» ят панӑ.
Кӑҫал Улатӑрти халӑх драма театрӗ 55 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ҫав кун, пушӑн 29-мӗшӗнче, коллектив А.Островскин «Женитьба Бальзаминова» спектакль лартнӑ.
ӑваш Республикин хӗрарӑмсен канашӗ тата Вырӑс православии чиркӗвӗн Улатӑрти епархийӗн Сусӑрсен «Пурнӑҫшӑн» пулӑшупа реабилитаци центрӗ ӳт-пӳ енчен хавшаккисем валли «Колибри» фестиваль йӗркелессине пӗлтереҫҫӗ.
Фестивале виҫӗ номинаципе ирттерӗҫ, музыка, декораципе прикладной ӳнер, литератураӗ «Музыка» номинацие хӑйне темиҫе пая уйӑрмалла: вокал, алӑпа кӑтартса юрлани, инструментпа каласси.
«Литература» номинацие те вакрах пайсене уйӑрма йышӑннӑ. Ку енӗпе тупӑшакансен е поэзи, е проза енӗпе хӑйсен пултарулӑхне тӗрӗслеме май килӗ.
Конкурсҫӑсене ҫула кура та ушкӑнсене пайлӗҫ, кӗҫӗн ушкӑнрисем (кунта 12–17 ҫултисем кӗрӗҫ) тата аслӑ ушкӑн (18–35 ҫултисем).
Фестивале йӗркелекенсем пултаруллисене палӑртассипе пӗрлех сусӑрсене ҫӗнӗ туссем, пӗр шухӑшлисемпе паллашма май туса парассине асӑнаҫҫӗ.
Хӑйсен пултарулӑхне тӗрӗслес текенсен ака уйӑхӗн 11-мӗшӗччен заявка парса ӗлкӗрмелле. Ӑна ҫак элеткрон адреспа ӑсатмалла: alexkorotin@bk.ru. Ыйтса пӗлмелли электрон адрессем ҫапларах: alexkorotin@bk.ru, lenasvetl@mail.ru.
Хамӑрӑн тымарсем пирки манмалла мар. Уйрӑмах — халь. Кашни ачанах тӑван патшалӑх историне хисеплеме вӗренмелле. Ҫакӑн пек тӗллевсем лартнӑ республикӑри пӗр хулара иртнӗ канашлура.
Улатӑрта регионсен хушшинче «Социокультура тымарӗсем» канашлу иртнӗ. Унта ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ҫитнӗ.
Михаил Васильевич канашлӑва уҫнӑ май чӑваш халӑхӗ пуян культурӑллӑ пулнине, хӑйӗн йӑли-йӗркине куҫ пек упранине палӑртнӑ. Ҫак пуянлӑха ӑруран ӑрӑва куҫармаллине те каланӑ Михаил Игнатьев.
«Социокультура тымарӗсем» канашлу вӗрентекенсене чӑн-чӑн патриотсене хатӗрлеме те пулӑшать. Улатӑр хули сӑнав лапамӗ шутланать. Ҫак проекта мӗншӗн шӑпах ҫак хула пурнӑҫа кӗртме тытӑнни те ахальтен мар. Чылайӑшӗ Улатӑра православиллӗ Атӑлҫин центрӗ тесе шутлать. Проекта хула духовенстви хастар хутшӑнать.
«Социокультура тымарӗсем» вӗренӳ курсӗпе килӗшуллӗн ачасем тӑван ен историне тарӑннӑн вӗренеҫҫӗ, паллӑ ҫынсем пирки пӗлеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех ӳнерпе, живопиҫпе паллашаҫҫӗ.
Учительсен ачасене тӑван ҫӗре юратма та хӑнӑхтармалла. Паян республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев Улатӑра ӗҫлӗ ҫулҫӳревпе ҫитнӗ. Унта вӑл Совет Союзӗн Паттӑрӗн П.Г. Макаров ячӗллӗ 9-мӗш вӑтам шкулта пулнӑ. 515 ача вӗренекен шкула 1937 ҫулта туса лартнӑ. 2006 ҫулта 246 вырӑнлӑх хушма ҫурт хӑпартса лартнӑ. Ҫавӑн чухнех спорт залӗ те, акт залӗ те пӑхса хӑварнӑ. Кӑҫал Раҫҫей Президенчӗн Резерв фондӗнчен 5,4 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрнӑ. Ӑна ҫурта юсама ярасшӑн. Шкула пӑхса ҫаврӑннӑ хыҫҫӑн педагогика коллективӗпе тӗлпулнӑ.
Кайран Элтепер Регионсем хушшинчи «Пуҫламӑшӗ. Тӑван ҫӗршывшӑн ӗҫлени» II вӗренӳ форумне уҫма хутшӑннӑ. Игнатьев патриотизм туйӑмне ачасенче вӗратассинче хальхи вӑхӑтри шкул пысӑк вырӑн кӳнине палӑртнӑ.
Сӑнсем (55)
Улатӑр хулин ӗҫлӗх центрӗ ӗҫсӗррисемпе тӗл пулма ялсем тӑрӑх та ҫӳрет. Нумаях пулмасть вӑл ҫав районти Кувакино ялне тухса кайнӑ.
Вырӑна ҫитнӗ май ӗҫлӗх центрӗн специалисчӗсем тахҫантанпах ниҫта тар тӑкман, ӗҫ вырӑнӗ шыракан 8 ҫынпа курнӑҫнӑ. Вӗсене ӗҫ рынокӗнчи тӑрӑмпа паллаштарнӑ. Хысна шучӗпе ҫӗнӗ специальноҫ илме май килни пирки каласа кӑтартнӑ май ҫав йӗркепе тата кама вӗренме май пуррипе паллаштарнӑ. Ахаль лариччен общество ӗҫне хутшӑнма сӗннӗ. Ун пеккисем ытларах чух урамсене хӑтлӑх кӳреҫҫӗ. Вырӑнти вакансисем ытах тивӗҫтермесен республика тулашне кайма пулать.
Ҫынсене ӗҫсӗррисемпе ӗҫлекенсене палӑртмалли меслет ҫинчен те ӑнлантарнӑ. Методикӑна Пӗтӗм тӗнчери ӗҫ организацийӗ тата Раҫҫей саккунӗпе килӗшӳллӗн йӗркеленӗ иккен.
«Хӑрушсӑр тӗнче тетелӗ» — ҫапла ятпа иртнӗ регионсен хушшинчи ачасен ӳкерчӗкӗсен конкурсӗ. Улатӑр хулинчи ачасен видеороликӗ 11-13 ҫулсенчисен хушшинче пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ.
Ҫӗнтерӳ Кирилл Ганинпа Софья Шишкинӑшӑн кӗтменлӗх пулнӑ. Вӗсем хӑйсен видеороликне ҫапла пысӑка хурса хаклассине чухламан та. Кирилпа Софья халӑх тетелӗнчи хӑрушсӑрлӑх йӗркисем пирки «Лего» конструктор пулӑшнипе каласа пама шутланӑ.
Кирилӑн «Лего» нумай. Софьйӑн пиччӗшӗн те вӑл самай. Ачасем ҫавӑнпа хӑйне евӗр видеоролик хатӗрлеме шухӑшланӑ.
Ачасен прависене хӳтӗлекен уполномоченнӑй Вячеслав Рафинов ҫакна палӑртнӑ: тӗнче тетелӗнче ачана мӗн те пулин килӗшмест тӗк кун пирки аслисене пӗлтермелле. Ашшӗ-амӑшӗн вара ачи компьютер умӗнче мӗн туса ларнине пӗлсех тӑмалла.
«Хӑрушсӑр тӗнче тетелӗ» конкурс виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Кӑҫал пирӗн республикӑран унта 168 ӗҫ хутшӑннӑ. Ку, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, кӑшт нумайрах. Сӑмах май, чӑваш ачисем ҫӗнтерӳҫӗсен йышне пӗрре мар кӗнӗ.
Ҫитес ҫул конкурс федераци шайӗнче иртӗ. Чӑваш ачисем те унта хутшӑнӗҫ.
Улатӑрта пурӑнакан 6 ҫулти Марина Сафонеева сайра тӗл пулакан чирпе аптӑрать. Кун пеккисене «хрусталь ачасем» теҫҫӗ. Унӑн шӑмми час-часах хуҫӑлать, ҫавна май тӑтӑшах гипспа ҫӳреме тивет.
Марина питӗ савӑнӑҫлӑ та ӑслӑ ача. Пазл хӑвӑрт пуҫтарать. Выляма юратать. Шел те, унӑн диван ҫинче ҫеҫ куҫса ҫӳреме тивет. Пӗчӗскер ырату мӗнне ҫуралнӑранпах пӗлет. Унӑн шӑммисем амӑшӗн варӗнчех сиенленнӗ. Ҫуралнӑ чухне 8 аяк пӗрчи хуҫӑлнӑ, 1-мӗш уйӑхрах пӗҫҫине сиенлетнӗ. Пӗчӗк Маринӑн шӑмми мӗн чухлӗ хуҫӑлнине никам та пӗлмест — нумай.
Вӑл амӑшӗпе час-часах Мускава сипленме ҫӳрет. Усси пур. Пӗлтӗр вӑл хӑй тӗллӗн ура ҫине пӗрремӗш хут тӑнӑ.
Анчах пӗлтӗр раштав уйӑхӗнче Марина каллех пӗҫҫине хуҫнӑ. Сколиоз та пуҫланнӑ. Халӗ хӗрача утаймасть, тухтӑрсем операци тума сӗнеҫҫӗ.
Пӗчӗк Маринӑна операци тумалла. Клиника сахал ыйтмасть — 900 пин тенкӗ. «Коммерсант» тата rusfond.ru сайт 710 пин тенкӗ пухнӑ. Пӗр компани 140 тенкӗ куҫарса пама шантарнӑ. 50 пин тенкӗ ҫеҫ ҫитмест. Ӑна пулӑшас тесен 5541 номер ҫине «ДЕТИ» сӑмах ҫырса СМС-ҫыру ямалла. Хакӗ — 75 тенкӗ ҫеҫ.
Ҫак кунсенче пӗлтӗрхи диспансеризаци пӗтӗмлетӗвӗ пирки калаҫнӑ. Ун чухнех кӑҫалхи дипансеризаци ыйтӑвне те хускатнӑ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.
Диспансеризацие хутшӑннӑ ҫынсен хисепӗ Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Улатӑрта, Канашра, Муркаш районӗнче пысӑк. Администраци пуҫлӑхӗсене халӑха сывлӑха тӗрӗслес ӗҫ хӑйсемшӗнех усӑллӑ пулнине ӑнлантарма сӗннӗ. Эрнесерен, диспансеризаци мӗнле пынине тӗрӗсленӗ май, мониторинг ирттереҫҫӗ.
Пӗлтӗр шала кайнӑ 30 129 чире тупса палӑртнӑ. Вӗсенчен 6207-шӗ — чӗрепе юн тымарӗсен чирӗсем, 567-шӗ усал шыҫӑ, 400-шӗ — сахӑр диабечӗ.
Кӑҫал 222 656 ҫынна диспансеризаци витӗр кӑларма палӑртаҫҫӗ. Вӗсем 1994, 1991, 1988,1985, 1982, 1979, 1976, 1973, 1970, 1967, 1964, 1961, 1958, 1955, 1952, 1949, 1946, 1943, 1940, 1937, 1934, 1931, 1928, 1925, 1922, 1919 тата 1916 ҫулсенче ҫуралнисем.
Улатӑр районӗнчи тӗп пульницӑра йыш хушӑннӑ. Унта нумаях пулмасть реаниматолог анестезиолог ӗҫе кӳлӗннӗ. Александр Николаевич Ревацкий — Украина ҫынни.
Унччен вӑл ҫак специалноҫпех Донецк облаҫӗнчи Харцызск хулинчи пульницӑра ӗҫленӗ. Александр Николаевич Раҫҫейре медицина тата фармацевтика ӗҫӗпе вӑй хумашкӑн ирӗк тата специалист сертификатне илнӗ.
Александр Ревацкий ҫынсене пулӑшма, хӑйӗнчен мӗн килнине тума шантарнӑ. Вӑл хӑйӗн ҫемйипе Улатӑра ҫулла килнӗ. Унӑн арӑмӗ те медицина ӗҫченӗ. Вӑл та специалист сертификатне илнӗ те Улатӑр районӗнчи тӗп пульницӑра ӗҫлет.
Украинӑран килнӗ тухтӑр Чӑвашра ҫак ӗҫре тӑрӑшнӑшӑн хӗпӗртет. Ку унӑн медицина ӗҫне малалла тӑсма май парать-ҫке-ха.
«Пысӑк укҫа-и вӑл е пӗчӗк укҫа-и?» — тесе тек укҫа шутласа ҫӳретчӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче пыракан камитсенчен пӗринчи сӑнар. 600 миллион тенкӗ пирки те тӗрлӗрен хаклама пулать-тӗр-ха. Апла-и, капла-и, анчах ҫав укҫана Канаша монохуласене модернизацилес тӗллевпе федераци хыснинчен уйӑрса пани, мӗн тесен те, ырӑ хыпар.
Нарӑсӑн 6-мӗшӗнче унта монохуласене модернизацилес енӗпе тӑрӑшакан ӗҫ комиссийӗн ларӑвӗ иртнӗ. Ларӑва Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ. Унччен вӑл «Аталану тата тулаш экономика ӗҫ-хӗлӗн банкӗ» патшалӑх корпорацийӗн ертӳҫин ҫумӗпе, монохуласене модернизацилессипе ӗҫлекен правительство комиссийӗн ӗҫ ушкӑнӗн ертӳҫипе Ирина Макиевапа тӗлпулнӑ, Элтепер Администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, «хӑш-пӗр ыйтӑва сӳтсе явнӑ».
Канаш пирки каласан, федераци хыснинчен килекен 600 миллион тенке «территорие аталантарма» ярӗҫ. Игнатьев Ҫӗнӗ Шупашкарпа Улатӑр монохуласене ун пек тӗллевлӗ укҫа маларах лекнине пула шута илнӗ ӗҫсӗрлӗх виҫине Ҫӗнӗ Шупашкарта 7 хута яхӑн, Улатӑрта 5 хута яхӑн чакарма май килнӗ.
+12.5 °C