Тӗнче шайӗнчи Раҫҫей спорт мастерӗ, 20 ҫухрӑм хӑвӑрт утассипе 2013 ҫулхи Раҫҫей чемпионатӑн хӗллехи чемпионӗ Петр Трофимов хӑвӑрт утассипе V этапӑн Раҫҫей Гран-При ҫӗнтерӳҫи ятне тивӗҫнӗ. Асӑннӑ ӑмӑрту иртнӗ шӑматкун, авӑнӑн 7-мӗшӗнче, Кострома облаҫӗнче Буере иртнӗ пулнӑ.

«Вариант-С» ТМЯО парнисемшӗн арҫынсем 10 ҫухрӑм дистанцире ӑмӑртнӑ. Иккӗмӗш вырӑна та пирӗн тепӗр ентеш Александр Яргунькин ҫӗнсе илнӗ. Александр — вӑрӑм дистанцире чӑн специалист. Юлашки ҫулсенче Раҫҫей чемпионачӗсенче вӑл 50 ҫухрӑмлӑ марафон дистанцийӗсене хутшӑнать: вӑл 2010, 2011, 2012 ҫулхи Раҫҫей чемпионачӗсен пӑхӑр призёрӗ тата 2013 ҫулхи кӗмӗл призёрӗ. Буере 10 ҫухрӑм дистанцийе Петр тата Александр 39.16 тата 39.26 вӑхӑтпа тухнӑ. Пилӗк этап хыҫҫӑн вӗсем ӑмӑрту ертӳҫӗсен йышне кӗме пултарнӑ. Раҫҫей Гран-При ҫӗнтерӳҫӗсемпе призёрсем авӑнӑн 14-мӗшӗнче Мускав ҫумӗнчи Вороновра иртекен вӗҫлекен ӑмӑртусен кӑтартӑвӗсем тӑрӑх паллӑ пулӗҫ. Юлашки этап Раҫҫейри хӑвӑрт утакансен 2013 ҫулхи сезонне вӗҫлӗ.

Тӗлпулура

Ҫапла, ҫак кунсенче пирӗн тӑрӑхра «Культура» ВГТРК ӳкерӳҫисен ушкӑнӗ ҫитнӗ, вӗсем республикӑра «Россия, любовь моя!» программа валли материалсем ӳкересшӗн. Паян ҫак ушкӑн культура министрӗпе Вадим Ефимовпа тата информаци политикипе массӑллӑ комуникаци министрӗн ҫумӗпе Любовь Шемаринӑпа тӗл пулса калаҫнӑ.

«Россия, любовь моя!» (чӑв. Ман кӑмӑла тивӗҫтерекен Раҫҫей) программӑна иккен РФ Президенчӗн «Об обеспечении межнационального согласия» (чӑв. Халӑхсен хушшинчи ҫураҫулӑха тивӗҫтересси ҫинчен) Хушӑвне пурнӑҫа кӗртес тӗлӗшпе хатӗрлеҫҫӗ. Программа ертӳҫи — Пьер-Кристиан Броше.

Ӳкерекенсен ушкӑнӗ хальхи вӑхӑт тӗлне пирӗн халӑхӑн тӗпелӗпе паллашма ӗлкӗрнӗ иккен — вӗсене шӳрпепе хуран куклине епле хатӗрленине каласа кӑтартнӑ. Ҫавӑн пекех вӗсем чӑваш тӗррипе паллашнӑ, чӑваш тумӗн уйрӑмлӑхӗсене пӗлнӗ. Малалли планра вара — «Кӗр сӑрипе» «Чӳклеме» йӑли-йӗркисене ӳкересси.

Пьер-Кристиан Броше шухӑшӗпе вырӑнти туризма аталантарас тесен культурӑна чи малти вырӑна лартмалла.

Пирӗн пӗрлӗх йӗркеленӗ электронлӑ вулавӑшри хайлавсен йышӗ 6 пинрен иртрӗ. Хальтерех кӗртнӗ кӗнекесене илес пулсан вӑл Виталий Станьялӑн, Юхма Мишшин, Анатолий Ырьятӑн, Лидия Филипповӑн, Аркадий Ӗҫхӗлӗн хайлавӗсемпе пуянланса пырать.

Малтанхи пекех ытларах пайне сӑвӑсем йышӑнаҫҫӗ, вӗсен шучӗ 4 200-тен те иртнӗ. Ҫавӑн пекех пирӗн калавсем (650 ытла), юмахсем (200 яхӑн), юрӑсем (140 яхӑн), куҫарусем (100 ытла), кулӑшла калавсем (100 ытла), юптарусем (90 яхӑн) чылай. Пысӑк калӑпӑшлӑ хайлавсем те сахал мар — 59 повесть, 20 роман, 29 поэма пур.

Малтанхи кӑтартӑва эпир — 5 пине — икӗ ҫул маларах тунӑччӗ. Унччен хайлавсен йышӗ хӑвӑрт ӳссе пыратчӗ пулсан (ҫур ҫул хушшинче пӗр пин патнелле ӳсетчӗ) хальхи вӑхӑтра вӑл чакрӗ теме пулать. Сӑлтавӗ вара эпир хальхи вӑхӑтра ытларах ытти проектсемпе ӗҫленипе ҫыхӑннӑ.

Электронлӑ вулавӑша эпир 2008 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнче уҫса. Юлашки вӑхӑтра кӗртнӗ улшӑнусем шутне шырава йӗркеленине асӑнма пулать — хайлавсенче сире кирлӗ сӑмахсене хӑвӑрт кӑна шыраса тупма пултаратӑр.

Чӑваш Енӗн транспортпа ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствинче хӑвӑрт ҫӳрекен чукун ҫулӑн чарӑнӑвӗсем ӑҫта пуласси пирки сӳтсе явнӑ иккен. Пӗри Шупашкар районӗнчи Мӑналта пулӗ, тепри — Етӗрне районӗнчи Полянки ял ҫумӗнче. Иккӗмӗшне суйланӑ чухне ҫак ял М7 ҫул ҫумӗнче пулнине шута илнӗ пулать.

Ларура транспорт министрӗ чукун ҫул иртме палӑртнӑ ҫӗрсемпе чееленсе усӑ курма пултарасси пирки те асӑннӑ — ку ӗҫе районсен администрацийӗсем ҫирӗп тӗрӗслесе тӑрӗҫ тесе шантарнӑ вӑл.

Аса илтеретпӗр: проекта 2018 ҫул тӗлне пурнӑҫа кӗртесшӗн. Пирӗн республика тӑрӑх вӑл маларах асӑннӑ районсемсӗр пуҫне Муркаш тата Сӗнтӗрвӑрри районӗсемпе иртмелле.

Авӑнӑн 6-мӗшӗнче Чӑваш наци конгресӗн президиум ларӑвӗ иртни пирки эпир сире ӗнер пӗлтернӗччӗ — канашлӑва хупӑ мелпе ирттерме шухӑшланӑ хыҫҫӑн унтан пур «ют» ҫынсене те, ҫав шутра «Сӑвар ТВ» канал ӗҫченӗсене те, пӳлӗме пушатма ыйтнӑ.

Ҫапах та лару хыҫҫӑн конгресӑн вице-президенчӗ Иванов Владимир Александрович унта мӗнле ыйтусем сӳтсе явни пирки «Сӑвар ТВ» канала кӗскен каласа панӑ иккен. Тӗп ыйтусем хушшинче юпан 26-мӗшӗнче ирттерме палӑртнӑ конгресс пухӑвне йӗркеллӗ ирттерсе ярассипе ҫыхӑннисем пулнӑ иккен — кама делегат тумалла, миҫе делегат пулмалла. Кама ҫӗн пуҫлӑх тӑвассине те тапратнӑ — президиума кӗрекен ҫынсем, иккен, Валерий Клементьева сӗнес шухӑшлӑ.

ЧНК ӗҫтӑвком ертӳҫи Портнов Константин Петрович кандидатсен шутне Архипова та кӗртмелле тесе сӗннӗ — вӑл хӑйне халь чиперех туять иккен, сывалнӑ. Анчах та ку ларура Архипов Геннадий Николаевич отпуска кайнӑ иккен — Константин Портнов каланӑ тӑрӑх ЧНК Президенчӗ 3 ҫул канман. Геннадий Николаевич отпускӗ аслӑ пухучченех тӑсӑлӗ, анчах та Владимир Иванов ӑнлантарса панӑ тӑрӑх Президента ЧНК ҫуртне никам та килсе ҫӳреме чармасть.

Малалла...

Ҫурлан 30-мӗшӗнче Берендей вӑрманӗнче ҫӗнӗ спорт лаптӑкне уҫнӑ пулнӑ. Унта ара аслисем кӑна мар шӑпӑрлансем те хастаррӑн ҫӳреме тытӑннӑ. Спорт лаптӑкне хута янисемшӗн ку чӑннипе савӑнӑҫлӑ пулӑм.

Ҫак вырӑна уҫнӑ-уҫманах йӗркелекенсен спорт объектне ят парас шухӑш ҫуралнӑ. Ҫапла майпа Шупашкарӑн Мускав район администрацийӗ спортпа гимнастика лаптӑкне ят парассипе ятарлӑ конкурс пуҫарса янӑ. Шутласа тупнӑ вариантсене вара ҫак электронлӑ адреспа ярса пама пулать: kult@mosk.cap.ru е 23-52-17 номерпа шӑнкӑравласа шухӑшсемпе паллаштарма май пулӗ. Чи лайӑх вариантсене Мускав районӗн администрацийӗн офицаллӑ сайтӗнче пӗлтерӗҫ.

Конкурса кӑмӑл пур пулсан пурте хутшӑнма пултараҫҫӗ. Чи хастаррисене вара парнесемпе чыслама планланӑ.

Нумаях пулмасть Шупашкар шкулӗнче вӗренекен 11 ҫулхи Даниил Леонидов Болгаринчен вырӑс шашка вӑййипе тӗнче первентсвин ҫӗнтерӳҫӗ кубокне илсе килнӗ.

Ӑмӑртура 14 ҫӗршывран пурӗ 184 шашист хутшӑннӑ пулнӑ. Первенство программине вӑййӑн виҫӗ тӗсе кӗнӗ — классикӑллӑ, хӑвӑрт тата ҫиҫӗмле хӑвӑрт виҫелле вӑхӑт контролӗсем. Даниил 54 парти ирттернӗ, вӗсенчен пиллӗкӗшӗнче ҫӗнтернӗ, пӗрре те выляса яман.

— Тӗнче первенствине лекиччен эпир Ярославль облаҫӗнче иртекен чемпионата хутшӑннӑ. Унта Даниил пӗрремӗш вырӑна ҫӗнсе илнӗ. Халӗ Питерта иртекен Тӗнче Кубокӗн этапӗнче хутшӑнма хатӗрленетпӗр, — каласа парать спортсмен тренерӗ Вячеслав Сухович.

Даниил ултӑ ҫултанах ачасемпе ҫамрӑксен шкулӗнчи шашка вӑййин уйрӑмне ҫӳреме тытӑннӑ. Вӑййа юратма вара амӑшӗ хӑнӑхтарнӑ иккен.

Шкула ачи хӑйӗн пултарулӑхне малалла та аталантарса пырасшӑн. Малашлӑхра тата пысӑк ҫитенӳсем тума ӗмӗтленет.

Шӑмӑршӑ районӗнче авӑнӑн 2–13-мӗшсенче «Ачасен чӗрисене ӑшӑтар» ятпа ыркӑмӑллӑх акци иртет. Акцие йывӑр пурнӑҫ ситуацине лекнӗ, нумай ачаллӑ, укҫа-тенкӗ енчен катӑкрах ҫемьесене пулӑшас тӗллевсемпе йӗркеленӗ.

Акцие районти шкул, предприяти, организаци коллективӗсем тата ырӑ кӑмӑллӑ ҫынсем те явӑҫнӑ. Вӗсем теттесем, кӗнекесем, ҫыру хатӗрӗсем парнеленӗ.

Ыркӑмӑллӑх акцине хутшӑнас кӑмӑл тӑвакансем япаласене ҫак адреспа илсе килсе пама пултараҫҫӗ: Шӑмӑршӑ, Совет урамӗ, 8 ҫурт. Ыйтса пӗлмелли телефон: 8 (3546) 2-36-22 — Светлана Чегаева.

Ҫак кунсенче Европӑри ҫӑмӑл атлетика ассоциацийӗ 2015 ҫулта республика тӗп хулинче иртекен ҫӑмӑл атлетикӑпа Европа ушкӑнсен чемпионатӑн офицаллӑ логотипне ҫирӗплетнӗ.

Пулас спорт форумӗн логотип проектне иртнӗ эрнере Швеци Лозанненче сӳтсе явнӑ. Унта республикӑри спорт министрӗ Сергей Мельников тата Раҫҫейри ҫӑмӑл атлетика федерацийӗн аслӑ секретарӗ Михаил Бутов хутшӑннӑ пулнӑ. Семинарта ҫитес ӑмӑртӑва йӗркелессипе тунӑ ӗҫсем ҫинчен тулли отчет йӗркеленӗ. Уйрӑмах спорт инфраструктури ҫине, аккредитаци, вырнаҫтару, ӑмӑртӑва хутшӑнакансене тата хӑнасене транспортпа тата медицинӑпа тивӗҫтерес ыйтусем ҫине пусӑм тунӑ. Семинара Европӑри ҫӑмӑл атлетика ассоциацийӗн тӗп ертӳҫи Кристиан Милз ертсе пынӑ.

Пӗлме: асӑннӑ ӑмӑрту Европа шайӗнче пысӑк пӗлтерӗшлӗ. Унта Суперлигӑн 12 вӑйлӑ спортсмен ушкӑнӗ хутшӑнӗ.

Паянхи кунтан ӑмӑртӑва йӗркелекенсем ҫирӗплетнӗ логотипа ӑмӑртун офицаллӑ символӗ тесе усӑ курма пултараҫҫӗ.

Ӗнер, авӑнӑн 9-мӗшӗнче, «Контактра» социаллӑ тетелте Республика Элтеперӗн Михаил Игнатьев ячӗпе уҫнӑ страницӑна хуратнӑ иккен. Ку акӑ мӗнпе ҫыхӑнма пултарнӑ. Нумаях пулмасть массӑллӑ информаци хатӗренче Михаил Игнатьев ячӗпе уҫнӑ страница хуҫине хирӗҫ Республика Элтеперӗн чысне вараланӑшӑн пуҫиле ӗҫе пуҫарса яма пултарни ҫинчен хыпар анлӑ сарӑлчӗ. Ку информаци, паллах, страницӑна уҫакана пӑшӑрхантарса яма пултарнӑ, ҫавӑнпа та вӑл суя аккаунта тетелтен хуратнӑ та пуль.

— Паянхи кун Михаил Игнатьевӑн твиттерта кӑна пӗртен-пӗр офицаллӑ аккаунт пур, — пӗлтереҫҫӗ Республика Элтеперӗн пресс-службинче.

«Контактра» тетелте ларакансем хушшинче Михаил Игнатьев страницине Шупашкар ҫынни мар, Волгоградра пурӑнакан Сергей Петров ятлӑ ҫын уҫнӑ текен сас-хура сарӑлнӑ. Нумай чухне Игнатьев ятран «Мухтанатӑп», «Пурте сире валли — Чӑваш Республика ҫыннисем» йышши ҫырусем янӑ пулнӑ. Ҫырури текстра характерлӑ йӑнӑшсем пулнине те сӑнанӑ.