Шупашкарти Мускав ҫыранӗн ячӗ пирки Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев сӑмах хускатнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Элтепер каланӑ тӑрӑх, ҫынсем ҫырана Мускав ятне панине килӗштермеҫҫӗ имӗш. Мӗншӗн шӑпах ҫак ята пани пирки чылайӑшӗ Элтепертен ыйтать-мӗн. Ҫавна май Михаил Васильевич хула влаҫӗсене ку ыйтӑва пӑхса тухма сӗннӗ.

Ҫак хыпара тӗнче тетелӗнчи тӗрлӗ ҫӑлкуҫ пӗлтерчӗ. Ун хыҫҫӑн Элтепер сӗнӗвӗнчен тӑрӑхлакансем тупӑннӑ. «Шупашкарӑн Мускав районӗнче пулнине пӗлмест-им?», — йышши сӑмахсемпе ҫеҫ ҫырлахман. Вӗсем «Сӑнсем ()», —йышшисем ҫырса тултарнӑ. Тепри тата: «Вак-тӗвекпе аппаланмалла мар. Чӑваш Енӗн аслӑ ӑсӗ кушака мӗншӗн кушак теҫҫӗ ыйтӑва хускатсан вырӑсла калаҫакан 200 миллион ҫын чунне хускатӗ», — тенӗ.

Малалла...

Чӑваш Енри пӗр ял хуҫалӑх предприятин ӗҫӗ-хӗлне чарса лартнӑ. Производство объекчӗ лицензисӗр ӗҫленине прокуратура тӗрӗслев вӑхӑтӗнче тупса палӑртнӑ. Кун пирки ведомствӑн пресс-служби пӗлтерет.

Прокуратура палӑртнӑ тӑрӑх, предприяти хӑрушлӑх кӑларса тӑратакан, лицензисӗр газ системипе усӑ курнӑ. Кунсӑр пуҫне унта кирлӗ ӗҫченсем те пулман. Йӗркене пӑснӑ ытти тӗслӗхе те тупса палӑртнӑ.

Кун тӗлӗшпе ӗҫ пуҫарнӑ. Предприятире хӑрушлӑх кӑларса тӑратакан объектпа усӑ курнӑшӑн ӗҫе 60 талӑклӑха чарса лартнӑ.

Ҫӗрпӳ районӗнче хӗрсе кайсах хӑмла татаҫҫӗ. Ӗҫ мӗнле пынипе Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Борис Марков тата АПК аталанӑвӗн тата муниципалитет харпӑрлӑхӗн пайӗн специалист-эксперчӗ Татьяна Степанова паллашнӑ.

Хӑмла плантацийӗнче ҫум курӑк та ӳсмест, ретсене кӑпкалатсах тӑнӑ, удобрени сапнӑ. Хӑмла татакан ҫынсене вӗри апатпа та сӑйлаҫҫӗ.

Каласа хӑвармалла: Чӑваш Енре хӑмлана алӑ вӗҫҫӗн пуҫтараҫҫӗ: ултӑ метр тӑршшӗ хунава касса прицеп ҫине тиеҫҫӗ те комбайн патне илсе каяҫҫӗ.

Е.Исаева тунӑ сӑн

Авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Шупашкарта Раҫҫей студенчӗсен парачӗ иртӗ. Пӗрремӗш курса вӗренме кӗнӗ ҫамрӑксене студентсен ретне йышӑнӗҫ.

Парад Республика тӳремӗнче 13 сехет ҫурӑра старт илӗ. Студентсен колоннисем утсан официаллӑ пай пуҫланӗ. Ҫамрӑксем тупа туса студентсен ретне тӑрӗҫ. Мероприяти концертпа вӗҫленӗ. Унта студентсем юрлӗҫ, ташлӗҫ.

Сӑмах май, студентсен пӗрремӗш парачӗ Мускавра 2002 ҫулта иртнӗ. Ҫӗршывӑн тӗп хулинче вӑл 13 ҫул иртнӗ, ҫулсерен унта 45 пин ытла студент пухӑннӑ. 2017 ҫулта И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧПУ пуҫарӑвӗпе Чӑваш Ен те парада хутшӑнма пуҫланӑ.

Шупашкарта ашшӗпе амӑшӗ ывӑлне хӑйне евер ят панӑ – Добрыня. Ҫапла майпа ҫӗр ҫине Добрыня Никитич килнӗ. Ӑна Шупашкарти Калинин районӗнчи ЗАГС пайӗнче регистрациленӗ.

Ку ят – вырӑс халӑх эпосӗнчи пӑхаттир. Вӑл славян чӗлхинчен килнӗ, «ырӑ чунлӑ» тенине пӗлтерет. Сӑмах май, Добрыня Никитич чылай хулара пур, ашшӗ-амӑшӗ ачине ҫакнашкал ят пани питӗ сайра тӗслӗх мар иккен.

Калинин район администрацийӗн ЗАГС пайӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ арҫын ачасене ытларах Илья, Максим, Матвей, Михаил, Александр ят хураҫҫӗ. Хӗрачасен хушшинче Аня, Настя, Маша ятсем анлӑ сарӑлнӑ. Сайра тӗл пулаканнисен йышӗнче ҫаксем пур: Авелия, Алика, Аиша, Берта, Заряна, Каталея, Умар, Абдулло, Авдей, Аристарх, Гарик, Доминик.

Шупашкарта ыран, авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, чӗркӗмӗллӗ батарейкӑсемпе лампӑсене пухмалли акци иртет. Чӗркӗмӗл этем сывлӑхӗшӗн тата ҫутҫанталӑкшӑн питех те сиенлӗ. Ҫавна май ун пек хатӗр-хӗтӗре ватмалла мар. Усӑ курса юрӑхсӑра тухнисене ҫырма-ҫатрана е ҫӳп-ҫап контейнерне ывӑтма юрамасть.

Шупашкарти акци 14 сехетрен пуҫласа 18 сехетчен пырӗ. Чӗркӗмӗллӗ лампӑсемпе батарейкӑсене тӗп хулари В.И. Чапаев палӑк умӗнче пухӗҫ. Мероприятие ҫӗршывра «Генеральная уборка страны» (чӑ. Ҫӗршыва тӗпрен тасатар) акци йӗркеленӗ май ирттерме йышӑннӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн экологи управленийӗ ҫынсене «Сдай батарейку или лампочку – спаси планету!» (чӑв. Батарейка е лампочка вырнаҫтар та планетӑна ҫӑл!) ҫутҫанталӑк акцине хутшӑнма йыхравлать.

Йӗпреҫ районӗнчи "Красный партизан" колхозри фермӑра. 18, апрель, 2014 ҫ.

Иосиф Дмитриев режиссёр, Трер псевдонимпа та паллӑскер, каласа панинчен:

ГИТИСра пӗлӳ илнӗ вӑхӑтра виҫӗ уйӑхлӑх практикӑра пултӑм. Ку тапхӑрта спектакль лартсан та, лартмасан та юратчӗ. Эпӗ хатӗрлерӗм. «Кӗре кӗрсен» постановкӑна аслӑ ӑрури артистсем паянхи кун та астӑваҫҫӗ. Анчах хӑшӗ-пӗри ӑна «Ферма хӗрӗсем валли мар ку» тесе тиркерӗ.

Кам-ха вӗсем, "ферма хӗресем"?

Выльӑх-чӗрлӗх фермисенче ӗҫлекен хӗрарӑмсене, тӗпрен илсен ҫамрӑкраххисене, ҫапла калаҫҫӗ чӑвашсем.

Вӑт ҫавсем тӗлӗшпе эп мухтав сӑмахӗ калама хӑтланса пӑхасшан. Ку ӑнлава илтсенех тӳрех унчченхи саманасенчи ҫамрӑк ӗне сӑвакансем аса килеҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра, чылай ҫӗрте, унчченхи колхоз фермисем тахҫанах ӗнтӗ юхӑнса выртаҫҫӗ. Е, унта-кунта кӑштах пур пулсан та, ӗҫлекенӗсем нумаях мар.

Малалла...

Малтан ӗҫнӗ, унтан пӑвнӑ

Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнакан 33 ҫулти арҫын тӑван амӑшне пӑвса вӗлернӗ. Вӑй питтине халӗ рФ Пуҫиле кодексӗн 105-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑплӗҫ. РФ Следстви комитечӗн тӗпчевҫисем ӗҫе тӗпчесе пӗтерсе суда ярса панӑ та ӗнтӗ.

Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче арҫын 55-ри хӑйӗн амӑшӗ патӗнче виски ӗҫнӗ. Хаяррине амӑшӗпе ывӑлӗ пӗрле сыпнӑ. Киккириксем хӗрсен иккӗшӗн тавлашу сиксе тухнӑ.

Ҫутӑ кун парнеленӗ ҫывӑх ҫыннине ывӑлӗ хыҫалтан пырса кантрапа пӑвса лартнӑ. Хӗрарӑм вилнӗ. Тӗпчевҫӗсем пуҫиле ӗҫ пуҫласан арҫын хай айӑпне ҫийӗнчех йышӑннӑ, эп мар тесе турткалашса тӑман. Амӑшне пӑвса вӗлернӗ этеме ӑслӑ-тӑнлах-и тесе судпа медицина тӗрӗслевӗ те ирттернӗ — пуҫӗ минренине тухтӑрсем тупса палӑртман.

Пуҫӗпех мар-ха. Ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршывра аналог телекурава пӑрахӑҫлама тытӑнӗҫ. Ҫакӑ ҫӗнӗ ҫулти малтанхи вунӑ кунта пулса иртессине пӗлтереҫҫӗ. Раҫҫейӗн цифра аталанӑвӗн, ҫыхӑнӑвӑн тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗн ҫумӗ Алексей Волин ТАСС информаци агентствин корреспондентне ҫитес ҫул Раҫҫей цифра телекуравӗ ҫине йӑлтах куҫассине пӗлтернӗ.

Ҫӗнӗ формата йышӑнас текенсен ятарлӑ приставка туянма тивӗ е ҫӗнӗ йышши телевизор илмелле.

Паянхи кун пирӗн республикӑра пурӑнакансен 99 проценчӗ пӗрремӗш мультиплекса пӑхайрать. Иккӗмӗш мультиплекса пысӑк хуласенче: Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарта — тата вӗсен ҫывӑхӗсенчи ялсенче пурӑнакансем ҫеҫ хальлӗхе йышӑнаяҫҫӗ. Ҫапах та Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн министерствинче иккӗмӗш мультиплекс кӑҫалхи ҫул вӗҫленнӗ тӗле республикӑри мӗнпур киле ҫитӗ тесе савӑнтарать.

Чӗмпӗрти суйлав хӑми

Авӑнан 9-мӗшӗнче Раҫҫейре Пӗрлехи суйлав кунӗ иртмелле. Ҫав шутра Чӗмпӗр хулин Думине те депутатсене суйламалла. 15-мӗш Сӗвехыҫри пӗр мандатлӑ суйлав округӗнчи кандидатсен йышӗнче Олег Мустаев чӑваш пур.

Кандидатсен йышӗ пурӗ тӑватӑ ҫынран тӑрать. Олег Мустаева «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти тӑратнӑ. Унсӑр пуҫне ЛДПР Алексей Цибаркова, РФКП Яков Панкова, Раҫҫей коммунисчӗсем коммунистла партийӗ Олег Новгородский кандидатурӑсене суйлава кӑларнӑ. Тӑватӑ ҫынран хӑшне суйласси чӗмпӗрсенчен килет.

Аса илтеретпӗр, Олег Мустаев Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑваш наци культурин пӗрлӗхӗн ертӳҫи, «Пӗтӗм халӑх фрончӗ» пӗрлӗхӗн пайташӗ, Чӑваш наци конгресӗн вице-президенчӗ. Арӑмӗ, Елена Мустаева, хальхи вӑхӑтра Чӗмпӗр облаҫӗнче тухса тӑракан «Канаш» хаҫатӑн редакторӗ.