Ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ «Шупашкарти савни сывпуллашать» камит премьерине чӗнет. Вӑл «Шупашкарти савни» спектакль ярӑмӗн юлашки серийӗ пулӗ. Кун пирки театрӑн халӑхпа ҫыхӑну тытакан специалисчӗ Надежда Андреева пӗлтерчӗ.

«Шупашкарти савни» спектакле ҫирӗм ҫул ҫитсен ҫӗнӗрен лартнӑччӗ, «Шупашкарти савни 20 ҫул иртсен» камите курма ӳнер учрежденийӗ 2016 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче йыхравланӑччӗ.

Аса илтерер, 1991 ҫулта пуҫласа кӑтартнӑ ҫак камит авторӗ — Чӑваш Енӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Николай Сидоров. Режиссерӗ — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ Вячеслав Оринов, художникӗ — Лариса Комиссарова, композиторӗ — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Юрий Кудаков, ташшисене лартаканӗ — Чӑваш Енӗн халӑх артисчӗ Юрий Свинцов.

Евразири ҫӗршывсен вырӑнти влаҫӗ конгресӗ кӗркунне Шупашкара пуҫтарӑнӗ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинче нумаях пулмасть «Объединенные города и местные власти» (чӑв. Пӗрлештернӗ хуласем тата вырӑнти влаҫсем) Евразири уйрӑмӗн Хусанти тӗп ҫыруҫи Расих Сагитов пулнӑ. Пӗр кунлӑх визит вӑхӑтӗнче хӑна Шупашкар хула ертӳҫисемпе Евразири ҫӗршывсенчи вырӑнти влаҫсен конгресӗ «На пути к реализации целей устойчивого развития» (чӑв. Ҫирӗп аталанӑвӑн тӗллевӗсене пурнӑҫламалли ҫул ҫинче ) ятпа пухӑнассине сӳтсе явнӑ.

Ҫапла вара Европӑри тата Раҫҫейри ҫӗршывсенчи ҫӗр ытла мэр кӗркунне пирӗн республикӑн тӗп хулине, Шупашкара, пуҫтарӑнӗ.

Шупашкар хулине конгресс ятарлӑ танлаштарӑм ирттернӗ хыҫҫӑн суйласа илнӗ иккен.

Чӑваш эстрада юрӑҫи Аида Великова «Давай, поженимся» кӑларӑма хутшӑнни, вӑл суя амӑшӗн рольне выляса ертӳҫӗсене улталайманни пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: 25 ҫулти Федор, хӑйне миллионер текенскер, кӑларӑма «амӑшӗпе» Аида Великовӑпа килнӗ. Анчах суя тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ, ҫавӑнпа кӑларӑм ертӳҫӗсем студирен тухса кайнипе вӗҫленнӗ.

Кӑларӑм эфира тухнӑ хыҫҫӑн Аида пӗр сӑмах та шарламан. Ӗнер вӑл чӑтайман – «Инстаграм» халӑх тетелӗнче хӑйӗн шухӑшне ҫырнӑ, кӑларӑм редакторне хӑйне сутнӑшӑн айӑпланӑ.

«Эпӗ мана сценарипе панӑ роле ҫеҫ вылярӑм! Сценарипе харпӑр пурнӑҫа пӑтраштармалла мар! «Давай, поженимся» кӑларӑмра чӑн-чӑн историсем ҫуккине тепӗр хутчен ӗнентӗм». Йӑлтах – суя, рейтингшӑн ҫеҫ тӑваҫҫӗ. Хӑйсен совеҫӗ ҫинче юлтӑр. Ман пата Мускавран 3 уйӑх шӑнкӑравларӗҫ, ӳкӗтлерӗҫ… Вӗсене витӗмлӗ, малалла талпӑнакан ҫын кирлӗ пулнӑ, вӗсем ӑна куҫа мӑчлаттармасӑр таптаса хураҫҫӗ. Хама тата ҫывӑх ҫынсене хӳтӗлес вырӑнне ют ҫынсене хӳтӗлеме тиврӗ. Ку та сценарий… Манпа усӑ курнӑ продюсер центрӗ тата ҫав продюсер хӑйсене лайӑх туяҫҫӗ пуль тетӗп. Ҫав ҫыннӑн тата ҫав ҫынсен малашлӑхра мӗн пулнине вӑхӑт кӑтартӗ, йӑлтах хайӗн вырӑнне ларӗ», - ҫырнӑ Аида хӑйӗн страницинче.

Малалла...

Дарья Гаврикова тунӑ сӑн

Халӑх корреспонденчӗ Дарья Гаврикова «Про Город» хаҫатран пулӑшу ыйтнӑ. Ҫумӑр час-часах ҫунӑран Шупашкарти Кӑнтӑр поселокӗнче ҫӗр ишӗлет-мӗн.

Дарья хӑй унта пурӑнмасть-ха. Ермак урамӗнчи виҫҫӗмӗш лининче унӑн аслашшӗ кун кунлать. Шӑп ҫав вырӑнта ҫӗр ишӗлме пуҫланӑ.

«Чылай пайӗ ҫуркунне йӑтӑнса аннӑ, вӗсем хула администрацийӗнчен строительство ҫӳп-ҫапӗ е тӑпра илсе килме ыйтнӑ. Халӗ ҫумӑра пула ҫӗр малалла ишӗлет, ҫитменнине, питӗ хӑвӑрт. Асаттешӗн пӑшӑрханатӑп, унӑн пӳрчӗ таран темиҫе метр кӑна юлнӑ», - ҫапла пӗлтернӗ Дарья.

Анчах хальлӗхе никам та хӑнк та туман. Ҫӗр вара малалла йӑтӑнать, ҫынсен пӳрчӗ патне ҫитесси те инҫех мар.

Муркаш районӗ Пӗтӗм Раҫҫейри «Лучшее муниципальное образование России в сфере управления общественными финансами» (чӑв. Халӑх укҫи-тенкипе хуҫаланассипе Раҫҫейри чи лайӑх муниципалитет) XI конкурсра виҫҫӗмӗш степеньлӗ диплома тивӗҫнӗ.

Кӑҫалхи конкурса ҫӗршывӑн 59 регионӗнчен 229 заявка тӑратнӑ. Вӗсенчен 104-шӗ хуласенчен ҫитнӗ, 125-шӗ — районсенчен.

Конкурса хутшӑнакансене 69 енпе хакланӑ тесе пӗлтереҫҫӗ Муркаш район администрацийӗн пресс-службинче. Ҫав шутра — хысна тупӑшӗпе, тӑкакӗсемпе тата муниципалитет харпӑрлӑхӗпе епле усӑ курнине те, кадрсене кура та.

Пӗлтӗр те муркашсем укҫа-тенкӗпе хуҫаланма пӗлни тӑрӑх республикӑра чи лайӑх ушкӑна кӗнӗ – район ҫав енӗпе лайӑх ӗҫлесе пынине палӑртнӑ.

Нумаях пулмасть «Образцовый детский сад» (чӑв. Тӗслӗхлӗ ача пачхи) пӗтӗм Раҫҫейри конкурса пӗтӗмлетнӗ. Унта конкурс материалӗсене тӑратнисене тӗнче тетелӗнчи уҫа лапамра хакланӑ.

Ҫӗршыври чи лайӑх 1000 ача пахчи шутне пирӗн республикӑри 15 учреждени лекнӗ. Вӗсен хушшинче, пӗр енчен тӗлӗнмелле пек, тепӗр енчен темех мар-тӑр, ялтисем кӑна мар, районтисем те пачах та ҫук. Чӑваш Енрен чи лайӑххисен шутне кӗнисем пурте — хуласенчен.

Шкул ҫулне ҫитменнисен вӗренӳ учрежденийсенчен Раҫҫейри чи лайӑх пин ача пахчинчи шутне пирӗн республикӑран ҫаксем: Шупашкарти 10-мӗш, 11-мӗш, 23-мӗш, 73-мӗш, 78-мӗш, 103-мӗш, 105-мӗш, 112-мӗш, 113-мӗш, 128-мӗш, 134-мӗш, 201-мӗш, 206-мӗш; Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш, Ҫӗрпӳри 7-мӗш ача пахчисем.

«Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ тавар туянакансен правине хӳтӗлес тӗллевпе Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленине ҫӑхав шӑрҫаланӑ. Ҫыру авторӗсем «Альбион — 2002» тулли мар яваплӑ обществӑн Шупашкарти «Бристоль» лавккисем потребителе тӗрӗс мар хыпарланине асӑрханӑ.

Лавккана кӗнӗ ҫӗрте ҫырса ҫакнин чӑвашла вариантӗнче «Санитари кунӗ 1–мӗш уйӑхӑн кӗҫнерни кунӗ» тесе хыпарланӑ. Вырӑсла вара «Санитарный день – первый четверг месяца» тесе пӗлтернӗ. Чӑвашла ҫырни тӑрӑх хакласан хыпара пачах та урӑхла ӑнланма тивет.

«Ирӗклӗх» хастарӗсем лавкка потребителе ҫапла пӑтраштарса арпаштарни тавар туянакансен правине пӑсни тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫавӑнпах вӗсем Роспотребнадзорӑн республикӑри управленине евитленӗ.

Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Етӗрнери 9-мӗш номерлӗ пӗр мандатлӑ суйлав округӗпе Чӑваш Енӗ Патшалӑх Канашӗн депутатне суйларӗҫ.

ЧӑвашЕнӗн наципе культура аталанӑвӗн «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Дмитрий Степанов Чӑваш Республикин Тӗп Суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков ячӗпе ҫыру ӑсатнӑ.

Унта палӑртнӑ тӑрӑх, «Чӑваш Республикин Конституцийӗпе тата Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинчи чӗлхесем ҫинчен» калакан саккунпа (кӗск. Чӗлхе саккунӗ) килӗшӳллӗн чӑваш чӗлхипе вырӑс чӗлхи пӗртан патшалӑх чӗлхисем пулса тӑраҫҫӗ. Чӗлхе саккунӗн 8-мӗш статйипе килӗшӳллӗн Чӑваш Республикин патшалӑх тата вырӑнти хӑйтытӑмлӑх органӗсенче вӗсемпе туллин усӑ курмалла. Ҫакӑнтах, Чӗлхе саккунӗн 10-мӗш статйипе килӗшӳллӗн суйлав бюллетенӗсем Чӑваш Республикинче вырӑс чӗлхипе пичетленсе тухаҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах суйлав комиссийӗ йышӑннипе суйлав бюллетенӗсене чӑвашла та, унсӑр пуҫне ытти халӑхсем йышлӑ пурӑнакан вырӑнсенче вӗсен тӑван чӗлхипе те, пичетлеме ирӗк пур».

«Эпир, Чӑваш Республикин наципе культура аталанӑвӗн «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗн пайташӗсем, сире, хисеплӗ Александр Иванович, Чӑваш Республикинче пурӑнакан элтешсен конституциллӗ чӗлхе прависене туллин шута илме, вӗсене ҫак енчен тивӗҫтерме, вырӑнти суйлав комиссийӗсене суйлав бюллетенӗсене чӑвашла та (май пулсан тутарсемпе ирҫесем йышлӑ пурӑнакан вырӑнсенче тата тутарла, ирҫелле) пичетлеме ҫирӗппӗн ыйтатпӑр», — тенӗ ҫырура.

Малалла...

Ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ҫурҫӗр иртни 1 сехет те 45 минутра шалти ӗҫсен пайӗн дежурнӑй чаҫӗн хӗрӳ линине шӑнкӑрав килнӗ: Канашри чукун ҫул вокзалне сирпӗтме хатӗрленнӗ-мӗн.

Пакунлисем тӳрех вырӑна ҫитсе тӗрӗсленӗ. Ку суя шӑнкӑрав пулнӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫӗр варринче суйса шӑнкӑравлакана ҫийӗнчех тупса палӑртнӑ. Вӑл Канаш районӗнчи 21 ҫулти хӗр пулнӑ.

Следователь тата прокурор ыйтнипе Канаш районӗн сучӗ ӑна 2 уйӑхлӑха тытса хупнӑ. Пуҫиле ӗҫе вара малалла тӗпчеҫҫӗ.

Кун пек шӳтлеме юрамасть. ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, куншӑн 5 ҫул таран ирӗксӗр хӑварма пултараҫҫӗ.