Ҫӗнӗ 2018 ҫулпа, мухтавлӑ чӑвашсем!

Иртекен ҫул ҫӑмӑл мар пулчӗ пулин те, эпир, чӑвашсем, ӑна тивӗҫлӗн ирттертӗмӗр темелле! Пире хӗсес, пирӗ ҫын вырӑнне шутлас маррисем йышланчӗҫ пулин те пирӗн халӑх тивӗҫлӗ хурав пачӗ!

Тен, хӑшӗ-пӗри ку сӑмахсемпе килӗшмӗ те пулӗ. Чӑвашлӑх ҫулран ҫул чакса пырать тесе калӗ. Анчах та вӗсене эп Петӗр Хусанкайӑн сӑввипе хуравланӑ пулӑттӑм: «Каснӑ, вӑтӑрнӑ пире, Кӑкласа хӑртман та мар-тӑр, Вӑрлӑх юлнӑ пурпӗрех: Эпир пулнӑ, пур, пулатпӑр!». Ҫакна иртнӗ ҫул та лайӑх кӑтартса пачӗ: Мускавран чӑваш чӗлхине «ирӗклӗн» вӗрентесси пирки хушу ҫитсен чылай чӑвашсем ӑна хирӗҫ тӑчӗҫ. Эпӗ пӗлнӗ тӑрӑх Путин патне пӗр виҫӗ ҫыру таранах ӑсатнӑ. Чи пӗрремӗш — «Ирӗклӗх» пӗрлешӳрен. Каярах чӑваш халӑхӑн общественноҫӗ ҫыру ҫырнӑ (ҫыравҫӑсем, ӑсчахсем тата ыттисем алӑ пуснӑ), унтан — ваттисен канашӗ. Виҫҫӗмӗш ҫыру пирки тӗнче тетелӗнчи чылай МИХ пӗлтерчӗ, ҫавна май ӑна хӗрӳ сӳтсе яврӗҫ. Ҫулталӑк вӗҫнелле Патшалӑх Думи умне Владимир Болгарскийпе Валера Сунгуров пӗчченле пикета тухрӗҫ. Ку та калама ҫук пысӑк пахалӑхлӑ ӗҫ.

Малалла...

Кӑҫал Чӑваш Енре Раҫҫей спорт мастерӗн ятне тивӗҫнисен шучӗ унчченхинчен палӑрмаллах нумайланнӑ. Пурӗ 55 спортсмен ҫак ята илме пултарнӑ. Иртнӗ ҫулпа танлаштарсан ҫакӑ 26 ҫын ытларах тенине пӗлтерет.

Кӑҫалхи раштав уйӑхӗн 28-мӗшӗнчи ҫӗршывӑн спорт министрӗн Павел Колобковӑн хушӑвӗпе тата тепӗр ҫынна Раҫҫей спорт мастерӗн ятне панӑ. Ҫак йышра: Екатерина Львова (ҫӑмӑл атлетика), Алевтина Иванова (пауэрлифтинг), Сергей Бирюков тата Антон Иванов (сусӑрсем), Александр Зайцев, Анна Павлова тата Мария Степанова (ухӑҫӑсем), Александр Васильев тата Денис Комиссаров (триатлон).

Сӑмах май, кӑсал 5 атлет тӗнче класлӑ спорт мастерӗ пулса тӑнӑ.

Чӑваш Енӗн Спорт министерстви вӗсене пурне те ҫав ятпа саламланине пӗлтернӗ.

Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсем кӑҫал 138 инвестици проекчӗ ӗҫлеттерсе янӑ. Вӗсене хута яма тӗрлӗ хыснаран 3,5 млрд тенкӗ уйӑрнӑ. Ҫӗнӗ инвестпроектсене пула 300 ҫынлӑх ӗҫ вырӑнӗсем уҫӑлнӑ.

Маларах асӑннӑ проектсенчен пӗр пайне, 62-шне, выльӑх-чӗрлӗх отраслӗнче, хута яни паллӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтерет. Уйрӑмах пысӑк суммӑллӑ, пӗлтерӗшлӗ тата хӑйне евӗр объектсенчен Патӑрьел районӗнчи С.А. Халитова фермер хуҫалӑхӗнче 1000 пуҫлӑх качака ферми уҫнине калама пулать.

Аса илтерер, Сериня Халитова фермер сӗте кӳршӗ регионсене — Мари Эла тата Удмурт Республикине — ӑсатнине эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Продукци кайнине кура фермӑна вӑл пысӑклатма шутланӑ.

Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарта килес ҫул иккӗмӗш мультиплекса кӗрекен федераци каналӗсене те курма май килӗ.

Паянхи кун Шупашкарта пурӑнакансем тата ун ҫывӑхенчисем иккӗмӗш мультиплексри каналсене пӑхаяҫҫӗ-ха. Малашне вара ҫак ӗҫе ытти вырӑнта та сарасшӑн. Килес ҫулах ку пулса пӗтеймӗ. Ҫакӑншӑн яваплисем — Раҫҫейӗн телевиденипе радио трансляцилекен станцийӗн Чӑваш Енри филиалӗнче — 2019 ҫула асӑнаҫҫӗ.

Паянхи куна Чӑваш Енри халӑхӑн 99 проценчӗ пӗрремӗш мультиплексра 10 телканала пӑхайрать. Ун валли 42 станци туса лартнӑ. Малашне вӗсенчи оборудование иккӗмӗш мультиплекса йышӑнмалла куҫарса пырасшӑн.

Цифра телекуравӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене +7 (8352) 48-74-47 телефонпа е ckp-chuvashia@rtrn.ru электрон пуштӑпа уҫӑмлатма пулать.

«Шупашкарта чӑвашла калаҫсан Китая кайма сӗннӗ», — ҫапла хыпарланӑччӗ эпир Чӑваш халӑх сайчӗн редакторӗпе Николай Плотниковпа пулса иртнӗ пӑтӑрмаха.

Аса илтерер, ҫак уйӑхӑн 21-мӗшӗнче вӑл транспорт картти ҫине укҫа хума Шупашкарти Вокзалҫул урамри 1а ҫурта кӗнӗччӗ. Хӑй мӗн ҫӑмӑлпа ҫӳренине чӑвашла пӗлтерсен ӑна унти кассирсенчен пӗри курнӑҫланса ҫӳретӗн тесе вӑрҫса пӗтернӗ, вӑл ӑна Китая кайма сӗннӗ.

Пӑтӑрмах сиксе тухнине Николай Плотников «ЕТК» компание ҫӑхавланӑччӗ, кӑнттам кассира ӗҫрен хӑтармах ыйтнӑччӗ.

Халӗ компанирен хурав килнӗ. Унта кассирсене выговор панине, ҫынпа мӗнле калаҫмаллине вӗрентнине пӗлтернӗ.

Транспорт карттине чӑвашла ҫырманнине вырӑн хӗсӗккипе тата карттӑна илемлӗ тӑвасшӑн тӑрӑшнипе сӑлтавланӑ.

Патӑрьел районӗнчи Тӑрӑн ялӗнче «Исток» агрофирма ҫӗнӗ вите уҫнӑ. Ку Ҫӗнӗ ҫул умӗн парне пекех пулнӑ. Ял ҫыннисене ҫак ятпа саламлама ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ҫитнӗ.

«Исток» - малалла талпӑнакан хуҫалӑх. Вӑл техникӑна, фермӑсене ҫӗнетсех тӑрать, акмалли ҫӗрсен лаптӑкне ӳстерет. 2015 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче агрофирма выльӑх-чӗрлӗх комплексне тума пуҫланӑ. Ҫулталӑк вӗҫлениччен 200 пуҫ ӗне валли вите тата сумалли зал хута янӑ. Халӗ ав тепӗр вите туса пӗтернӗ.

Патшалӑх ферма тӑвакансене пулӑшма тӑрӑшать. Усӑ курнӑ укҫан 30 процентне хуҫалӑха тавӑрса параҫҫӗ. Ҫӗнӗ вите вара агрофирма ӗҫченӗсене савӑнтарать: унта ӑшӑ, ҫутӑ та таса.

Сӑмах май, агрофирмӑра – сумалли 350 ӗне. Хуҫалӑх ку йыша тата пысӑклатасшӑн. Кӑҫал ӑратлӑ 44 пушмак пӑру туяннӑ.

Йӗрке хуралҫисем ашшӗ-амӑшне яланах асӑрхаттараҫҫӗ: ача компьютер умӗнче ларнӑ чухне хӑш сайтсене кӗрсе пӑхнине тӗрӗслесех тӑмалла. Ара, тӗнче тетелӗнче шӑпӑрлансемшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратакан сайтсем пайтах.

ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта бомба тума вӗрентекен сайтсем тупнӑ. Тӗнче тетелӗнчи сайтсене тӗп хулари Мускав районӗн прокуратури тӗрӗсленӗ.

Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче икӗ сайт куҫ тӗлне пулнӑ. Вӗсенче килте сирпӗнекен хатӗр ӑсталама вӗрентнӗ. Ҫитменнине, сайта кашниех кӗрсе пӑхма пултарнӑ, вӑл хупӑ пулман.

Прокурор кунашкал информацие Раҫҫейре сарма юраманнисен йышне кӗртме ыйтнӑ. Суд унӑн шухӑшӗпе килӗшнӗ.

Вӑрнар районӗнчи Вӑрман Кипек ялӗнче пурӑнакан ҫынсем шока кӗрсе ӳкнӗ. Ӗнер ҫӗрле унта тӗпленнӗ пӗр ҫемьене арҫын тапӑннӑ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, хайхи арҫын вӗсен пӳртне кӗнӗ, кил хуҫине вӗлернӗ, унтан арӑмне леш тӗнчене ӑсатма хӑтланнӑ. «Арҫын ҫемьен килне кӗнӗ, шӑв-шав илтсе ачисем вӑраннӑ. Ҫемье пуҫӗ мӗн пулнине тӗрӗслеме тухнӑ, кӗтмен хӑнапа иккӗшӗ хирӗҫсе кайнӑ. Лешӗ ачасен ашшӗн ҫӗҫӗпе чиксе вӗлернӗ, арҫын ҫавӑнтах вилнӗ. Хӑна хӗрарӑма та тапӑннӑ, суранлатнӑ. Вӑл халӗ пульницӑра реанимацире выртать», - ҫапла пӗлтернӗ ял ҫыннисем.

Ку ӗҫ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. «Про Город» сайтра ҫырнӑ тӑрӑх, тискер преступление тума пултарнӑ арҫынна Шупашкарта Эгер бульварӗнче тытса чарнӑ.

Шупашкара вӗҫнӗ самолетӑн Чулхулара анса ларма тивнӗ. Кун пирки www.vgoroden.ru портал пӗлтерет.

Паян, раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Чулхулари Стригино аэропортра тӑватӑ самолет анса ларнӑ: «Мускав – Хусан», «Баку – Хусан», «Ҫӗнӗ Уренгой – Хусан», «Мускав – Шупашкар» рейссемпе вӗҫекенсем. Самолетсем мӗншӗн унта ӑнсӑртран аннин сӑлтавне хальлӗхе каламан.

Кӑшт маларах асӑннӑ аоэропортра «Надым – Мускав» рейспа вӗҫекен «тимӗр кайӑк» та анса ларнӑ. Халӗ вӑл унтан вӗҫсе хӑпарнӑ ӗнтӗ. Пресс-служба пӗлтернӗ тӑрӑх, аэропорт штатлӑ режимла ӗҫлет.

Шупашкар районӗнчи Мӑн Карачура ялӗнче паян пӗтӗмӗшле практика врачӗн офисне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Кӗске вӑхӑтра пулсан та пысӑк пахалӑхпа ҫӗкленине ӗнентереҫҫӗ строительсем.

Асӑннӑ офисӑн малтан хӑйне ята кӗтес пулман. Вӑл «Чӑвашавтодор» предприятин пӳлӗмӗнче вырнаҫнӑ. Предприятире укҫа-тенкӗ енчен йывӑрлӑх сиксе тухсан офис пӳлӗмӗсем пушанса юлнӑ, газпа парӑма кӗрсе кайнӑ организацине газовиксем «кӑвак ҫулӑмсӑр» хӑварнӑ. Кӑҫалхи кӗр ҫитсен пӗр вӑхӑт тухтӑрсем ҫутӑ обогревателӗсемпе ӑшӑнкаланӑ-ха, анчах апла ӗҫлеме май ҫуккине кура каярах врач Ишлейра йышӑнма пуҫланӑ.

Ҫине тӑрса тата васкавлӑ тухтӑр ҫурчӗ хӑпартнӑ Мӑн Карачурара. Паян ӑна уҫма республика Элтеперӗ, ытти тӳре-шара пуҫтарӑннӑ.