Чӑваш Енри журналистсемпе уйрӑм авторсем, блогерсемпе фотокорреспондентсем Пӗтӗм Раҫҫейри конкурса хутшӑнса премие тивӗҫейӗҫ.
«Моя Земля – Россия» – 2022 (чӑв. Манӑн Ҫӗр — Раҫҫей) премие тивӗҫес тесен ял хуҫалӑх тематикиллӗ проектсене авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗччен Раҫҫейӗн Ял хуҫалӑх министерствине ҫитермелле.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ 13 номинацире иртӗ. Вӗсене 3 тематика блокне пӗрлештернӗ: «Ял хуҫалӑх производстви», «Ял хуҫалӑх территорийӗсем», «Социаллӑ ыйтусем («ҫӗр ҫинчи» ҫынсем)».
Илен (Илем) кунӗнче ҫуралнӑ тусӑма
Г.А. Дегтярёва
Вӗри…
Кӑвак тӳпеллӗ утӑ кунӗ
Кӑмакари пек туйӑнать:
Кӑшт сулхӑнта кӑна халь канлӗ,
Ахалӗн макӑр: чун тухать.
Пӑчӑ…
Капашсӑр шӑрӑх — ҫумӑр кирлӗ,
Тавралӑх шывшӑн антӑхать.
Ӑҫта-ши халӗ ҫурҫӗр ҫилӗ?
Ниҫта пӗр пӗлӗт курӑнмасть.
Ай-ай…
Хӗвел хӗртет, ҫӑлсамччӗ Турӑ —
Чӑтма май ҫук-ҫке кунӗпе.
Хӑйӑр ҫинче ҫунать ҫан-ҫурӑм,
Ӳт-тир сурать сӗвӗннипе.
Вӑй ҫук…
Шӑм-шак та йывӑр — чирлӗ тейӗн.
Сывлӑш ҫитмест, мунчарилле.
Тӗнче чӗр тамӑк халь этемшӗн −
Тархасшӑн ҫумӑр пар, Илле!
Леонид Кевер (Сильвестров)
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артистки, режиссёрӗ Наталья Сергеева «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ» ята тивӗҫнӗ. Хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев ӗнер, утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Наталья Сергеева Шупашкар районӗнчи Шинер Тӑрӑн ялӗнче 1971 ҫулхи юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Ашшӗ — инженер-механик, амӑшӗ — медсестра. Вӑл вара, Наталья, пачах урӑх ҫулпа каяс тенӗ. Мускаври Щепикин ячӗллӗ театр училищине вӗренме кӗнӗ.
Темиҫе ҫул каяллахи интервьюра Наталья Алексеевна пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл — ҫемьеллӗ, икӗ ывӑл амӑшӗ. Шупашкар урамӗсенче хӑйне ҫынсем палласа илнине те пытарман.
Утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче чӑваш поэчӗ, прозаикӗ, драматургӗ, Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Николай Теветкел (Петровский) 85 ҫул тултарнине халалласа литература каҫӗ иртнӗ.
Мероприятие культурӑпа ӳнер ӗҫченӗсем, ӑсчахсем, вулавӑш ӗҫченӗсем, вулакансем, ҫыравҫӑн ҫывӑх ҫыннисемпе тӑванӗсем хутшӑннӑ.
Библиотека директорӗ Роза Лизакова Николай Теветкел пултурлӑхне пысӑка хурса хакланӑ май «Теветкел Николай Александрович» ятпа поэтӑн юбилейӗ тӗлне вулавӑш ӗҫченӗсем библиографи указательне хатӗрленине пӗлтернӗ.
Николай Теветкел 1937 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялӗнче ҫуралнӑ. Унӑн тӗп кӑларӑмӗсен хушшинче ҫаксене асӑнса хӑварма пулать: «Хӗвел кӗлти», «Авӑн уйӑхӗ», «Янӑравлӑ тӳпе», «Сонетсем», «Сывлӑмпи», «Хура сулӑ», «Шурӑ ката» т.ыт.те.
Утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче
️Тутарстанри Элкел районӗнчи Сиктӗрмере Уяв иртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Чӑвашлӑх уявӗн мероприятийӗ пуян пулнӑ. Сӑмахран, «Уяв пики» пултарулӑх конкурсӗ иртнӗ.
Ӑмӑртӑва 16 пике хутшӑннӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ — Чӑваш Республикинчен, ыттисем – Тутарстанӑн тӗрлӗ районӗнчен.
Конкурса хутшӑнма кӑмӑл тунӑ хӗрсем хӑйсемпе паллаштарнӑ, тӳресене чӑваш апат-ҫимӗҫӗпе сӑйланӑ, юрласа та ташласа кӑтартнӑ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗнче ҫӗнтерӳҫӗ ятне Вӑрмар районӗнчи Мӑнҫырмари Кристина Данилова тивӗҫнӗ.
Шупашкарти Татьяна Иванова пӗтӗм тӗнчери «Филантроп» премие тивӗҫнӗ. Ӑна культурӑпа ӳнер енӗпе ҫитӗнӳ тунӑ сусӑр ҫынсене параҫҫӗ.
Премие пама тытӑннӑранпа – 20 ҫул. Ҫав вӑхӑтра ӑна ҫӗнсе илессишӗн 36 ҫӗршыври тата Раҫҫейӗн мӗнпур регионӗнчи 10 пин ытла сусӑр конкурса хутшӑннӑ. 470 ҫын преми лауреачӗ пулса тӑнӑ.
Шупашкарти Татьяна живопиҫпе тахҫанах кӑсӑкланнӑ. 5 ҫул каялла 1-мӗш ушкӑнри инвалид пулса юлнӑ, ун чухне хӗр 80 процент таран суккӑрланнӑ. 2 ҫул каялла вӑл Шупашкар хулинчи халӑха социаллӑ пулӑшу паракан центрне ҫӳреме тытӑннӑ. Унта вӑл чун киленӗҫӗпе тепӗр хут кӑсӑкланма пуҫланӑ.
Чӑваш хӗрарӑмӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурса хутшӑнса иккӗмӗш вырӑна тухнӑ.
Сӑвӑ илемлӗ вулакансен тата патриотла юрӑсен конкурсне Совет Союзӗн халӑх артистне, Раҫҫей Федерацийӗн Ӗҫ геройне Василий Лановоя асра тытнине палӑртса йӗркеленӗ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвне ҫӗршывӑн кашни регионӗнчен тенӗ пек хутшӑннӑ. Пурӗ 200 ҫын ӑмӑртнӑ.
Чӑваш Енрен унта эстрада юрӑҫи тата сӑвӑҫи Валентина Семёнова хӑй ҫырнӑ «Своих не бросаем» сӑвӑпа тата «Десятый наш десантный батальон» юрӑпа хутшӑннӑ. Сумлӑ жюри ентешӗмӗр пултарулӑхне иккӗмӗш вырӑнпа хакланӑ.
Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, чӑваш поэчӗ, публицисчӗ, куҫаруҫи, драматургӗ, театр режиссерӗ, актерӗ, музыка критикӗ, преподаватель, этнотеатровед, Иосиф Дмитриев (Трер), ҫуралнӑранпа 75 ҫул ҫитрӗ.
Пултаруллӑ чӑваш арӗ кирек ӑҫта ӗҫлесен те хӑйӗн йӗрне хӑварнӑ. Вӑл Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче, Шупашкарти музыка училищинче актёр уйрӑмӗн заведующийӗнче, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнчи искусствоведени пайӗнче ӑслӑлӑх ӗҫченӗнче, Казахстанри Вырӑс драма театрӗнче режиссёрта тӑрӑшнӑ. Юлашки ҫулсенче Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче вӑй хучӗ.
Ҫак тӗнчерен Иосиф Трер 2018 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче уйрӑлса кайрӗ.
Республика кунӗ умӗн пирӗн, тӑван чӗлхепе литературӑна юратакан чӑвашсемшӗн, паха кӗнеке кун ҫути курнӑ. «Вӑхӑт тараси» кӑларӑма Марина Карягина поэтӑн 2010-2022 ҫулсенче ҫырнӑ хайлавӗсем кӗнӗ.
Кӗнеке аннотацийӗнче калашле, «поэт самана сулнӑкӗнчи этемӗн пурнӑҫри хура-шурне ҫынлӑхпа чыса, тивӗҫе тӗрӗслекен вӑхӑт тараси ҫине хурса виҫет тейӗн».
Кӗнекене тӗрлӗ формӑпа ҫырнӑ сӑвӑсем: тавтограмма, рубаи, икйӗркелӗх, терцет, сонет кӑшӑлӗ, панторим, палиндром, монопалиндром, амфистроф — хальхи чӑваш поэзине хӑйне евӗр курӑмпа пуянлатаҫҫӗ.
Кӗнекене Станислав Юхтар художник ӳкерчӗкӗсемпе илемлетнӗ. Кӑларӑм «Ҫӗнӗ вӑхӑт» типографире пичетленсе тухнӑ.
Вӑрнар районӗнчи пӗр ялти ҫемьере велоплуг шухӑшласа кӑларнӑ.
Тавҫӑруллӑ ҫынсем Мачамӑш ялӗнче пурӑнаҫҫӗ. Георгий тата Николай Порфирьевсем ҫӗрулми купалама ал айӗнчи материалсенчен велоплуг ӑсталанӑ.
Асӑннӑ хатӗр епле ӗҫленине курнисем хакланӑ тӑрӑх, вӑл заводра туса кӑларнинчен нимпе те кая мар. Велополуг касӑсене хитре туса пырать, ҫӗрулмине лайӑх купалать.
Килте усӑ курма юрӑхсӑр велосипед пулсан ӑна ним мар касса вакласа хӑвӑра кирлӗ пек шӑратса хурса велоплуг ӑсталама пулать. Ан ӳркен кӑна!
+2.3 °C