Екатеринбургра шкул ачисем ҫӗнӗ «вӑйӑ» шутласа кӑларнӑ. Куншӑн аслисем пӗрре те савӑнмаҫҫӗ, мӗншӗн тесен вӑл пурнӑҫшӑн хӑрушӑ.
Вӑййа ачасем тупӑшмалла выляҫҫӗ. Унтан хӑйсен «ҫитӗнӗвӗсене» видео ӳкерсе тӗнче тетелне кӑларса хураҫҫӗ те мухтанаҫҫӗ. Ачасем светофор хӗрлӗ ҫуталнӑ чухне ҫул урлӑ чупса каҫаҫҫӗ-мӗн. Ҫакӑ ӗнтӗ — вӑйӑ.
«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак «вӑййа» пула пӗр шкул ачи вилнӗ. Тепри пульницӑна хуҫӑк урапа лекнӗ.
Шӑпӑрлансем хӑрушӑ пулнине ӑнланмаҫҫӗ ахӑртнех. 12 ҫулти хӗрача каланӑ сӑмахран, кӑҫал хӗлле арҫын ачасем ҫул урлӑ чупса каҫнӑ. Халӗ вара укҫалла выляҫҫӗ. 100 тенкӗлӗх.
Вӑййа Самар, Хабаровск, Архангельск хулисен ачисем те хутшӑннине пӗлтереҫҫӗ. Любовь Владыкина психолог каланӑ тӑрӑх, ачасене адреналин ҫитмест.
ҪҪХПИ ӗҫченӗсем нимӗн те тӑваймаҫҫӗ-мӗн. Урапи айне лекнӗ водителӗн вара суд сакки ҫине ларма тивӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери куна халалласа «Шӑплӑх эрни» ирттереҫҫӗ. Акципе килӗшӳллӗн, хӗрарӑмсене аборт тума чарма хӑтланӗҫ.
Акцие хулари медицина центрӗ ирттерет. Вӑл 10 кун тӑсӑлӗ. Ҫак тапхӑрта медицина центрӗн ӗҫченӗсем хӗрарӑмсене аборт сиенӗ пирки каласа кӑтартӗҫ. Ача пӑрахма юраманни пирки вӗсемпе психологсем те, гинекологсем те калаҫӗҫ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина центрӗн ӗҫченӗсем каланӑ тӑрӑх, вунӑ кунра ҫие юлнӑ хӗрарӑм шухӑшне улӑштарма пултарать. Практика кӑтартнӑ тӑрӑх, хӗрарӑмсем тухтӑрсемпе калаҫнӑ хыҫҫӑн аборт тума таврӑнмаҫҫӗ.
Алексей Кизилов тӗп тухтӑр центра аборт тума шутланӑ кашни хӗрарӑмпа психолог, социаллӑ хӳтӗлев службин ӗҫченӗ ӗҫленине каланӑ. Акци ирттерни усси пуррине палӑртаҫҫӗ. Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, абортсен хисепӗ чакнине ҫирӗплетет тухтӑр.
Ҫак кунсенче Чӑваш Ене паллӑ мультипликатор Гарри Бардин килсе кайнӑ. Вӑл Патшалӑх электрон тата кинодокументаци архивӗнче ачасене фильмсем кӑтартнӑ.
Ун чухне шӑпӑрлансем «Летучий корабль», «Приключения Хомы», «Дорожная сказка» мультфильмсем курса киленнӗ. Интеллектуаллӑ кинематографра Гарри Бардинӑн мультфильмӗсем элита шутланаҫҫӗ.
Мультипликатора Чӑваш Енри ҫынсем килӗшеҫҫӗ. Халӗ Гарри Бардин «Слушая Бетховена» ҫӗнӗ фильм тӗлӗшпе ӗҫлет. Ун валли кӗвве Владимир Спиваков ертсе пыракан симфони оркестрӗ ҫырнӑ. Укҫа-тенке ҫынсем тӗнче тетелӗнче пухнӑ.
Канаш районӗнчи Чакаҫ ялӗнче пурӑнакан арҫын ывӑлне вӑратас тесе хӑйӗн пӳртне чӗртсе янӑ. Инкекӗ Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун пулса иртнӗ. Ирхи 8 сехет иртсен.
51 ҫулти кил хуҫи хӑйӗн вун ҫиччӗри ывӑлне вӑратма хӑтланнӑ. Анчах яш ӳсӗр ашшӗн сӑмахне хӑлхана чикмен — малалла хуп турттарнӑ. Итлемен ывӑлне тӑн кӗртес тесе киккирикне ирех хӗртнӗ ашшӗ хайхи ҫывӑракан пӳлӗме чӗртсе янӑ. Пушар кӑларнӑ вӑхӑтра килте арҫыннӑн арӑмӗ те пулнӑ. Вӗсем виҫҫӗшӗ те ҫунакан пӳртрен тухса тарма ӗлкӗрнӗ, анчах 17-ри каччӑ сулахай енчи хулпуҫҫипе пӗҫҫине пӗҫертсе янӑ. Сурана 1–2-мӗш степеньлӗ тесе хакланӑ тухтӑрсем. Ҫемьери тепӗр ача вӑл вӑхӑтра шкулти уйхӑхра пулнӑ.
Пушара сӳнтерме пырса ҫитнӗ ҫӑлавҫӑсем хуралтӑсене тата ВАЗ–2110 автомашинӑна ҫӑлса хӑварнӑ. Пӳрте вара юсама май килмӗ.
А.В. Ляпидовский ячӗллӗ Шупашкарти авиаципе спорт клубӗнче республикӑн тӗп хулинчи шкулсенче аслӑ классенче вӗренекенсем валли йӑлана кӗнӗ ҫарпа спорт пуххин пӗрремӗш сменине уҫнӑ. Ӑна хула администрацийӗпе «Синева» десант клубӗ йӗркеленӗ иккен.
Палатка хулинче ҫӗре яхӑн курсант ҫар уставне, караул хӗсмечӗн никӗсне, ҫӑлав ӗҫне хӑнӑхать, алӑ вӗҫҫӗн кӗрешме вӗренет. Ҫав вӑхӑтра ачасене парашютпа та сиктерсе кӑтартаҫҫӗ.
РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин республикӑри Тӗп управленийӗн ӗҫченӗсем те палатка уйлӑхне пырса ачасемпе тӗлпулнӑ. Вӗсемпе инкек-синкеке лекес мар тесен мӗнле тытмаллине вӗрентнӗ.
Раҫҫейӗн Инкеклӗ ӗҫӗсен министерствин аслӑ шкулӗсене вӗренме кӗрес йӗркепе те паллаштарнӑ яшсене. Кун пирки вӗсене гражданла хӳтӗленӳ управленийӗн специалисчӗ Александрь Козарь каласа кӑтартнӑ.
Сӑнсем (16)
Чӑваш Енри пӗр шкул директорне ӗҫрен хӑтарас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ. Унта кӗҫӗн классене вӗрентекен хӗрарӑм 1-мӗш класс ачине темиҫе хут ҫапнӑ-мӗн. Ҫав вӗрентекен халӗ ӗҫрен хӑйӗн ирӗкӗпе кайнӑ.
Ку Вӑрнар районӗнче пулнӑ. Директора должноҫран хӑтарас ыйтӑва район администрацийӗн вӗренӳ пайӗ пӑхса тухать. Кӑна Вӑрнар район администрацийӗн пуҫлахӗн ҫумӗ Николай Петров пӗлтернӗ.
Унччен маларах «Про Город» хаҫат пӗр вулакан аноним мелӗпе видео ярса пани пирки пӗлтернӗччӗ. Унта вӗрентекен шкул ачине питрен темиҫе хут ҫапни паллӑ. Ку информаци сарӑлсан ҫав вӗрентекен ӗҫрен хӑйӗн ирӗкӗпе тухса кайнӑ.
Иртнӗ канмалли кунсенче Чӑваш Ене 3 ҫын путса вилнӗ. Вӗсен йышӗнче — пӗр ача.
Ӗнер, ҫӗртмен 1-мӗшӗнче, Муркаш районӗнчи Ятман ялӗнче 27-ри арҫын путнӑ. Тӑванӗсем каланӑ тӑрӑх, вӑл пулӑ тытмалли сӗрекене ҫыхланса ларнӑ. Арҫын ӳтне водолазсем туртса кӑларнӑ.
Ҫав кунах Шупашкар районӗнчи Шоркка ялӗ ҫывӑхӗнче Шӑнкасри хӗрарӑм путса вилнӗ. 34-ри хӗрарӑм шыва кӗнӗ чухне чыхӑнса кайнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче вара Канаш районӗнче инкек пулнӑ. Катек ялӗнче 5 ҫулти ача путса вилнӗ. Вӑл пӗве урлӑ хывнӑ кӗпер ҫинче велосипедпа каҫма тӑнӑ та аялалла ӳкнӗ. Ача ӳтне ял ҫыннисем асӑрханӑ.
Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери кун умӗн Чӑваш кӗнеке издательствинче чи пӗчӗккисем валли кӗнекесем тухнӑ.
Чӑвашла кун ҫути курнӑ «Савӑк вӑхӑт» кӗнекене Николай Ытарай сӑввисем тӑрӑх хывнӑ юрӑсем кӗне. Кӗвве Илья Степанов композитор хывнӑ. Савӑк юрӑсем кӑмӑла хӑпартаҫҫӗ, вӗсемпе уявсенче те усӑ курма пулать. Тӗрӗссипе, кӗнеке аслисемшӗн те, ачасемшӗн те интереслӗ. Ӑна И.Е.Калентьева ӳкерсе илемлетнӗ.
Раиса Воробьеван «Чарусӑр ҫӗрҫисем» кӗнеке вырӑсла та, чӑвашла та кун ҫути курнӑ. Унта вулакансем сӑвӑсенчи сӑнарсемпе, арҫын ачасемпе тата хӗрачасемпе паллашаҫҫӗ. Кӗнекене А.В.Семенова ӳнерҫӗ илемлетнӗ.
Ачасем валли хатӗрленӗ икӗ кӗнеке те 1000 экземплярпа тухнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти «Тӗкӗрҫ ращи» культурӑпа кану центрӗнче мини-зоокӗтес уҫӑлнӑ. Унта ятарлӑ вольерсем лартнӑ, тӑватӑ пакша илсе килнӗ.
Зоокӗтес паян, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, уҫӑлнӑ. Ӑна уҫнӑ ҫӗре хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Олег Бирюков тата ытти тӳре-шара хутшӑннӑ.
Ку — ҫӗнӗ шупашкарсемшӗн пысӑк савӑнӑҫ. Вольерсене хӑш чӗрчуна вырнаҫтарассине нумай шутланӑ. Кайран пакша яма шут тытнӑ. Ку — Ҫӗнӗ Шупашкар палли. Малашне унта чӗрчунсем хутшӑнасса пӗлтерет тӳре-шара.
Уява килнӗ ачасем питӗ савӑннӑ. Хӑшӗ-пӗри пакшана вӑрттӑн та ачашлама пултарнӑ. Анчах малашне вӗсене тыттарма, ачашлаттарма чарӗҫ. Ку — чӗрчунсен тата ҫынсен хӑрушсӑрлӑхӗшӗн. Хӗлле вольерсене хӑтлӑлатӗҫ, ӑшӑрах тӑвӗҫ.
Ҫӗртмен 1-мӗшӗнче, Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери кун, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Кӗнекеллӗ ҫу патӗнче хӑнара» литература картишӗ уҫӑлмалла. Уяв кӑнтӑрлахи 11 сехетре пуҫланмалла.
Республикӑн Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, уяв программи кӑсӑк пулмалла. Ун вӑхӑтӗнче хаваслӑ ӑмӑртусемпе вӑйӑсем йӗркелӗҫ, уҫӑ сывлӑшра кӗнеке вулӗҫ, литература викторининче пӗлӗве тӗрӗслеме май килӗ. «Кӗнеке карҫынккинчи ҫӗнӗлӗхсем» курав ҫӗнӗ кӗнекесемпе паллаштарӗ. «Ылтӑн пулӑ» уяв мастерскойӗ те ачасене хавас кӑмӑл кӳмелле.
Мероприятисем кунпах вӗҫленмеҫҫӗ-ха. Ҫӗртмен 2-мӗшӗнче Наци вулавӑшӗ ачасемпе вӗсен ашшӗ-амӑшне «Вырӑс ҫырулӑхӗн кун-ҫулӗ» информаци сехетне йыхравлать. Тепӗр кунхине ачасене «Ыр кӑмӑллӑх тӗнчине» чӗнеҫҫӗ. Ҫӗртмен 4-мӗшӗнче вырӑс чӗлхине пӗлекенсен вӑйӑ-урокӗ иртӗ, ҫӗртмен 5-мӗшӗнче – А. Пушкин юмахӗсемпе вӑйӑсем йӗркелӗҫ.
-4.7 °C