«АквАйСпорт» федерацийӗн президенчӗ Татьяна Александрова

Авӑн уйӑхӗн 2–4-мӗшӗсенче Ҫӗнтерӗвӗн Камчаткӑпа Курильск эстафети иртнӗ. Экстремал-ишевҫӗсем пырлӑ шыва 12 километр ҫӗнсе Камчаткӑн кӑнтӑр районӗнчи Лопатка сӑмсахӗнчен пуҫласа Ҫурҫӗр Курил утравӗн ҫурҫӗр енче вырнаҫнӑ Шумшу утравӗн Пономарев сӑмсахӗ патне ишсе тухнӑ. Ҫак ҫула 1945 ҫулта Курил десанчӗ тунӑ. Ишеве халь тухнисем шӑпах ҫавна аса илсе сивӗ шыва парӑнтарнӑ та.

Тӗнчерен пухӑннӑ 22 ишевҫӗ хушшинче Чӑваш Енӗн «АквАйСпорт» федерацийӗн президенчӗ Татьяна Александрова пулнӑ. Унсӑр пуҫне Раҫҫейри, Китайри, Великобританири, Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенчи, Чилинчи, Австралинчи тата Кӑнтӑр Африкӑри Республикӑри спортсменсем 8 градусран ӑшӑ мар шыври ҫула тухнӑ. Тинӗс хумӗсем океан еннелле тӗке-тӗке янӑ.

Спортсменсем эстафетӑпа ишнӗ. Пӗрне пӗри вӗсем кашни 15 минутран ылмаштарса пынӑ. Апла пулин те спортсменсем йывӑрлӑха парӑнман, палӑртнӑ вырӑна ишсе тухнӑ-тухнах.

ЧНКн «Чӑваш xӗpapӑмӗ» комитечӗн пайташӗсем

Паян Республикӑри хӗрарӑмсен канашӗн пӗрлешӗвӗн хастарӗсем, районсенчи уйрӑмӗсен пайташӗсем Шупашкарти 17-мӗш съезда пуҫтарӑннӑ. Мероприятие ЧНКн «Чӑваш xӗpapӑмӗ» комитет пайташӗсем те хутшӑннӑ.

Съезда Чӑваш хӗрарӑмӗсен Канашӗн ертӳҫи Ольга Зайцева ертсе пынӑ.

Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев Хӗрарӑмсен канашӗ хӑйӗн ырми-канми тӑрӑшулӑхӗпе тахҫанах ырӑ сӑмаха тивӗҫнине палӑртнӑ. «Эпир сирӗн умра пapӑмpa, республикӑри арҫынсенчен тайма пyҫ сире», — тени пирки ЧНКн пресс-службин ертӳҫи Зоя Яковлева пӗлтерет.

Михаил Игнатьев ЧНК президиумӗн пайташне, «Чӑваш xӗpapӑмӗ» комитет ертӳҫине Нина Петровӑна Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ.

Съездра Чӑваш хӗрарӑмӗсен канашне ытти халӑх пӗрлешӗвӗпе пӗрлех ЧНКн «Чӑваш xӗpapӑмӗ» комитечӗ те кӗнӗ. Ҫапла вара «Чӑваш хӗрарӑмӗсен республикӑри Пӗрлӗхӗ» туса хунӑ. Ку организацие ертсе пыма Ольга Зайцевӑна шаннӑ.

Нумаях пулмасть пичетрен Шупашкар районӗн энциклопедийӗ тухнӑ. Халӗ пур районӑн та тенӗ пекех таврапӗлӳ словарӗсем, справочниксем, кӗнекесем пур. Пӑрачкав, Сӗнтӗрвӑрри районӗсен, Улатӑр, Канаш, Шупашкар тата Ҫӗмӗрле хулисен ҫеҫ энциклопеди ҫук.

Патӑрьел районӗн тата Чӗмпӗр облаҫӗн энциклопедийӗсем икӗ томпа тухнӑ. Пур энциклопеди те тенӗ пекех Чӑваш халӑх академийӗн тата Чӑваш таврапӗлӳҫисен дипломӗсене тивӗҫнӗ. Элӗк район энциклопедийӗ вара Мускаври конкурсра та ҫӗнтернӗ.

Шупашкар район энциклопедине 1994–1995 ҫулсенче хатӗрленӗ. Ростислав Данилов пуҫлӑх пулнӑ чухне «Сторона моя Чебоксарская» кӗнеке тухнӑ. Анатолий Князев пулнӑ чухне вара районти таврапӗлӳҫӗсем ӗҫлеймен. Хальхи пуҫлӑх энциклопедишӗн савӑннӑ пек, анчах кайран хастарсен ӗҫ ушкӑнне салатнӑ.

Полиграфи тӗлӗшӗнчен кӗнеке хитре пулсан та вӑл тӗплӗ пулайман.

Малалла...

Мария Соловьева тунӑ сӑн

Ҫӗнӗ Шупашкарти ача-пӑча ӳнер шкулӗнче баян калакан ӑста ҫамрӑк саккӑрмӗш ҫул вӗренет. Вӑл — Евгений Мидаков.

Евгений халӑх инструменчӗсен уйрӑмӗнче ӑсталӑхне туптать. Ыттисенчен уйрӑлса тӑрать вӑл. Женя питӗ ӗҫчен тата пултаруллӑ. Ҫамрӑк пулсан та вӑл 30 ытла конкурса хутшӑннӑ, хӑйӗн пултарулӑхне ют ҫӗршывра та кӑтартнӑ, кубоксем, медальсем, дипломсем ҫӗнсе илнӗ.

Евгений Мидаков 2013 ҫулта «Чӑваш Енри пултаруллӑ ҫынсем» проект ҫӗнтерӳҫи пулнӑ. Ҫавӑн пекех «Раҫҫейри наци пуянлӑхӗ» конкурсра I степень лауреат пулса тӑнӑ. Женя Раҫҫейри тата ют ҫӗршыври чылай конкурсра палӑрнӑ.

Евгений Нидерландри, Францири, Испанири конкурссенче пулнӑ. Вӑл «Минута славы» проекта хутшӑнма ӗмӗтленет.

Халӑх тетелӗнчи ПАРНАС уйрӑмӗн сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗнӗ Шупашкарта паллӑ мар ҫынсем Халӑх ирӗклӗхӗн партийӗн (ПАРНАС) хастарӗн Феликс Милицинӑн урапине киревсӗр сӑмахсемпе ҫырса пӗтернӗ.

Феликс Милицин урапине сӑрласа пӗтернине авӑн уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ирхине асӑрханӑ. «Тимӗр урхамаха» хура сӑрӑпа вараланӑ.

Урапан малти чӳречи ҫине ашкӑнчӑксем «Фашист» тесе ҫырнӑ, водитель алӑкӗ ҫине «Вали» тесе сӑрланӑ. Кунсӑр пуҫне виҫӗ кустӑрмине шӑтарнӑ.

Хастар хӑй шутланӑ тӑрӑх, ку политикӑпа ҫыхӑннӑ. Вӑл Раҫҫей позицине Крым тата Украина тӗлӗшпе критиклесе пӗччен пикет темиҫе те ирттернӗ. Феликс Милицин ҫакӑнпа ҫыхӑнтарать ку пулӑма.

Унччен ӑна хӑратни те пулнӑ-мӗн, ҫавӑнпа вӑл хваттерне улӑштарнӑ. Халӗ хур курнӑскер полицие ыйту ҫырнӑ.

Ольга Голодец вице-премьер журналистсене пӗлтернӗ тӑрӑх, 2016 ҫулта Амӑшӗн капиталӗ 22 пин тенкӗ ӳсӗ. Ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен унӑн виҫи 475 пин тенкӗпе танлашӗ.

Амӑшӗн капиталне ӳсермешкӗн хыснаран 6,4 миллиард тенкӗ тӑкакланӗ. Правительство капитал укҫипе сусӑр ачасем валли тавар туянма юрать тесе йышӑннӑ. Ольга Голодец каланӑ тӑрӑх, сусӑр ача валли реабилитаци хатӗр-хӗтӗрӗ туянсан вӑл хӑвӑртрах лайӑхланма тытӑнӗ.

Вице-премьер палӑртнӑ тӑрӑх, саккун проекчӗ капиталпа ача 3 ҫул тултаричченех усӑ курма май парать. Ку ашшӗ-амӑшне тата ачана усрава илнисене пырса тивет.

Чылайӑшӗ Амӑшӗн капиталне ҫурт-йӗре лайӑхлатас ҫӗре тӑкаклать. Ӑна ачана вӗрентес, пулас пенси укҫине пысӑклатас ҫӗре яма та юрать.

Аса илтерер: программа 2007 ҫултанпа пурнӑҫланать. Ӑна иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ачана ҫуратакансем тивӗҫеҫҫӗ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Хурапыр ялӗнче ветспециалистсем килти выльӑх-чӗрлӗхе урнӑ чиртен прививка тунӑ. Ҫакна тума сӑлтавӗ пулнӑ.

Авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Хурапырта пӗр ҫын ӗне кӗтӗвне пӑхнӑ. Унччен те пулман — кӗтӳҫӗ ӗнесем патне тилӗ ҫывхарнине курнӑ. Тискер чӗрчун хурарах ӗнене малти уринчен ҫыртнӑ. Теприсене вара хӑратнӑ ҫеҫ. Ҫавна пула ӗнесем тӗрлӗ енне чупса саланнӑ.

Кӗтӳҫӗ тилӗ ҫыртнӑ ӗнен хуҫипе пӗрле тискер чӗрчуна вӗлернӗ. Унтан вӗсем районти чӗрчун чирӗсемпе кӗрешекен станцие пӗлтернӗ.

Тилӗ виллине ветлабораторие ӑсатнӑ. Тепӗр кунхине паллӑ пулнӑ: тискер чӗрчун урнӑ чирпе аптӑранӑ. Россельхознадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, ветспециалистсем Хурапырти выльӑх-чӗрлӗхе прививка тунӑ. Пӗтӗмпе 200 ытла выльӑха. Вӗсен йышне ӗне, сурӑх, кушак, йытӑ тата ытти чӗрчун кӗнӗ.

Ӗнер, авӑнӑн 9-мӗшӗнче, Михаил Игнатьев Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Хурапыр ялӗнче карантин пулнине алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.

«Симӗс патруль» общество организацийӗ Раҫҫейри регионсен экологи танлаштарӑмне (рейтингне) хатӗрленӗ. Ӑна тишкерес тӗк, Чӑваш Ен чи лайӑххисен шутне кӗме пултарнӑ.

Рейтинга 85 регион хутшӑннӑ. Чӑваш Ен унта чи лайӑх 10 регионсен йышне кӗнӗ. Пирӗн республика 8-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Пӗлтӗр вара вӑл 9-мӗш вырӑнта пулнӑ. Апла Чӑваш Ен танлаштарӑмра 1 йӗрке ҫӳлерех хӑпарнӑ.

Рейтингра малти вунӑ йӗркене хӑш регионсем йышӑннӑ-ха? Тамбов облаҫӗнче, Алтай Республикинче, Белгород облаҫӗнче, Чукоткӑра, Чӗмпӗр облаҫӗнче, Алтай тӑрӑхӗнче, Курск облаҫӗнче, Ростов облаҫӗнче, Тамбов облаҫӗнче экологи тӗлӗшӗнчен лару-тӑру лайӑх.

Аутсайдерсен йышӗнче Свердловск, Тула, Мускав облаҫӗсем пулнӑ. Экологи лару-тӑрӑвне лайӑхлатас тӗлӗшпе Тутарстан лайӑх ӗҫлени паллӑ пулнӑ. Вӑл 59-мӗш вырӑнтан 43-мӗшне куҫнӑ. Бурятипе Иркутск облаҫӗ вара рейтингра самаях чакнӑ. Унта вӑрмансем ҫунаҫҫӗ.

Константин Ишутов блогер

Шупашкар хула администрацийӗн сити-менеждерӗ Алексей Ладыков республикӑри паллӑ блогерсенчен пӗрне, Константин Ишутова, хӑратни пирки ҫав каччӑ хӑйӗн блогӗнче вырнаҫтарнӑ. Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗпе калаҫнине вӑл ҫырса тата ӳкерсе илнӗ, калаҫӑвӑн сыпӑкне тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницине лартса хунӑ. Ҫырса илнине ӗненсен Алексей Ладыков ирӗклӗ блогера хӑратнӑ пек пулса тухать.

Ӗнер Шупашкарӑн сити-менеджерӗ «Ҫеҫпӗл» кинотеатр ҫуртӗнче хула ҫыннисемпе тӗл пулнӑ. Унта Юрий Пичугин ятлӑ ҫын (вӑл кимӗсене Шупашкарӑн Ҫӗнӗ-Хӗвеланӑҫ районӗнче Атӑл ҫыран хӗрринче ларттарассишӗн тавлашнипе юлашки вӑхӑтра палӑрчӗ) Алексей Ладыков Константин Ишутова чӑннипех хӑратнипе хӑратманни пирки кӑсӑкланнӑ.

– Уншӑн кулянатӑр-им? – ыйту ҫине ыйтупа хуравланӑ хула тӳре-шари.

– Эпӗ хамшӑн кулянатӑп-ха – вырӑнлӑ ыйтусем памасан нимӗн те пулмасть-ши тетӗп те, – ҫухалса кайман кимӗҫӗ.

– Пирӗн хушӑра шӳтлӗ калаҫу пулнӑ. Вӑл (Константин Ишутов. – В.С.) ӑна ҫавӑн пек мӗншӗн ҫавӑрттарса хунине пӗлместӗп. Уншӑн (Константин Ишутовшӑн. – В.С.) нимӗнле хӑрушлӑх та ҫук. Пире кирек епле, ҫав шутра вырӑнсӑр, ыйту паракансене нимӗн те шиклентермелле мар, – шантарса каланӑ Алексей Ладыков.

Малалла...

Хӗрарӑмсен Шупашкарти Магницкий урамӗнчи консультаци ҫурчӗ ҫак ҫуртра вырнаҫнӑ

Шупашкарти Кӑнтӑр поселокӗнче ӗнер хӗрарӑмсен консультацийӗ уҫнӑ. Тухтӑр пулӑшӑвӗ кӳрекен ҫак учреждени маларах Бичурин урамӗнче вырнаҫнӑ хулари 7-мӗш пульницӑра пулнӑ. Унта акушер-гинекологсем валли ӗҫ вырӑнӗ, хӗрарӑмсене йышӑнмалли пӳлӗмсем хӗсӗк пулнӑ. Хӗрарӑмсен консультацине Магницкий урамӗнчи 2/1 ҫурта куҫарни меллӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Хӗрарӑмсене йышӑнакан тухтӑр ҫуртне пысӑк пуҫлӑхсене пуҫтарсах уҫнӑ. Унта республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Алла Самойлова тата Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов пырса ҫитнӗ. Чӑваш тумӗ тӑхӑннӑ юрӑ-ташӑ ӑстисене те йыхравланӑ. Леонид Черкесов Шупашкарти Кӑнтӑр поселокра пурӑнакан хӗрарӑмсем паха медицина пулӑшӑвӗ илме тивӗҫҫине асӑнса хӑварнӑ. Алла Самойлова вара ача-пӑча поликлиникисемпе хӗрарӑмсен консультацийӗсем уҫӑлни уйрӑмах хӗпӗртерттернине палӑртнӑ. «Апла тӑк вӗсем кирлӗ», – мӗншӗн савӑннине уҫӑмлатнӑ министр.