Г.С. Лебедев ячӗллӗ лицей-интернат унччен ҫакӑнта пулнӑ

Шупашкарта вырнаҫнӑ Г.С.Лебедев ячӗллӗ Чӑваш наци лицейӗ шӑпи тахҫанах калаҫтаракан тема пулса тӑнӑ май Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫак ыйтӑва вӗҫӗмех хускатса пычӗ.

Ҫак уйӑхӑн 2-мӗшӗнче Шупашкарти кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче пурӑнакан ашшӗ-амӑшӗ протест акцине тухнине те эпир пӗлтернӗччӗ. Вӗсем унччен Лебедев ячӗллӗ Чӑваш наци лицейӗ пулнӑ ҫурта юсамашкӑн республика хыснинчен укҫа уйӑрманнине пӗлсен кӑмӑлсӑрланса пикета пухӑннӑ.

Наци сӗмӗллӗ лицей шӑпипе ҫыхӑннӑ ыйтӑва ӗнер иртнӗ чӑваш парламенчӗн ларӑвӗнче те хускатнӑ. ЧР финанс министрӗ Светлана Енилина ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, лицей-интерната муниципалитета (ку вӑл Шупашкара тенине пӗлтерет) панине кура асӑннӑ шкула тӑвассишӗн муниципалитет кӑна яваплӑ. Енчен хула ку ыйтӑва татаймасан бюджета тепӗр хут пӑхса тухнӑ чух республика пулӑшма хатӗр тесе ӗнентернӗ республикӑри тӗп финансист.

Лицей музыка училищи ҫумӗнче пулмалла. Анчах ҫӗр ыйтӑвӗ те хальлӗхе татӑлман, лицей йышӑнмалли лаптӑкӑн пӗр пайӗн хуҫи — уйрӑм ҫын.

«Тӳрӗ кӑмӑллӑ Раҫҫей» парти пайташӗ Игорь Моляков лицей-интерната прокуратура иртнӗ ҫулах уҫма хушнине аса илтернӗ.

Малалла...

Етӗрне районӗнчи ача кӗтекен хӗрарӑмӑн пепке ҫуратмалли ҫурта хӑйӗнех ҫитме тивнӗ. Медиксем ӑна васкавлӑ медпулӑшу урапипе тивӗҫтермен.

Хӗрарӑма Шупашкарти пепкелӗх центрне тӗрӗслеве янӑ. Унта ӑна Етӗрнерен медпулӑшу урапипе илсе килнӗ. Пепкелӗх центрӗнче чылай вӑхӑт кӗтсе ларнӑ хыҫҫӑн унӑн ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнчен ҫурҫӗр хӗвеланӑҫ райончи ача ҫуратмалли ҫурта хӑйӗнех ҫитме тивнӗ.

Хӗрарӑма унта йышӑннӑ, вӑл йӗркеллех ҫуратнӑ. Анчах ку истори ЧР Элтеперӗ патне ҫитнӗ. Кун пирки ӑна Етӗрне районӗн халӑхӗпе тӗл пулнӑ чухне каласа кӑтартнӑ.

- Кун пек хӑтланнӑшӑн ӗҫрен кӑларса ямалла, - тенӗ Михаил Игнатьев. Алла Самойлова министр ҫак хӗрарӑма пепкелӗх центрӗнче йышӑннӑ тухтӑра явап тыттарасси пирки каланӑ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствинче кунашкал тӗслӗх питӗ килӗшӳллӗ марри пирки калаҫаҫҫӗ.

Евразири хирургсен IX ӑсталӑх класӗпе килӗшӳллӗн, Венгрири ӑсчах, онколог Ласло Унгар Шупашкарта Раҫҫейри ӗҫтешӗсене йывӑр усал шыҫӑ аталансан мӗнле операци тумаллине кӑтартнӑ. Ӑна курмашкӑн ют ҫӗршывсенчи онкологсем килнӗ.

Ласло Унгар профессор Будапештра вӗреннӗ, Аслӑ Британире практика тухнӑ. Вӑл усал шыҫӑ сиенлетнӗ органсене сыхласа хӑварас енӗпе нумай ӗҫлет.

- Пациент вырӑнӗнчен хӑвӑрӑн тӑван тесе шухӑшлӑр. Тухтӑра унпа ытларах ӗҫлеттерес, ӑна хӑйӗн ӗҫне тӗплӗ тутарас килет-ҫке. Чылай япалана литература вуласа пӗлме пулать, анчах кун пек операци тума вӗренеймӗн. Ҫавӑнпа ӑсталӑх класӗсенче эпир хирургири чи лайӑх техникӑна кӑтартатпӑр, - тенӗ профессор.

Тӗрлӗ ҫӗршыври тухтӑрсем вӑл ирттернӗ операцие сӑнаса пӗлӗвне тарӑнлатнӑ, опыт пухнӑ. Ют ҫӗршывра кунашкал мероприятие лекес тесен пин-пин евро кирлӗ. Кунта вара – тӳлевсӗр тенӗ пекех.

Республикӑри триатлонистсем Чӑваш Ен чемпионачӗн медалӗсене ҫӗнсе илессишӗн Шӑмӑршӑ районӗнче тупӑшнӑ. Унта ытти регионти спортсмӗнсем те килнӗ.

«Шӑмӑршӑри дуатлон» виҫӗ ҫулта тӗнчипе палӑрма ӗлкӗрнӗ. Ҫавӑнпа тӗнче ӑмӑртӑвне хутшӑннӑ, Ижевск хулинче пурӑнакан Максим Кузьмин унта килни никама та тӗлӗнтермен.

Максимшӑн ку авӑн уйӑхӗнче Швейцарире иртекен ӑмӑртӑва хатӗрленнипе танах. Тупӑшу таҫти «шӑтӑкра» иртни ӑна пӗрре те шиклентермест. «Европӑра та стартсем тӗп хуласенче иртмеҫҫӗ», — тенӗ спортсмен. Вӑл «Шӑмӑршӑри дуатлонра» ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ.

Ӑмӑртӑва Чулхула облаҫӗнче пурӑнакан, 9-мӗш класра ӑс пухакан Елена Миюхина та килнӗ. Спортӑн ҫак тӗсӗ уншӑн чун киленӗҫӗ. Вӑл ӑмӑртура 6-мӗш вырӑн йышӑннӑ.

Финиша чи малтан Алексей Васильев ҫитнӗ. Шӑмӑршӑ районӗн каччи Илья Хлюкин унран юлса иккӗмӗш вырӑна тухнӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Элӗк районӗнче 8 ҫулти ача сарӑмсӑр вилнӗ. Ӗнер унта «Газель» урапапа мотоблок пырса ҫапӑннӑ.

ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, авари «Элӗк – Ишек» ҫул ҫинче 20 сехет 17 минутра пулнӑ. Шупашкартан Элӗке ҫула тухнӑ «Газель» мотоблок хыҫӗнче пынӑ. Руль умӗнче 48 ҫулти арҫын ларнӑ.

Водитель дистанцие пӑхӑнман — мотоблок ҫине кӗрсе кайнӑ. Аварире мотоблок ҫинче ларса пынӑ 8 ҫулти арҫын ача вӑйлах суранланнӑ. Вӑл васкавлӑ медпулӑшу киличченех сывлама чарӑннӑ. Аварире тепӗр икӗ ҫын аманнӑ. Халӗ лару-тӑрӑва уҫӑмлатаҫҫӗ.

Чӑваш Енре медицинӑна тимлӗх нумай уйӑрма тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫавна май тӗрлӗ программӑсем хатӗрлеҫҫӗ, тухтӑрсене хавхалантараҫҫӗ.

Кӗҫех Чӑваш Ене васкавлӑ медпулӑшӑвӑн 13 урапи ҫитмелле. Вӗсем хальхи йышшисем. Унчченхисемпе танлаштарсан, вӗсем лайӑхрах. Вӗсене ЧР Промышленноҫ тата суту-илӳ министерствипе ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин республикӑри васкавлӑ медпулӑшу станцийӗ килӗшӗве алӑ пуссан авӑн уйӑхӗнче илсе килӗҫ. 12 урапа В класлӑ («Газель») пулӗ, пӗри — С класлӑ реанимобиль («Форд транзит»).

Сӑмах май, Чӑваш Енре халӗ фельдшерсемпе тухтӑрсен 100 бригади васкавлӑ медпулӑшу кӳрет. Хуласенче медӗҫченсем чирлӗ ҫын патне 12,5 минутран ҫитеҫҫӗ, ялсенче — 15,7 минутран.

Оперӑпа балет театрӗн залӗ

Паян Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ, балет сценин ӑсти Владимир Иванов куҫне хупнӑ.

Владимир Иванович Ленинградри (халӗ — Питӗр) А.Я. Ваганова ячӗллӗ академи хореографи училищинчен 1966-мӗш ҫулта вӗренсе пӗтернӗ. Ун пирки Чӑваш Енре профессилле балета пуҫарса яраканӗсенчен пӗри тесе ҫырать Чӑваш енӗн Культура министерстви.

Чӑваш музыка театрӗн сцени ҫинче вӑл «Жизельти» Ганс пратийӗпе пуҫласа тухнӑ. Уйрӑмах паллӑ ӗҫсенчен Ротбарт сӑнарне («Лебединое озеро» балет), Шӑши патшине («Щелкунчик»), Джоттона («Франческа да Римини»), Гамаша («Дон Кихот»), Архангела («Сотворение мира») асӑнмалла. Чӑваш балечӗсенчен «Сарпикери» Эсремете, «Арҫуринчи» Микула асӑнмалла.

Балет ӑстипе хӑҫан сывпуллашассине министерство сайтӗнчи кӗске хыпарта каламан, сӑнӳкерчӗкне те вырнаҫтарман.

Ҫӗнӗ масар та часах тулса ларать

Шупашкарти крематори валли Шупашкар районӗ ҫӗр уйӑрма килӗшнӗ. Ун валли 4,34 гектар уйӑрма йышӑннӑ.

Шупашкарта хальхи вӑхӑтри крематори тума палӑртаҫҫӗ тесе Чӑваш халӑх сайчӗ унччен те пӗлтернӗччӗ. Маларах ку ыйту уҫӑмлӑ татӑлнине каламанччӗ пулсан, крематори тӑвас ыйту ҫуркунне татӑлнӑччӗ. Аса илтеретпӗр, вилнӗ ҫынсене ҫунтармалли ҫурт кирлине хула влаҫӗсем леш тӗнчене кайнисене пытарма Шупашкарта вырӑн сахалланса пынипе тата ҫӗр лаптӑкӗсем хаклипе сӑлтавлаҫҫӗ.

Крематори тӑвассине ҫынсем епле йышӑннипе те кӑсӑкланнӑ. Ыйтӑма хутшӑннисенчен 80 проценчӗ ку шухӑша ырлать иккен. Халӗ вара хула влаҫӗсен крематори тума "кӗмӗл" хывма килӗшекен укҫаллӑ ҫын тупасси пирки пуҫ ватма тивӗ.

Кӳлмек хӗрринчи пӑтӑрмах

ЧР спорт министрӗн ҫумӗ Борис Атаманов ӗҫри урапана эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн ларнине, унпа пулнӑ хӗрарӑм вӗсене такамсем юри сӑтӑр тӑвасшӑн пулнӑ тесе тӗшмӗртнине, айӑплисем Коммунистсен партийӗ е "Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей" мар-ши тесе аптӑранине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтерчӗ-ха.

Тӳре-шара урапа рулӗ умне ларман тесе хытах туннине пӑтӑрмаха ӳкерсе илнӗ видео та аван ҫирӗплетет. Министерствӑра ӗҫлекенпе пӗрле пулнӑ хӗрарӑм Борис Атаманова хӳтӗлесе ҫул-йӗр инспекторӗсемпе тем пекех тавлашни те арҫын тӗлӗшпе протокол ҫырассинчен хӑтарайман. Унтан та ытларах: тӳре-шарапа ҫыхӑннӑ ку пӑтӑрмах тӗлӗшпе республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев ыйтнипе ЧР Спорт министерствинче йӗркеленӗ ятарлӑ комисси служба тӗпчевӗ пуҫарнӑ. Паянах министр ҫумне ӗҫрен хӑтарма йышӑннӑ. Кун пирки ЧР правительствин пуҫлӑхӗ Иван Моторин хушу кӑларнӑ.

Канашри ачасем

"За рулем" порталта ӗнентернӗ тӑрӑх, Канаш хулинчи Ильич урамӗнчи шӑтӑк-путӑка ачасем сапланӑ. Ку хыпара унтисем "Контактра" халӑх тетелӗнчи "Настоящий лентач" пабликран илнӗ.

Унта ҫырнине ӗненес пулсан, ачасем кунӗпех хӑйӑр йӑтнӑ. Ӑна вӗсем пластик кӗленчепе йӑтса пырса шӑтӑксене тултарса ҫӳренӗ.

Ванса пӗтнӗ урампа урапасем те ҫӳремеҫҫӗ-мӗн, люк уҫӑ тӑнине кура ӑна йывӑҫран ҫапса ӑсталанипе хупланӑ, анчах вӑхӑт иртнӗҫемӗн вӑл те ҫӗрӗшнӗ.

Начар ҫула пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн вӗҫӗнчех юсамалла пулнӑ-мӗн, ҫапах та ку ӗҫе вӗҫне ҫитермен. Ҫула юсаттарма яваплисем "Чӑвашавтодор" предприятипе 59 миллион тенкӗлӗх контракт алӑ пуснӑ. Анчах ҫул-йӗр организацийӗ панкрута тухнӑ та ҫул йӗркене кӗрсе пӗтеймен. Халӗ Канаш хулинчи тӳре-шара ҫула юсама килӗшекен подряд организацине шырать-мӗн.

Канашри ҫул-йӗре Халӑх фрончӗ маларах тӗрӗсленине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.