2020 ҫулхи нарӑсӑн 27-мӗшӗнче Яндекс.Тӑлмач сервиса чӑваш чӗлхине кӗртнине халалласа «Чӑваш чӗлхи — тӗнче уҫҫи» хӑтлав иртӗ. Хӑтлав Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗн 1-мӗш хутри акт залӗнче пулӗ, пуҫламӑшӗ — 11 сехетре.

Хӑтлава ӑслӑлӑх, вӗренӳ, культура, хаҫат-журнал ӗҫченӗсене, общество хастарӗсене, чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗн ыйтӑвӗсемпе кӑсӑкланакансене йыхравлатпӑр. Наци вулавӑшӗн адресӗ: Шупашкар, Ленин проспекчӗ, 15 ҫурт.

Пӗлме: Яндекс.Тӑлмачра чӑваш чӗлхине нарӑсӑн 1-мӗшӗнче хушнӑ. Ку ӗҫе пурнӑҫлама «Яндекс» компанин куҫару пайӗ, «Чӑваш чӗлхи лабораторийӗ» ушкӑн, Чӑваш Республикин наци библиотеки, Чӑваш Республикин цифра аталанӑвӗпе информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви, «Хавал» пуҫару ушкӑнӗ тата ыттисем хутшӑннӑ. Яндекс.Тӑлмач урлӑ хальхи вӑхӑтра чӑвашларан 100 яхӑн чӗлхене куҫарма пулать, ҫӗре яхӑн чӗлхерен — чӑвашла.

«Чӑваш чӗлхи лабораторийӗн» ушкӑнне кӗрекенсем: Николай Плотников, Александр Антонов, Светлана Трофимова, Алина Иванова, Эрбина Портнова, Оксана Антонова тата ытти пулӑшуҫӑсем.

Отепя. A-viptravel.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Раҫҫей биатлонистсен союзӗ Европа чемпионатне каякан биатлонистсен списокне ҫирӗплетнӗ. Ӑмӑрту Минскра нарӑс уйӑхӗн 26-мӗшӗнчен пуҫласа пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗччен пырӗ.

Пирӗн ҫӗршывӑн арҫынсен командине Эдуард Латыпов, Саид Каримулла Халили, Василий Томшин, Кирилл Стрельцов, Дмитрий Иванов, Матвей Елисеев тата Никита Поршнев кӗнӗ, хӗрарӑмсенне — Виктория Сливко, Анастасия Поршнева, Евгения Павлова, Ульяна Кайшева, Валерия Васнецова, Екатерина Глазырина тата Кристина Резцова.

Ӑмӑрту программинче — суперспринт, супермикст, хутӑш эстафета, хӑваласа ҫитмелле тупӑшу тата спринт.

Европа чемпионатне малтан Эстонири Отепя хулинче ирттерме палӑртнӑ. Юр сахаллине кура ӑмӑртӑва Минска (Беларуҫ Республики) куҫарнӑ.

Италири Антхольцера иртнӗ Тӗнче чемпионатӗнче Александр Логинов ылтӑн тата бронза медальсене тивӗҫрӗ. Шел те, чемпионат вӑхӑтӗнчех ун патне вырӑнти полицейскисем шырав ирттерме пырса кӗнӗччӗ. Пӗтӗм тӗнчери биатлонистсен союзӗн пайташӗсем пирӗн ҫӗршыв командин лидерне допингпа усӑ курнӑ тесе шанмаҫҫӗ иккен.

Японире Ҫӗр ҫинчи чи ватӑ арҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Титэцу Ватанабэ ятлӑ ҫав ҫынна Ҫӗр ҫинчи чи аслӑ арҫын тесе виҫӗ эрне каялла официаллӑ йышӑннӑ. Вӑл 112 ҫулта пулнине ТАСС информаци агентстви Киодо агентство хыпарланӑ тӑрӑх паян ирпе пӗлтернӗ.

Ниигата префектурӑра пурӑннӑ арҫын 1907 ҫулхи пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ҫуралнӑ.

Японире пурӑннӑ вӑрӑм ӗмӗрлӗ арҫын нарӑс уйӑхӗн 23-мӗшӗнче куҫне хупнӑ.

Ҫӗр ҫинчи чи вӑрӑм ӗмӗрлӗ арҫын унччен шутланнӑ ҫын та Японирен пулнӑ. 113 ҫулти Масадзо Нонака пӗлтӗрхи кӑрлачӑн 20-мӗшӗнче вилнӗ.

Япони ҫыннисем Ҫӗр ҫинчи чи вӑрӑм ӗмӗрлӗ ҫынсен танлаштарӑмӗнче ҫӳлти йӗркесене йышӑнаҫҫӗ. Японири чи вӑрӑм ӗмӗрлӗ хӗрарӑм Фукуока префектурӑра пурӑнать. Канэ Танака ятлӑскер 117 ҫулта.

Раҫҫей Сывлӑх сыхлав министерствин пӗрремӗш медицинӑпа санитари пулӑшӑвӗ парасси ҫинчен калакан ҫӗнӗ приказӗ нарӑсӑн 15-мӗшӗнчен вӑя кӗнӗ. Поликлиникӑсенче епле пӳлӗмсем пуласси вӗсен ҫумне миҫе ҫынна ҫирӗплетнипе ҫыхӑнӗ.

Шанчӑк пӳлӗмӗсем, ҫутӑ пайӑркин диагностикин, туртма пӑрахтармалли, стоматолог пӳлӗмӗсем пулмасан юрать. Медучрежденисен штатӗнчен психолог штатне кӑларӗҫ. Ультрасасӑ диагностикин, эндоскоп диагностикин, рентгенодиагностика, прививка пӳлӗмӗсем вара пулмаллах.

30 пин таран ҫын ҫирӗплетнӗ поликлиникӑсенче медицина профилактикин, функци диагностикин, УЗИ, рентген, флюорографи, маммографи пӳлӗмӗсем, клиникӑпа биологи тата биохими лабораторийӗсем пулмалла. Врачсенчен — кардиолог, уролог, ЛОР, офтальмолог, фтизиатр, эндокринолог, хирург, невролог, травматолог, ортопед тата инфекционист.

50 пин ҫын тараннисенче онкологпа эндоскоп диагностикин пӳлӗмӗ пулмалла. 50 пин ытла ҫынлисенче ревматолог, гастроэнтеролог, пульмонолог, нефролог, колонопроктолог и гериатр йышӑнмалла. Вӗсенче медицина реабилитацийӗн, паллиативлӑ пулӑшу тата МРТ пӳлӗмӗсене пӑхса хӑвармалла.

Малалла...

Кӑҫалхи ака уйӑхӗн вӗҫӗнче Крыма ҫӗршывӑн тӗрлӗ хулинчен пуйӑспа ҫитме май килӗ. Маларах «Санкт-Петербург - Севастополь» тата «Мускав - Симферополь» маршрутсемпе пуйӑссем ҫӳреме тытӑннӑччӗ. «Таврия» пуйӑссемпе хальлӗхе 130 пин ҫын усӑ курнӑ та. Ҫӗнӗ направление пассажирсем кӑмӑлласа йышӑннине кура «Гранд Сервис Экспресс» компани ҫӗнӗ маршрутсем уҫма йышӑннӑ. «Таврия» пуйӑспа Симферополе Кисловодскран, Екатеринбургран тата Мурманскран ҫитме май килӗ.

«Екатеринбург - Симферополь» пуйӑс эрнере темиҫе хут ҫӳрӗ. Анчах кашнинче тӗрлӗ ҫулпа: ҫурҫӗр (Хусан, Канаш, Саранск, Пенза урлӑ — ҫул ҫинче 64 сехет те 15 минут иртӗ) тата кӑнтӑр (Челепир, Ӗпхӳ, Самар, Сарту тата Волгоград урлӑ — ҫул ҫинче 67 сехет те 35 минут иртӗ) маршрутпа. Пӗрремӗш состав ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 22 сехет те 35 минутра Екатеринбургран (Самар урлӑ) ҫула тухӗ.

Шупашкар хула администрацийӗ бюджета налук пухмалли мӗнпур майпа туллин усӑ курма тӑрӑшать. Маларах унтисем хваттер тара паракансене палӑртассипе рейдсем ирттеретчӗҫ. Халӗ те хваттерсем тӑрӑх ҫӳреҫҫӗ-ха. Анчах хальхин тӗллевӗ урӑхларах.

Шупашкар хулин Мускав районӗнче ӗҫ килӗшӗвӗсӗр ӗҫлекенсене палӑртассипе рейда тухнӑ. Специалистсем нумай хваттерлӗ ҫуртсем тӑрӑх ҫӳресе хваттер юсакансене тӗрӗсленӗ.

Шупашкар хулин Мускав район администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта ӗҫлекенсем участковӑйпа пӗрле Афанасьев урамӗнчи 180 хваттерте пулнӑ. Вӗсенчен 123 хваттер алӑкне уҫакан пулман, 57-шӗнче харпӑрлӑхҫӑсем пурӑннӑ. 4 хваттерте юсав ӗҫӗсем пынӑ. Вӗсенчен пӗринче маҫтӑи ӗҫ килӗшӗвӗсӗр ӗҫленине тупса палӑртнӑ.

ЧР ШӖМӗн Шупашкарти уйрӑмӗн общество канашӗн сӑнӳкерчӗкӗ

Ӗнер, Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче, Шупашкарта водительсене парнесемпе савӑнтарнӑ. Патшалӑх автоинспекцийӗн ӗҫченӗсем тата ЧР ШӖМӗн Шупашкарти уйрӑмӗн общество канашӗн элчисем акци ирттернӗ.

Экипаж Мускав проспектӗнче тата «Октябрь: 50 ҫул» урамра пулнӑ. Вӗсем ҫул ҫинче водительсене чарса уяв ячӗпе саламланӑ, хӗрарӑм полицейскисем сувенирсем парнеленӗ.

Ку водительсен кӑмӑлне ҫӗкленӗ, вӗсем малашне те ҫул-йӗр правилисене пӑсмасса шантарнӑ. Парнеленӗ сувенирсем ҫул ҫинче яланах тимлӗ пулмалли пирки аса илтерӗҫ.

svoiludivkitae.ru сайтран илнӗ сӑн

Кӑҫал Чӑваш Енри агропромышленноҫ комплексӗн предприятийӗсем Китай Халӑх Республикине, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, 2,8 хут ытларах продукци ӑсатнӑ. Пӗр уйӑх ҫурӑра ҫак ют ҫӗршыва 1,1 миллион долларлӑх продукци илсе кайнӑ.

ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Китая, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, аграгри продукцине 48 процент ытларах /3999 миллион долларлӑх/ ӑсатнӑ. Эппин, Китайра сарӑлнӑ коронавирус Раҫҫейри экспорта витӗм кӳмен.

Сӑмах май, «Юрма» агрохолдинг Китай Халӑх Республикине бройлерсен урине тата ытти продукцие ӑсатма палӑртнӑ.

Нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Шупашкарти кӳлмекре «Пӑр кубокӗ» ӑмӑрту иртнӗ. Ипподрома ҫаврӑннӑ кӳлмеке Чӗмпӗртен тата Тутарстанран та пуҫтарӑннӑ.

Ӑмӑртӑва хутшӑннӑ 17 лашаран финала пиллӗккӗшӗ ҫеҫ тухнӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртма виҫӗ ӑмӑрту май панӑ. Пӗчӗк пӑр кубокне Марина Никольская

ӑйӑрӗ тивӗҫнӗ. Вӑтам пӑр кубокне Петр Макаров тытса пыракан ӑйӑр ҫӗнсе илнӗ. Пысӑк пӑр кубока Владимир Пайдютов тивӗҫнӗ.

Лаша спорчӗн ӑмӑртӑвӗ пӑр ҫинче пуҫласа иртнӗ. Рысаксен урисене ятарлӑ шиппа таканланӑ.Каннӑ вӑхӑтра вӗсен урисене ӑшӑтнӑ.

Лаша спорчӗн ӑмӑртӑвне курма халӑх йышлӑ пуҫтарӑннӑ. Шупашкарти кӳлмеке 3 пин ытла ҫын пухӑннӑ. Хула администрацийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсене сырникпа тата вӗри чейпе сӑйланӑ.

2019 ҫулхи раштав уйӑхӗнче Чӑваш Енре пурӑнакансен вӑтам шалӑвӗ 38 179 тенкӗ те 60 пуса ларнӑ. Ҫакӑн пек пӗлтернӗ Чӑвашстат. 2018 ҫулхи раштав уйӑхӗнче вӑтам шалу виҫи 34 105 тенкӗ те 20 пуспа танлашнӑ.

Пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче шалу чӳк уйӑхӗнчинчен 28,1 % пысӑкрах пулнӑ. Унчченхи ҫулхи раштав уйӑхӗнчинчен ку вӑл 9,6 % пысӑкрах.

Чӑвашстат иртнӗ ҫулхи вӑтам шалӑва та шутласа кӑларнӑ. Уйӑхсерен вӑтамран вӑл 29 630,1 тенке ларнӑ. 2018 ҫулхипе танлаштарсан 8,4 % пысӑкрах. 2018 ҫулта Чӑваш Енре пурӑнакансен шалӑвӗ 27 пин те 15 тенке ларнӑ. 2020 ҫулта вӑтам шалу 30 пин тенкӗрен иртӗ.

Чӑваш Енрен пурӑнакансен вӑтам шалӑвӗ тепӗр 15 ҫултан 76 пин тенкӗрен пуҫласа 88 пин тенкӗ таран пулӗ. Ҫак цифрӑсене Чӑваш Енӗн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвӗн 2035 ҫулчченхи аталанӑвӗ ҫинчен калакан прогноз планӗнче пӑхса хӑварнӑ.