Спорт
![]() sportsdaily.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енӗн спортсменки Татьяна Акимова биатлон ӑмӑртӑвӗсенче Тӗмен облаҫӗшӗн тупӑшассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. «Сезона хатӗрленнӗ чухне пире регион пулӑшасса шаннӑччӗ. Анчах хамӑр шутран хатӗрленме тиврӗ. Чӑваш Енре пирӗн пӗр услови те пулман. Республика ку сезонра пӗр тенкӗ те уйӑрман. Сборсем, экпировка, патронсем, оборудовани – йӑлтах хамӑр шутран пулчӗ», – тенӗччӗ биатлонисткӑн мӑшӑрӗ Вячеслав Акимов. Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен порталӗнче паян республикӑн Спорт министерстви Татьяна Акимова пирки ӑнлантарса ҫырнине пичетленӗ. Унта споросменкӑна 2016-2019 ҫулсенче мӗншӗн тата мӗн чухлӗ укҫа панине пӗлтернӗ. Пурӗ 880 пин тенкӗ тенкӗ ытларах тӳленӗ-мӗн. Ҫав шутра Олимп ӑмӑртӑвне хутшӑннӑшӑн панине те кӗртнӗ. Татьяна Акимова 2018 ҫултанпа ӑмӑртусене хутшӑнманран тата Раҫҫейрен пӗрлештернӗ командине кӗменрен ӑна кӑҫал стипенди пама май ҫук иккен. Аса илтерер: биатлонистка ача амӑшӗ пулса тӑчӗ, ҫав вӑхӑтра вӑл ӑмӑртусене хутшӑнаймарӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() canva.com сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев ӗнер каҫхине «Россия-24» (чӑв. Раҫҫей-24) телеканалпа кӑтартакан «Факты» кӑларӑмӑн ыйтӑвӗсене хуравланӑ. Кӑшӑлвирус пирки калаҫнӑ май республика ертӳҫи юлашки тӑватӑ кунта кӑшӑлвирусран сипленме тӳлевсӗр эмел илекенсен шучӗ 4 хут ӳснине пӗлтернӗ. Аса илтерер: ковидран килте сипленекенсене хысна шучӗпе эмелпе тивӗҫтермеллине ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин каланӑччӗ. Кайран регионсене вкҫа валеҫсе пачӗҫ. Пирӗн региона ҫав тӗллевпе 48,5 миллион тенкӗ уйӑрчӗҫ. Олег Николаев федераци телеканалне амбулатори ковид-центрӗсене транспортпа тивӗҫтернин, колл-центрсем, нимеҫӗсем ӗҫленине пӗлтернӗ. «Ҫывӑх вӑхӑтра лару-тӑнӑҫланасса шанатпӑр», — тенӗ Олег Николаев. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сумлӑ сӑмах
Культура
Кӑҫалхи ҫул чӑвашсемшӗн типӗ кӑсӑклӑ иртсе пырать. Мӗн кӑна пулса иртмерӗ пулӗ хӑлӑхӑмӑр пурнӑҫӗнче. Пӗрре — кӑшӑлвирус алхасать, ӗҫлеме памасть. Тепре — пӗр Элтепере ҫухатса тепӗрне тупрӑмӑр... Виҫҫӗмӗшӗ вара, чӑваш культуринче кӑҫал самай тарӑн йӗр хӑварнӑскер — Чӑваш тӗрӗ кунӗ! Пуҫласа уявлатпӑр. Олег Алексеевич Элтепер пуканне йышӑннӑранпа тунӑ чи палӑрмалла утӑмсенчен пӗри тесен те йӑнӑшмӑпӑр пулӗ (ҫулталӑка пӗтӗмлетсе чылайӑшӗ ӑна палӑртӗҫех ӗнтӗ!). Чӑн та аван япала! Унашкал уяв кирлӗ мар тесе калама хӑяйман пулӑттӑм. Шел те, шухӑшӗ аван, анчах ӑна епле пурнӑҫланине виҫҫӗ паллӑран ытларах лартма май ҫук. Кӑшӑлвируса пула хуланалла ытлашшиех тухса ҫӳреместӗп, ҫавна май ӑна епле уявлани пирки тӗнче тетелӗ урлӑ кӑна пӗлсе тӑтӑм. Ҫавӑнпа та хамӑн хаклавра йӑнӑшнисем пулсан каҫару ыйтатӑп. Борис Чиндыков пӗрре паянхи чӑваш культурине «орнаментализмпа аташни» тесе хак панӑ пек астӑватӑп. Ку тӗлӗшпе килӗшме те, килӗшмесӗр те пулать. Пӗр енчен, пирӗн культурӑра тӗрӗ ытла нумай вырӑн йышӑнать: чӑваш культура ҫурчӗ — тӗрӗллӗ пулмалла, кӗпи-тумтирӗ, ытти япалисем — тӗрӗпе. |
Ҫурт-йӗр
![]() Шупашкар хулинчи Эгер бульварӗнче пурӑнакансем 48-мӗш ҫурт ҫумӗнче нумай хваттерлӗ ҫурт хӑпартассине хирӗҫ-мӗн. Хулана ертсе пыракансем ҫынсен шухӑшне пӗлес тесе халӑхпа сӳтсе явнӑ. Кун пирки хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков паян Фейсбукра пӗлтернӗ. «Эпир халӑхпа сӳтсе яврӑмӑр, проектлакансем хӑйсен проекчӗпе паллаштарчӗҫ, строительсем ӗҫ технологийӗ ҫинчен каласа кӑтартрӗҫ», – тесе ҫырнӑ сити-менеджер. Алексей Ладыков пӗлтернӗ тӑрӑх, сӳтсе явма ҫывӑхри ҫуртсенче пурӑнакансем хастар хутшӑннӑ. Тӗрлӗрен шухӑшлакансем тупӑннӑ, ытларахӑшӗ – хирӗҫ. Апла пулсан хула администрацийӗ ҫынсен шухӑшне тӗпе хурӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Элӗк районӗнче шкул автобусӗ ҫаврӑнса ӳкнине Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: автобус инкеке ӗнер 15 сехет те 50 минутра Пиҫенер ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑччӗ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствинче паян уҫӑмлатнӑ тӑрӑх, инкекре автобус водителӗ тата 4 пассажир (ҫав шутра 9-16 ҫулсенчи виҫӗ ача пулнӑ) суранланнӑ. Вӗсене тухтӑрсем пулӑшнӑ хыҫҫӑн килӗсене янӑ. Салонта пурӗ 9 ача пулнӑ. Вӗсем – 3-11-мӗш классенче вӗренекенсем. Ачасемпе пӗр педагог ҫула тухнӑ. Инкек хыҫҫӑн административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Автобусӑн кайри ураписенчен пӗри кивелнине палӑртнӑ. Кунсӑр пуҫне водитель ҫул-йӗр условине шута илмен тесе шухӑшлаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() дольщикироссии.рф сайтри сӑн Канаш хулинче пурӑнакан арҫынна суд кӗтет. Ӑна ачапа киревсӗр хӑтланнӑшан айӑпласшӑн. Следстви версийӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫурла уйӑхӗнче ҫак 29 ҫулти арҫын халӑх тетелӗнче паллакан 13 ҫулти хӗрачапа ҫырӑннӑ. Пӗррехинче вӑл ӑна интимлӑ сӑнӳкерчӗк ярса панӑ. Ку кӑна мар, халӑх тетелӗнче ҫырӑннӑ чухне те вӑл ку темӑпа калаҫу пуҫарнӑ. Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ, суда ярса панӑ. Кӗҫех ӑна Канаш районӗн сучӗ пӑхса тухӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() Чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче ҫуралнисене чӑваш тӗрриллӗ кипке парнелесси пирки унччен хыпарланӑччӗ. Аса илтерер: «Тӗрӗпе ҫуралнисем» акцие чӑваш тӗррин кунне халалланӑ. Ӑна республика Элтеперӗ Олег Николаев пуҫарнӑ. Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗнче ҫут тӗнчене килнӗ «ҫӗнӗ кайӑксене» чӑваш тӗрриллӗ кипке парнеленӗ. Унсӑр пуҫне вӗсене теттесем тата асӑнмалӑх кӗнекесем парнеленӗ. Вӗсене пепкелӗх центрӗн тӗп врачӗ Ольга Рябухина ырӑ сунса тыттарнӑ. «Тӗрӗ – чӑваш халӑхӗн наци мӑнаҫлӑхӗ», – тенӗ центрӑн тӗп врачӗ Ольга Рябухина. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() geomix.ru сайтри сӑн Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнӑран хӑш-пӗр шкула карантина янӑ, теприсене дистанци мелӗпе вӗрентме тытӑннӑ. Паян, чӳкӗн 27-мӗшӗнче, Вӑрнар районӗнчи, Хӗрлӗ Чутайри шкулсене тете Ҫӗмӗрлери шкул-интерната карантина хупма йышӑннӑ. Кун пирки Роспотребнадзор пӗлтерет. Аса илтерер: чук уйӑхӗн 24-мӗшӗнченпе Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 9-11-мӗш классенче ӑс пухакан ачасем дистанци мелӗпе вӗренеҫҫӗ. Раштав уйӑхӗнче ку 6-8-мӗш классене те пырса тивме пултарӗ. Аслӑ шкулсенчи тата техникумсенчи студентсене те дистанционкӑна янӑ. Пӗтӗмӗшле илсен, сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Степанов пӗлтернӗ тӑрӑх, шкулсенче лару-тӑру йӗркеллех. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
![]() allmomneeds.com сайтри сӑн Роспотребнадзор кӑшӑлвируспа ытларах кам чирлени пирки каласа кӑтартнӑ. Ачасем ытлах чирлемеҫҫӗ. Инфекциленнӗ 11821 ҫынран 872-шӗ – 17 ҫул тултарман ачасем. Аслисен хушшинче ытларах 50-64 ҫулсенчисем, 30-49 ҫулсенчисем, 65 ҫултан аслӑраххисем аптӑраҫҫӗ. Тивӗҫлӗ канури 3389 ҫын чирленине палӑртнӑ. 1377 медӗҫчен чирленӗ. Юлашки вӑхӑтра ытларах Шупашкарта инфекциленеҫҫӗ. Иртнӗ эрнере, тӗслӗхрен, 407 ҫын кӑшӑлвируспа аптӑранӑ. Ҫурла уйӑхӗнченпе ют ҫӗршывран таврӑннӑ 71 ҫыннӑн кӑшӑлвирус пуррине палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Кӑшӑлвирус саманинче ҫак чир ернисен те, вӑл лекессинчен хӑракансен те питӗ нумай ыйту ҫуралать. Ҫавна май пирӗн республикӑра тата тепӗр хӗрӳ лини уҫнӑ. Унӑн номерӗ — 122. Тӳлевсӗр ҫак номер ҫине талӑкӗпех шӑнкӑравлама май пур. Специалистсем пулӑшнипе тӗрлӗ ыйтӑва уҫӑмлатма май туса панӑ. Сӑмахран, кӑшӑлвируса сиплекен эмелсене епле илмелле? Нимеҫӗсене киле мӗнле чӗнсе илмелле? Усламҫӑсене патшалӑх пулӑшать-и? Чир ересрен хӑракансен мӗн тумалла? Чӑваш Енӗн информаци политикин министрӗ Михаил Анисимов каланӑ тӑрӑх, халӗ республикӑра унччен уҫнӑ хӗрӳ линисене пӗр ҫӗре пӗрлештернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (12.07.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 19 - 21 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Пятницкая Ольга Васильевна, нумай ҫул хушши ачасене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентнӗ педагог ҫуралнӑ. | ||
| Сергеев Илья Тимофеевич, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент ҫуралнӑ. | ||
| Шупашкарти 1№ типографине никӗсленӗ | ||
| Теветкел Николай Александрович, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, драматургӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Микулай Мӑскал, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |