Культура
Сергей Иванов пур сӑнара та ӗнентерӳллӗ калӑплать Чӑваш Республикин Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнчи хушӑвӗпе килӗшӳллӗн тата чӑваш сценин икӗ ӑсти пысӑк чыса тивӗҫнӗ. К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артистне Сергей Иванова Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ хисеплӗ ят панӑ. Драма театрӗнчи кулӑш ӑсти Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ ята унчченех тивӗҫнӗччӗ. Асӑннӑ театрӑн тепӗр ӗҫченӗ, Аркадий Андреев, Сергей Ивановпа пӗр кун Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ пулса тӑнӑ. Маларах эпир Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнчи Виталий Сергеев кулӑш ӑстине Чӑваш Республикин Элтеперӗн пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнчи хушӑвӗпе Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ ята панине хыпарланӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Ӗнер, ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн вӗренӳпе спорт комплексӗнче «Танцевальный фейерверк» (чӑв. Ташӑ фейерверкӗ) уҫӑ Кубок иртнӗ. Унта хутшӑннисем Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Кубокне ҫӗнсе илессишӗн ташланӑ. Ӑмӑртӑва савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма Михаил Игнатьев тата ытти тӳре-шара хутшӑннӑ. Вӗсем хӑйсен сӑмахӗнче пӗр-пӗрин ячӗпе ӑшӑ сӑмах самай каланӑ. Республика ертӳҫи ачасене спортӑн ҫак енӗпе аталантарнӑшӑн ашшӗ-амӑшне те ырланӑ. Кӑҫалхипе иккӗмӗш хут иртекен ӑмӑртура пултарулӑха ҫула тата программӑна кура хакланӑ. Кӑҫалхи Кубокшӑн Мари Элти, Тутарстанри, Чӑваш Енри, Чулхула, Киров, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи ташӑҫӑсем хӑйсен ӑсталӑхне кӑтартнӑ. Чӑваш Енӗн Элтеперӗн пресс-служби Кубок пирки кӗскен хыпарланинче ҫӗнтерӳҫӗне хальлӗхе асӑнманччӗ-ха. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Фячеслав Фошин укҫа сертификачӗпе Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрне хӑтлӑх театрне кӗртме 13,27 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Сертификата ӗнер, ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери XXI балет фестивалӗн гала-концерчӗ пуҫланас умӗн республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев панӑ. Хута вӑл театрӑн директорне Вячеслав Фошина тыттарнӑ. Михаил Игнатьев хӑйӗн сӑмахӗн балет фестивалӗн пӗлтерӗшне пысӑка хурса палӑртнӑ. Вӑл унта хутшӑнакансемпе ӑна йӗркелекенсене балет ӳнерне чунпа парӑннӑшӑн тата куракансене ҫутӑ туйӑм парнеленӗшӗн тав тунӑ. Театрти балет репетиторне, Чӑваш Республикин халӑх артисткине Галина Васильевана, Раҫҫейӗн тата Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисткине Ольга Серегинӑна, Раҫҫейӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченне Галина Никифорова балетмейстера, Чӑваш Енӗн халӑх артистне, балет артистне Юрий Свинцова, балетмейстер ассистентне Михаил Яковлева Элтепер Тав хучӗпе тата алла ҫыхмалли сехетпе хавхалантарнӑ. Театра Борис Марковӑн портретне (авторӗ — Чӑваш Енӗн халӑх художникӗ Николай Карачарсков) парнеленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
«Радио-Дача» Чӑваш Енре ҫӗнӗ радиоканал — «Радио-Дача» — ӗҫлеме пуҫланӑ. Массӑллӑ информаци хатӗрне Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенче пурӑнакансем итлейӗҫ. Радиоканала федераци шайӗнче 2015 ҫулхи юпа уйӑхӗн 22-мӗшӗнче регистрациленӗ. Ӑна 105,7 МГц частота ҫинче итлеме пулать. Роскомонадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, асӑннӑ надзор органӗн пайташӗсем те сете ӗҫлеттерсе янине йышӑнакан комиссире пулнӑ. Ака уйӑхӗн 3-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре 151 массӑллӑ информаци хатӗрне регистрациленӗ, ҫав шутран 117-шӗ — периодика кӑларӑмӗсем (85 хаҫат, 28 журнал, 2 бюллетень, 1 сборник, 1 каталог), электрон МИХсем — 32 (2 радиопрограмма, 12 телеканал, 18 радиоканал) тата 2 информаци агентстви. Чӑваш халӑх сайчӗ те, сӑмах май, халӗ МИХ евӗр регистрациленнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Ҫӗнӗ Шупашкарти музей комплексӗ Ҫӗнӗ Шупашкарти музей комплексне ҫӗнӗ пуҫлӑх ертсе пыма тытӑннӑ. Ӑнланнӑ тӑрӑх, сӑмах историпе ӳнер музей комплексӗ пирки пырать. Унӑн пуҫлӑхне Александр Ильина ӗҫрен кӑларнине Чӑваш халӑх сайчӗ хӑй вӑхӑтӗнче пӗлтернӗччӗ. Халӗ Ҫӗнӗ Шупашкарти музейпа Нина Глотова «хуҫаланӗ». Рита Кириллова журналист Фейсбукра тӗлӗнсе ҫырнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ пуҫлӑх юлашки ҫулсенче Шупашкар хулин Мускав район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче тӑрӑшнӑ. Музейра вӑл нихӑҫан та ӗҫлемен: пуҫламӑш классене вӗрентнӗ, шкул тулашӗнчи ӗҫе йӗркеленӗ, Шупашкарта КПСС райкомӗнче инструкторта тӑрӑшнӑ, хула комитетӗнче агитаципе пропаганда пайӗнче консультант пулнӑ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче педагогика пӗлӗвӗ илнӗскер юлашки ҫулсенче тивӗҫлӗ канура. Журналиста пуринчен ытла тӗлӗнтерни музея ертсе пыма отрасльте ӗҫлемен ҫынна лартни. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сумлӑ сӑмах
Культура
Чӑваш Республикин Наци вулавӑшӗнче 2017 ҫулхи акан 4-мӗшӗнче «Юптару каҫӗ» пулса иртрӗ. Унта Владислав Николаев ҫыравҫӑн виҫҫӗмӗш кӗнекине — «Дипломлӑ Тиха» ятлӑ юптарусен пуххине хӑтларӗҫ. Хӑтлава литературӑна юратакансем кӑна мар, Шупашкарти тата районсенчи чӑваш вӗрентекенӗсем, ҫыравҫӑсем, журналистсем, вулавӑшҫӑсем, таврапӗлӳҫӗсем пухӑннӑ. Вӗсен умӗнче юптаруҫӑ хӑйӗн ҫӗнӗ хайлавӗсене вуларӗ. Арсений Тарасов, Марина Карягина ҫыравҫӑсем, Василий Пушкин, Зоя Лукина педагогсем ҫӗнӗ талантӑн ҫӗнӗ кӗнекине тӗплӗ тишкерчӗҫ, ҫыравҫӑ пултарулӑхне пысӑка хурса хакларӗҫ. «Чӑваш халӑх сайчӗ» вулакансене юптару каҫӗнче Виталий Станьял тӗпчевҫӗ тухса каланӑ сӑмахпа паллаштарать.
Юптарусен ҫӳлӗкӗ пултаруллӑ ҫыравҫӑн Владислав Николаевӑн «Дипломлӑ Тиха» кӗнекипе пуянланчӗ (Ш., Чӑваш кӗн. изд-ви, 2017. 47 с.), ҫакӑ чӑваш литературин йывӑр жанрӗ чиперех аталанса пынине кӑтартса пачӗ.
Владислав Дмитриевич Николаев (28.8.1974; Елчӗкъен, Шӑмалак ялӗ) — Чӑваш Республикин яш-кӗрӗм премийӗн лауреачӗ (1998), паллӑ журналист, ҫыравҫӑ, «Тетте» журнал, «Тантӑш», «Салам» хаҫатсен тӗп тӗременӗ пулнӑ, 2013 ҫултанпа пӗчӗккисем валли хӑй йӗркеленӗ «Асамат тата Шевле», «Панулми» журналсем кӑларса тӑрать. |
Культура
«Чӑваш театрӗсенче ӳсменни пур — Тутарстанри ӗҫтешсем ҫапла шутлаҫҫӗ» ятпа Тимӗн Акташ Чӑваш халӑх сайтӗнче статья пичетленине кунти хыпарсемпе кӑсӑкланакансем астӑваҫҫех пулӗ. Унта сӑмах Тутарстанри Пӑва драма театрӗнче регионсен хушшинчи театр фестивальне чӑваш театрӗсене чӗнменнине пӗлтернӗччӗ. Сӑмах май каласан, ку темӑна Тутарстанри «Сувар» чӑваш хаҫачӗ те хускатнӑччӗ. Унта Чӑваш Енрисене мӗншӗн йыхравламаннин хуравне шыранӑччӗ. Чӑваш Енри театрсемпе ҫыхӑннӑ тата тепӗр хыпар пӗлме май килчӗ. Раҫҫейӗн Шутлав палати асӑрханӑ тӑрӑх, федераци театрӗсем юлашки виҫӗ ҫулта 11 региона пачах кайман. Ку списока пирӗн республика та лекнӗ. Ҫапах та куншӑн хамӑр республикӑна ӳпкелемелле мар. РФ Шутлав палати уншӑн ҫӗршывӑн Культура министерствине патшалӑх планне йӗркеллӗ палӑртманшӑн сӑмах лектернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Ака уйӑхӗн 4-9-мӗшӗсенче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Пӗтӗм тӗнчери XXI балет фестивалӗ иртет. Кӑҫал ӑна пирӗн республикӑри балет 50 ҫул тултарнине халаллӗҫ. Фестиваль «Жизель» балетпа уҫӑлӗ. Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Мариински театрӗн артисчӗсем «Баядерка» лартӗҫ. Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче сцена ҫине «Спящая красавица» тухӗ. Тепӗр кунхине «Золушка» балет лартӗҫ. Ӑна шупашкарсем виҫҫӗмӗш хут курӗҫ. Унӑн премьери пӗлтӗр чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче пулнӑ. Ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче гала-концерт пулӗ. Паллӑ артистсемпе пӗрле Коике Саори, Диана Косырева, Дарья Хохлова, Артемий Беляков, Андрей Сорокин, Олеся Гапиенко сцена ҫине тухӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче «Архиври каҫ» Пӗтӗм Раҫҫейри акци иртет. Ҫак кун ЧР хальхи истори пташалӑх архивӗ хӑйӗн алӑкне пурин валли те уҫӑлӗ. Ҫак кун патшалӑх архивӗ пурне те хапӑлласа кӗтет. Чӑваш Енӗн патшалӑх символӗсене йышӑннӑранпа 25 ҫул ҫитнине халалласа архивпа паллаштарӗҫ. Акцие хутшӑнакансене символсем мӗнле пулса кайни пирки пӗлӗҫ. Фойере чӑваш тумӗ тӑхӑннӑ ҫынсем кӗтсе илӗҫ. Хӑнасемпе ӑсталӑх класӗсем, «Пирӗн вӑйӑ» викторина ирттерӗҫ. Ҫавӑн пекех документлӑ тата кӗнеке куравӗ ӗҫлӗ. Хӑнасемпе экскурси ирттерӗҫ. Архив Шупашкарта Гладков урамӗнче 6-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ. Ыйтса пӗлмелли телефон: 56-10-78. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Владислав Николаев Ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче паллӑ журналист, ҫыравҫӑ Владислав Николаев «Дипломлӑ тиха: юптарусем» ятлӑ ҫӗнӗ кӗнекипе паллаштарӗ. Кун пирки Фейсбукра хыпарланине асӑрхама май килчӗ. «Хитре те таса чӗлхепе хайланӑ юптарусем ҫынсен тӳнтер енӗсене (чеелӗх, мӑнкӑмӑллӑх, ҫӑткӑнлӑх, наянлӑх, каппайчӑклӑх) кӑтартса параҫҫӗ, обществӑн ҫитменлӗхӗсене ҫиеле кӑлараҫҫӗ. Вӗсем ачасене кӑна мар, аслисене те ӑса вӗрентме тивӗҫ», — тесе ҫырнӑ унта Наци вулавӑшӗнче ӗҫлекен Ольга Тимофеева. Владислав Николаев хӑйне драматург евӗр те кӑтартрӗ. Маларах эпир вӑл хӑй кӑларакан ача-пӑча журналӗ валли реклама агенчӗ шыранине, процентне самай тӳлеме шантарнине пӗлтернӗччӗ. Ҫӗнӗ кӗнекен хӑтлавне вулавӑша 14 сехете 119-мӗш пӳлӗме йыхравлаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.12.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 759 - 761 мм, -8 - -10 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Кӑлкан Александр Дмитриевич, чӑваш сӑвӑҫи, драматургӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Зайцев Юрий Антонович, чӑваш живописецӗ, фотографӗ вилнӗ. | ||
| Аслан Степан Степанович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |