Чулхула облаҫӗнче пуҫ ҫапакан кӑпшанкӑ (выр. богомол) ӗрчеме пуҫланӑ. Кун пирки NN.ru портал пӗлтерет. Асхат Каюмов эколог пӗлтернӗ тӑрӑх ку ҫанталӑк ӑшӑнса пынипе ҫыхӑннӑ. Пуҫ ҫапакан кӑпшанкӑсем Раҫҫейре унччен кӑнтӑр тӑрӑхсенче ҫеҫ тӗл пулнӑ.
Асхат Каюмов каласа панӑ тӑрӑх пуҫ ҫапакан кӑпшанкӑсене Чулхула облаҫӗнче вунӑ ҫул каялла асӑрхама пуҫланӑ. Малтанах ку тӗлӗнмелле пулнӑ, халь вара вӗсене ҫак тӑрӑхра та тӗл пулнине хӑнӑхса ҫитнӗ ӗнтӗ. Ку кӑпшанкӑ ҫынсемшӗн сиенлӗ мар, чир-чӗр таврашне сармасть.
Кӳршӗ тӑрӑхри халӑх кӑпшанка ӳкерсе ыттисене кӑтартать. Вӗсене Чулхулари Сурӑмпа Щербинка микрорайонсенче, Ленин районӗнче асӑрханӑ. Ҫавӑн пекех кӑпшанка Дзержинскра, Городецра, Борта тата Чулхула облаҫӗн Вознесенски районӗнче курнӑ.
Чулхулари экзотариумра каласа панӑ тӑрӑх ку тӑрӑхри ҫанталӑк вӗсемшӗн ҫавах сивӗрех, ҫавна май хӗлле вӗсем ҫуртсен путвалне пытанаҫҫӗ, унта ҫӑмарта хураҫҫӗ. Вӑрмансенче вӗсем ҫук имӗш. Сӑмах май, пуҫ ҫапакан кӑпшанкӑ ҫӑткӑннисен йышне кӗрет, вӑл ытти кӑпшанкӑпа тӑранса пурӑнать.
Кузбасӑн тӗп хулине паян вӑйлӑ ҫумӑр хупӑрласа илнӗ. Кемӗр мэрийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх сехет хушшинче хулара ҫумӑрӑн уйӑхри норми ҫуса кайнӑ, ҫавна май ҫумӑр шывӗ юхмалли пӑрӑхсене йывӑр тивнӗ, пысӑк калӑпӑша пула вӗсем юхтарса кӑларайми ӗҫленӗ.
Вырӑнти влаҫсем хыпарланӑ тӑрӑх, вуншар нумай хваттерлӗ ҫурт, ҫавӑн пекех ҫӗралла яхӑн харпӑр ҫуртлӑ урам ҫутӑсӑр юлнӑ. Халӗ вырӑнта хулан электросечӗн бригадисем ӗҫлеҫҫӗ. Ҫутҫанталӑк алхасӑвне пула трамвай ҫулӗсене шыв юхӑмӗсем юхтарса кайнӑран электротранспорт ӗҫлеме чарӑннӑ.
«Кемдор» МБУ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулсем ҫинчи шыв шайӗ ҫывӑх вӑхӑтра чакмалла. Вӗсен ӗҫченӗсем ҫумӑр шывне ӗмекен шӑтӑксенче юхӑмпа илсе килнӗ ҫулҫӑсемпе вак-тӗвек ҫӳп-ҫапа тасатаҫҫӗ. Хулара вырӑнӗ-вырӑнӗпе электричество панӑ ӗнтӗ, 1,5 пине яхӑн объекта тивӗҫтернӗ.
Ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, вӑйлӑ ҫил Етӗрнери Красноармейски урамӗнчи 5-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑ коммерци банкӗн ҫивиттине сӳсе кайнӑ. Пӑтӑрмах 16 сехет тӗлӗнче пулнӑ. Ҫил ҫав вӑхӑтра ҫеккунтра 17 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрнӗ.
Кредит учрежденийӗн ҫивиттийӗ Етӗрнери пуҫламӑш шкулӑн территорине пырса выртнӑ.
Етӗрне район администрацийӗнче ӗнентернӗ тӑрӑх, вӗренӳ учрежденийӗ хытах сиенленмен, мӗншӗн тесен ҫивитти тимӗр карта ҫине ӳкнӗ. Халӗ яваплисем пӑтӑрмаха сирессипе ӗҫлеҫҫӗ.
Юлашки вӑхӑтра ҫутҫанталӑк хӑйӗн вӑйне хытах кӑтартма пуҫларӗ. Ҫил-тӑвӑл, шыв-шур, вут-кӑвар этеме — пуян-и вӑл е чухӑн-и, ӑслӑ-и е айван-и, пысӑк вырӑн йышӑнать е хура ӗҫе пурнӑҫлать-и — никама та уяса-суйласа тӑмасть. Алхасса кайсан пурин пурлӑхне те пӗр пек ишет-ватать, ҫӗмӗрет-ҫӗрпе танлаштарать.
Ҫутҫанталӑк тата технологи лару-тӑрӑвӗ ҫурт-йӗре, хваттере, ытти пурлӑха сиен кӳнине саплаштарассипе пирӗн республикӑра ятарлӑ программа йышӑнма палӑртнӑ. Ҫурла уйӑхн 2-мӗшӗнче ку ыйтупа Чӑваш Ен Правительствин ҫуртӗнче тӳре-шара канашлӑва пухӑннӑ. Сергей Артамонов вице-премьер ертсе пыракан мероприятие страхлакан компанисенче ӗҫлекенсем те хутшӑннӑ.
Сӑмах май каласан, ӗнер те пирӗн тӑрӑхра вӑйлӑ ҫил алхасрӗ. Шупашкарта, ав, «Пичет ҫурчӗ» чарӑнӑва тӳнтерсе янӑ.
Паян пирӗн республикӑра вӑйлӑ ҫил алхасрӗ, юхтарса ҫумӑр ҫурӗ. Ҫакӑн пек ҫанталӑк вӑхӑтӗнче Шупашкар урамӗсенче шыв кӳлленсе тӑчӗ.
Шупашкар хула администрацийӗн пресс-служби Инстаграмра 2 сехете яхӑн маларах пӗлтернӗ тӑрӑх, Йӑлӑмра ҫил вӑйлах алхаснӑ. Асӑннӑ ҫӑлкуҫ сӑнӳкерчӗкӗсем тӑрӑх хакласан, яштака хырсем ҫул ҫине ҫеҫ мар, машинӑсем ҫине те ӳксе пӗтнӗ. Хула администрацийӗнче ятарлӑ службӑсем пӑтӑрмаха сирме вырӑна тухса кайнине пӗлтернӗ. Хула ҫыннисене урама тухма тытӑнса тӑма сӗннӗ.
Ҫак йӗркесен авторне шанчӑклӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, «М-7» федераци ҫулӗпе Кӳкеҫе Лапсар енчен пырса кӗнӗ ҫӗрте пӗр вӑхӑтра (16 сехет тӗлӗнче) светофорсем ӗҫлемен.
Ҫурла уйӑхӗ те пире ӑшӑ та хӗвеллӗ ҫанталӑкпа савӑнтарӗ-и? Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, сывлӑш температурин вӑтам кӑтартӑвӗ нормӑран 2-3 градус ӑшӑрах пулӗ, ҫумӑр ытларах ҫӑвӗ.
Уйӑхӑн пӗрремӗш ҫурринче 27-32 градус ӑшӑ тӑрӗ. Хӗвел пӑхӗ, ҫумӑр ытлах ҫумӗ.
Иккӗмӗш ҫурри вара ҫумӑрлӑ килӗ. Анчах, синоптиксем пӗлтернӗ тӑрах, сывлӑш температури те сивех пулмӗ, 20-25 градус тӑрӗ.
Ҫак кунсенчи ҫанталӑк кӗр енне сулӑннине аса илтерет. Апла пулин те синоптиксем Чӑваш Ене каллех шӑрӑх ҫанталӑк килессине систереҫҫӗ.
Утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗччен пирӗн тӑрӑхра сывлӑш температури уҫӑрах тӑрӗ-ха. Кӑнтӑрла 21-26 градус ӑшӑ пулӗ. Ытларикун аслатиллӗ ҫумӑр ҫӑвӗ, вӑйлӑ ҫил тухӗ. Юнкун ҫумӑр ҫумӗ, анчах пӗлӗтлӗ ҫанталӑк тӑрӗ.
Кӗҫнерникун каллех ӑшӑ фрончӗ килӗ. Вӑл кун уяртса тӑракан пӗлӗтлӗ ҫанталӑк пулӗ, ҫумӑр ҫуса иртӗ. Ҫумӑр эрнекун та ҫума пултарӗ, сывлӑш температури 23-28 градуспа танлашӗ. Канмалли кунсенче ҫанталӑк 30 градус таран ӑшӑтӗ.
Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫитес эрне пуҫламӑшӗнче пирӗн патра 35 градус таран шӑрӑх пулӗ. Анчах вӑл 1-2 кунран ытла тӑмӗ.
Ку эрнере тинех ҫанталӑк сивӗтет, шӑрӑх каять. Паянхи пек ҫанталӑк ыран ҫеҫ тӑрӗ. Кӑнтӑрла хыҫҫӑн вырӑнӑн-вырӑнӑн аслатиллӗ ҫумӑр ҫӑвӗ, ҫил вӑйланӗ.
Кӗҫнерникунпа эрнекун каллех вӑйлӑ ҫумӑр ҫӑвӗ. Хӑш-пӗр районта пӗр тӑваткал метр ҫине 60 литр шыв лекӗ. Эрнекун 14-16 градус ҫеҫ ӑшӑ пулӗ.
Вырсарникун каҫхине чи сивӗ ҫанталӑк пулӗ. Ҫитес эрнере каллех шӑрӑх таврӑнӗ, ҫил лӑпланӗ, ҫумӑр ҫумӗ.
Етӗрне районӗнче пурӑнакан пӗр арҫын рак тытнӑран ята кӗнӗ. Асӑннӑ ҫын рак тытмалли хатӗрсене Сӑр юханшывӗнче 5 штук таран лартса тухнӑ. Шучӗпе вара кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен раксене тытма юрамасть.
Апла пулин те арҫын пурӗ 191 рак тытнӑ. Ҫапла вара вӑл юханшыва 40 пин тенкӗ ытла тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.
Полицейскисем рак тытмалли хатӗрсене туртса илнӗ, раксене шыва янӑ.
Арҫын тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 256-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ку статьяпа браконьера икӗ ҫул таран ирӗкрен хӑтарма юрать.
Чӑваш Енре шӑрӑх ҫанталӑк тӑрать. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ҫак кунсенчех вӗҫленмест. Тунтикунчен кӑнтӑрласерен 27-32 градус тӑрӗ.
Ҫитес эрне пуҫламӑшӗнче 35 градус таранах ӑшӑтӗ. Атмосфера пусӑмӗ пӗчӗкленет, ҫавна май вырӑнӑн-вырӑнӑн ҫумӑр ҫума пултарӗ. Хӑш-пӗр вырӑнта пӑр та ӳкӗ. Ҫумӑр хыҫҫӑн та ҫанталӑк уҫӑлмӗ, пачах тепӗр май, пӑчӑланӗ. Ҫӗрлесерен 16-17 градус ӑшӑ пулӗ.
Ытларикун тата юнкун уҫӑрах пулӗ, ҫумӑр нумай ҫӑвас, ҫил вӑйланас хӑрушлӑх пур. Сывлӑш 20-25 градус ҫеҫ ӑшӑнӗ, ирсерен 10 градус кӑна пулӗ. Анчах шӑрӑх утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче каллех таврӑнӗ.
+2.3 °C