Ака уйӑхӗн варринче тем хулӑнӑш юр ҫуса лартни юлашки хутчен хӑҫан пулнӑ-ши? Ҫанталӑк кӗрхи пекех: сивӗ, йӗпе юр пӗрӗхет…
Юр ирӗлессе вӑрах кӗтме тивмӗ. Ку эрнере ҫумӑр ҫӑвӗ, унтан хӗвел пӑхӗ. Паллах, тин ҫунӑ юртан йӗр те юлмӗ.
Анчах, синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗвеллӗ ҫанталӑк шупашкарсене ҫеҫ савӑнтарӗ. Ыран 3-8 градус ӑшӑ пулӗ. Юнкун пӗлӗтсем сирӗлӗҫ. Кӑнтӑр районсенче пӗлӗтсем хупӑрласа илӗҫ. Эрне варринче сывлӑш температури 8-10 градуспа танлашӗ.
Мӑнкуна 15 градус ӑшӑ пуласса шантараҫҫӗ. Ку – республикипех. Анчах синоптиксем каллех сивӗтме, юр ҫума пултарассине те асӑрхаттараҫҫӗ.
Ака уйӑхӗнче те ҫил-тӑман вӗҫтерет. Паян шӑпах ҫакна курса ӗненме тиврӗ. «Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект синоптикӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ака уйӑхӗ татах тӗлӗнтернӗ. Ҫитес вӑхатра юр хулӑнӑшӗ 6 см пысӑкланмалла.
Ыран юр та, ҫумӑр та ҫумӗ, хӗвел пахӗ. Юнкунпа кӗҫнерникун вара каллех ҫанталӑк пӑсӑлӗ: ҫил вӑйланӗ, йӗпе юр е ҫумӑр ҫӑвӗ.
Эрнекун 10 градус таран ӑшӑтӗ. Шӑматкун кӑшт ҫумӑр ҫӑвӗ. Вырсарникунпа тунтикун уяртӗ. Иккӗмӗш декада пуҫламӑшӗнче 15-20 градус таран ӑшӑтӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, акан 12-мӗшӗнче ҫӗрле сивӗтӗ. Каярахпа тата сивӗтме, юр ҫума, шӑнтма та пултарӗ.
Ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен Чӑваш Енре пушар тухас хӑрушлӑх сезонӗ пуҫланать. Ку йышӑнӑва ЧР Элтеперӗ Олег Николаев алӑ пуснӑ. Ӑна пурнӑҫлассине Чӑваш Енри Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗ сӑнаса тӑрӗ.
Документра республикӑра вӑрман пушарӗнчен шар курма пултаракан ялсене палӑртнӑ. Ку списока 14 районти тата Шупашкар хула округӗнчи 119 ял кӗнӗ.
Ҫавӑн пекех документра вӑрман пушарӗнчен шар курас хӑрушлӑх пур ытти территорие палӑртнӑ: вӗсем – 12 ача-пӑча уйлӑхӗ тата 15 сад юлташлӑхӗ.
Муркаш районӗнче пурӑнакан пӗр арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл Атӑлта рак тытнӑ. Ӑна Чӑваш Енри транспорт полицийӗ тытса чарнӑ.
Муркаш районӗнче пурӑнакан 42 ҫулти арҫын Атӑлта пӑр шӑтарса унта 50 метр сарлакӑш тетӗл янӑ. Пулӑҫ аллине ҫапла майпа 15 рак тата темиҫе пулӑ ҫакланса ӗлкӗрнӗ. Транспорт полицийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, рака кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен тытма юрамасть.
Ҫутҫанталӑк ресурсӗсене ҫав арҫын 10 пин тенкӗ ытлалӑх шар кӑтартнӑ. Халӗ ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкартан Краснодар крайне хӑҫан вӗҫме май пулӗ? Росавиаци улттӑмӗш хут ӗнтӗ Раҫҫей тӗп пайне тата кӑнтӑра вӗҫме чарать. Хальхинче ку чарӑва ака уйӑхӗн 7-мӗшӗччен тӑснӑ.
Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗччен Анапа, Белгород, Брянск, Воронеж, Геленджик, Краснодар, Курск, Липецк, Дон ҫинчи Ростов, Симферополь, Элиста аэропорчӗсене вӗҫме май пулмӗ.
Авиакомпани пассажирсене урӑх маршрутсемпе – Сочи, Волгоград, Минеральные Воды, Ставрополь, Мускав аэропорчӗсемпе усӑ курса – илсе ҫӳреме сӗннӗ. Аса илтерер: ҫак маршрутсемпе нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче вӗҫме чарнӑ.
Чӑваш Енри браконьер Тутарстанра ҫакланнӑ.
Тутар Республикинчи биоресурссен патшалӑх комитечӗн тата РФ Шалти ӗҫсен министерствин Тутарстанри лини управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Сӗве юханшывӗ ҫинче Чӑваш Енри ҫынна тытса чарнӑ. Вӑл Бритвино ялӗнчен 3 километрта пулӑ тытнӑ. Арҫын усӑ курма юраман вӑлтасемпе, ытти хатӗрпе усӑ курнӑ.
Хальхи вӑхӑтра Тутарстанри йӗрке хуралҫисем Чӑваш Енри арҫын тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 256-мӗш статйипе килӗшӳллӗн ӗҫ пуҫарас ыйтӑва тата параҫҫӗ.
Чӑваш Енри браконьер Тутарстанра ҫакланнӑ.
Тутар Республикинчи биоресурссен патшалӑх комитечӗн тата РФ Шалти ӗҫсен министерствин Тутарстанри лини управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Сӗве юханшывӗ ҫинче Чӑваш Енри ҫынна тытса чарнӑ. Вӑл Бритвино ялӗнчен 3 километрта пулӑ тытнӑ. Арҫын усӑ курма юраман вӑлтасемпе, ытти хатӗрпе усӑ курнӑ.
Хальхи вӑхӑтра Тутарстанри йӗрке хуралҫисем Чӑваш Енри арҫын тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 256-мӗш статйипе килӗшӳллӗн ӗҫ пуҫарас ыйтӑва тата параҫҫӗ.
Чӑваш Ене каллех хӗл ҫитрӗ. Паян ирхине 7 градус сивӗ пулнӑ. Ҫил те самай кастаратчӗ.
Паян ҫӗрле вара пушшех те юр ҫуса лартӗ. Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, Скандинави енчен килекен циклона пула 6-9 сантиметр хулӑнӑш юр ҫуса лартӗ. Ыран кӑнтӑрла кӑшт уяртӗ, ҫапах хушӑран йӗпе юр ҫӑвӗ. Ҫил ҫеккунтра 20 метр таран хӑвӑртлӑхпа вӗрме пултарӗ.
Акан 2-мӗшӗнче юр тата нумайрах ҫумалла. Анчах хальлӗхе паллӑ мар: тен, ҫумӑр ҫӑвӗ. Украина енчен килекен циклон ҫитсен 10 градус таранх ӑшӑтма пултарӗ. Анчах акан 4-мӗшӗнче каллех юр ҫӑвӗ.
Хӑҫан ӑшӑтӗ тата уяртӗ? Хальлехе синоптиксем калама тӑхтаҫҫӗ.
Юлашки вӑхӑтра питӗ хитре ҫанталӑк тӑчӗ. Пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗнчен сывлӑш температури 0 градусран ӑшӑрах пулчӗ. Пӗр эрнере юр хулӑнӑшӗ самай чакрӗ.
Анчах синоптиксем республикӑна хӗллехи ҫанталӑк таврӑнассине систереҫҫӗ. Ыран ҫил вӑйлӑрах пулӗ, 6 градус таран ӑшӑ тӑрӗ. Каҫ енне ҫумӑр та ҫӑвӗ. Вырсарникун вара йӗпе юр ҫума тытӑнӗ.
Тунтикун термометр 0 градус кӑтартӗ, анчах 10-15 градус сивӗ пек туйӑнӗ. Апла каллех хӗллехи тума туртса кӑларма тивӗ. Ытларикун пире чӑн-чӑн хӗллехи ҫанталӑк кӗтет: юр ҫуса лартӗ, 3-8 градус сивӗ тӑрӗ. Пушӑн 30-31-мӗшӗнче те сивӗ ҫанталӑк тӑрӗ.
Ҫитес эрне вӗҫне вара термометр 5-7 градус ӑшӑ кӑтартӗ.
Чӑваш Енре 2023 ҫулта каяш уйӑракан 4 комплекса хута яма палӑртнӑ. Вӗсем Патӑрьелте, Вӑрнарта, Канашра, Муркашра пулӗҫ. Ҫулталӑкра кашнийӗ 30 пин тонна каяш уйӑрӗ.
Каяш уйӑракан комплекссем хута кайсан ҫӳп-ҫап полигонӗсен шучӗ чакӗ.
Ӳлӗмрен республикӑри муниципалитетсенче йӑлари каяша уйрӑммӑн пуҫтарма пуҫлаттарасшӑн. Йӑлари типӗ каяша хӑйне тата йӑлари нӳрӗ каяша. Ку ӗҫе тапхӑрӑн-тапхӑрӑн пурнӑҫа кӗртесшӗн. Кун пирки республикӑн ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрӗ Эмир Бедертдинов пӗлтернӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ефимов Никита Ефимович, фольклор пухаканӗ, этнограф, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Казаков Георгий Николаевич, паллӑ патшалӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Колбасов Олег Степанович, правовед, юридици ӑслӑлӑхӗсен докторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Михайлов Феликс Михайлович, спорт йӗркелӳҫи, ишес енӗпе тӗнче шайӗнчи тӳре ҫуралнӑ. | ||
| Козлова Зинаида Алексеевна, фольклор пухаканӗ, профессор, ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Николаев Юрий Михайлович, патшалӑх ӗҫченӗ, ЧР вӑй-хал культурипе спортӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Терентьев Николай Терентьевич, чӑваш драматургӗ, тӑлмачӗ, актёрӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |