Кӑҫал ҫулла шӑрӑх пулӗ-и? «Чӑваш Енри ҫанталӑк» проект синоптикӗсем ку ыйтӑва уҫӑмлатаҫҫӗ.
Вӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗччен ҫанталӑк климатпа килӗшӳллӗн пулӗ. Аслатиллӗ шалкӑм ҫумӑр тӑтӑшах ҫӑвас хӑрушлӑх пур.
Унтан шӑрӑх та типӗ ҫанталӑк пуҫланать. Вӑл 3 эрнене тӑсӑлӗ. Ку Европӑра антициклон хуҫаланнипе ҫыхӑннӑ. Виҫҫӗмӗш декада варринче кӑнтӑрла урамра 30 градус ытла ӑшӑ пулӗ.
Гидрометерологи тата ҫутҫанталӑка сӑнаса тӑракан тытӑмӑн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑра ҫак кунсенче хӑрушлӑх шайӗ хӗрлӗ сарӑ пулӗ. Ку вӑл пушар тухас хӑрушлӑха 5 класс тесе йышӑннине пӗлтерет.
Ҫакӑн пек ҫанталӑк ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнчен тытӑнса утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗччен тӑрӗ.
Чӑваш Енӗн ГКЧСӗ ҫынсене пушар хӑрушсӑрлӑхӗн правилисене ҫирӗп пӑхӑнса тӑма чӗнсе каланӑ. Ҫав шутра пахчасемпе дачӑсенче ҫӳп-ҫап ҫунтарма юраманни, сӳнтермен сигарета машина чӳречинчен урамалла персе хӑвармалла марри таранах пур.
Утӑ ҫулма вӑхӑт ҫитнӗ. Анчах синоптиксем ял ҫыннисене савӑнтармаҫҫӗ: ҫитес эрне ҫумӑрлӑ пулӗ.
Шӑматкунпа вырсарникун ҫеҫ типӗ пулӗ. Хушӑран аслатиллӗ ҫумӑр ҫуса иртме пултарӗ. Тунтикун ҫил вӑйланӗ, ҫумӑр ҫӑвӗ, аслати авӑтма пултарӗ. Юнкун кӑнтӑрла та 20 градус ҫеҫ ӑшӑ тӑрӗ.
Ҫӗртмен 23-мӗшӗнчен ӑшӑтма пуҫлӗ, 20-25 градуса ҫитӗ. Ҫапах хушӑран ҫумӑр ҫума пултарӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗртмен 25-28-мӗшӗсенче типӗ те шӑрӑх пулӗ.
Кӑҫал пирӗн республикӑри юханшывсенче пулӑсем вилнӗ 7 тӗслӗхе шута илнӗ. Мӗнпур ҫав тӗслӗхе республикӑн Ҫутҫанталӑк тата экологи министерстви тӗрӗслесе тӑнине ӗнентерет. Кун пирки Эмир Бедертдинов министр каланӑ. Ку хыпара министерствӑн сайтӗнче пӗлтернӗ.
Пулӑ вилнине пӗлсен специалистсем кашнинчех тӗрӗсев йӗркеленӗ. Унта ҫутҫанталӑка сыхлакан прокуратура, Росрыболовство учрежденин ӗҫченӗсем те хутшӑннӑ.
Пулӑсем вилнӗ 7 тӗслӗхрен тӑваттӑшӗнче (Йӗпреҫ районӗнчи Пучинкери, Муркаш районӗнчи Шетмӗпуҫӗнчи пӗвесенче, Шупашкар районӗнчи Шемшер ялӗ ҫывӑхӗнчи Йӑршу юханшывӗнче тата Канаш районӗнчи Кивӗ Ахпӳт ялӗ патӗнчи Энӗш юханшывӗнче) шывра сиенлӗ япаласем нумай пулнӑ.
Ҫав вӑхӑтрах Етӗрне районӗнчи Пӗрремӗш Йӑвански тата Ҫӑлкасси ялӗсем патӗнчи пӗвесенче тата Чебоксарка юханшывра сиенлӗ япаласен хутӑшӗ пулӑсене вӗлермеллех нумай пулманнине тупса палӑртнӑ.
Апла-и, капла-и, шывпа усӑ куракансен тимлӗ пулмалла. Ытарлӑрах каласан, хамӑр ӗҫекен ҫӑла сурма кирлӗ мар.
Комсомольски районӗнче, Кӗтне юханшывӗнче, пулӑсем вилеҫҫӗ. Ҫутҫанталӑка хӳтӗлекен прокуратура вырӑна ҫитсе тӗрӗслев пуҫарнӑ ӗнтӗ.
2020 ҫулта та Кӗтнере пулӑсем вилнӗ. Ун чухне мӑшкӑлтӑк шывӗ унта тасалмасӑрах юхса тухнине палӑртнӑ.
Халӗ каллех катастрофа. Специалистсем шыва тӗрӗслеме илнӗ. Кун хыҫҫӑн тин чӑн сӑлтавне палӑртма пултарӗҫ.
Аса илтерер: кӑҫал Канаш, Йӗпреҫ, Шупашар районӗсенче те пӗвере пулӑсем вилнӗ.
Каллех ҫумӑрсем... Кӑҫал ҫынсем ҫуллана кӗтсе ывӑнчӗҫ ахӑртнех. Кӑштах ӑшӑ тӑчӗ те каллех йӗпе-сапа пуҫланчӗ.
Синоптиксем Ҫимӗкре ӑшӑ пуласса шантараҫҫӗ. Паян ҫӗрле тата ыран ирхине ҫумӑр ҫӑвӗ. Эрнен иккӗмӗш ҫурринче ӑшӑтӗ, 23-28 градус пулӗ. Кӑнтӑрла хыҫҫӑн сулхӑнра та 24-26 градус ӑшӑ пек туйӑнӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнче ҫеҫ хушӑран ҫумӑр ҫуса иртӗ.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, кун хыҫҫӑн ҫумӑрлӑ та сивӗ ҫанталӑк пулмӗ.
Сӗнтӗрвӑрринче пурӑнакансене сарӑ нӑрӑ тарӑхтарса ҫитернӗ. Кун пирки «Про Город» хаҫат редакцине Ольга Серебрякова пӗлтернӗ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, хула ҫыннисене нӑрӑсем 5 ҫул канлӗ пурӑнма памаҫҫӗ.
«Нӑрӑсем йӑлтах ҫисе яраҫҫӗ: улмуҫҫисене, чие, слива йывӑҫҫисене. Вӗсенчен тухӑҫ илесси ҫук ӗнтӗ. Унччен 10 минутра пӗр нӑрӑ ҫеҫ вӗҫсе иртнӗ тӗк халӗ каҫсерен урама тухма ҫук. Ҫынсем тахҫанах кӑмӑлсӑрланаҫҫӗ, анчах усси ҫук», — пӗлтернӗ хӗрарӑм.
Ольга каланӑ тӑрӑх, нӑрӑсене наркӑмӑш сапса вӗлернин те усси ҫук. Хӑшӗ-пӗри ҫеҫ вилет, теприсем вара пурпӗрех вӗҫеҫҫӗ.
Тинех синоптиксем пире савӑнтарҫҫӗ! Умра – шӑрӑх кунсем. Анчах аслатиллӗ ҫумӑрсем те пулӗҫ.
Ҫитес кунсенче сывлӑш температури 23-28 градуса ҫитӗ. Хӗвел ҫинче 30 градус пекех туйӑнӗ. Ҫапах шыва кӗме тӑхтамалла-ха. Атӑлти шыв 11 градус таран ҫеҫ ӑшӑннӑ.
Чи ӑшӑ кун эрнекун пулӗ. Ун чухне аслати те кӗмсӗртетӗ. Шӑматкун та ҫумӑр ҫукалӗ. Вырсарникун уяр тӑрӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗртмен 8-9-мӗшӗсенче сивӗтес хӑрушлӑх пур.
Чӑваш Енре хир сыснисен йышӗ 10 хут чакнӑ. Кун пирки ЧР Ҫутҫанталӑк министерстви пӗлтерет. Ҫавна май кӑҫал хир сыснисене пеме юрамӗ.
2021-2022 ҫулсенче Африка мурӗ сарӑлас хӑрушлӑх пуррипе ҫак чӗрчуна персех тӑнӑ. Хир сыснисен йышӗ ҫакна пула чакнӑ.
Хир сыснисен хисепӗ ытти сӑлтава пула та сахалланнӑ. Тӗслӗхрен, вӗсене ҫул ҫинче ҫапса кайнӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви асӑрхаттарать: паян ҫӗрле тӑм ӳкме, шӑнтма пултарать. Ку ял хуҫалӑх культурисемшӗн хӑрушӑ.
Гидрометцентр хыпарланӑ тӑрӑх, паян ҫӗрле Чӑваш Енре 1 градус таран сивӗ пулӗ. Хӑш-пӗр вырӑнта ҫӗр 3 градус таранах шӑнтӗ.
Паллах, ку пахча ҫимӗҫе, ял хуҫалӑх культурисене сиен кӳме пултарать. Хӑҫан ӑшӑтать? Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, ырантан майӗпен ӑшӑтма пуҫлӗ.
+2.3 °C