Педканаш страници

7-мӗш интернет педканаш чӑваш чӗлхипе литературине, культурипе историне вӗрентекенсене йыхравлать. Вӑл ҫурлан 26-мӗшӗнче ӗҫлеме пуҫлать те авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗччен пырать. Ӑна Чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ йӗркелет. Интернетри канашлу pkanash.chv.su адреспа ӗҫлет

Вӗрентекенсен тӗтел форумне ҫулсерен ҫӗршер ҫын хутшӑнать. Вӗсен хисепӗ кӑҫал та нумай пуласса шанатпӑр, форумра ҫӗнӗ ҫивӗч ыйтусем хускатасса, вӗсене татса памалли ҫул-йӗре пӗрле шырасса шанаҫҫӗ канашлӑва йӗркелекенсем.

Нумаях пулмасть Мускавра Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх апат-ҫимӗҫне сутассине ятарласа йӗркеленӗ. Ҫакна ҫӗршывӑн тӗп хулин Суту-илӳпе пулӑшӑвӗн департаменчӗ, «Ял хуҫалӑх тата промышленноҫ таварне туса илекенсен суту-илӳ пасарӗнчи пӗрлешӗвӗ» тата «Чӑваш Республикин апат-ҫимӗҫ фончӗ» хысна предприятийӗ пӗрле пулса йӗркеленӗ. Продукцие сутма уйрӑм хушма хуҫалӑх тытакансем 10 ҫын ытла тухса кайнӑ. Вӗсем пурте — Етӗрне тата Муркаш районӗнчи ҫынсем.

Мускавра купӑстан пӗр килограмӗ 18 тенкӗ ӑсаннӑ, хӑяр — 25–30 тенкӗпе, ҫӗрулми — 25–30 тенкӗпе, кишӗр — 30–33 тенкӗпе, сухан — 25 тенкӗпе. Кун пек ярмӑрккӑсене ҫывӑх вӑхӑтра тата та йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Мускавсем вырӑн укҫи тӳлеттермеҫҫӗ иккен.

Сӑнсем (18)

Вӑрнар районӗнчи Мӑн Явӑш шкул ачисем совет самани вӑхӑтӗнчи шкул формипе ҫӳреме тытӑнӗҫ. Кун пек пӗтӗмлетӳ патне учительсемпе ашшӗ-амӑшӗ пӗр шухӑшлӑн пырса тухнӑ.

Вӗсен шучӗпе, хурапа шурӑ е хӑмӑрпа шурӑ тӗслӗ кӗпепе саппун хӗрачасене питех те илем кӳрет. «Тепӗр тесен, ӑна ҫӗлеттерме те ытлашши тӑкакланма тивмӗ», — тӗв тунӑ вӗсем.

Ҫапах та арҫын ачасен форми епле пулӗ-ши — кун пирки информацире асӑнман...

Сӑмахӑмӑр «Раҫҫей пӗрлӗхӗшӗн» истори курсӗ пирки-ха. Раҫҫейӗн Вӗренӳ министерстви шкулта историе вӗрентмелли концепцие хатӗрлеме конкурс ирттересси пирки пӗлтернӗ. Тендерӑн пӗтӗмӗшле хакӗ 11,4 миллион тенкӗпе танлашать-мӗн.

Концепцие хатӗрлекенсен Раҫҫей халӑхне пӗтӗҫтерес тата ҫӗршывӑн хӑрушсӑрлӑхне тивӗҫтерес тесе (ку шухӑша конкурс условийӗнче палӑртнӑ) ӑслӑлӑхпа тӗпчев ӗҫӗ ирттермелле иккен.

Аукционта кам ҫӗнтерни кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче паллӑ пулӗ. Мӗнпур ӗҫе вара килес ҫулхи ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗччен вӗҫлемелле.

Проектра Раҫҫейӗн историне «унӑн регионӗсен историйӗ» урлӑ вӗренмелле тесе каланӑ-мӗн-ха. Анчах, «Ирӗклӗ сӑмах» интернет-хаҫат асӑрханӑ тӑрӑх, 39 страницӑллӑ документра чӑвашсемпе тӗрӗк халӑхӗсен несӗлӗсем пирки кӗскен кӑна асӑнса хӑварнӑ иккен. «Пирӗн эрӑчченхи I ӗмӗрти Хӗвелтухӑҫ Европа» текен пайра «Хӗвелтухӑҫ Европа, Ҫӗпӗр тата Инҫет Хӗвелтухӑҫ ҫӗршывӗсемпе халӑхӗсем. Хасар каганачӗ. Атӑлҫи Пӑлхар. Тӗрӗк каганачӗсем» текен пункт пур кӑна-мӗн.

Раҫҫейӗн пӗрлехи истори учебникне хатӗрлес шухӑша ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин палӑртнӑ.

Малалла...

Т. Акташ сӑнӗ

Виҫӗмкун, ҫурлан 20-мӗшӗнче, Муркаш район судӗнче черетлӗ лару иртнӗ — ку хутӗнче хайхи Илле Иванова приставсем вӑйпа илсе килнӗ.

«Сӗтев» хаҫатра пичетленнӗ «Покажи мне свой язык, и я скажу — кто ты» статьяшӑн айӑпланакан ку хутӗнче тӳре умне икӗ пӗчӗк плакатпа тухса тӑнӑ: «Мана йыхрав чӑвашла пама ыйтатӑп!» тата «Йӑкӑнат Мишшипе Путин резидент конституци гаранчӗсем мар» (текста йӑнӑш ҫук). Вӗсене вара приставӑн хуса илме тивнӗ — хӑй Иванов тӳре ыйтнине пурнӑҫласшӑн пулман.

Ытти тӗлӗшпе суд хӑйӗн ӗҫне малалла тӑснӑ. Ку хутӗнче ыйтусемпе Илья Федотов следователе нушалантарнӑ. Ҫавӑн пекех хӳтӗлекен ен суд ӗҫӗ ҫумне ҫӗнӗ хутсем хушма сӗннӗ — Николай Максимов паллӑ ҫыравҫӑ тунӑ пӗтемлетӗве, айӑпланакан статья вӑхӑтӗнче МИХсем пичетленӗ статьясен йышне, ЧПГӐИ тунӑ статья хаклавне. Тӳре ку материалсен ытларахӑш пайне йышӑнма килӗшнӗ. Прокурор енӗ Белов кунтелее тепре чӗнме ыйтнӑ (асаилтеретпӗр — вӑл ӗҫ хучӗсене кӗнӗ хӑйӗн сӑмахӗсене йышӑнман, вӗсем суя тесе хакланӑ). Хӳтӗлевҫӗсем хирӗҫ пулчӗҫ пулин те тӳре прокурор майлӑ пулчӗ.

Малалла...

Вӑрмар районӗнче кӑҫалхи ҫурлан 22-мӗшӗн кӑтартӑвӗсем тӑрӑх хӑш-пӗр демографи паллисем лайӑх енне улшӑннине асӑрхама пулать.

Кӑҫал ҫуралнӑ пепкесен йышӗ пӗлтерхинчен 33 нумайрах: 2012 ҫулта — 150 шӑпӑрлан ҫуралнине регистрациленӗ, 2013 ҫулта вара — 183 (вӗсенчен 102 — арҫын ача, 81 — хӗрача). Ашшӗсемпе амӑшсем арҫын ачасене ытларах Артемий, Даниил, Роман, хӗрачасене вара — Анастасия, Ксения тата Дарья ятсем пама кӑмӑлаҫҫӗ. Унсӑр пуҫне 8 пепкене сайра хутра тӗл пулакан ятсене — Давид, Игнат, Иосиф, Платон, Николь, Мирра, Руслана, Эллина панӑ.

Пӗр ачаллӑ ҫемьесем районта 57, икӗ ачаллисем — 61, виҫ ачаллисем — 54, тӑватӑ е ытлараххисем — 11.

Шел пулин те кӑҫал Вӑрмар районӗнче вилнисен шучӗ пӗлтӗрхинчен ӳснӗ: 2012 ҫулхи ҫурлан 1-мӗшӗн кӑтартӑвӗпе 256 ҫын вилнӗ, 2013 ҫулта — 268 ҫын (155 — арҫын, 113 — хӗрарӑм).

Пӗлтерхипе танлаштарсан уйрӑлакан мӑшӑрсен шучӗ кӑҫал сахалрах: 2013 ҫулта — 43, 2012 ҫулта — 46.

Мӑшӑрланнисен шучӗ вара пӗлтерхинчен нумайран: кӑҫал 80 ҫамрӑк ҫемье ҫуралнӑ, пӗлтӗр — 75. Кӑҫал 88 ҫулхи старикпе 91 ҫулхи карчӑк мӑшӑрланнине те асӑнса хӑварас пулать.

Малалла...

Алла диплом илнӗ хыҫҫӑн чӑрмавсемсӗр ӗҫе вырнаҫасси — студентсен чи пысӑк ӗмӗчӗ. Ҫак ыйтӑва татса парас тесе ӗҫпе тивӗҫтерекен центрсем алӑ усми ӗҫлеҫҫӗ.

Кӑҫал Улатӑрти ӗҫ вырӑнне тупса пулӑшакан центра алла диплом илнӗ 30 студент ӗҫ ыйтма килнӗ. Служба пулӑшӑвӗпе 11 ҫамрӑк хӑйсен ӗҫ вырӑнне тупнӑ, вӗсенчен 9-шӗ — вӗренне специальноҫпа.

Ӗҫ тупса паракан центр техникум пӗтӗрнӗ 5 студента тата професси паракан училищинчен вӗренсе тухнӑ 4 ҫамрӑка «Пӗрремӗш ӗҫ вырӑнӗ» программӑпа ӗҫе вырнаҫма пулӑшнӑ. 8 организаци вӗренсе тухакан студентсене ӗҫ вырӑнӗпе тивӗҫтернӗ: «Мастерица» ТМЯО, «ФСК» АОУДОД, «Улатӑрти хут фабрики» ТМЯО, «Элетех савут» АУО, «АЗНХ» АУО, «Улатӑр сӗчӗ» ТМЯО.

Программӑна укҫапа тивӗҫтерессипе 44 209 тенкӗ тухса кайнӑ, ҫав шутри 32 845 тенкӗ — ӗҫ паракансен шалу тӳлес укҫа.

Чӑваш Республикин Аслӑ сучӗ 2 миллион та 340 пин тенкӗ парса туяннӑ «BMW 528I xDrive» маркӑллӑ урапа туянни пирки Мускав мэрӗ пулма кӗрешӗве тухнӑ Алексей Навальнӑйӑн шаннӑ ҫыннисем ҫӑхав ҫырнӑ иккен. Вӗсен шучӗпе Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ машина туянасси пирки хатӗрленӗ аукцион хучӗсенче монополипе кӗрешекен саккуна пӑснӑ самантсем пулнӑ.

Ҫӑхава Монополипе кӗрешекен федераци службин Чулхулари Управленийӗнче пӑхса тухнӑ. Хутсенче, чӑн та, хӑш-пӗр кӑлтӑк асӑрханӑ. Туянас кӑмӑл тунӑ машинӑн техника характеристикине кӑтартнӑ чух та ҫитменлӗх тупӑннӑ.

Монополипе кӗрешекенсем аукциона тӗрӗс мар хатӗрленӗ тесе ҫурлан 26-мӗшӗччен ӑна пӑрахҫӑламалла тесе йышӑну кӑларнӑ.

Йӗпреҫ районӗнчи Калинин ячӗллӗ ял хуҫалӑх кооперативӗн лавне туртма ҫӗнӗ ертӳҫӗне суйланӑ. Пухӑва район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Чугаров хӑй ертсе пынӑ. Хӗрӳ ӗҫҫи вӑхӑтӗнче ирттернӗ пухӑвӑн тӗллевӗ председателе суйласси пулнӑ.

Районтисем кооперативӑн унчченхи ертӳҫине суд дисквалификацилеме йышӑнни пирки пӗлтерет. Мӗншӗнне каламан та, анчах тӳресем кун пек шухӑш патне пырса тухасси ӗҫ укҫине вӑхӑтра тӳлеменнипе чылай чух ҫыхӑнать.

Ял хуҫалӑх кооперативне ертсе пыма Эйпеҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ 52 ҫулхи Борис Петрова шаннӑ.

Комбайнсем хиртех хыпса илни пулкалать-ха. Ҫак кунсенче вара «Шупашкар–Сӑр» автоҫулӑн 81 ҫухрӑмӗнче ӗҫлекен грейдера ҫулӑм ярса илнӗ. Техника Ҫӗрпӳ районӗнчи «Воддорстрой» обществӑн пулнӑ. Грейдер хыпса илни пирки хыпар ҫитнӗ хыҫҫӑнах яваплӑ службӑсем унта виҫӗ автоцистерна янӑ.

Пушарпа кӗрешекенсем палӑртнӑ тӑрӑх, ҫулӑм техника тытӑмӗ, механизмсемпе узелсем юсавсӑр пулнипе ҫыхӑннӑ.