Культура
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Чун вӗҫевӗ. Полет души» нотӑланӑ юрӑ пуххи пичетленсе тухнӑ. Издательствӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑларӑм авторӗ – Валентина Тарават (Валентина Николаевна Игнатьева), Раҫҫей Федерацийӗн Ҫыравҫӑсен союзӗн членӗ (1995), Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ (1996), Чӑваш Республикинчи Композиторсен ассоциацийӗн членӗ (1996), Чӗмпӗр облаҫӗн хисеплӗ гражданинӗ (2007), «Браво, Маэстро!» преми лауреачӗ (2023). Ҫӗнӗ кӑларӑмӑн музыка редакторӗ – Александр Васильев, издательство редакторӗ – Ольга Иванова, художникӗ – Дмитрий Литаврин. Тиражӗ – 800 экземпляр. Нотӑланӑ юрӑ пуххине Валентина Тарават кӗвӗленӗ хайлавсем кӗнӗ. Сӑввисен авторӗсем – Валентина Тарават, Анатолий Ырьят, Николай Ларионов, Раиса Сарпи, Олег Прокопьев, Анатолий Чебанов, Галина Матвеева, Надежда Силпи, Любовь Мартьянова, Светлана Матлина. Ачасем валли ҫырнӑ произведенисем те пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
drama21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш халӑх артисчӗ Петр Иванов ҫуралнӑранпа кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 80 ҫул ҫитнӗ. Ҫӗмӗрле районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Красная Звезда посёлокра 1944 ҫулта ҫуралнӑ, 1997 ҫулта ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. Ҫӗмӗрлери ремесла училищинчен столяра вӗренсе тухнӑскере Череповецкри сӗтел-пукан комбинатне ӗҫлеме янӑ. 1962 ҫулта ентешӗмӗр Карелие чукун ул тунӑ ҫӗре ӗҫлеме каять. Унтан ҫар ретне тӑрать. 1966 ҫулта тӑван тӑрӑха таврӑнсан Чӑваш телевиденийӗ ҫумӗнчи актер студийӗнче пултарулӑхне туптама тытӑнать. Тепӗр ҫулхине ӑна Ҫамрӑксен театрне ӗҫе илеҫҫӗ. Унта вӑл 14 ҫул артист пулса тӑрӑшать. 1981 ҫулта ӑна Чӑваш академи драма театрне йыхравлаҫҫӗ. 1988 ҫулта «Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артисчӗ», 1996 ҫулта «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ» ятсене тивӗҫет. Сцена ҫинче 29 ҫул вылянӑ вӑхӑтра вӑл 100-е яхӑн роле калӑпласа ӗлкӗрнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Кӑрлач уйӑхӗн 10-28-мӗшӗсенче Мускаври ВДНХра иртекен «Раҫҫей» курав-форумра ЧР Культура министерстви экспозиципе паллаштарать. Ҫак тапхӑрта хӑнасем чӑвашсен йӑли-йӗркипе, культурин уйрӑмлӑхӗсемпе паллашма пултараҫҫӗ. Хӗр илни, салтака ӑсатни, ҫӗн пӳрт ӗҫки - ҫак йӑласене туса кӑтартӗҫ экспозицире. Ҫавӑн пекех ӑсталӑх класӗсем иртӗҫ: хореографи енӗпе, чӑвашсен пуҫа тӑхӑнмалли хатӗрӗсене, костюмӗсене тата пуканесене ӑсталассипе. Аса илтерер: курав-форум ака уйӑхӗн 4-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Хӗрлӗ Чутай муниципаллӑ округӗнчи Тумликасси ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Елизавета Мерескина 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Халӗ вӑл Березовка ялӗнчи ваттисен ҫуртӗнче пурӑнать. Елизавета Сергеевна хӑйӗн пурнӑҫӗнче хура-шурне нумай курнӑ. Анчах вӗсем ӑна ҫапса хуҫман, пачах тепӗр май - вӑйлӑрах пулма пулӑшнӑ. Кинемее юбилейпе халӑха социаллӑ пулӑшу паракан центр директорӗ Надежда Храмова тата унти ӗҫченсем саламланӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
Патӑрьел муниципаллӑ оркугӗнчи Ишлӗ ялӗнче ача пахчинчен пуҫламӑш шкул туса хурасшӑн. Ҫавна май аукцион ирттернӗ. Документацире палӑртнӑ тӑрӑх, ача пахчинчен тунӑ пуҫламӑш шкулта шкул умӗнхи ушкӑн тата спортзал пулмалла. Контракт – 118,3 миллион тенкӗлӗх. Аукционра Патӑрьел тӑрӑхӗнчи «Булат» фирма ҫӗнтернӗ. Подрядчикӑн пуҫламӑш шкула кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗччен туса пӗтермелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
«Чӑваш Ен» ПТРКн радиожурналисчӗ Алексей Мулянов пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 41 ҫулта пулнӑ. Алексейӑн чери йывӑр чир хыҫҫӑн тапма пӑрахнӑ. Радиора вӑл 2003 ҫултанпа ӗҫленӗ. Вӑл ашшӗн Николай Муляновӑн ҫулӗпе кайнӑ. Пӗрремӗш кунранпах Алексей «Вести – Чувашия» хыпарсен кӑларӑмне хатӗрлеме пуҫланӑ, унтан - «Вести ФМ» кӑларӑма. Алексей «Столичные вести», «Будни ЖКХ», «Вокруг дорог» кӑларӑмсен авторӗ тата ертӳҫи пулнӑ. Унпа ыран Шупашкарти Граждан урамӗнчи 19-мӗш ҫуртра 10 сехетре сывуллашӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
Чӑваш наци музейӗ халӑх тетелӗнче вырнаҫтарнӑ сӑнӳкерчӗксем Чӑваш наци музейӗн археологи секторӗн заведующийӗнче ӗҫленӗ Александр Волкова паян юлашки ҫула ӑсатӗҫ. «Кӑрлачӑн 11-мӗшӗнче эпир хамӑрӑн ӗҫтешӗмӗре, ывӑнма пӗлмен тӗпчевҫӗ-археолога, Тӑван ҫӗршыва парӑннӑ Александр Волкова юлашки ҫула ӑсатӑпӑр. Чӑн-чӑн патриот пулнӑ май вӑл Раҫҫее хӳтӗлеме хӑйӗн ирӗкӗпе кайрӗ», — хыпарланӑ музейӗн пресс-служби халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче. Каччӑ музейра 2012 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ. Вӑл ун чухне И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче историпе географи факультетӗнче вӗреннӗ, икӗ ҫултан ӑна археологи тата авалхи истори секторӗн заведующийӗ пулма шаннӑ. Александр Волков Чӑваш Енри тата ытти регионти археологи шыравӗсене пӗрмай хутшӑннӑ. Шырав енӗпе те тӑрӑшнӑ. Александр Волковпа Патӑрьел тӑрӑхӗнчи Нӑрваш Шӑхаль ялӗнче 10 сехетре чиркӳре сывпуллашӗҫ. Каччӑна юлашки ҫула ӑстама каяс кӑмӑллисене Шупашкартан ятарлӑ автобус илсе кайӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
Шупашкар хулинче нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗринчи подъезда наркотик хума пынӑ ҫамрӑка тытса чарнӑ. Миттов бульварӗнчи ҫав ҫуртра кӑрлачӑн 9-мӗшӗнче пакунлисем ҫав самантра урӑх преступление уҫса парассипе ӗҫленӗ. Картлашкапа утса хӑваракан ҫамрӑкран вӗсем мӗн те пулин пӗлмест-и тесе ыйтса пӗлес тенӗ. Анчах лешӗ ним те чӗнмен, чупса тарма тӑнӑ. Каччӑ ҫав ҫуртри подъёзда наркотик хурса хӑварма пынӑ иккен. Ун ҫумӗнче марихуна пулнӑ. 3,6 грамм ытларах. Асӑннӑ каччӑ малтан та ҫавӑн пек хӑтланнӑ иккен, ирӗке тухсан вӑл каллех унчченхи мелпех укҫа ӗҫлесе илес тенӗ. Халӗ ун тӗлӗшпе каллех пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
Хусан хулинчи 20 ҫулти каччӑ тӑватӑ ватӑ ҫыннӑн 4 миллион ытла тенкине вӑрланӑ. Ӑна 3 ҫул ҫурӑлӑха тӗрмене хупмасӑр ирӗкрен хӑтарма йышӑннӑ. Хӑй шар кӑтартнӑ ватӑсене вӑл укҫана тавӑрса панӑ. Асӑннӑ каччӑ «Сирӗн тӑван ҫул ҫинчи инкеке лекнӗ» мелпе улталаканнсен схеминче курьер евӗр пулнӑ. Шупашкарти пӗр хӗрарӑм 3,7 миллион тенкӗ таран тыттарса янӑ. Тӑванӗсене пулӑшас, инкекрен ҫӑлса хӑварас текенсем татах тупӑннӑ. Шӑпах ҫавӑн йышшисен укҫине илме пынӑ та Хусан каччи. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
Шупашкарта юр ирӗлтерекен станци хута ярасшӑн. Вӑл Калинин районӗнче Трактор тӑвакансен проспектӗнче, Кӑкшӑм юханшывӗ ҫывӑхӗнче, пулӗ. Проекта патшалӑх эксертизине янӑ. Унпа килӗшӳллӗн, юр ирӗлтерекен установка лартма, урамри юра купаламалли лапам, хура каяшне упрама вырӑн тума палӑртнӑ. Юр шывне тасатакан сооруженисене ярӗҫ. Ӑшӑ ҫанталӑкра вӑл Кӑкшӑм юханшывне лекӗ, сивӗре вара – хулари хозфекал тытӑмне. Кунсӑр пуҫне тасатнӑ шывпа территорие шӑварӗҫ, установкӑна ӗҫлеттерӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (09.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 747 - 749 мм, 0 - 2 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Быков Александр Артемьевич, Мухтав орденӗн тулли кавалерӗ ҫуралнӑ. | ||
| Васильев Александр Георгиевич, чӑваш кӗвӗ ҫыраканӗ ҫуралнӑ. | ||
| Юдин Василий Николаевич, чӑваш ҫыравҫи, талмачӗ, публицисчӗ вилнӗ. | ||
Пулӑм хуш... |