Персона
![]() Паян, авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Шӑмӑршӑ районӗнче СССР халӑх артисчӗпе Валерий Яковлевпа тӗлпулу иртӗ. Мероприятие Шӑмӑршӑ ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ пултаруллӑ ҫын 80 ҫул тултарнине (ҫут тӗнчене вӑл сакӑр теҫетке ҫул каялла паян килнӗ) халалланӑ. Валерий Яковлев — К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн илемлӗх ертӳҫи. Вӑл — Раҫҫей Патшалӑх премийӗн лауреачӗ. Чӑваш Ен Патшалӑх премине вара икӗ хут тивӗҫнӗ. «Ылтӑн маска» театр премийӗпе те чысланӑ. Театрта ӗҫлесе ӗмӗрленӗ ҫыннӑн юбилейне кӑнтӑрла артистӑн тӑван ялӗнче, Виҫпӳрт Шӑмӑршӑра, уявлӗҫ. Вӑл ашшӗ килне кӗрсе тухӗ. Шӑмӑршӑри вӑтам шкулта вӗренекенсемпе тата учительсемпе тӗл пулӗ. Театр артисчӗсен пӗр ушкӑнӗ «Ялта» спектакль сыпӑкне кӑтартӗҫ. 18 сехетре Шӑмӑршӑри культура ҫуртӗнче савӑнӑҫлӑ мероприяти пуҫланӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
![]() Чӑваш Ен «Сохраним лес» (чӑв. Вӑрмансене упрар) Пӗтӗм Раҫҫейри кӗрхи акцие хутшӑнӗ. Чӑваш Ен Ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин пуҫарнӑ «Экологи» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн йӗркелӗҫ. Наци проектне пурнӑҫласа пирӗн тӑрӑхра «Сохранение лесов» (чӑв. Вӑрмансене упрасси) регионти программа йышӑннӑ. Вӑрман лартмалли акцие ҫӗршывӑн мӗнпур регионӗнче ирттерӗҫ. Ӑна Федерацин вӑрман хуҫалӑхӗн агентстви пуҫарнӑ. Акци тӗллевӗ — халӑха вӑрмансене чӗртсе тӑратасси тата сарасси пирки шухӑшлаттарасси. Шупашкарта акцие Йӑлӑмра ирттерме йышӑннӑ. Вӑл авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, юпа уйӑхӗн 5 тата 12-мӗшсенче пулӗ. Акцие хутшӑнакансем 2010 ҫулхи пушарта шар курнӑ лаптӑксене хунав лартӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Лев Кураков (сулахайран тӑваттӑмӗшӗ), Валерий Туркай (сылтӑмран иккӗмӗшӗ) «Библиотека как центр культурного многообразия: перспективы развития в региональном пространстве» (чӑв. Вулавӑш — культура нумай енлӗхӗн центрӗ: регион хутлӑхӗнчи аталану малашлӑхӗ) ятпа Чӑваш Енре вулавӑшсен форумӗ иртнине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтерчӗ-ха. Мероприятие уҫма хутшӑннисен йышӗнче Чӑваш Енре пурӑнакан халӑхсен ассамблейин канашӗн председателӗ Лев Кураков академик, Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай та пулнӑ. Вӗсем вулавӑшсене пулӑшнине палӑртнӑ. Лев Кураков унта каланӑ тӑрӑх, «вырӑнти вулавӑшсене, Наци библиотекине кӗнекесене пӗр миллион тенкӗлӗх панӑ». «Иртнӗ ҫул ҫавӑн пекех Крым Республикине вӗрентӳ пособийӗсене» ӑсатнӑ вӑл. Валери Туркай Антон Чехов, Александр Пушкин, тӗрлӗ халӑх ҫыравҫисен произведенийӗсене чӑвашла куҫарса пичетлесе кӑларнӑ, вулавӑшсене ҫӗнӗ кӗнекесемпе пуянлатнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Апат-ҫимӗҫ
![]() https://vopros-ik.ru сайтри сӑнӳкерчӗк Канаш хулинче ӗҫлесе пурӑнакан усламҫӑ вӑхӑчӗ тухнӑ апат-ҫимӗҫе сутнӑ. Кӑлтӑка асӑннӑ тӑрӑхри прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче тупса палӑртнӑ. Потребительсен правине хӳтӗлесси ҫинчен калакан саккуна, санитарипе эпидемологи правилисене, техника йӗркелӗвӗ ҫинчен калакан саккуна пӑсакан усламҫӑна явап тыттарма ыйтса надзор органӗ Чӑваш Ен Арбитраж судне тавӑҫпа ҫитнӗ. Халӗ суд ларӑвӗ пулса иртнӗ. Унта вӑхӑчӗ тухнӑ апат-ҫимӗҫе сутакан Канашри усламҫӑпа ҫыхӑннӑ ӗҫе тӗплӗн тишкернӗ. Уйрӑм усламҫӑна суд административлӑ майпа явап тыттарма йышӑннӑ. Ӑна 30 пин тенкӗлӗх штрафлас тенӗ. Чӑваш Ен прокуратурин пресс-службинче паян пӗлтернӗ тӑрӑх, суд йышӑнӑвӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗрсе ӗлкӗреймен-ха. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() http://www.fonstola.ru сайтри сӑнӳкерчӗк Чӑваш Енри йӗрке хуралҫисем Казахстанра ҫул ҫитмен ача тӗлӗшпе йывӑр преступлени тунӑ тесе шухӑшлакан ҫынна тытса чарма пулӑшнӑ. Арҫынна Чулхула облаҫӗнчен конвойпа илсе килсе арестленӗ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче Шупашкар ҫывӑхӗнчи районсенчи дачӑсенчен пурлӑх ҫухални пирки пӗлтерекенсем йышланнӑ. Пакунлисем вӑрӑ ӗҫӗпе 46 ҫулти арҫын аппаланать тесе тӗшмӗртме тытӑннӑ. Вӑл Казахстанра ҫул ҫитмен ача тӗлӗшпе йывӑр преступлени тунӑ-мӗн. Ӑна тупас тесе лерисем патшалӑхсем хушшинчи шырав ирттерме йышӑннӑ. Вӑрӑ еплерех ҫын пулма пултарнине пирӗн республикӑри уголовлӑ шырав управленийӗн ӗҫченӗсем федерацин Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи регионӗсенчи ӗҫтешӗсене систернӗ. Ҫапла вара арҫынна Чулхула облаҫӗнче тытса чарма май килнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
![]() Шупашкарти ҫӗнӗ суту-илӳ марки Мускаври курава хутшӑнать. Паян ҫӗршывӑн тӗп хулинче «Индустрия детских товаров» (чӑв. Ача-пӑча таварӗсен индустрийӗ) – «Мир детства-2019» (чӑв. Ача-пӑча тӗнчи-2019) виҫӗ кунлӑх курав ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта Хӗвелтухӑҫ Европӑри тата Никама Пӑхӑнман Патшалӑхсен Пӗрлӗхне кӗрекен ҫӗршывсем те хутшӑнаҫҫӗ. Кӑҫал курав 25 хут уҫӑлнӑ. Унта Раҫҫейри Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномойченнӑй Анна Кузнецова та хутшӑннӑ. В.И. Чапаев ячӗллӗ Шупашкарти производство пӗрлешӗвӗ Мускаври курава «Поймай» (чӑв. Тыт) ҫӗнӗ маркӑпа тухса кайнӑ. Предприяти хӑйӗн продукцине, мечӗке, ют ҫӗршывсенче туянакансене тупасса шанать. Вӗсенчи хӑш-пӗр партнерпа паян калаҫу ирттернӗ те ӗнтӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫурт-йӗр
![]() Ҫанталӑк сивӗтнӗ май хваттерсене тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене ӑшӑ пама тытӑнчӗҫ. Анчах малтанхи тапхӑр тепӗр чух кӑлтӑклӑ пулать: ӑшӑ ҫитмен ҫуртсем те тупӑнкалаҫҫӗ. Чӑваш Ен Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерстви хӗрӳ лини телефонне ӗҫлеттерме пуҫланӑ. Унӑн номерӗ — (8352) 64-22-17. Ҫурт-йӗре тата социаллӑ объектсене ӑшӑпа тивӗҫтерес ыйтӑва ӗнер Чӑваш Ен Стройминӗн ертӳҫи Алексей Грищенко районсемпе хуласен администрацийӗсен ертӳҫисемпе видеоконференци мелӗпе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Ӑшӑтмалли тапхӑра ӗнерхи кун тӗлне пирӗн республикӑра 99 процент таран хатӗрленсе ҫитнӗ. Ӗҫе Улатӑр, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Шупашкар, Тӑвай районӗсенче, Канаш, Шупашкар тата Ҫӗмӗрле хулисенче пӗтереймен. Вӗсене министр 1-2 кунта вӗҫлеме хушнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() mvkecocenter.ru сайтри сӑнӳкерчӗк Йӑлари хытӑ каяша халӗ ял ҫыннисем унчченхилле ҫырмана пӑрахмаҫҫӗ. Каяша турттарса тӑма пирӗн республикӑра «Экоцентр» предприятие шанчӗҫ. Анчах пур чухне те ҫав предприяти тивӗҫе кирлӗ пек пурнӑҫламасть иккен. Елчӗк районӗнчи кӑлтӑка «За Россию» (чӑв. Раҫҫейшӗн) халӑх фрончӗ тупса палӑртнӑ, прокуратурӑна евитленӗ. Ҫитменлӗхе палӑртнӑ хыҫҫӑн надзор органӗ «Экоцентр» тата район администрацийӗ пуҫлӑхӗ ячӗпе асӑрхаттару хучӗсем шӑрҫаланӑ. Ҫуллахи вӑхӑтра каяша ялсенчен эрнере 1 хутран пуҫласа 3 хут таран турттарнӑ. Ҫав вӑхӑтрах ҫанталӑк температури 5 градусран ӑшӑрах чухне кунсерен турттармалла. Эрнере 1-3 хут турттарасси ҫинчен район администрацийӗпе «Экоцентр» хушшинче график ҫирӗплетнӗ-мӗн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Апат-ҫимӗҫ
![]() Kupom.ru сайтри сӑнӳкерчӗк Чӑваш Енре ҫак кунсенче иртекен «Кӗр парнисем-2019» ял хуҫалӑх ярмӑрккинче ытларах сутакан апат-ҫимӗҫ шутӗнче — ҫӗрулми, сухан, кишӗр тата купӑста. Кунсӑр пуҫне — панулми, груша, пыл, йывӑҫ-тӗм хунавӗ, ешӗл ҫимӗс, аш-пӑш тата улма-ҫырла. Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-службинче ӗнентернӗ тӑрӑх, лавккасенче ҫӗрулмин пӗр килограмне 11-24 тенкӗпе сутаҫҫӗ пулсан, ял хуҫалӑх ярмӑрккинче — 8-12 тенкӗпе. Аса илтерер: ярмӑрккӑна республикӑри мӗнпур район-хулара йӗркеленӗ. Тӗрлӗ вырӑнта пурӗ 42 лапам ӗҫлет. Ял хуҫалӑх ярмӑрккинче туяннӑ пахчаҫимӗҫе Шупашкарта пурӑнакан ватӑ ҫынсене тата сусӑрсене тӳлевсӗр леҫсе параҫҫӗ. Илнӗ продукцине машинӑна тиеме тата пушатма волонтерсем пулӑшаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Ҫитес ҫул пирӗн республикӑри 10 муниципалитетра искусствӑлла курӑклӑ футбол уйӗсем тума палӑртнӑ. Ҫакӑн пирки ӗнер Чӑваш Ен спорт министрӗ Михаил Богаратов районсемпе хуласен администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура каланӑ. Спорт сооруженийӗсене Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Красноармейски, Муркаш, Вӑрмар, Шупашкар, Елчӗк районӗсенче, Етӗрнепе Шупашкар хулисенче тума палӑртнӑ. Ядрин и Чебоксары. Вӗсенче футбол уйӗсен вырӑнӗсене палӑртнӑ ӗнтӗ. Хӑшӗсенче унччен хатӗрленӗ эскиз проекчӗсем те пур. Аса илтерер: Чӑваш Енре халӑх пурнӑҫ шайне лайӑхлатасси ҫинчен хушу кӑларма хатӗрленеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗччӗ. Спорт сооруженийӗсене юсаса ҫӗнетме, пурлӑхпа техника базин никӗсне вӑйлатма 500 миллион тенкӗ уйӑрасшӑн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (29.04.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 9 - 11 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Бударин Николай Михайлович, космонавт ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |