Шупашкарти коопераци институтӗнче Австри учёнӑйӗн, Хӗвелтухӑҫ Европа специалисчӗн, философи докторӗн Андреас Каппелерӑн «Чуваши. Народ в тени истории» (чӑв. Чӑвашсем. Истори сулхӑнӗнчи халӑх) кӗнеки пичетленнӗ. Кун пирки эпир аслӑ шкулӑн редакципе издательство пайӗн тӗп редакторӗ Эрбина Никитина Фейсбукра хыпарланичнен пӗлтӗмӗр.

«Die Tschuwaschen. Ein Volk im Schatten der Geschichte» монографи виҫӗ ҫул каялла «Böhlau Verlag» (Кёльн–Вена) издательствӑра нимӗҫле пичетленнӗ. Халӗ унӑн вырӑсла версийӗпе паллашма май пур. Монографие нимӗҫлерен Шупашкарти коопераци институчӗн гуманитари дисциплинисен тата ют ҫӗршыв чӗлхисен кафедрин доценчӗ, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Елена Толстова куҫарнӑ.

Андреас Каппелер 2011 ҫулта Чӑваш Ене килсен эпир маларах асӑннӑ институтра пулнӑ. Унти ӑслӑлӑх енӗпе ӗҫлекен Леонид Таймасов проректорпа туслашнӑ. Ҫавӑнтанпа аслӑ шкул Австри ӑсчахӗпе туслӑ ҫыхӑну тытать.

Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри общежити ишӗлсе анма пултарать. Ҫакӑнтан шикленеҫҫӗ иккен асӑннӑ поселокри Первомайски урамӗнчи 20-мӗш ҫуртра пурӑнакансем.

Унта паян Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Александр Андреев пулнӑ. Пӗччен мар. Журналистсемпе.

МИХра ӗҫлекенсене «халӑх тарҫи» ҫуртри уйрӑмах япӑх вырӑнсене кӑтартса ҫӳренӗ. Стенасенчен пӗри ҫурӑлнине кура ҫурт ӳлӗмрен ишӗлме пултарӗ. Апла специалистсене чӗнтерсе хаклаттармалла. Депутат ҫурт ҫивитти ҫине хӑпарса пӑхнӑ. Ҫивитти япӑхнине пула шыв анакан вырӑна палӑртнӑ. Нӳхрепри пӑрӑхсем тутӑх, вӗсене ылмаштармалла. Чылай туалет хӑрушӑ.

Депутат ҫурта сантехника чӗннӗ. Эрнекун пыма. Вӑл шыв пӑрӑхӗсене май килнӗ таран йӗркене кӗртӗ.

Ҫурт тӑрӑмӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене Александр Андреев Чӑваш Енӗн Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр инспекцине, прокуратурӑна ӑсатнӑ.

Ӗнер Муркаш районӗнче ӳсӗр водитель полицейские амантнӑ.

«М-7» федераци ҫулӗ ҫинче инкеке лекнӗ машина вырӑнтан тарни пирки Шалти ӗҫсен министерствин Муркаш районӗнчи пайӗн оперативлӑ дежурнӑйӗ вырӑнти нарядсене пӗлтернӗ. Малти фара ваннӑ машинӑна Юнкӑ ялӗ ҫывӑхӗнче полицин участокри уполномоченнӑйӗ Герман Димитриев асӑрханӑ. Полицин «УАЗ Патриот» машинине асӑрхасан «ВАЗ-2110» автомобиль хӑвӑртлӑха ӳстернӗ. Пакунли чарӑнма ыйтсан та итлемен. Ҫавна кура полицейски машинӑна хӑвалама тытӑннӑ. Пӗр ял патӗнче «ВАЗ-2110» ниҫта каяймасӑр чарӑнса ларнӑ. Апла пулин те салонтан тухма килӗшмен. Полицейски хӑпманнине кура полицейские машинӑпа сирсе хӑварнӑ та малалла тарнӑ. Таракан водителе полицин аслӑ лейтенанчӗ хӑй суранланнине пӑхмасӑрах хӑваланӑ. Оринин ялӗ тӗлӗнче машина ҫул айккине чӑмнӑ. Водителе тата пассажире тытса чарнӑ.

35-ри водитель ӳсӗр пулнӑ.

«Республикӑн синкер медицини тата васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗ» хысна учрежденийӗнче пӗлтерне тӑрӑх, васкавлӑ пулӑшу номерӗпе теприсем шӳтлесе те шӑнкӑравлаҫҫӗ.

Тӗрӗссипе, тухтӑрсен выляса ларма вӑхӑт ҫук. Иртнӗ эрнере, авӑн уйӑхӗн 16-22-мӗшӗсенче, диспетчерсем 10 пин ытла шӑнкӑрав йышӑннӑ. Васкавлӑ пулӑшу машини 5720 пациент патне тухса кайнӑ. 3209 ҫынна пульницӑна вырттарма илсе кайнӑ. Кая юлмасӑр пулӑшмалла тӗслӗхсем те пулаҫҫӗ. Иртнӗ эрнере ун пеккисем 5 процент тупӑннӑ.

Диспетчер ыйтӑвне тӗрӗс те уҫӑмлӑн хуравлама сӗнеҫҫӗ. Апла тусан васкавлӑ пулӑшу машини вырӑна хӑвӑртрах тухса кайӗ. Ӑҫта пымаллине те йӗркеллӗ ӑнлантарма ыйтаҫҫӗ. Ҫын урамра пулсан хушма ориентирсене кӑтартма сӗнеҫҫӗ.

Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче юлашки ҫулсенче анлӑ сарӑлнӑ культурӑсенчен пӗри — куккурус. Маларах ӑна симӗс апатлӑх ӳстернӗ, халӗ вара тӗш тырӑлӑх та акаҫҫӗ.

Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, куккуруса 97 предприятире туса илеҫҫӗ. Вӗсенчен 11-шӗнче — тӗш тырӑлӑх.

Кӑҫал пирӗн республикӑра куккуруса 13,9 пин гектар ҫинче акса хӑварнӑ, ҫав шутран 1,8 пин гектарне — тӗш тырӑ валли. Ҫак культурӑна республикӑри 20 районта акса тӑваҫҫӗ, вӗсенчен 13-шӗнче — выльӑх-чӗрлӗх апачӗ валли. Хальхи вӑхӑтра 3,2 пин гектар ҫинчен силослӑх вырнӑ.

Вӑрнар районӗнче куккурус лаптӑкӗ 2466 гектар йышӑнать, Шупашкар районӗнче — 2085 гектар. Республикӑра туса илекен куккурусӑн пӗрре-виҫҫӗмӗш пайӗ ҫак икӗ муниципалитета тивет. Елчӗк районӗнче вӑл — 1,3 пин гектар, Комсомольски районӗнче — 1,2 пин гектар, Патӑрьел районӗнче — 1,1 пин гектар.

Алексей Пантелеймонов тунӑ сӑн

Красноармейски районӗнчи Яманак ялӗнче пурӑнакансем хӑйсен вӑйӗпе ҫул юсанӑ. Вӗсем техникӑна та, материалсене те хӑйсемех тупнӑ.

Ҫак ялта ҫуралса ӳснӗ ҫамрӑк Алексей Пантелеймонов хастар каччӑ. Вӑл та ҫул тунӑ ҫӗре хутшӑннӑ, кун пирки «Про Город» хаҫат корреспондентне каласа кӑтартнӑ.

Алексей каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, малтан КамАЗ асфальт ванчӑкне илсе килнӗ, бульдозер ӑна сарса якатнӑ. Ҫынсем ҫул хӗррисене тума пулӑшнӑ. Кайран тротуар сарнӑ.

Техникӑна тупма вырӑнти усламҫӑ пулӑшнӑ. Ҫапла майпа халӑх администраци пулӑшмасӑрах ҫул туса хунӑ. Халӗ йӗпе-сапара машинӑсем кӗрсе лармӗҫ, ҫынсем вара хитре пушмакпах ҫӳреме пултарӗҫ.

Айӑплава пурнӑҫлакан федераци служби танӑ сӑн

Чӑваш Енри 2-мӗш следстви изоляторӗнче хӗрпе каччӑ пӗрлешнӗ. Кун пирки Айӑплава пурнӑҫлакан федераци службин Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтерет.

Хӗр савни патне кӗске вӑхӑтлӑ тӗлпулӑва килнӗ. Ҫавӑн чухне вӗсем пӗр-пӗрне ылтӑн ҫӗрӗ тӑхӑнтартнӑ, мӑшӑрланнине ҫирӗплетсе алӑ пуснӑ. Каччӑ следстви изоляторне лекнӗ пулин те ку уншӑн нумай кӗтнӗ савӑнӑҫ пулнӑ.

Ҫӳлерех асӑннӑ ведомство ӗҫченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, кунашкал учрежденисенче мӑшӑрланни час-часах тӗл пулать. Нумаях пулмасть юсанмалли колонире тӑватӑ мӑшӑр ҫемье ҫавӑрни пирки хыпарланӑччӗ.

РБК сайтӗнчен илнӗ сӑн

2020 ҫулта чылай регион пуҫлӑхӗсене суйлӗҫ. Суйлав 17 субъектра иртӗ. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӑйӗн вырӑнӗнчех юлӗ-ши? Политологсем кун пирки мӗн шухӑшланине тишкерер.

Политологсем Элтепере вӑхӑтсӑр отставкӑна яраҫҫӗ тесе палӑртаҫҫӗ. «Минченко консалтинг» эксперчӗсене ӗненес тӗк, вӑхӑтсӑр отставкӑна яни тата вӑхӑтлӑх пуҫлӑх пулни ЧР Элтеперне Михаил Игнатьева, Ханты-Манси автономи округӗн пуҫлӑхне Наталья Комаровӑна, Камчатка крайӗн ертӳҫине Владимир Илюхина, Иркутск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрне Сергей Левченкӑна, Аргангельск облаҫӗн пуҫлӑхне Игорь Орлова пырса тивес хӑрушлӑх пур. Ку «ушкӑна» хӑш-пӗр ытти регион ертӳҫисене те кӗртнӗ.

«КоммерсантЪ» акӑ мӗн пӗлтерет: экспертсем палӑртнӑ тӑрӑх, Михаил Игнатьева, Наталья Комаровӑна, Владимир Илюхина отставкӑна ярас хӑрушлӑх пысӑк.

Вячеслав Михайлов тунӑ сӑн

Авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче ҫур ҫӗр иртни 3 сехетре Шупашкарти «Туслӑх» пахчара пушар пулнӑ. Йывӑҫ-хӑмаран ҫапса тунӑ пӳртри пушара сӳнтернӗ хыҫҫӑн тӑватӑ ҫын виллине тупнӑ: виҫӗ арҫын тата пӗр хӗрарӑм.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав ҫынсем камсем пулнине палӑртӗҫ. Пушар тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев пырать.

Малтанлӑха криминалистсем пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫӗ арҫынпа пӗр хӗрарӑм пушар вӑхӑтӗнче сӗрӗмпе наркӑмӑшланса вилнӗ. Халӗ следовательсем пушар мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ. Пушар асӑрханмасӑр пирус туртнӑран тухма пултарнӑ. Ҫак версие те пӑхса тухӗҫ, ҫавна май суд экспертизисем ирттерӗҫ.

cap.ru сайтри сӑн

ЧР Элтеперӗ Михаи Игнатьев республикӑри аякри районсенчи ялсене тата Шупашкарти хӑш-пӗр микрорайона пахалӑхлӑ карас ҫыхӑну илсе ҫитерме хушнӑ. Ҫав вырӑнсенче халӗ лайӑх ҫыхӑну ҫук-мӗн, кӗсье телефонӗпе шӑнкӑравлама йывӑр.

«Ҫитес вӑхӑтра пахалӑхлӑ карас ҫыхӑну республикӑра 100 проценчӗпех пулмалла», - тенӗ Михаил Игнатьев.

Шупашкарта «Хӗвеллӗ» тата «Ҫӗнӗ хула» микрорайонсенче ку енӗпе хальлӗхе йывӑрлӑхсем пур. Юпа уйӑхӗнче «Хӗвеллӗ» микрорайонта подстанци хута кайӗ, «Ҫӗнӗ хулара» вара кун валли ҫӗр участокне уйӑрса парас енӗпе документсем хатӗрлеҫҫӗ. «Радужный» микрорайонта та кӗҫех пахалӑхлӑ ҫыхӑну пулӗ.